Τα 500 εκατ. του ΕΣΠΑ θα αργήσουν

Τριπλό κίνδυνο αντιμετωπίζει το ΕΣΠΑ, η μόνη πηγή στήριξης της οικονομίας από την πρωτόγνωρη ύφεση και ανεργία. Θα αργήσουν να έρθουν στα κρατικά ταμεία 500 εκατ. ευρώ από τα κίνητρα που τον Ιούλιο αποφάσισε η Ε.Ε., ενώ η έλλειψη τραπεζικής ρευστότητας έχει «καθίσει» τα έργα. Επιπλέον, η κυβέρνηση δεν ξέρει αν πρέπει να χρηματοδοτήσει με εθνικό χρήμα τις επενδύσεις, λαμβάνοντας το ρίσκο έως τον Δεκέμβριο να μην προλάβει να πάρει πίσω τα λεφτά από τα κοινοτικά ταμεία και προκαλώντας έτσι καίριο πλήγμα δισ. ευρώ στο έλλειμμα. Αν πάλι αποφασίσει να μη ρισκάρει σε λεφτά προκειμένου να στηρίξει την ανάπτυξη, θα πρέπει να περικόψει για 9η φορά από την αρχή του 2010 τα κονδύλια για επενδύσεις. 1 Η αγορά κρούει τον κώδωνα για μεγάλο επενδυτικό έμφραγμα που προκαλεί η αδυναμία των τραπεζών να δανείσουν. Αναφέρουν ότι δεν έχουν λεφτά να κινηθούν οι εργολάβοι και οι επιχειρηματίες που τρέχουν έργα του ΕΣΠΑ. Καθώς στις πιο πολλές περιπτώσεις δεν δίδονται προκαταβολές, πολλά έργα που δεν έχουν νομικά ή άλλα προβλήματα μένουν στάσιμα. Αναπτύσσεται σχέδιο με την Ομάδα Δράσης και τις αρμόδιες κοινοτικές διευθύνσεις για την αύξηση των προκαταβολών και τη διασφάλιση εγγυήσεων για να κινηθούν τα μεγάλα έργα. Οι καθυστερήσεις στα έργα, η έλλειψη αποφασιστικότητας της Ε.Ε. να προχωρήσει στα συμφωνηθέντα της 21ης Ιουλίου, αλλά και η κρίση δημιουργούν έναν τριπλό κλοιό γύρω από το ΕΣΠΑ, που επιχειρείται αυτή την περίοδο να επιταχυνθεί με τη συμβολή εκατοντάδων κοινοτικών αξιωματούχων. 2 Υπάρχει κίνδυνος να αυξηθεί το δημοσιονομικό έλλειμμα: φέτος είναι διαθέσιμα 7,55 δισ. ευρώ για έργα εκ των οποίων το κράτος θα πάρει από την Ε.Ε. πίσω 3,95 δισ. ευρώ. Ωστόσο, πρώτα δίνει τα λεφτά, λαμβάνει το τιμολόγιο από τον ιδιώτη, το αποστέλλει στις Βρυξέλλες και λαμβάνει την κοινοτική συνδρομή. Με βάση στοιχεία οκταμήνου έχουν διατεθεί μόνο 3,3 δισ. ευρώ. Σε λίγο αρχίζει ο Οκτώβριος και αν το κράτος δώσει αφειδώς λεφτά (και σε προκαταβολές) σε ιδιώτες, κινδυνεύει να περιμένει τιμολόγια που θα έρθουν το 2012. Αν αυτό συμβεί, τότε το έλλειμμα θα αυξηθεί και θα υπάρχει «τρύπα» στον προϋπολογισμό. Η εναλλακτική επιλογή είναι, λένε αρμόδια στελέχη, να παραμείνει πολύ σφικτή η χρηματοδότηση. Μόνο που τότε δεν θα τονωθεί η ανάπτυξη, αλλά και θα «περισσέψουν» λεφτά που θα μείνουν στα ταμεία. 3 Στη γραφειοκρατία των Βρυξελλών κολλά η αύξηση από το 85% στο 95% της συγχρηματοδότησης και πλέον εκτός «θαύματος» μεταφέρεται για το 2012. Και τούτο διότι ακόμη το ζήτημα συζητείται σε επίπεδο ομάδων εργασίας, θα πρέπει να οριστικοποιηθεί η πρόταση της Κομισιόν, να περάσει από ΟΚΕ, Κοινοβούλιο, να εγκριθεί ο κανονισμός και να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Ε.Ε. Ετσι, από τα 1,1 δισ. ευρώ που περίμενε το Ελληνικό Δημόσιο, θα φτάσουν περίπου τα 500 εκατ. ευρώ, που είναι το ποσό της αύξησης της συγχρηματοδότησης έως το 85% έργων που είχαν μεγάλη συμμετοχή του ελληνικού κράτους.