Με μετοχοποίηση και «κούρεμα» θα γίνει η ρύθμιση των επιχειρηματικών δανείων

Αποκλιμάκωση και μάλιστα σημαντική εμφάνισε στο β΄ τρίμηνο της τρέχουσας χρήσης η δημιουργία νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs) των τραπεζών, προκαλώντας βάσιμες προσδοκίες ότι από τα τέλη του έτους ή τις αρχές του 2015 θα ξεκινήσει η μείωση των επισφαλειών, σε συνάρτηση, βέβαια, με την πορεία της οικονομίας, αλλά και τα ευρήματα της άσκησης προσομοίωσης στην οποία υποβάλλονται οι τράπεζες.




Τα «κόκκινα» δάνεια πάντως, και δη τα επιχειρηματικά, συνεχίζουν να αποτελούν αγκάθι στους ισολογισμούς των τραπεζών και αυτή η χρονιά φαίνεται να είναι απολύτως καθοριστική, όχι μόνον λόγω της επικείμενης ανάκαμψης της οικονομίας, η οποία θέτει τη βάση για να σταματήσει η ανατροφοδότησή τους, αλλά γιατί για πρώτη ίσως φορά μπαίνουν οι βάσεις για μία ουσιαστική αντιμετώπισή τους. Και οι δύο αυτοί παράγοντες θα παίξουν ρόλο καθοριστικό στη ρύθμιση των «κόκκινων» δανείων, ειδικά των επιχειρήσεων. Αυτός άλλωστε είναι και ο μόνος τρόπος προκειμένου να υπάρξει επανεκκίνηση της οικονομίας.

Χωρίς την αναδιοργάνωση του ιδιωτικού χρέους, λένε έγκυροι τραπεζίτες, η ανάκαμψη είναι δύσκολο να έρθει. Προς αυτήν την κατεύθυνση κινείται και το νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης, αλλά και οι μεταβολές που θα λάβουν χώρα σε ό,τι αφορά τον πτωχευτικό κώδικα.

Αναδιοργάνωση
Από την πλευρά τους, οι τράπεζες σχεδιάζουν την επόμενη ημέρα που θα διασφαλίσει πραγματικά τους πόρους που σε δεύτερη φάση θα διοχετευτούν στην οικονομία και θα εξασφαλίσουν επαναχρηματοδότηση επιχειρήσεων, οι οποίες έχουν κριθεί ως υγιείς ή έχουν απολύτως εξυγιανθεί.

Η διασφάλιση της εξυγίανσης των επιχειρήσεων είναι ζήτημα πρώτης προτεραιότητας, σημειώνουν τραπεζικοί παράγοντες στην «Η», καθώς αποτελεί το μόνον τρόπο να μην επιδεινωθεί ο εφιάλτης της ανεργίας και να αρχίσει η πτωτική πορεία των αριθμών. Τότε και μόνον τότε θα έχουμε εισέλθει στον ενάρετο κύκλο της ανάκαμψης.

Οπως έγινε γνωστό χθες σε συμφωνία επί της αρχής κατέληξαν στο Παρίσι κυβέρνηση και τρόικα για το νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης σχετικά με την εξωδικαστική διευθέτηση των επιχειρηματικών οφειλών.

Όπως τόνισε χθες κορυφαίος αξιωματούχος του υπουργείου Ανάπτυξης, οι δανειστές συμφώνησαν επί του κειμένου με τους βασικούς άξονες της ρύθμισης των χρεών των επιχειρήσεων προς τις τράπεζες, την εφορία, τα ασφαλιστικά ταμεία, τους προμηθευτές και τους εργαζομένους. Η τρόικα, κατά το ίδιο στέλεχος, ζήτησε περισσότερες λεπτομέρειες αναφορικά με τις οφειλές, καθώς και το σχέδιο νόμου για να κάνει τις παρατηρήσεις της.

Σε ό,τι αφορά το θέμα της παράτασης της απαγόρευσης των πλειστηριασμών σε βάρος της κύριας κατοικίας, ο ίδιος παράγοντας υποστήριξε ότι η κυβέρνηση και η τρόικα δεν συζήτησαν τέτοιο θέμα. Ειδικότερα οι ρυθμίσεις που θα προωθήσουν οι τράπεζες με βάση τον «νόμο Δένδια» είναι οι εξής:

Οι μελέτες βιωσιμότητας για πολλές εταιρείες έχουν ήδη ξεκινήσει και οι τράπεζες ετοιμάζουν τα πλάνα τους.
Εφόσον οι επιχειρήσεις κριθούν βιώσιμες και με βάση τις ευχέρειες που θα δώσει το νέο θεσμικό πλαίσιο, θα οριστεί το διμερές περιεχόμενο των εξωδικαστικών συμβιβασμών μεταξύ τραπεζών και εταιρειών. Οι νέες συμβάσεις που θα περιλαμβάνουν τις λεπτομέρειες της εξυγίανσης θα έχουν βήματα εκτέλεσης και θα προβλέπουν εναλλακτικές σε περιπτώσεις που οι πρώτες επιλογές δεν μπορούν να εμφανιστούν.
Οι τράπεζες φαίνονται δεκτικές στις μετοχοποιήσεις χρεών σε ποσοστά που κρίνονται ικανοποιητικά ώστε να μπορούν να παρακολουθούν και από διοικητικές θέσεις την εκτέλεση του πλάνου αναδιάρθρωσης.
Σε πολλές περιπτώσεις πάντως θα απαιτηθεί ένα μείγμα μετοχοποίησης και «κουρέματος» - μιας και το θεσμικό πλαίσιο θα δίνει τις σχετικές ευχέρειες. Ένα τέτοιο μείγμα μπορεί να οδηγήσει το ιδιωτικό χρέος σε επίπεδα κοντά στο 60% του αρχικού.
Παράλληλα θα διερευνώνται οι δυνατότητες συγκέντρωσης της αγοράς μεταξύ βιώσιμων μεν αλλά υπερχρεωμένων επιχειρήσεων, ώστε να υποχωρήσουν τα λειτουργικά κόστη τουλάχιστον κατά 20%.
Εφόσον όλα αυτά λειτουργήσουν, τότε οι επιχειρήσεις θα καλούνται να προβούν σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου και τότε οι τράπεζες θα μπορούν πλέον να τις αναχρηματοδοτήσουν και με ποσά υπέρτερα της αύξησης αυτής. Στις περιπτώσεις που οι επιχειρηματίες δεν θέλουν ή δεν μπορούν να προβούν σε αυξήσεις, τότε τα πιστωτικά ιδρύματα με συμβούλους θα είναι σε θέση να αναζητήσουν νέους μετόχους που θα μπορούν να χρηματοδοτήσουν τις συγκεκριμένες δραστηριότητες.

Με αυτόν τον τρόπο, οι εταιρείες θα μπορέσουν να πραγματοποιήσουν επανεκκίνηση της μηχανής και να μπουν σε αναπτυξιακή δραστηριότητα, επιτρέποντας και στις τράπεζες να επανέλθουν πλήρως σε πραγματική κερδοφορία.

Το νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση λένε οι τραπεζίτες και τούτο διότι ρυθμίζει τα συνολικά χρέη των επιχειρήσεων.

Η ένταξη μιας επιχείρησης στο νέο θεσμικό πλαίσιο σημαίνει αυτόματα και ρύθμιση των χρεών της προς το Δημόσιο, κάτι το οποίο αποτελεί μεγάλο δέλεαρ για τις εταιρείες. Ετσι η υπαγωγή στο νέο θεσμικό πλαίσιο -αν και όχι υποχρεωτική- σε κάθε περίπτωση θα θεωρείται από πολλές εταιρείες επιθυμητή.

Όμως η τράπεζες -σε συμφωνία με τις εταιρείες- θα κρίνουν τελικώς το μοντέλο που θα εφαρμοστεί.

Επισφάλειες
Μετά από έξι συνεχόμενα χρόνια ύφεσης που εξαΰλωσε σχεδόν το ένα τρίτο της ελληνικής οικονομίας, οι επισφαλείς πιστώσεις στις τράπεζες έχουν διογκωθεί στα περίπου 78 δισ. ευρώ ή ένα τρίτο και πλέον του συνολικού δανεισμού, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία.

Η κεντρική τράπεζα της Ελλάδος, με τη σειρά της, έχει και αυτή προτείνει μέτρα για την ανακούφιση των χρεωμένων νοικοκυριών και μικρών επιχειρήσεων. Στα βραχυπρόθεσμα μέτρα για την επόμενη πενταετία περιλαμβάνεται η δυνατότητα να πληρώνονται μόνο οι τόκοι ή να δοθεί περίοδος χάριτος στα δάνεια. Στα πιο μακροπρόθεσμα μέτρα, περιλαμβάνονται παρατάσεις, μειώσεις επιτοκίων, αλλαγές του τύπου των επιτοκίων ή της υποθήκης κυρίως σε ό,τι αφορά τους ιδιώτες.

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΑ ΔΑΝΕΙΑ
Βελτίωση στους ισολογισμούς των τραπεζών

Ό,τι πάντως και να κάνουν οι τράπεζες πολύ δύσκολο θα επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα, εάν η οικονομία παραμείνει σε ύφεση. Από τους ισολογισμούς ωστόσο των τεσσάρων πιστωτικών ιδρυμάτων φαίνεται φως στο τούνελ προς αυτήν την κατεύθυνση. Κατά τη διάρκεια του β΄ τριμήνου ο ρυθμός δημιουργίας νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων μειώθηκε ως και 60% σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο τρίμηνο και η τάση παραμένει καθοδική για τρία τουλάχιστον τρίμηνα, ενώ η συμπεριφορά των στεγαστικών δανείων δείχνει ότι πλησιάζει η στιγμή που τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια θα αρχίσουν να μειώνονται.

Η Πειραιώς εμφάνισε στο β΄ τρίμηνο αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων κατά 0,6% έναντι 1,3% στο α΄ τρίμηνο του 2014 και 1,4% στο δ΄ τρίμηνο του 2013. Στην Eurobank ο ρυθμός δημιουργίας νέων μη εξυπηρετούμενων έπεσε από το 1,7% στο δ΄ τρίμηνο του 2013 αρχικά στο 1,5% (στοιχεία α΄ τριμήνου) και εν συνεχεία στο 0,9% (30.6.2014).

Στην Εθνική ο ρυθμός δημιουργίας νέων «κόκκινων» δανείων οδηγήθηκε στο 0,2% στο β΄ τρίμηνο της τρέχουσας χρήσης από 0,6% στο δ΄ τρίμηνο του 2013. Εθνική, Eurobank και Πειραιώς εμφάνισαν σε ποσοστιαίο επίπεδο το χαμηλότερο ρυθμό δημιουργίας νέων μη εξυπηρετούμενων από το 2010.

Οσον αφορά την Alpha η αύξηση των NPLs περιορίστηκε στο 0,3% το β΄ τρίμηνο του 2014 από 0,6% στο α΄ τρίμηνο, επίδοση που είχε να δει η τράπεζα από το 2009.