Ο βαρύς λογαριασμός των 14,15 δισ. και οι ασάφειες στα αντίμετρα

Μέτρα που φτάνουν... έως τα 14,5 δισ. ευρώ έως το 2021 αποκαλύπτονται στις διατάξεις του νέου Εφαρμοστικού Νόμου και στα συνοδευτικά του κείμενα που αριθμούν περίπου 1.000 σελίδες. Στους Πίνακες του Μεσοπρόθεσμου προϋπολογισμού 2018-2021 (που περιέχεται ως παράρτημα) αλλά και στην έκθεση Γενικού Λογιστηρίου που το συνοδεύει αποκαλύπτονται οι παρεμβάσεις που ήρθαν αλλά και  αυτές που θα επιβάλλονται κάθε χρόνο.

Όσο για τα αντίμετρα των 7,5 δισ. ευρώ με ισχύ από το 2019 και μετά, θα αποφασιστεί η "τύχη" τους σε έναν χρόνο από σήμερα. Το κρίσιμο Άρθρο 15 που περιέχει ο Εφαρμοστικός, ορίζει πλέον και δια νόμου ως υπερεπόπτη το ΔΝΤ που θα κρίνει το 2018 αν θα επιβληθούν τα αντίμετρα και αν θα έρθουν πιο "μπροστά" οι περικοπές στο αφορολόγητο (το 2019 αντί για το 2020).

Ο Εφαρμοστικός δίνει "σήμα" στο EWG που συνεδριάζει σήμερα στις Βρυξέλλες με βασικό ζήτημα το χρέος στον απόηχο του G7 της Ιταλίας και των ζυμώσεων του WG για το ελληνικό χρέος.

Τα μέτρα

Τα κείμενα αποκάλυψαν για πρώτη φορά το "λογαριασμό" του τρίτου μνημονίου:

- Μέτρα αξίας  9,222 δισ. ευρώ έως το 2021 έχουν ληφθεί από το 2015 μέχρι σήμερα. Στον "λογαριασμό" των μέτρων που έχουν ληφθεί περιλαμβάνονται και όσα έρχονται τώρα, δηλαδή  με εφαρμογή πριν το 2019 (πχ για την φορολόγηση επιχειρήσεων τύπου Arbnb, και τις περικοπές στις βουλευτικές αποζημιώσεις, στην έκπτωση φόρου στις ιατρικές δαπάνες κλπ). Οδηγεί σε πρωτογενή πλεονάσματα στο 5,5% του ΑΕΠ το 2021 σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ.

- Τα  νέα μέτρα φτάνουν στα 4,924 δισ. ευρώ (απόδοση έως το 2021). Περιλαμβάνουν  (αν το εγκρίνει το ΔΝΤ)  τα αντίμετρα των 7,559 δισ. ευρώ και οδηγούν το πρωτογενές πλεόνασμα στο 4% του ΑΕΠ έως το 2021 σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ έναντι μνημονιακού στόχου 3,5% του ΑΕΠ. Σημειώνεται ότι τα αντίμετρα έχουν έτος έναρξης εφαρμογής το 2019, και ένα πολύ μεγάλο μέρος τους, οι φοροελαφρύνσεις της τελευταία διετίας είναι μη προσδιορισμένες.

Το δημοσιονομικό πακέτο  περιλαμβάνει την περικοπή του αφορολογήτου, των συντάξεων, των ειδικών μισθολογίων και τα μέτρα για το 2018. Στον Εφαρμοστικό νόμο όμως περιέχονται και  δεκάδες κρίσιμες παρεμβάσεις στο πεδίο των μεταρρυθμίσεων: από τις Κυριακές και το ακαταδίωκτο των στελεχών που μετέχουν σε αναδιαρθρώσεις δανείων έως το νέο πακέτο μεταβίβασης ΔΕΚΟ στο Υπερταμείο, νέες παρεμβάσεις στον εξωδικαστικό, στα φάρμακα, στην παιδεία, στο Δημόσιο, στους δήμους αλλά και τον τρόπο χρηματοδότησης των κομμάτων.

Ο υπερεπόπτης ΔΝΤ

Το άρθρο 15 του Εφαρμοστικού ορίζει ότι αν το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο σε συνεργασία (σ.σ. όχι δηλαδή με ρητή διαδικασία συναπόφασης αλλά απλής διαβούλευσης/γνώμης) με τους αναφερόμενους ευρωπαϊκούς θεσμούς και τις ελληνικές αρχές στο πλαίσιο της τελικής αξιολόγησης διαπιστώσει ότι ικανοποιούνται οι στόχοι, τότε το αφορολόγητο θα εφαρμοσθεί το 2020. Αλλιώς προβλέπεται ρητά η εμπροσθοβαρής  εφαρμογή του μέτρου το 2019…

Με τον ίδιο τρόπο θα καθοριστεί όχι μόνο ο χρόνος περικοπής του αφορολογήτου αλλά και εφαρμογής των  αντιμέτρων αξίας 7,5 δισ. ευρώ έως το 2021, δηλαδή με την προϋπόθεση επίτευξης των δημοσιονομικών στόχων περιέχει το Μεσοπρόθεσμο, όχι βάση αποτελεσμάτων αλλά με βάση την "εκτίμηση" του ΔΝΤ.

Στο Μεσοπρόθεσμο καταγράφονται επίσης οι 9 κίνδυνοι για την ανάπτυξη και τα πλεονάσματα που συνδέονται μεταξύ άλλων με την πολιτική σταθερότητα εντός και εκτός Ελλάδας, με το προσφυγικό, αλλά και με την ένταξη στο  QE.

 Όλα τα "λεφτά" σε έναν λογαριασμό

Επίσης αναφέρεται ρητά στο μεσοπρόθεσμο ότι προωθείται έξοδος στις αγορές φέτος με στόχο τη δημιουργία αξιόπιστης καμπύλης αποδόσεων για τη χρηματοδότηση τραπεζών και επιχειρήσεων. Ωστόσο, στο ίδιο κείμενο γίνεται λόγος και για δημιουργία λογαριασμού θησαυροφυλακίου στον οποίο θα μεταφερθούν όλα τα διαθέσιμα του "ευρύτερου" Δημοσίου προς αξιοποίηση, ενώ αποκαλύπτεται ότι ήδη οι πράξεις repos φθάνουν στα 14 δισ. ευρώ.

Χαμηλές πτήσεις

Στο Μεσοπρόθεσμο υπάρχει πλέον η επίσημη παραδοχή ότι  το ΑΕΠ θα αυξάνεται με χαμηλότερο ρυθμό από ότι αναμενόταν έναν χρόνο πριν. Γίνεται εκτίμηση για ανάπτυξη κατά 1,8% φέτος και ότι μετά από μία επιτάχυνση θα επιβραδυνθεί σε 2,2% ρυθμό το 2021.


Η ψήφιση του Εφαρμοστικού  αναμένεται την Πέμπτη με τη διαδικασία του επείγοντος. Το νομοσχέδιο έχει τίτλο "Συνταξιοδοτικές διατάξεις Δημοσίου και τροποποίηση διατάξεων του ν. 4387/2016, μέτρα εφαρμογής των δημοσιονομικών  στόχων και μεταρρυθμίσεων, μέτρα κοινωνικής στήριξης και εργασιακές ρυθμίσεις, Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2018-2021 και λοιπές διατάξεις".

Περιλαμβάνει πέραν των δημοσιονομικών μέτρων  νέες διατάξεις που αφορούν στο δημοσιονομικό συμβούλιο, το πλαίσιο για τη κυριακάτικη λειτουργία των καταστημάτων,  λίστα με κρατικές επιχειρήσεις που μεταφέρονται στο υπερταμείο,  τις αλλαγές στον εξωδικαστικό,  την νέα κινητικότητα στο Δημόσιο,  και το αναλυτικό πλαίσιο  αποχωρήσεων –προσλήψεων μονίμου προσωπικού στο Δημόσιο έως το 2021 και  σαρωτικές αλλαγές στην αγορά φαρμάκου.