Έκθεση του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης για το 2008 Όργιο παρανομιών και ασυδοσίας στο Δημόσιο

Πολεοδομίες, εφορίες, ο χώρος της υγείας και οι δήμοι εμφανίζονται στην κορυφή της κακοδιοίκησης και της διαφθοράς στη δημόσια διοίκηση, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης για το 2008, που παρουσιάστηκε από τον Γενικό Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, Λέανδρο Ρακιντζή. «Για τα μάτια του κόσμου» αξιολόγηση και πειθαρχικά συμβούλια, αναφέρει η έκθεση, ενώ εντοπίστηκαν ακόμη και γιατροί με... off shore εταιρείες για τα φακελάκια!


Σύμφωνα με την έκθεση, το 2008 εξετάσθηκαν 888 υποθέσεις, ελέχθησαν 7.608 "πόθεν έσχες" διευθυντών σε εφορίες, πολεοδομίες και ελεγκτικούς μηχανισμούς (σε 30 περιπτώσεις διαπιστώθηκαν αιφνίδιες αυξήσεις περιουσιών), διενεργήθηκαν 4.316 έλεγχοι από τα Σώματα και τις Υπηρεσίες Ελέγχου και Επιθεώρησης και παραπέμφθηκαν 746 υποθέσεις στον εισαγγελέα και τα αρμόδια πειθαρχικά όργανα.

Σύμφωνα με τον Λέανδρο Ρακιντζή, ο χώρος που πλήττεται κυρίως από τη διαφθορά και την κακοδιοίκηση είναι για ακόμη μια φορά το περιβάλλον. Οπως σημείωσε ο κ. Ρακιντζής, "παρουσιάζεται σωρεία παραβάσεων σε έναν τομέα, όπου η καταστροφή είναι μη αναστρέψιμη. Τα προβλήματα είναι άπειρα από τη μη τήρηση των περιοχών Νατούρα και Ραμσάρα μέχρι τον Ασωπό". Σχετικά με την υπόθεση του Ασωπού, στη δίκη που αναμένεται στο πλημμελειοδικείο Θηβών πολιτικός ενάγων θα είναι το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, ενώ σύμφωνα με το ΓΕΔΔ, σοβαρό πρόβλημα και αιτία πολλών παρανομιών αποτελεί η έλλειψη Εθνικού Δασολογίου, με το οποίο μπορούν να προστατευθούν από τις καταπατήσεις τα δημόσια και ιδιωτικά δάση.

Παράλληλα, ο κ. Ρακιντζής άσκησε κριτική στα πειθαρχικά συμβούλια, που αποτελούνται κυρίως από συνδικαλιστές των οποίων οι κρίσεις είναι πάντα αθωωτικές και στις αξιολογήσεις των δημοσίων υπαλλήλων που πάντα φέρουν τον χαρακτηρισμό «εξαίρετος».

«Δεν είναι δυνατόν 800.000 δημόσιοι υπάλληλοι να είναι εξαίρετοι», υπογράμμισε ο κ. Ρακιντζής.

Παράλληλα, ανέφερε ως κραυγαλέα περίπτωση, αντιπροσωπευτική της περιρρέουσας ατμόσφαιρας, εκείνη Επιμελητή του ΚΑΤ, ο οποίος διατηρούσε ιδιωτικό ιατρείο και ισχυρίσθηκε -όταν εμφανίσθηκαν οι ελεγκτές- ότι επρόκειτο για φίλους και συγγενείς που γιόρταζαν, αθωώθηκε από το Πειθαρχικό Συμβούλιο και ύστερα από δίχρονες έρευνες της ομάδας του Γενικού Επιθεωρητή διαπιστώθηκε ότι είχε αποκτήσει εισόδημα άνω των δυο εκατ. ευρώ στη διάρκεια έξι χρόνων. Πλέον εκκρεμεί εναντίον του πρόστιμο 1,5 εκατ. ευρώ για φοροδιαφυγή. «Κάποιοι γιατροί έχουν ιδρύσει off shore εταιρείες όπου βάζουν τα εισοδήματα από τα φακελάκια» εξήγησε ο κ. Ρακιντζής. Σε άλλη περίπτωση, τριάντα γιατροί του ΕΣΥ -οι υποθέσεις των οποίων βρίσκονται στον εισαγγελέα- έβαζαν με τη διαδικασία του κατεπείγοντος στις εφημερίες πελάτες για πλαστικές εγχειρίσεις.

Άλλες χαρακτηριστικές περιπτώσεις που ανέφερε ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης είναι:

* Στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, δήμαρχος ζήτησε 500.000 ευρώ για να καθαρίσει ένα χώρο 10 στρεμμάτων. Το Πειθαρχικό τον απάλλαξε και έχει παραπεμφθεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
* Υπάλληλος στη Νομαρχία Πειραιά είχε εκδώσει 31 πλαστές άδειες φορτηγών διεθνούς κυκλοφορίας και 62 για φορτηγά εθνικών μεταφορών. Κάθε μια από αυτές κοστολογείται σε 200.000-300.000 ευρώ.
* Εφοριακοί στη Θεσσαλονίκη «επέστρεφαν» ΦΠΑ για εμπορεύματα που δεν είχαν υπάρξει ποτέ. Στη συγκεκριμένη περίπτωση είχαν επιστραφεί 100 εκατ. ευρώ ΦΠΑ για εξαγωγή δερμάτινων ειδών στην Κίνα.

Δεκαπέντε μέτρα για καλύτερο Δημόσιο

Τέλος, ο ΓΕΔΔ για την καταπολέμηση της κακοδιαχείρησης στον Δημόσιο Τομέα προτείνει τα εξής:

1. επαναφορά του κωλύματος εντοπιότητας για υπαλλήλους ή λειτουργούς σε κρίσιμους ή ιδιαίτερους τομείς του κράτους όπως δικαιοσύνη, αστυνομία, λιμενικό σώμα, εφορία/κτηματικές υπηρεσίες, πολεοδομία κ.λ.π.,
2. κατανομή των αρμοδιοτήτων και του ανθρώπινου δυναμικού ανά φορέα ή υπηρεσία σύμφωνα με τις πραγματικές ανάγκες και με ορθολογικά κριτήρια (νέα οργανογράμματα με οργανωτική ανάπτυξη που περιλαμβάνει σχεδιασμό θέσεων εργασίας) και όχι συνωστισμός σε ορισμένες καλύτερα αμειβόμενες με διάφορες μεθόδου π.χ. μετατάξεις, αποσπάσεις κλπ.,
3. θέσπιση εσωτερικής κινητικότητας του ανθρώπινου δυναμικού με εναλλαγή στις θέσεις ευθύνης,
4. ιδιωτικοποίηση εκείνων των τομέων του Δημοσίου, που δεν ανταποκρίνονται στο ρόλο αυτού ως imperium και fiscus χωρίς όμως το κράτος να απολέσει σε καμία περίπτωση τον ελεγκτικό ή ρυθμιστικό του ρόλο,
5. διαμόρφωση νέου μισθολογίου των υπαλλήλων το οποίο θα διέπεται από αξιοκρατικά κριτήρια και θα συνδέει την αμοιβή με την παραγωγικότητα,
6. ουσιαστική αξιολόγηση των δημοσίων φορέων και του ανθρώπινου δυναμικού τους βάσει στόχων που θα τεθούν ως μέρος των στρατηγικών προγραμμάτων που θα καταρτιστούν,
7. μείωση της γραφειοκρατίας με την συνεχή απλούστευση των γραφειοκρατικών διαδικασιών π.χ. διεκπεραίωση υποθέσεων με συστήματα one’s man job ή one stop shop όπου είναι εφικτό και την πλήρη ανάπτυξη και εφαρμογή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης,
8. συνεχή ενίσχυση της διαφάνειας της διοικητικής δράσης,
9. στελέχωση των υπηρεσιακών και πειθαρχικών συμβουλίων με ικανούς και επιμορφωμένους προς τούτο υπαλλήλους για αντικειμενικότερες κρίσεις αλλά και ουσιαστικότερη απονομή πειθαρχικού δικαίου,
10. αυτοπεριορισμό των συνδικαλιστών στα αμιγώς συνδικαλιστικά τους καθήκοντα,
11. ενίσχυση των μηχανισμών και συστημάτων ελέγχου και αυτοελέγχου τόσο στην κεντρική όσο και στην τοπική αυτοδιοίκηση, με ουσιαστικότερο και αποτελεσματικότερο έλεγχο από τις Περιφέρειες στους ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού και την εισαγωγή του ελέγχου στις δημοτικές επιχειρήσεις,
12. παροχή κινήτρων στους πραγματικά άξιους υπαλλήλους και προσπάθεια για περισσότερη υπευθυνότητα εκ μέρους των προϊσταμένων κατά την σύνταξη των εκθέσεων αξιολόγησής τους, διότι εμφανίζεται το φαινόμενο όλοι σχεδόν οι υπάλληλοι να έχουν βαθμολογηθεί ως άριστοι με συνέπεια τα υπηρεσιακά συμβούλια να αδυνατούν να επιλέξουν του πραγματικά αρίστους και οι αποφάσεις τους να ακυρώνονται από τα διοικητικά δικαστήρια,
13. οι υπηρεσιακώς προϊστάμενοι να ασκούν τις αρμοδιότητές τους ως μονομελή πειθαρχικά όργανα, αντί να παραπέμπουν τις υποθέσεις στα πειθαρχικά συμβούλια,
14. κατά την προαγωγή τους, οι υπάλληλοι να τοποθετούνται σε άλλη υπηρεσία, διότι πολλές φορές αδυνατούν να επιβληθούν σε πρώην ισόβαθμους συναδέλφους,
15. το Δημόσιο και τα ΝΠΔΔ καταβάλλουν σε τρίτους για αποζημιώσεις τεράστια ποσά για πράξεις ή παραλείψεις από δόλο ή από βαρεία αμέλεια των υπαλλήλων τους κατά την ενάσκηση των καθηκόντων τους. Σύμφωνα με την υπάρχουσα νομοθεσία προβλέπεται ο καταλογισμός των καταβληθέντων ποσών στους υπαιτίους υπαλλήλους, αλλά αυτό σπανίως πραγματοποιείται και πρέπει να ενεργοποιηθεί.