13 τα αμαρτωλά swaps με την Goldman Sachs

Η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία ανακάλυψε τελικώς ότι το ελληνικό Δημόσιο είχε προχωρήσει σε 13 τέτοιες συμφωνίες, με τις οποίες η αμερικανική τράπεζα κέρδισε πακτωλό δολαρίων, ενώ η χώρα κατόρθωσε να «εξωραΐσει» το δημόσιο χρέος κατά 5,3 δισ. ευρώ.



Στη μεγάλη τους πλειονότητα, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Eurostat, οι συμφωνίες αυτές αφορούσαν την ανταλλαγή δανείων που είχε συνάψει το Δημόσιο σε γιεν, με ισόποσα σε ευρώ. Η προνομιακή σχέση της Goldman με το ελληνικό Δημόσιο συνεχίστηκε τουλάχιστον μέχρι το 2009, ωστόσο παρά τα σαφή δείγματα οι αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές μέχρι πέρυσι φαίνεται ότι έκαναν τα στραβά μάτια.

Είναι μάλιστα ενδεικτικό ότι το 2008, όταν η Eurostat διεξήγαγε μία τυπική πανευρωπαϊκή έρευνα για το ρόλο των παραγώγων αυτών προϊόντων στη διαχείριση του δημόσιου χρέους, οι τεχνοκράτες της είχαν αρκεστεί στην έγγραφη διαβεβαίωση του τότε υπουργού Εθνικής Οικονομίας Γ. Αλογοσκούφη, με την οποία γνωστοποιούσε ότι η Ελλάδα δεν είχε πραγματοποιήσει τέτοιου είδους συναλλαγές.

Οπως προκύπτει από τα στοιχεία της Eurostat, το ειδύλλιο της Goldman με την Ελλάδα ξεκίνησε από το 2001. Η τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ προχώρησε στην πρώτη (από τις υπόλοιπες 12 συμφωνίες που ακολούθησαν) συμφωνία ανταλλαγής (swap) χρέους που είχε εκδοθεί από το Δημόσιο σε ξένα νομίσματα (γιεν και ελβετικό φράγκο).

Οι ανταλλαγές του χρέους έγιναν με βάση ευνοϊκές για την Ελλάδα ισοτιμίες. Το τελικό αποτέλεσμα των συναλλαγών αυτών ήταν ότι το Δημόσιο «κέρδισε» σε πρώτη φάση 2,8 δισ. ευρώ, με τα οποία μειώθηκε το δημόσιο χρέος ισόποσα.

Βέβαια η απόκρυψη αυτή δεν επηρέασε την πορεία ένταξης της χώρας στο ευρώ, καθώς αυτή είχε κριθεί με τα δημοσιονομικά δεδομένα της προηγούμενης χρονιάς.

Εκτοτε ακολούθησαν και άλλες συμφωνίες, όπως αυτή του 2002, οι οποίες και αυτές έχουν μπει στο μικροσκόπιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η οποία όμως αρνείται να αποκαλύψει τα «μυστικά τρικ» που ευρηματικά χρησιμοποιούσε κάθε φορά η αμερικανική τράπεζα.

Στη συνέχεια το 2005, μία από τις συμφωνίες ανταλλαγής επιτοκίων με την Goldman άρχισε να γίνεται ασύμφορη για το Δημόσιο. Τότε η αμερικανική τράπεζα σε συμφωνία με το υπουργείο Οικονομικών προχώρησε στην επιμήκυνσή της (από το 2019) έως το 2037 προκειμένου να μειωθεί το βάρος των τόκων που έπρεπε να πληρώνει ετησίως ο κρατικός κορβανάς.

Ακολούθησε η εξαγορά των swaps (συναλλαγματικών και επιτοκίων) από την Εθνική. Το 2008 έγινε νέα αναμόρφωση των όρων των συμφωνιών αυτών, για να καταλήξουν το 2009, με τη μορφή τιτλοποιηθέντων ομολόγων, σε μία εταιρεία ειδικού σκοπού, την Titlos, η οποία κατέβαλε στην Εθνική Τράπεζα περίπου 5,3 δισ. ευρώ.