Συνοδεία επιτηρητών η λήψη του αναπτυξιακού πακέτου

ΥΠΟ ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ αυστηρής επιτήρησης της τρόικας και της Κομισιόν θα ρέουν πλέον στην Ελλάδα οι κοινοτικές ενισχύσεις, καθώς διαπιστώνεται ότι δεν μπορεί να πράξει τα δέοντα.



Παράλληλα συζητείται ένα ευρύ σχέδιο στήριξης, που μπορεί να φτάσει έως τα 55 δισ. ευρώ με την μορφή επιδοτήσεων, δανείων και ομολόγων. Το ποσό θα προέλθει από την άμεση απορρόφηση του ΕΣΠΑ, νέα δάνεια της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και από το υπό επεξεργασία επενδυτικό ευρωομόλογο. Ως όρος συμφωνίας τίθεται η κάθοδος ορδών επιτηρητών στις υπηρεσίες διαχείρισης κοινοτικών προγραμμάτων ανά την Ελλάδα, για να διασφαλίσουν ότι τα λεφτά θα πιάσουν τόπο.

Πηγές χρηματοδότησης

Τα χρήματα προέρχονται από τρεις πηγές:

1 Από τα 20 δισ. ευρώ του ΕΣΠΑ, που μένουν αναξιοποίητα στο μεγαλύτερο μέρος τους στα κοινοτικά ταμεία. Επιχειρείται γενίκευση του μέτρου της μεγαλύτερης συγχρηματοδότησης της Ε.Ε. (στο 85% του προϋπολογισμού από 50%-85% σήμερα). Η δυνατότητα υπάρχει εδώ και έναν χρόνο (για μεμονωμένα έργα), αλλά η κυβέρνηση αδυνατούσε να κάνει χρήση, όπως και άλλων μέτρων τόνωσης της οικονομίας, καθώς δεν απορροφούσε αρκετά κονδύλια για να το δικαιούται.

2 Από τα 5 δισ. ευρώ δάνεια της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Ηδη από τον Ιούνιο του 2010 έχει συναφθεί μεταξύ της τότε υπουργού Οικονομίας Λ. Κατσέλη και του αντιπροέδρου της ΕΤΕπ Πλούταρχου Σακελλάρη δάνειο 2 δισ. ευρώ που, έπειτα από μήνες και αφού πέρασε η χρονιά, έχουν αρχίσει να καταφθάνουν.

Στόχος τους είναι να καλύψουν το κόστος της εθνικής συμμετοχής στο ΕΣΠΑ, για να μην επιβαρυνθεί το πρόγραμμα δανεισμού της κυβέρνησης. Προτείνεται, όπως αποκάλυψε προ ημερών ο νέος αντιπρόεδρος και υπουργός Οικονομικών Ευ. Βενιζέλος, να αυξηθεί το ποσό σε 5 δισ. ευρώ. Η σχετική διαπραγμάτευση βρίσκεται σε εξέλιξη.

3 Σε εξέλιξη βρίσκεται και η συζήτηση για την έκδοση επενδυτικού ευρωομολόγου αξίας έως και 30 δισ. ευρώ, με το οποίο θα χρηματοδοτηθούν μεγάλα έργα υποδομής στην Ελλάδα, το πιθανότερο με τη συμμετοχή ιδιωτών, για να καλυφθεί η απουσία τραπεζικής ρευστότητας. Οχημα είναι και πάλι η ΕΤΕπ, η οποία αποτελεί τον χρηματοπιστωτικό οργανισμό της Ε.Ε. Μάλιστα, κορυφαίο στέλεχός της προ ημερών, αναφερθέν στο θέμα, έκανε λόγο για νέο «σχέδιο Μάρσαλ» για την Ελλάδα.

Η μεγάλη ανησυχία των κοινοτικών αρχών είναι -όπως αναφέρουν αρμόδια στελέχη- η επιτυχία του εγχειρήματος. Για να διασφαλιστεί, ο πρόεδρος της Επιτροπής, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, ανακοίνωσε ότι το ΕΣΠΑ τίθεται υπό στενή παρακολούθηση. Επεσήμανε ότι «η ιδέα είναι να υπάρχει ένα συγκροτημένο πρόγραμμα τεχνικής βοήθειας, όπου η Κομισιόν και τα κράτη-μέλη θα υλοποιήσουν τις αποφάσεις της τρόικας, αυξάνοντας την ικανότητα απορρόφησης».

Εκτιμά ότι είναι πολύ σημαντικό να συνδεθούν οι προσπάθειες για δημοσιονομική προσαρμογή, αποκρατικοποιήσεις, μεταρρυθμίσεις και στήριξη της ανάκαμψης, ώστε να επιστρέψει σε θετικό πρόσημο ανάπτυξης η Ελλάδα το συντομότερο δυνατό, καθώς «αυτός είναι ο όρος για διατηρησιμότητα του χρέους». Η δήλωση ερμηνεύεται από κυβερνητικά στελέχη ως ανάγκη ενοποίησης των αρμοδιοτήτων στο ίδιο υπουργείο... Σύμφωνα με τον κ. Μπαρόζο, η πρωτοβουλία παρουσιάστηκε έπειτα από διαπραγματεύσεις με τον έλληνα πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου. Ανέφερε επίσης ότι από τα 20 δισ. ευρώ δόθηκε μόνο το ένα τέταρτο, ενώ από τα 675 εκατ. ευρώ της τεχνικής βοήθειας δεν έχει υπογραφεί σύμβαση ακόμη για τα 420 εκατ. ευρω.

Προσεχώς ΕΣΠΑ ΙΙ

Ενα άλλο ανοιχτό μέτωπο είναι το ΕΣΠΑ ΙΙ. Η Ελλάδα θα έχει πρόβλημα ρευστότητας και μετά το 2013, που αρχίζει το επόμενο κοινοτικό πακέτο, το οποίο τώρα καθορίζεται. Ωστόσο, καθώς υπολογίζεται με βάση νέα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την ανάπτυξη του 2009 (που μας δείχνει «πλούσιους»), αν δεν υπάρξει προσαρμογή (την οποία αρνείται η Γερμανία και άλλα κράτη της Ε.Ε.), τότε τα κονδύλια θα μειωθούν δραστικά. Τουλάχιστον 3 περιφέρειες (Αττική, Στερεά Ελλάδα και Νότιο Αιγαίο) αποβάλλονται οριστικά, ενώ πολλές άλλες θα τύχουν δραστικής μείωσης (π.χ. η Κρήτη και το Νότιο Αιγαίο).