Η ιστορία του ελληνικού χρέους έχει κάποιες παραμέτρους τις οποίες θα
πρέπει να έχουμε υπόψη μας, προκειμένου να οριοθετούμε και κάποιους
ρεαλιστικούς στόχους και προσδοκίες.
Α) Περί "κουρέματος"...
Η Ελλάδα χρωστάει περί τα 330 δισ. Ευρώ
από τα οποία το 80% αφορά τον επίσημο τομέα, δηλ. σε άλλα κράτη ή τέλος
πάντων θεσμούς των οποίων τελικός αποδέκτης όποιας ζημιάς είναι άλλα
κράτη. Ήτοι, οι φορολογούμενοι ψηφοφόροι των κυβερνήσεων άλλων χωρών.
Τουτέστιν άμεσο "κούρεμα" του χρέους δεν
φαίνεται στον ορίζοντα καθώς άλλα συντάγματα το απαγορεύουν και θα έχει
πολιτικό κόστος για άλλες κυβερνήσεις. Ούτως ή άλλως οποιαδήποτε
απόφαση πέραν αυτών που υπάρχουν είναι κάτι που πρέπει να περάσει από 27
κοινοβούλια. Κάτι τέτοιο μοιάζει απίθανο με τα τωρινά δεδομένα.
Ο μόνος ρεαλιστικός στόχος είναι μια
σειρά επιμηκύνσεων που θα εξομαλύνουν και θα ελαττώσουν δραστικά το
κόστος εξυπηρέτησης αυτού του χρέους.
Κάθε 5-10 χρόνια καθώς από τη μνήμη των
ψηφοφόρων των δανειστών θα εξασθενεί για το ελληνικό ζήτημα και θα
αμβλύνονται οι αντιδράσεις, θα μπορούμε να μειώνουμε το κόστος του
χρέους κάτι που πρακτικά ισοδυναμεί με μείωση.
β) Μέσο πίεσης
Το χρέος είναι το μόνο μέσο πίεσης των
δανειστών στην εγχώρια πολιτική σκηνή να προχωρήσει σε κάποιες
μεταρρυθμίσεις ικανές να συγκλίνουν τη χώρα κατά τι με το μέσο όρο της
Ευρώπης.
Αν ισχύει αυτό, όσο στην Ευρώπη
επικρατεί η άποψη πως η Ελλάδα πρέπει να μείνει στην Ευρωζώνη και την
Ε.Ε. δεν θα εκχωρήσουν τον ουσιαστικότερο μοχλό πίεσης...
Κατά συνέπεια κανένας δεν έχει λόγο να
διευθετήσει το χρέος σε οποιαδήποτε ελληνική κυβέρνηση είτε του ΣΥΡΙΖΑ,
είτε της ΝΔ ή του ΠΑΣΟΚ γιατί αυτή αμέσως, το όποιο όφελος θα το
μοίραζε σε συντάξεις και αργομισθίες.
Δεν υπάρχουν δείγματα ούτε στην
κοινωνία, ούτε τα κόμματα εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων πως έχουμε
αντιληφθεί τα αίτια της χρεοκοπίας.
Το θετικό της σκληρής στάσης που κρατάνε
οι δανειστές για το χρέος είναι πως όσο την διατηρούν ισχύει η απόφαση
να μας κρατήσουν στην Ευρωζώνη είτε γιατί πιστεύουν πως η χώρα μπορεί να
μεταρρυθμιστεί είτε προσωρινά μέχρι να λάβουν οριστικές αποφάσεις...
Με τα δεδομένα που υπάρχουν τώρα οποιαδήποτε απόφαση για δραστικό "κούρεμα" το πιθανότερο είναι πως θα πήγαινε πακέτο με Grexit.
γ) Το χρέος των άλλων...
Οποιαδήποτε απόφαση για το ελληνικό
χρέος συναντά και τις αντιδράσεις των άλλων χωρών που ήταν στα μνημόνια
και βγήκαν ή έλαβαν μέτρα νωρίς και απέφυγαν την Τρόικα.
Μια ρύθμιση του ελληνικού χρέους πέραν
το ορίων που έχουν διατυπωθεί σε γενικές γραμμές το 2012 θα προκαλούσε
εκτός του θυμού των Γερμανών ψηφοφόρων και αντιδράσεις που θα
δρομολογούσαν πολιτικές εξελίξεις στην Πορτογαλία, την Ισπανία, την
Ιταλία κλπ.
δ) Το παγκόσμιο χρέος
Επειδή υπάρχει ένα παγκόσμιο χρέος 230
τρισ. δολ. έναντι 75-80 τρισ. δολαρίων παγκοσμίου ΑΕΠ κάποια στιγμή θα
χρειαστούν μέτρα αντιμετώπισης της κατάστασης. Αυτό θα συμβεί γιατί το
υψηλό χρέος απαιτεί μηδενικά επιτόκια και τα μηδενικά επιτόκια
εκμηδενίζουν τις αποδόσεις σταθερού εισοδήματος δημιουργώντας προβλήματα
στα ασφαλιστικά ταμεία και κεφάλαια. Αυτό δημιουργεί και μια σειρά άλλα
προβλήματα που δεν είναι της παρούσης και βασικότερη συνέπεια είναι η
χαμηλή ανάπτυξη. Όταν τεθεί ζήτημα αντιμετώπισης του παγκόσμιου χρέους
θα μπορέσει να διευθετηθεί και το ελληνικό το οποίο άλλωστε αποτελεί
σταγόνα στο ωκεανό.
