Την αναθεωρημένη διαπραγματευτική του θέση για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δίνοντας έμφαση στην προστασία των μικρών επιχειρήσεων και της ελευθερίας έκφρασης.
Η θέση του Ε.Κ. για τις συνομιλίες με τα κράτη μέλη για τη εξεύρεση μιας τελικής συμφωνίας εγκρίθηκε με 438 ψήφους, 226 κατά και 39 αποχές, ενώ το νέο κείμενο διαφέρει σε σημαντικά σημεία από την πρόταση που είχε φέρει η επιτροπή Νομικών Θεμάτων τον περασμένο Ιούνιο.
Πολλές από τις τροποποιήσεις του Κοινοβουλίου στην πρόταση που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποσκοπούν στο να διασφαλίσουν ότι οι καλλιτέχνες -κυρίως μουσικοί, ερμηνευτές και σεναριογράφοι- εκδότες και δημοσιογράφοι, θα αποζημιώνονται για τα έργα τους όταν αυτά χρησιμοποιούνται από πλατφόρμες όπως το YouTube ή το Facebook, καθώς και ιστοτόπους που αναπαράγουν ειδησεογραφία («news aggregators»), όπως οι Ειδήσεις Google.
Σύμφωνα με τον εισηγητή ευρωβουλευτή Άξελ Βος (ΕΛΚ): «χαίρομαι ιδιαίτερα που, παρά τις ισχυρότατες πιέσεις που άσκησαν οι γίγαντες του Διαδικτύου, η πλειοψηφία του ΕΚ στηρίζει την ανάγκη να προστατευθεί η αρχή της δίκαιης αμοιβής για τους Ευρωπαίους δημιουργούς.
Η οδηγία συζητήθηκε πολύ και έντονα και πιστεύω ότι το Κοινοβούλιο άκουσε προσεκτικά τις ανησυχίες που τέθηκαν. Απαντήσαμε έτσι στην ανησυχία που είχε εκφραστεί για την προστασία της καινοτομίας εξαιρώντας από το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας τις μικρές και πολύ μικρές πλατφόρμες ή ιστοτόπους που αναπαράγουν ειδησεογραφία.
Είμαι βέβαιος ότι όταν ηρεμίσουν τα πνεύματα θα καταλάβουμε ότι, το Διαδίκτυο παραμένει τόσο ελεύθερο όσο είναι σήμερα, δημιουργοί και δημοσιογράφοι θα κερδίζουν πιο δίκαιο μερίδιο των εσόδων που προκύπτουν από τα έργα τους και, τότε, θα αναρωτιόμαστε γιατί έγινε όλη αυτή η φασαρία».
Η θέση του Κοινοβουλίου κάνει εκεί πιο αυστηρή την πρόταση της Κομισιόν και καθιστά τις διαδικτυακές πλατφόρμες και τα λεγόμενα «news aggregators» υπεύθυνα για κάθε παραβίαση των πνευματικών δικαιωμάτων. Αυτό θα ισχύει δε και για τη δημοσίευση μικρών αποσπασμάτων δημοσιευμένων κειμένων. Αυτό σημαίνει ότι όσοι δημοσιεύουν τέτοια αποσπάσματα θα είναι επίσης υποχρεωμένοι να πληρώσουν τους κατόχους των πνευματικών δικαιωμάτων. Το Κοινοβούλιο επιβάλλει δε την καταβολή των σχετικών δικαιωμάτων όχι μόνο στους εκδότες αλλά και στους δημοσιογράφους.
Επιπλέον, το κείμενο περιλαμβάνει διατάξεις για να εξασφαλιστεί ο νόμος περί πνευματικής ιδιοκτησίας θα τηρείται χωρίς όμως να υπονομεύεται αδικαιολόγητα η ελευθερία της έκφρασης που είναι το βασικό γνώρισμα του διαδικτύου.
Έτσι, η απλή κοινοποίηση συνδέσμων άρθρων, μαζί με «μεμονωμένες λέξεις» για την περιγραφή τους, θα είναι απαλλαγμένη από περιορισμούς πνευματικών δικαιωμάτων.
Οποιαδήποτε ενέργεια που θα αναλαμβάνουν οι πλατφόρμες για να ελέγξουν ότι οι κοινοποιήσεις δεν παραβιάζουν τους κανόνες πνευματικών δικαιωμάτων πρέπει να διασφαλίζει ότι δεν θα δημιουργείται πρόβλημα σε εκείνες που δεν τα παραβιάζουν. Από τις πλατφόρμες θα απαιτείται επιπλέον η καθιέρωση συστημάτων ταχείας αποκατάστασης (που θα λειτουργούν από το προσωπικό της πλατφόρμας και όχι από αλγόριθμους) μέσω των οποίων μπορούν να υποβάλλονται καταγγελίες σε περίπτωση εσφαλμένης διαγραφής της δημοσίευσης.
Το κείμενο διευκρινίζει επίσης ότι η μεταφόρτωση σε ηλεκτρονικές εγκυκλοπαίδειες για μη εμπορικούς σκοπούς, όπως η Wikipedia, ή οι πλατφόρμες λογισμικού ανοιχτού κώδικα, όπως το GitHub, θα αποκλείονται αυτόματα από την απαίτηση συμμόρφωσης με τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας.
Τέλος, το κείμενο του ΕΚ ενισχύει επίσης τα δικαιώματα διαπραγμάτευσης των δημιουργών και των ερμηνευτών, επιτρέποντάς τους να διεκδικήσουν πρόσθετη αμοιβή από όποιον εκμεταλλεύεται τα δικαιώματά τους, όταν η αρχικά συμφωνηθείσα αμοιβή είναι «δυσανάλογα χαμηλή» σε σχέση με τα οφέλη που προκύπτουν.
Η θέση του Ε.Κ. για τις συνομιλίες με τα κράτη μέλη για τη εξεύρεση μιας τελικής συμφωνίας εγκρίθηκε με 438 ψήφους, 226 κατά και 39 αποχές, ενώ το νέο κείμενο διαφέρει σε σημαντικά σημεία από την πρόταση που είχε φέρει η επιτροπή Νομικών Θεμάτων τον περασμένο Ιούνιο.
Πολλές από τις τροποποιήσεις του Κοινοβουλίου στην πρόταση που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποσκοπούν στο να διασφαλίσουν ότι οι καλλιτέχνες -κυρίως μουσικοί, ερμηνευτές και σεναριογράφοι- εκδότες και δημοσιογράφοι, θα αποζημιώνονται για τα έργα τους όταν αυτά χρησιμοποιούνται από πλατφόρμες όπως το YouTube ή το Facebook, καθώς και ιστοτόπους που αναπαράγουν ειδησεογραφία («news aggregators»), όπως οι Ειδήσεις Google.
Σύμφωνα με τον εισηγητή ευρωβουλευτή Άξελ Βος (ΕΛΚ): «χαίρομαι ιδιαίτερα που, παρά τις ισχυρότατες πιέσεις που άσκησαν οι γίγαντες του Διαδικτύου, η πλειοψηφία του ΕΚ στηρίζει την ανάγκη να προστατευθεί η αρχή της δίκαιης αμοιβής για τους Ευρωπαίους δημιουργούς.
Η οδηγία συζητήθηκε πολύ και έντονα και πιστεύω ότι το Κοινοβούλιο άκουσε προσεκτικά τις ανησυχίες που τέθηκαν. Απαντήσαμε έτσι στην ανησυχία που είχε εκφραστεί για την προστασία της καινοτομίας εξαιρώντας από το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας τις μικρές και πολύ μικρές πλατφόρμες ή ιστοτόπους που αναπαράγουν ειδησεογραφία.
Είμαι βέβαιος ότι όταν ηρεμίσουν τα πνεύματα θα καταλάβουμε ότι, το Διαδίκτυο παραμένει τόσο ελεύθερο όσο είναι σήμερα, δημιουργοί και δημοσιογράφοι θα κερδίζουν πιο δίκαιο μερίδιο των εσόδων που προκύπτουν από τα έργα τους και, τότε, θα αναρωτιόμαστε γιατί έγινε όλη αυτή η φασαρία».
Η θέση του Κοινοβουλίου κάνει εκεί πιο αυστηρή την πρόταση της Κομισιόν και καθιστά τις διαδικτυακές πλατφόρμες και τα λεγόμενα «news aggregators» υπεύθυνα για κάθε παραβίαση των πνευματικών δικαιωμάτων. Αυτό θα ισχύει δε και για τη δημοσίευση μικρών αποσπασμάτων δημοσιευμένων κειμένων. Αυτό σημαίνει ότι όσοι δημοσιεύουν τέτοια αποσπάσματα θα είναι επίσης υποχρεωμένοι να πληρώσουν τους κατόχους των πνευματικών δικαιωμάτων. Το Κοινοβούλιο επιβάλλει δε την καταβολή των σχετικών δικαιωμάτων όχι μόνο στους εκδότες αλλά και στους δημοσιογράφους.
Επιπλέον, το κείμενο περιλαμβάνει διατάξεις για να εξασφαλιστεί ο νόμος περί πνευματικής ιδιοκτησίας θα τηρείται χωρίς όμως να υπονομεύεται αδικαιολόγητα η ελευθερία της έκφρασης που είναι το βασικό γνώρισμα του διαδικτύου.
Έτσι, η απλή κοινοποίηση συνδέσμων άρθρων, μαζί με «μεμονωμένες λέξεις» για την περιγραφή τους, θα είναι απαλλαγμένη από περιορισμούς πνευματικών δικαιωμάτων.
Οποιαδήποτε ενέργεια που θα αναλαμβάνουν οι πλατφόρμες για να ελέγξουν ότι οι κοινοποιήσεις δεν παραβιάζουν τους κανόνες πνευματικών δικαιωμάτων πρέπει να διασφαλίζει ότι δεν θα δημιουργείται πρόβλημα σε εκείνες που δεν τα παραβιάζουν. Από τις πλατφόρμες θα απαιτείται επιπλέον η καθιέρωση συστημάτων ταχείας αποκατάστασης (που θα λειτουργούν από το προσωπικό της πλατφόρμας και όχι από αλγόριθμους) μέσω των οποίων μπορούν να υποβάλλονται καταγγελίες σε περίπτωση εσφαλμένης διαγραφής της δημοσίευσης.
Το κείμενο διευκρινίζει επίσης ότι η μεταφόρτωση σε ηλεκτρονικές εγκυκλοπαίδειες για μη εμπορικούς σκοπούς, όπως η Wikipedia, ή οι πλατφόρμες λογισμικού ανοιχτού κώδικα, όπως το GitHub, θα αποκλείονται αυτόματα από την απαίτηση συμμόρφωσης με τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας.
Τέλος, το κείμενο του ΕΚ ενισχύει επίσης τα δικαιώματα διαπραγμάτευσης των δημιουργών και των ερμηνευτών, επιτρέποντάς τους να διεκδικήσουν πρόσθετη αμοιβή από όποιον εκμεταλλεύεται τα δικαιώματά τους, όταν η αρχικά συμφωνηθείσα αμοιβή είναι «δυσανάλογα χαμηλή» σε σχέση με τα οφέλη που προκύπτουν.
