ΜΕΤΑ ΤΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ Επιστημονική Επιτροπή Βουλής: Αντισυνταγματικές οι μειώσεις σε συντάξεις και ειδικά μισθολόγια

Έντονο προβληματισμό για την συνταγματικότητα των διατάξεων που φέρνουν νέες περικοπές στις συντάξεις και στα ειδικά μισθολόγια εκφράζει η επιστημονική επιτροπή της Βουλής με απόφαση που αναρτήθηκε στην κοινοβουλευτική διαφάνεια.
Μετά το Ελεγκτικό Συνέδριο, μετά από πολύωρη συνεδρίαση κρίθηκαν αντισυνταγματικές οι περικοπές σε ειδικά μισθολόγια, συντάξεις και φορολογικά.


Στην πολυσέλιδη έκθεσή της, που συνοδεύει το νομοσχέδιο με τα μέτρα του τέταρτου μνημονίου, εκφράζονται σοβαρές επιφυλάξεις για την ορθότητα των διατάξεων, θέτοντας με τον τρόπο αυτό υπό αμφισβήτηση την απαίτηση των δανειστών (κυρίως του ΔΝΤ) να διασφαλιστεί η συνταγματικότητα της «συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης».
Περικοπή συντάξεων
Αναλυτικά, το επίμαχο απόσπασμα για τα άρθρα 1 και 2, που αφορούν στη μείωση της προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις, αναφέρει:
«Υπό το φως, επομένως, τόσο της πρόσφατης νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας όσο και της ανωτέρω νομολογίας του Ε.Δ.Δ.Α., (βλ., εκτενώς, ανωτέρω, Γενικές Παρατηρήσεις, Ι. Γ και Δ) πρέπει να σταθμισθεί, εν προκειμένω, αν οι προτεινόμενες μειώσεις, διαταράσσουν τη δίκαιη ισορροπία που πρέπει να υφίσταται μεταξύ αφενός της προσβολής της σύνταξης ως περιουσιακού αγαθού, το οποίο προστατεύεται από το άρθρο 1 Π.Π.Π. της Ε.Σ.Δ.Α, και αφετέρου του δημόσιου συμφέροντος, καθώς και αν οι προτεινόμενες περικοπές οδηγούν σε πτώση του βιοτικού επιπέδου κατηγοριών συνταξιούχων τέτοια, που θα συνιστούσε προσβολή της αξιοπρέπειάς τους, λαμβανομένων υπόψιν τόσο της έκτασής τους (περικοπή 18% της καταβαλλόμενης σύνταξης σε κατηγορίες συνταξιούχων), όσο και του σωρευτικού αποτελέσματός τους. Στο εν λόγω αποτέλεσμα θα πρέπει να συνυπολογισθεί η προηγούμενη, πλήρης, κατάργηση των επιδομάτων εορτών και αδεί- ας και οι λοιπές μειώσεις των συντάξεων, καθώς και οι αλλεπάλληλες φορολογικές επιβαρύνσεις που έχουν επέλθει με διαδοχικές νομοθετικές παρεμβάσεις- (βλ., σχετικώς, ΣτΕ 2192/2014, ΘΠΔΔ, 2014, σελ. 600), και, επομένως, θα πρέπει να σταθμιστεί εάν υπερβαίνουν τα όρια που θέτουν οι συνταγματικές αρχές της αναλογικότητας και της ισότητας στα δημόσια βάρη. Βλ., συναφώς και Πρακτικά Ολ. Ελ. Συν. 2ης Ειδ. Συν. της 8.5.2017, όπου τίθεται, ιδίως, το ζήτημα προσβολής της προστατευόμενης, από το άρθρο 1 του Π.Π.Π. της Ε.Σ.Δ.Α., περιουσίας, στο μέτρο που θίγονται ήδη θεμελιω- μένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα όσων έχουν αποχωρήσει από την υπηρεσία, πριν από την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016 και, ως εκ τούτου έχουν γεγενημένη αξίωση για την καταβολή της σύνταξής τους, δεδομένου, μάλιστα, ότι δεν «προκύπτει με σαφήνεια ο σκοπός δημοσίου συμφέροντος που εξυπηρετεί, ώστε να είναι δυνατός ο έλεγχος κατ’ αρχήν του θεμιτού ή μη χαρακτήρα του επιδιωκόμενου σκοπού και ακολούθως της τήρησης μιας δίκαιης ισορροπίας μεταξύ του σκοπού αυτού και των δικαιωμάτων των συνταξιούχων».
Ειδικά μισθολόγια
Αναφορικά με τις αλλαγές στα ειδικά μισθολόγια τονίζεται: «Περαιτέρω, οι περικοπές αυτές δεν μπο- ρούν να δικαιολογηθούν ούτε εκ του λόγου ότι αποτελούν τμήμα ενός ευρύτερου προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής που περιέχει δέσμη μέτρων για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας και την εξυγίανση των δημοσίων οικονομικών, προϋπόθεση, η οποία αποτελεί αναγκαίο όχι όμως και επαρκή όρο για την συνταγματικότητα των εν λόγω περικοπών. Εξάλλου, ανεπιτυχώς επιχειρείται η στήριξη της συνταγματικότητας των μέτρων αφενός μεν στην μεγαλύτερη της αναμενόμενης ύφεση της ελληνικής οικονομίας, η οποία κατέστησε μεν επιβεβλημένη την λήψη νέων μέτρων, όχι όμως και αναγκαίως την εκ νέου περιστολή του μισθολογικού κόστους του Δημοσίου, αφετέρου δε στην αυξημένη αποτελεσματικότητα των εν λόγω μέτρων, η οποία, ωστόσο, δεν μπορεί να δικαιολογήσει την κατ` επανάληψη επιβάρυνση των ίδιων προσώπων. Τέλος, η υπ` αριθ. 2012/211/ΕΕ απόφαση του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ενώσεως της 13.3.2012, με την οποία προβλέφθηκε «μείωση κατά 12% κατά μέσο όρο των ειδικών μισθών του δημόσιου τομέα για τους οποίους δεν ισχύει το νέο μισθολόγιο», εν πάση περιπτώσει δεν έχει την έννοια ότι απαλλάσσει τον εθνικό νομοθέτη, κατά την άσκηση της εθνικής δημοσιονομικής πολιτικής στο πλαίσιο εκπληρώσεως των διεθνών υποχρεώσεων της Χώρας, από την τήρηση των προαναφερομέ- νων συνταγματικών διατάξεων και αρχών», βλ., σχετικώς, τις ανωτέρω αναφερόμενες αποφάσεις [ΣτΕ (Ολ) 4741/2014, ΣτΕ (Στ) 1198/2017, ΕλΣυν (Ολ) 7412/2015, ΣτΕ (Ολ) 2192/2014].
Υπό το φως των ανωτέρω, δημιουργείται προβληματισμός, ως προς το εάν με την προτεινόμενη αναμόρφωση των «ειδικών μισθολογίων» σε συνδυασμό με την εκτίμηση, κατά την Έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (άρθρο 75 παρ. 1 του Συντάγματος), για ετήσια αύξηση – δαπάνη, που «εκτιμάται στο ποσό των 36,2 εκατ. ευρώ, 83,5 εκατ. ευρώ, 77,5 εκατ. ευρώ, 78,5 εκατ. ευρώ και 76,1 εκατ. ευρώ, για τα έτη 2017, 2018, 2019, 2020 και 2021 αντίστοιχα», αλλά και του ότι, διά του άρθρου 155 του νομοσχεδίου, εξασφαλίζονται, κατ’ ελάχιστον, οι αποδοχές των λειτουργών ή υπαλλήλων που δικαιούνταν την 31.12.2016, επιτυγχάνεται πλήρης και επαρκής προσαρμογή προς τις ανωτέρω δικαστικές αποφάσεις, την οποία επιτάσσει η συνταγματική αρχή του κράτους δικαίου.

Ε. Αχτσιόγλου: Συνταγματικές οι περικοπές των συντάξεων

Οκτώ λόγους για τους οποίους είναι συνταγματική η περικοπή των συντάξεων που προβλέπει το πολυνομοσχέδιο το οποίο κατέθεσε η κυβέρνηση το περασμένο Σάββατο και συζητείται από σήμερα στη Βουλή, παρουσίασε πριν λίγο η Υπουργός Εργασίας, Έφη Αχτσιόγλου.

Σύμφωνα με όσα είπε από το βήμα της Βουλής , η κα. Αχτσιόγλου, απαντώντας στα επιχειρήματα της επιστημονικής επιτροπής της Βουλής, αλλά και σε εκείνα της αντιπολίτευσης, η συνταγματικότητα των νέων περικοπών στις συντάξεις οφείλεται στο ότι:

1) Δεν θα επηρεαστούν τα 2/3 των συντάξεων και τίθεται "ταβάνι” το 18% στις περικοπές
2) Δεν υφίσταται "σωρευτικό αποτέλεσμα” από τις περικοπές
3) Παράλληλα νομοθετούνται αντίμετρα, που μειώνουν ή ακόμα και εκμηδενίζουν τις απώλειες

4) Δεν υπάρχουν οριζόντιες περικοπές όπως στο νόμο 4093/2012
5) Υιοθετούνται λόγω λήψης ουσιαστικών μέτρων ρύθμισης του χρέους και εξόδου από την επιτροπεία και άρα υπηρετεί ένα υπέρτερο δημόσιο συμφέρον

6) Η κατανομή βαρών είναι ίση μεταξύ παλαιοτέρων και νεοτέρων συνταξιούχων
Σέβεται την αρχή ισότητας
7) Δεν είναι άμεσης εφαρμογής οι περικοπές, άρα δεν είναι αιφνίδιο μέτρο
8) Η εφαρμογή των αντι-μέτρων θα είναι αυτόματη

Μετά την ομιλία της Ε. Αχτσιόγλου, η ολομέλεια κατά πλειοψηφία απέρριψε το αίτημα περί αντισυνταγματικότητας των περικοπών στις συντάξεις.

Δια εγέρσεως ψηφίστηκε και απορρίφθηκε το αίτημα αντισυνταγματικότητας που υπέβαλε η αντιπολίτευση επί του πολυνομοσχεδίου στη Βουλή.