Έξι "βόμβες" για συνταξιούχους, αυτασφαλισμένους και οφειλέτες

Μπορεί το ασφαλιστικό πακέτο των μέτρων, το οποίο ψήφισε την περασμένη εβδομάδα η κυβέρνηση να αφορά την περίοδο 2018 -2021, αλλά έως την εκκίνηση  της εφαρμογής του μεσολαβεί  λίγο παραπάνω από ένας "καυτός" μισός χρόνος με εξαιρετικά κρίσιμες αναμετρήσεις για την πορεία του ασφαλιστικού συστήματος.

Τα πιο κρίσιμα ορόσημα αυτής της πορείας είναι τα ακόλουθα:

 

* Η ενδεχόμενη νέα ρύθμιση για ληξιπρόθεσμα  χρέη προς τα ταμεία (με 120 δόσεις), πέραν εκείνης που θεσπίστηκε στα πλαίσια του νόμου για τον "εξωδικαστικό μηχανισμό" (μετά τα μέσα Ιουνίου).

* Η  ένταξη όλων των οφειλετών με ληξιπρόθεσμα χρέη στο Κέντρο Είσπραξης Ανεξόφλητων Οφειλών (μέχρι τέλη Ιουνίου), η μαζική αποστολή ατομικών ειδοποιήσεων και η επιβολή κατασχέσεων σε όσους δεν εξοφλήσουν τα χρέη αυτά.

* Ο υπολογισμός του ασφαλιστικού  χαρατσιού στους επαγγελματίες και τους αγρότες με βάση το καθαρό δηλωτέο εισόδημα του 2016 (μέχρι Αύγουστο –Σεπτέμβριο).

*  Ο  επανϋπολογισμός των  ήδη καταβαλλομένων κύριων συντάξεων με βάση τις διατάξεις του νόμου Κατρούγκαλου (μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου).

* Η  εκκαθάριση των  εκκρεμών αιτήσεων για κύριες συντάξεις (μέχρι τέλος Οκτωβρίου)

* Η  νέα περικοπή του ΕΚΑΣ (τέλος Δεκεμβρίου )

Πιο αναλυτικά, στον άμεσο ορίζοντα των συνταξιούχων, των αυτασφαλισμένων και των οφειλετών προς τα ταμεία βρίσκονται τα ακόλουθα "σημεία":

1)      Νέα στοχευμένη  ρύθμιση ληξιπροθέσμων οφειλών εκτός εξωδικαστικού συμβιβασμού

Μετά τα μέσα Ιουνίου και αφού κλείσει η 2η αξιολόγηση του προγράμματος προσαρμογής, το Υπουργείο Εργασίας επιδιώκει να θεσπίσει νέα ρύθμιση των ληξιπροθέσμων οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία με μέχρι και 120 δόσεις. Αναφερόμενος στο ενδεχόμενο αυτό, ο Υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης, κ.Αναστάσιος Πετρόπουλος, αποσαφήνισε πως η ρύθμιση αυτή δεν θα αφορά τους στρατηγικούς κακοπληρωτές,ενώ οι δόσεις θα καθορίζονται με βάση τις οικονομικές δυνατότητες του κάθε οφειλέτη. 

Η ρύθμιση αυτή είναι ανεξάρτητη από εκείνη στα πλαίσια του εξωδικαστικού συμβιβασμού.

2)      Ένταξη όλων των οφειλετών στο ΚΕΑΟ και "κυνήγι" όσων δεν "συμμορφώνονται"

Μέχρι το τέλος Ιουνίου ,θα πρέπει –σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέδιο του Κέντρου Εξόφλησης Ανεξόφλητων Οφειλών (ΚΕΑΟ) -  να έχει ολοκληρωθεί η ένταξη όλων  μη ρυθμισμένων οφειλών από τους τέως φορείς κοινωνικής ασφάλισης (ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΟΓΑ, ΕΤΑΑ) στα "μητρώα" του ΚΕΑΟ. 

Εντός τριών μηνών από την ένταξη ενός οφειλέτη στο ΚΕΑΟ πρέπει να έχει σταλεί σε αυτόν  ατομικό ειδοποιητήριο την εξόφληση (εφάπαξ ή τμηματική) του ληξιπροθέσμου χρέους

Με άλλα λόγια,μέχρι τον Αύγουστο – Σεπτέμβριο θα πρέπει να έχουν λάβει σχετικές ειδοποιήσεις επιπλέον 1,2 εκατομμύρια οφειλετών με χρέη έως 5.000 ευρώ, δεδομένου ότι 300.000   οφειλέτες με χρέη άνω των 5.000 ευρώ έχουν λάβει ήδη.

Αν κάποιος οφειλέτης προβεί σε ρύθμιση, την αθετήσει και περάσουν 70 μέρες (δηλ. σχεδόν 2 ½ μήνες), τότε το ΚΕΑΟ θα λαμβάνει μέτρα αναγκαστικής είσπραξης,ακόμα και μέσω κατάσχεσης τραπεζικών λογαριασμών. Το ΚΕΑΟ έχει ζητήσει από τις τράπεζες να αυξήσουν το καθημερινό όριο των κατασχέσεων από τις 600 στις 1500,αλλά κάτι τέτοιο δεν έγινε δεκτό.

3)      Υπολογισμός των εισφορών με βάση το καθαρό εισόδημα του 2016

Μέχρι το Σεπτέμβριο προσδοκούν στο Υπ.Εργασίας ότι θα έχει γίνει ο υπολογισμός των ασφαλιστικών εισφορών (για κύρια σύνταξη –υγεία) 1,45 εκατομμυρίου ελευθέρων επαγγελματιών και των αγροτών με βάση το καθαρό δηλωτέο εισόδημα του 2016.

Έτσι τον Οκτώβριο, θα μπορούσε να ξεκινήσει η καταβολή των εισφορών αυτών, αφού έχει γίνει ο συμψηφισμός μεταξύ καταβληθέντων εισφορών (με βάση το καθαρό εισόδημα του 2015) στο α΄εξάμηνο του 2017 και εκείνων που έπρεπε να καταβληθούν (με βάση το καθαρό εισόδημα του 2016).

Ο συμψηφισμός αυτός θα επιβαρύνει όσους δήλωσαν υψηλότερο  καθαρό εισόδημα για το 2016 σε σχέση με το 2015 (καθώς θα κληθούν να καταβάλλουν τη διαφορά για ένα εξάμηνο),ενώ θα ευνοήσει όσους δήλωσαν για το 2016 χαμηλότερο καθαρό εισόδημα σε σχέση με το 2015 (καθώς θα τους "επιστραφεί" η διαφορά).

Μαζί με τον υπολογισμό των εισφορών για κύρια σύνταξη –υγεία  με βάση το εισόδημα του 2016 είναι πολύ πιθανόν να γίνει κατευθείαν (δηλ.χωρίς προσωρινό υπολογισμό με βάση το εισόδημα του 2015) ο υπολογισμός των εισφορών για το επικουρικό και το εφάπαξ.

4)      Επανϋπολογισμός των ηδη καταβαλλομένων κύριων συντάξεων

Μέχρι το Σεπτέμβριο πρέπει να έχουν επανϋπολογισθεί  2 εκατομμύρια ήδη καταβαλλομένων –κατά την 12/5/2016- κύριων συντάξεων (δηλαδή όλων πλην ΟΓΑ) με βάση τις διατάξεις του νόμου Κατρούγκαλου. Ως "ήδη καταβαλλόμενες"κύριες συντάξεις εννοούνται ακόμα και εκείνες τις οποίες είχαν αιτηθεί ασφαλισμένοι έως 12/5/2016 (σ.σ.ημερομηνία δημοσίευσης νόμου Κατρούγκαλου).

Από τον επανϋπολογισμό κάθε μίας σύνταξης θα προκύψει η "προσωπική διαφορά",δηλαδή η διαφορά μεταξύ του επιπέδου που έχει σήμερα μία σύνταξη και του επιπέδου που έπρεπε να είχε με βάση τις διατάξεις του νόμου Κατρούγκαλου. Η "προσωπική διαφορά" αυτή θα διατηρηθεί έως 31/12/2018 και έπειτα θα κοπούν χωρίς,όμως, η περικοπή της να προκαλέσει απώλεια στην κύρια σύνταξη άνω του 18%.

5)      Απόδοση νέων μειωμένων κύριων συντάξεων

Μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου  πρέπει να έχει γίνει η εκκαθάριση όλων των εκκρεμών αιτήσεων για κύρια σύνταξη (που κατατέθηκαν μετά την 12/5/2016) αλλά και για εφάπαξ.

Παρά την τελική διαμόρφωση του τύπου υπολογισμού εδώ και δύο μήνες,δεν έχει αποδοθεί καμία οριστική νέα κύρια σύνταξη (σ.σ.την οποία αιτήθηκαν ασφαλισμένοι μετά τις 12/5/2016).

 Μόλις την περασμένη εβδομάδα, ο ΕΦΚΑ εξέδωσε διευκρινιστική εγκύκλιο,ενώ εξετάζεται η απόδοση του 80% της κατ΄εκτίμηση οριστικής σύνταξης http://www.capital.gr/oikonomia/3213425/pos-tha-upologistoun-oi-nees-suntaxeis-gia-misthotous-kai-epaggelmaties.

Υπενθυμίζεται πως οι νέες συντάξεις θα είναι έως και 35% χαμηλότερες.

6)      Μείωση ΕΚΑΣ κατά 85%

Στα τέλη Δεκεμβρίου, οπότε –κατά το σύνηθες- καταβάλλονται οι συντάξεις του Ιανουαρίου.

Όπως προβλέπει ο νόμος Κατρούγκαλου,αλλά και επιβεβαιώνει το "συμπληρωματικό Μνημόνιο" και το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα  το 2018 πρέπει να υπάρξει περικοπή της κρατικής επιχορήγησης για το ΕΚΑΣ κατά 85%.

Συνεπώς από τα τέλη του επερχόμενου Δεκεμβρίου θα πρέπει να αναμένεται η παραπέρα μείωση του εν λόγω επιδόματος.