Με μεγάλες ελπίδες να πάρει το «πράσινο φως» από την τρόικα για τις φοροελαφρύνσεις, χωρίς να ληφθούν επώδυνα ισοδύναμα μέτρα, να αποφευχθούν νομοθετικές παρεμβάσεις για τις ομαδικές απολύσεις και το ασφαλιστικό, με βίαιες ανατροπές ή αύξηση των ειδικών ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης για παλαιούς ασφαλισμένους, να αποφευχθεί νέος γύρος αναταράξεων στο μέτωπο της Δημόσιας Διοίκησης και να «κλειδώσουν» οι ρυθμίσεις για «κόκκινα δάνεια» και πλειστηριασμούς, η κυβέρνηση προσέρχεται στις συνομιλίες με την τρόικα, που ξεκινούν το απόγευμα της Τρίτης στο Παρίσι.
Οι αρμόδιοι υπουργοί της κυβέρνησης θα έχουν εκτενείς συνομιλίες με τους εκπροσώπους των πιστωτών για όλες τις εκκρεμότητες με την τρόικα ευελπιστώντας πως θα δημιουργηθεί η βάση για να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση σε χρόνο-εξπρές, ει δυνατόν έως τα τέλη Οκτωβρίου. Την Τρίτη στο τραπέζι θα βρεθούν τα θέματα του υπουργείου Οικονομικών, με κυρίαρχα ζητήματα την κατάρτιση του προϋπολογισμού του 2015 και την επίτευξη συμφωνίας για το δημοσιονομικό κενό του επόμενου χρόνου αλλά και τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας. Την Τετάρτη θα κυριαρχήσουν τα θέματα των υπουργείων Εργασίας, Ανάπτυξης, Δικαιοσύνης και Διοικητικής Μεταρρύθμισης, ενώ την Πέμπτη μετά τη σύνοψη των συνομιλιών η ελληνική αποστολή επιστρέφει στην Ελλάδα. Με τα σημερινά δεδομένα η τρόικα θα έλθει στην Αθήνα στα τέλη Σεπτεμβρίου για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, ώστε να ανοίξει ο δρόμος για τη μεγάλη διαπραγμάτευση για τη νέα αναδιάρθρωση του χρέους το συντομότερο δυνατόν. Την Παρασκευή, 5 Σεπτεμβρίου, αναμένεται συνεδρίαση του EuroWorkingGroup όπου θα αποτιμηθεί το αποτέλεσμα των συνομιλιών στο Παρίσι ενόψει του Eurogroup της 12ης Σεπτεμβρίου.
Του Κώστα Τσαχάκη
Με όπλο την εκτιμώμενη υπέρβαση του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα του τρέχοντος έτους η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να αποσπάσει το «ναι» της τρόικας για φοροελαφρύνσεις παρακάμπτοντας τις απαιτήσεις για τη λήψη ισοδύναμων μέτρων.
Λίγα 24ωρα πριν ξεκινήσει στο Παρίσι ο νέος γύρος διαπραγματεύσεων με την τρόικα, το οικονομικό επιτελείο έχει θέσει ως πρωταρχικό στόχο τη μείωση της έκτακτης εισφοράς κατά 50% για όλους τους φορολογουμένους και όχι για συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού (π.χ. συνταξιούχοι).
Επίσης θα ζητήσει την άμεση μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης κατά 20% καθώς η νέα περίοδος διάθεσής του ξεκινά εντός του Οκτωβρίου, την αύξηση του αριθμού των δόσεων για εξόφληση ληξιπρόθεσμων οφειλών σε εφορίες και Ταμεία σε τουλάχιστον 48 και μία έκπτωση 20% στον Ενιαίο Φόρο Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) για κενά και μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα. Μέχρι στιγμής το σκεπτικό που έχουν αναλύσει οι εταίροι μας κατά τη διάρκεια των επαφών τους με κυβερνητικά στελέχη είναι ότι για να προχωρήσει το σχέδιο για φοροελαφρύνσεις θα πρέπει να ληφθούν ισοδύναμα μέτρα, προκειμένου να μην προκύψουν αστοχίες στο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής.
Το επιχείρημα που θα προβάλει η ελληνική αντιπροσωπεία υπό τον υπουργό Οικονομικών κ. Γκίκα Χαρδούβελη είναι ότι όλα τα μέχρι στιγμής δεδομένα προδικάζουν ότι για τρίτη στη σειρά χρονιά το πρωτογενές πλεόνασμα της Γενικής Κυβέρνησης θα είναι στο τέλος του έτους υψηλότερο από τον στόχο που έχει τεθεί.
Εκτακτη εισφορά και ΕΦΚ στην πρώτη γραμμή
Αξίζει μάλιστα να τονιστεί ότι το οικονομικό επιτελείο μέσω του Μεσοπρόθεσμου Πλαίσιο Δημοσιονομικής Σταθερότητας 2015-2018, που κατατέθηκε στη Βουλή τον Απρίλιο αναθεώρησε τον στόχο για το πλεόνασμα.
Το οροθέτησε στο 2,3% του ΑΕΠ ή τα 4,6 δισ. ευρώ περίπου από 1,5% του ΑΕΠ (3 δισ. ευρώ) που ήταν ο στόχος του προϋπολογισμού του 2014.
Πλέον όπως προκύπτει από τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού το πρωτογενές πλεόνασμα θα είναι ακόμη υψηλότερο. Υπέρβαση η οποία θα καλύψει τα περιορισμένα έσοδα από τις μειώσεις των φόρων.
Πιο αναλυτικά το μεγάλο «στοίχημα» για την κυβέρνηση είναι η μείωση στο ήμισυ των επιβαρύνσεων που προκύπτουν από την έκτακτη εισφορά, η οποία θα διατηρηθεί τουλάχιστον μέχρι και το 2015.
Όμως η τρόικα έχει προβάλει ενστάσεις, καθώς η εισφορά φέρνει κάθε χρόνο στα κρατικά ταμεία 1,376 δισ. ευρώ και συνεπώς η μείωση των συντελεστών υπολογισμού της κατά 50% θα προκαλούσε απώλειες εσόδων της τάξης των περίπου 700 εκατ. ευρώ. Ως εκ τούτου είναι δύσκολο να καλυφθούν.
Από την άλλη, οι εκπτώσεις στον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων για τα κενά και τα μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα υπολογίζεται ότι θα έχουν «διαχειρίσιμο» δημοσιονομικό κόστος μεταξύ 60 και 100 εκατ. ευρώ.
Στο Μέγαρο Μαξίμου και στο υπουργείο Οικονομικών εκτιμούν πως θα αποσπάσουν πιο εύκολα το «ναι» της τρόικας όσον αφορά τη μείωση του ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης, καθώς το μέτρο πέρα από το κοινωνικό πρόβλημα που δημιούργησε (εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά περιόρισαν δραματικά την προμήθεια πετρελαίου) προκάλεσε «μαύρη τρύπα» στα έσοδα από ΦΠΑ της τάξης των 500 εκατ. ευρώ την τελευταία διετία.
Στο μέτωπο των ρυθμίσεων ληξιπρόθεσμων οφειλών τα στοιχεία αποτελούν ισχυρό διαπραγματευτικό ατού στα χέρια της ελληνικής κυβέρνησης.
Τα χρέη αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο. Από τις αρχές του 2013 μέχρι και το τέλος του Ιουλίου οι απλήρωτοι φόροι αυξήθηκαν κατά 15,236 δισ. ευρώ, ενώ συνολικά αγγίζουν τα 68 δισ. ευρώ. Στο οικονομικό επιτελείο εκτιμούν ότι είναι μονόδρομος η βελτίωση των ρυθμίσεων με αύξηση των δόσεων αποπληρωμής.
Η ελληνική πλευρά έχει καταθέσει προτάσεις για 72 ακόμη και 100 μηνιαίες δόσεις. Εκτιμάται όμως ότι συμφωνία με την τρόικα μπορεί να επιτευχθεί σε νέα ρύθμιση χρεών σε 48 δόσεις ώστε να ξεκινήσει η τμηματική καταβολή των οφειλόμενων φόρων.
Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με την τρόικα θα τεθούν ακόμη:
Η σταδιακή μείωση της φορολογίας για τα φυσικά πρόσωπα με μείωση σε πρώτη φάση των συντελεστών κατά δυο ποσοστιαίες μονάδες. Για παράδειγμα, ο ανώτατος συντελεστής του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων εξετάζεται να μειωθεί από το 42% στο 40%. Μελετάται, επίσης, η αύξηση της έκπτωσης φόρου για τους μισθωτούς και συνταξιούχους προκειμένου να αυξηθεί το αφορολόγητο όριο από τα 9.550 ευρώ στα 11.500 ευρώ.
Η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος για όσους έχουν μηδενικά εισοδήματα.
Η μείωση κατά 2 μονάδες των συντελεστών φορολογίας επιχειρηματικών κερδών (σήμερα είναι 26% έως 50.000 ευρώ και 33% για το εισόδημα άνω των 50.000 ευρώ).
Η διατήρηση και μετά το τέλος του 2014 του μειωμένου συντελεστή 13% στην εστίαση.
Τέλος τα τεκμήρια από το 2015
Τους τελευταίους μήνες ζωής «μετρούν» τα τεκμήρια διαβίωσης, τα οποία καταργούνται το 2015. Τα νέου τύπου «τεκμήρια» για τον προσδιορισμό των καθαρών εισοδημάτων των φορολογούμενων, οι έμμεσες τεχνικές ελέγχου και το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο «αχρηστεύουν» τα «αυστηρά» τεκμήρια διαβίωσης που εφαρμόζονται σήμερα για κατοικίες, αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής, πισίνες, ιδιωτικά σχολεία και οικιακές βοηθούς.
Φέτος θα είναι η τελευταία χρονιά που θα ισχύσουν τα τεκμήρια. Το νέο Περιουσιολόγιο εκτιμάται ότι θα είναι έτοιμο μέχρι τον Απρίλιο του 2015. Με βάση αυτό θα γίνεται, ο ηλεκτρονικός έλεγχος του «πόθεν έσχες» για την ακίνητη και κινητή περιουσία 8,5 εκατ. φορολογουμένων και θα παρακολουθούνται όλες οι συναλλαγές, καθώς και η καταναλωτική συμπεριφορά των φορολογουμένων.
Θερμό φθινόπωρο
«Παράθυρο» για εκδόσεις
«Παράθυρο» για νέες ομολογιακές εκδόσεις αναζητά το Δημόσιο το φθινόπωρο κυνηγώντας την κατάλληλη συγκυρία για να προχωρήσει στην έκδοση πολυετούς ομολόγου, πιθανόν επταετούς διάρκειας, ίσως όμως και νέου εντόκου γραμματίου διάρκειας δεκαοκτώ μηνών.
Εν τω μεταξύ, την Τρίτη εκδίδει έντοκα γραμμάτια εξάμηνης διάρκειας και ύψους 875 εκατ. ευρώ, ενώ θέμα ημερών είναι η επανέκδοση τριετών και πενταετών ομολόγων τα οποία θα ανταλλαγούν με έντοκα γραμμάτια που έχουν στην κατοχή τους, κυρίως ελληνικές τράπεζες.
Παράλληλα, σιωπηρά και σε τεχνοκρατικό επίπεδο καταρτίζεται ο χάρτης των εναλλακτικών μέτρων για τη νέα ελάφρυνση του χρέους ενόψει της λήψης των πολιτικών αποφάσεων σε λίγο καιρό. Τα επικρατέστερα σενάρια αφορούν στη μετατροπή των επιτοκίων από κυμαινόμενα σε σταθερά και στη χρονική επιμήκυνση των λήξεων του χρέους στα πενήντα χρόνια. Αστάθμητος παράγοντας παραμένουν τα δάνεια των περίπου 28 δισ. ευρώ από το ΔΝΤ με ανοικτό το ενδεχόμενο εξαγοράς τους από τον ESM, και την εξυπηρέτησή τους με ευνοϊκότερους όρους.