Παράλογες παρεμβάσεις σε εισφορές και παροχές

Σε πολλά από τα μέτρα που έχουν εφαρμοστεί στα χρόνια της κρίσης θα μπορούσε να ασκηθεί κριτική. Το βέβαιο είναι, κι αυτό τώρα το αντιλαμβάνονται οι περισσότεροι, ότι δεν είναι εφικτό να μηδενιστεί χωρίς επώδυνα μέτρα ένα τεράστιο έλλειμμα που είχε ξεπεράσει το 2009 το 15% του ΑΕΠ. Πολύ περισσότερο όταν αυτοί που αναλαμβάνουν τον δανεισμό σου, θέτουν όπως έγινε στην περίπτωση της χώρας μας, ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα για τον δραστικό περιορισμό του ελλείμματος.



Στην κατεύθυνση αυτή είναι επόμενο και λάθη να γίνουν και νέες αδικίες να διαμορφωθούν, οι οποίες μπορούν να αρθούν με ένα... καλύτερο σχεδιασμό και εναλλακτικά μέτρα, με δικαιότερη κατανομή των βαρών. Υπάρχουν ωστόσο και κάποια από τα μέτρα τα οποία μόνο ως ακραία και ιδιαίτερα παράλογα μπορούν να χαρακτηριστούν.

Η κατάργηση του ΕΚΑΣ αποτελεί ένα τέτοιο μέτρο.Είναι αδύνατον να προσαρμόσει ένας ηλικιωμένος άνθρωπος τις ανάγκες του μετά από μια άμεση μείωση κατά 30% ή 40% του εισοδήματός του. Όχι ότι δεν είχε στοιχεία αδικίας το ΕΚΑΣ. Όχι ότι δεν ήταν απαραίτητη μια αναμόρφωση ώστε να καταστεί κοινωνικά δικαιότερη η εφαρμογή του, αλλά άλλο πράγμα είναι η αναμόρφωση και άλλο η κατάργηση ενός θεσμού που προσέφερε εισόδημα και ανακούφιση σε εκατοντάδες χιλιάδες ηλικιωμένους για περίπου 20 χρόνια.

Ένα άλλο τέτοιο μέτρο είναι αυτό που εφαρμόζεται πλέον για τις συντάξεις χηρείας από τον Μάιο του 2016, μετά τον νόμο 4387/2016. Ποιος δεν καταλαβαίνει το μέγεθος του προβλήματος όταν χάνεται ο ένας από το ζευγάρι και ο άλλος στην καλύτερη περίπτωση ακόμη κι όταν δεν εργάζεται θα πάρει το 50% της σύνταξης του θανόντος; Και λέμε στην καλύτερη γιατί η... χειρότερη περίπτωση είναι ο επιζών των συζύγων να πάρει μόνο για μια τριετία αυτή τη σύνταξη. Όταν μάλιστα η εξεύρεση εργασίας στις ηλικίες των 50 και 55 ετών είναι μια εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση, είναι δραματική η κατάσταση που διαμορφώνεται για χιλιάδες νοικοκυριά.

Σκληρές είναι και ορισμένες επιλογές που αφορούν άτομα με αναπηρία. Είναι γνωστό ότι το κόστος διαβίωσης των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους είναι αρκετά μεγαλύτερο από εκείνο που έχουν όσοι δεν αντιμετωπίζουν ανάλογα προβλήματα. Επομένως η μέριμνα για αυτούς τους ανθρώπους και η μεγαλύτερη δυνατή προστασία από τις συνέπειες της κρίσης, θα έπρεπε να αποτελεί προτεραιότητα.
Έχουμε περάσει από τη μια άκρη στην άλλη. Κάποτε μέχρι το πρόσφατο παρελθόν, ένας στους τέσσερις συνταξιούχους ήταν με σύνταξη αναπηρίας. Προφανώς όλα αυτά έπρεπε να αλλάξουν και άλλαξαν με μεγάλη δυστυχώς καθυστέρηση.

Όμως η άλλη άκρη στην οποία έχουμε οδηγηθεί, είναι ένας πραγματικά ανάπηρος να μην μπορεί να δικαιωθεί ή να περιορίζεται το όποιο εισόδημά του.

Σκληρό, άδικο και ιδιαίτερα παράλογο επίσης είναι να ζητάς από ένα εργαζόμενο των 500 ευρώ με μπλοκάκι να καταβάλει το μισό εισόδημά του για φόρο και ασφαλιστικές εισφορές ή το 60% από ένα επαγγελματία που καταφέρνει να έχει ένα μεγαλύτερο εισόδημα.

Εισφορές για κάθε δραστηριότητα, χωρίς εξαίρεση. Και καλά η εισφορά για τη σύνταξη θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι κάτι, έστω και ελάχιστα, θα πάρει ο ασφαλισμένος ως προσαύξηση στη σύνταξή του.

Η διπλή εισφορά για την περίθαλψη, ποια λογική μπορεί να έχει; Απολύτως καμία πέρα από μια «ψυχρή» εισπρακτική πρακτική.

Μισθωτός και ελεύθερος επαγγελματίας, δηλαδή δύο δραστηριότητες , διπλές εισφορές. Συνταξιούχος και εργαζόμενος ο οποίος είχε απαλλαγή εισφορών για περίθαλψη από την εργασία του, τώρα υποχρεούται και αυτός σε διπλή εισφορά.

Σε μια χώρα που μπορεί να διασφαλίσει σε κάθε πολίτη ένα αξιοπρεπές επίπεδο υγειονομικής περίθαλψης δεν θα ενοχλούσε τόσο ένα τέτοιο μέτρο, έστω και αν αντιστρατεύεται την εργασία. Όταν, όμως, την ίδια στιγμή βιώνουμε την πλήρη αποδόμηση των νοσοκομείων και την υποβάθμιση όλων των δομών και υπηρεσιών υγείας δεν μπορεί να δικαιολογηθεί μια τέτοια επιβάρυνση. Μια μεγάλη εισφορά για μη... περίθαλψη επί της ουσίας, η οποία μπορεί να φθάσει μέχρι και 610 ευρώ τον μήνα!

Είναι αλήθεια ότι δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις ούτε υπάρχουν τα περιθώρια , επί του παρόντος τουλάχιστον, να ικανοποιηθούν όλοι όσοι έχουν «πληγεί» από την πολύχρονη πλέον κρίση.
Υπάρχουν όμως οπωσδήποτε οι δυνατότητες να επανεξεταστούν ακραίες επιλογές που έγιναν τα τελευταία χρόνια και έχουν οδηγήσει στο περιθώριο μεγάλες ομάδες του πληθυσμού.

Υπάρχουν επίσης μέτρα, όπως αυτό που αφορά στις νέες ασφαλιστικές εισφορές, τα οποία θα πρέπει να αναθεωρηθούν προκειμένου να διευκολυνθεί η πρόσβαση στην αγορά εργασίας, σε μια χώρα που η ανεργία αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα.