Έξι νέες διευκρινίσεις έδωσε με νεότερες οδηγίες του ο ΕΦΚΑ σε σχέση με την επιστροφή εισφορών οι οποίες καταβλήθηκαν χωρίς να έπρεπε, από τους ελευθέρους επαγγελματίες. Και αυτό γιατί συνεχίζεται η αναστάτωση γύρω από το "μέτωπο" αυτό.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις εν λόγω οδηγίες, οι επιστροφές αφορούν και εισφορές προς τον ΟΑΕΔ και τον ΕΟΠΥΥ και όχι μόνο τον ΕΦΚΑ. Μάλιστα, θα συμψηφίζονται ακόμα και ρυθμισμένα –και όχι μόνο μη ρυθμισμένα- χρέη προς τα ταμεία.
Ωστόσο, αν δεν υπάρχουν χρέη, ο δικαιούχος μπορεί να συμψηφίσει με τις επιστροφές και μελλοντικές εισφορές.
Υπάρχει επίσης ενδεχόμενο έντοκης επιστροφής εφόσον αυτό προκύπτει από αμετάκλητη δικαστική απόφαση.
Αν, όμως, έχει προκύψει ακύρωση χρόνου ασφάλισης, δεν επιστρέφονται οι εισφορές που καταβλήθηκαν χωρίς να έπρεπε.
Σημειώνεται πως στις επιστροφές εισφορών πρέπει να "συνεισφέρουν" ο ΕΟΠΥΥ και ο ΟΑΕΔ και όχι μόνο ο ΕΦΚΑ.
Όλα τα παραπάνω μάλιστα σύμφωνα με την ίδια εγκύκλιο, ισχύουν και για τις επιστροφές εισφορές που αφορούν την περίοδο προ της 1η/1/2017.
Πιο αναλυτικά, ο ΕΦΚΑ εξέδωσε χθες νέα ερμηνευτική εγκύκλιο με την οποία ξεκαθαρίζει πως:
1) Οι εισφορές οι οποίες καταβλήθηκαν χωρίς να έπρεπε, συμψηφίζονται με κάθε καθυστερούμενη οφειλή, είτε αυτή έχει ρυθμισθεί, είτε όχι.
- Με άλλα λόγια, ακόμα και αν ένας επαγγελματίας έχει ρυθμίσει παλαιότερες οφειλές του, αυτές και πάλι θα συμψηφισθούν με τις επιστροφές εισφορών τις οποίες δικαιούται.
- Σημειώνεται επίσης πως ως καθυστερούμενη οφειλή δεν θεωρείται μόνο εκείνη προς το ταμείο στο οποίο ανήκαν πριν από τις 31/12/2016 οι επαγγελματίες (σ.σ. ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ) αλλά και προς κάθε ασφαλιστικό φορέα για το λογαριασμό του οποίου εισπράττει ο ΕΦΚΑ (στον οποίο έχουν ενταχθεί ο ΟΑΕΕ και το ΕΤΑΑ από τις 1/1/2017) εισφορές, δηλαδή τον ΕΟΠΥΥ και τον ΟΑΕΔ.
2) Στις περιπτώσεις ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων, η επιστροφή γίνεται μετά την ετήσια εκκαθάριση των οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών.
Τα πρόσωπα αυτά μπορούν, με αίτησή τους, να ζητήσουν το υπερβάλλον ποσό να παραμείνει στον ΕΦΚΑ ως πιστωτικό υπόλοιπο, συμψηφιζόμενο με τις επόμενες εισφορές.
- Αυτό σημαίνει πως ένας επαγγελματίας ο οποίος δικαιούται να λάβει πιστωτικό υπόλοιπο (σ.σ. εφόσον δεν έχει οφειλές και το υπόλοιπο ξεπερνά τα 50 ευρώ), μπορεί –αν ο ίδιος το επιθυμεί- να ζητήσει (εντός δύο μηνών) το υπόλοιπο αυτό να συμψηφισθεί με μελλοντικές τρέχουσες εισφορές, οδηγώντας έτσι στην μείωση τους. Διαφορετικά, το υπόλοιπο αυτό θα του επιστραφεί.
3) Σε περίπτωση που δεν υπάρχουν οφειλές ή εάν ύστερα από τον συμψηφισμό προκύπτει υπόλοιπο ποσό, αυτό επιστρέφεται άτοκα στους δικαιούχους.
- Κατ΄ εξαίρεση, μόνο το χρηματικό ποσό το οποίο πρέπει να επιστραφεί, θα επιστρέφεται εντόκως, εφόσον έχει εκδοθεί αμετάκλητη απόφαση αρμόδιου δικαστηρίου, εκτός και εάν ορίζεται διαφορετικά στη δικαστική απόφαση.
4) Ως αχρεωστήτως καταβληθείσες εισφορές θεωρούνται τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται στον ΕΦΚΑ για οποιαδήποτε αιτία, και για τα οποία, βάσει της κείμενης νομοθεσίας, δεν προκύπτει υποχρέωση καταβολής τους.
Κατ΄ εξαίρεση μόνο δεν θεωρούνται αχρεωστήτως καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές, χρηματικά ποσά που έχουν καταβληθεί σε περιπτώσεις που προκύπτει ακύρωση χρόνου ασφάλισης λόγω δόλιας ή εικονικής ασφάλισης.
- Με άλλα λόγια, αν έχει προκύψει ακύρωση χρόνου ασφάλισης, δεν επιστρέφονται οι εισφορές που καταβλήθηκαν χωρίς να έπρεπε.
5) Ο συμψηφισμός ή η επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών, αφορά σε χρηματικά ποσά που έχουν καταβληθεί υπέρ του κλάδου κύριας ασφάλισης και λοιπών παροχών του ΕΦΚΑ, καθώς και για ποσά που έχουν εισπραχθεί αχρεωστήτως από τον ΕΦΚΑ υπέρ του ΕΟΠΥΥ, του ΟΑΕΔ, καθώς και οποιουδήποτε άλλου φορέα για τον οποίο ο ΕΦΚΑ συνεισπράττει εισφορές.
- Αυτό σημαίνει πως εφόσον προκύπτει σχετικό πιστωτικό υπόλοιπο, θα πρέπει όχι μόνο ο ΕΦΚΑ αλλά και ο ΕΟΠΥΥ και ο ΟΑΕΔ να το επιστρέψουν στους δικαιούχους του.
6) Τα παραπάνω έχουν εφαρμογή στις εξής περιπτώσεις:
- Για εκείνες που προκύπτει επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών σύμφωνα με τα παραπάνω και η σχετική αξίωση έχει γεννηθεί ή θα γεννηθεί μετά την 1/1/2017,
- Σε εκκρεμείς αιτήσεις επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών που έχουν υποβληθεί στους ασφαλιστικούς οργανισμούς που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ (πλην του Δημοσίου), μέχρι τις 31/12/2016 και βρίσκονται σε οποιοδήποτε στάδιο της διοικητικής διαδικασίας.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις εν λόγω οδηγίες, οι επιστροφές αφορούν και εισφορές προς τον ΟΑΕΔ και τον ΕΟΠΥΥ και όχι μόνο τον ΕΦΚΑ. Μάλιστα, θα συμψηφίζονται ακόμα και ρυθμισμένα –και όχι μόνο μη ρυθμισμένα- χρέη προς τα ταμεία.
Ωστόσο, αν δεν υπάρχουν χρέη, ο δικαιούχος μπορεί να συμψηφίσει με τις επιστροφές και μελλοντικές εισφορές.
Υπάρχει επίσης ενδεχόμενο έντοκης επιστροφής εφόσον αυτό προκύπτει από αμετάκλητη δικαστική απόφαση.
Αν, όμως, έχει προκύψει ακύρωση χρόνου ασφάλισης, δεν επιστρέφονται οι εισφορές που καταβλήθηκαν χωρίς να έπρεπε.
Σημειώνεται πως στις επιστροφές εισφορών πρέπει να "συνεισφέρουν" ο ΕΟΠΥΥ και ο ΟΑΕΔ και όχι μόνο ο ΕΦΚΑ.
Όλα τα παραπάνω μάλιστα σύμφωνα με την ίδια εγκύκλιο, ισχύουν και για τις επιστροφές εισφορές που αφορούν την περίοδο προ της 1η/1/2017.
Πιο αναλυτικά, ο ΕΦΚΑ εξέδωσε χθες νέα ερμηνευτική εγκύκλιο με την οποία ξεκαθαρίζει πως:
1) Οι εισφορές οι οποίες καταβλήθηκαν χωρίς να έπρεπε, συμψηφίζονται με κάθε καθυστερούμενη οφειλή, είτε αυτή έχει ρυθμισθεί, είτε όχι.
- Με άλλα λόγια, ακόμα και αν ένας επαγγελματίας έχει ρυθμίσει παλαιότερες οφειλές του, αυτές και πάλι θα συμψηφισθούν με τις επιστροφές εισφορών τις οποίες δικαιούται.
- Σημειώνεται επίσης πως ως καθυστερούμενη οφειλή δεν θεωρείται μόνο εκείνη προς το ταμείο στο οποίο ανήκαν πριν από τις 31/12/2016 οι επαγγελματίες (σ.σ. ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ) αλλά και προς κάθε ασφαλιστικό φορέα για το λογαριασμό του οποίου εισπράττει ο ΕΦΚΑ (στον οποίο έχουν ενταχθεί ο ΟΑΕΕ και το ΕΤΑΑ από τις 1/1/2017) εισφορές, δηλαδή τον ΕΟΠΥΥ και τον ΟΑΕΔ.
2) Στις περιπτώσεις ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων, η επιστροφή γίνεται μετά την ετήσια εκκαθάριση των οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών.
Τα πρόσωπα αυτά μπορούν, με αίτησή τους, να ζητήσουν το υπερβάλλον ποσό να παραμείνει στον ΕΦΚΑ ως πιστωτικό υπόλοιπο, συμψηφιζόμενο με τις επόμενες εισφορές.
- Αυτό σημαίνει πως ένας επαγγελματίας ο οποίος δικαιούται να λάβει πιστωτικό υπόλοιπο (σ.σ. εφόσον δεν έχει οφειλές και το υπόλοιπο ξεπερνά τα 50 ευρώ), μπορεί –αν ο ίδιος το επιθυμεί- να ζητήσει (εντός δύο μηνών) το υπόλοιπο αυτό να συμψηφισθεί με μελλοντικές τρέχουσες εισφορές, οδηγώντας έτσι στην μείωση τους. Διαφορετικά, το υπόλοιπο αυτό θα του επιστραφεί.
3) Σε περίπτωση που δεν υπάρχουν οφειλές ή εάν ύστερα από τον συμψηφισμό προκύπτει υπόλοιπο ποσό, αυτό επιστρέφεται άτοκα στους δικαιούχους.
- Κατ΄ εξαίρεση, μόνο το χρηματικό ποσό το οποίο πρέπει να επιστραφεί, θα επιστρέφεται εντόκως, εφόσον έχει εκδοθεί αμετάκλητη απόφαση αρμόδιου δικαστηρίου, εκτός και εάν ορίζεται διαφορετικά στη δικαστική απόφαση.
4) Ως αχρεωστήτως καταβληθείσες εισφορές θεωρούνται τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται στον ΕΦΚΑ για οποιαδήποτε αιτία, και για τα οποία, βάσει της κείμενης νομοθεσίας, δεν προκύπτει υποχρέωση καταβολής τους.
Κατ΄ εξαίρεση μόνο δεν θεωρούνται αχρεωστήτως καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές, χρηματικά ποσά που έχουν καταβληθεί σε περιπτώσεις που προκύπτει ακύρωση χρόνου ασφάλισης λόγω δόλιας ή εικονικής ασφάλισης.
- Με άλλα λόγια, αν έχει προκύψει ακύρωση χρόνου ασφάλισης, δεν επιστρέφονται οι εισφορές που καταβλήθηκαν χωρίς να έπρεπε.
5) Ο συμψηφισμός ή η επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών, αφορά σε χρηματικά ποσά που έχουν καταβληθεί υπέρ του κλάδου κύριας ασφάλισης και λοιπών παροχών του ΕΦΚΑ, καθώς και για ποσά που έχουν εισπραχθεί αχρεωστήτως από τον ΕΦΚΑ υπέρ του ΕΟΠΥΥ, του ΟΑΕΔ, καθώς και οποιουδήποτε άλλου φορέα για τον οποίο ο ΕΦΚΑ συνεισπράττει εισφορές.
- Αυτό σημαίνει πως εφόσον προκύπτει σχετικό πιστωτικό υπόλοιπο, θα πρέπει όχι μόνο ο ΕΦΚΑ αλλά και ο ΕΟΠΥΥ και ο ΟΑΕΔ να το επιστρέψουν στους δικαιούχους του.
6) Τα παραπάνω έχουν εφαρμογή στις εξής περιπτώσεις:
- Για εκείνες που προκύπτει επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών σύμφωνα με τα παραπάνω και η σχετική αξίωση έχει γεννηθεί ή θα γεννηθεί μετά την 1/1/2017,
- Σε εκκρεμείς αιτήσεις επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών που έχουν υποβληθεί στους ασφαλιστικούς οργανισμούς που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ (πλην του Δημοσίου), μέχρι τις 31/12/2016 και βρίσκονται σε οποιοδήποτε στάδιο της διοικητικής διαδικασίας.
