Ο ρόλος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στην πορεία της χώρας τα τελευταία χρόνια ήταν πολυεπίπεδος και πολλές φορές περίπλοκος. Και βοήθησε στη διάσωση μιας παραπαίουσας οικονομίας, αλλά κι έκανε τραγικά λάθη, τα οποία οδήγησαν σε πολυετή ύφεση και στην ανάγκη λήψης νέων μέτρων.
Κυρίως δε οι οικονομολόγοι του Ταμείου δεν μπόρεσαν να αντιληφθούν το μέγεθος της οικονομικής καταστροφής που υπέστη η Ελλάδα και της ανάγκης ενός new deal. Για τους λόγους αυτούς, έχει δίκαιο η κυβέρνηση όταν επιτίθεται στο ΔΝΤ και στις ακραίες νεοφιλελεύθερες απόψεις των τεχνοκρατών της.
Ωστόσο, η Ελλάδα θα μπορούσε να διδαχθεί από την κρίση και κυρίως από τη σύγκρουση με το Ταμείο. Οσο κι αν θέλουμε να εθελοτυφλούμε, σε ορισμένα ζητήματα η χώρα δεν στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων από το 2010 και μετά.
Χθες, η Κρ. Λαγκάρντ έστειλε το εξής μήνυμα και θα πρέπει να το λάβει υπόψη το πολιτικό σύστημα απαλλαγμένο από τις ιδεοληψίες. Είπε μεταξύ άλλων: «Οι Ελληνες ηγέτες πρέπει να αναλάβουν την ιδιοκτησία της επανίδρυσης της χώρας τους».
Θα μπορούσε να είναι μια παραλλαγή της γνωστής ομιλίας του Κένεντι κατά την ορκωμοσία του: «Αμερικανοί συμπολίτες μου: μην αναρωτιέστε τι μπορεί να κάνει η πατρίδα σας για εσάς, αναρωτηθείτε τι μπορείτε να κάνετε εσείς για την πατρίδα σας».
Αυτό ακριβώς. Το ελληνικό πολιτικό σύστημα κι ευρύτερα οι πολίτες οφείλουν να καταθέσουν ένα στρατηγικό σχέδιο που δεν θα συνδέεται με τα Μνημόνια, τις διαπραγματεύσεις, τις απαιτήσεις ή τα λάθη των δανειστών. Είναι υποχρεωμένη η ίδια η Ελλάδα να γίνει «ιδιοκτήτης» ενός ευρύτερου αναπτυξιακού σχεδίου. Πρέπει όλοι να αναρωτηθούν τι είδους χώρα θέλουμε, πώς πρέπει να ανοικοδομηθεί η οικονομία, ποιο παραγωγικό μοντέλο πρέπει να χρησιμοποιηθεί, πώς πρέπει να λειτουργεί ο δημόσιος τομέας, πώς η ιδιωτική πρωτοβουλία θα συμβάλει στην ανάκαμψη.
Αν συνεχίσουμε να μεμψιμοιρούμε, να κατηγορούμε τους άλλους και να συγκρουόμαστε με τους δανειστές, το μόνο που θα καταφέρουμε είναι να χάσουμε χρόνο. Εν πάση περιπτώσει, αν αλλάξουμε εμείς, δεν θα χρειάζεται να αλλάξει η τρόικα.