Με κοινοτικά κονδύλια 580 εκατ. ευρώ θα ενισχυθούν έντεκα έργα σε ελληνικά λιμάνια καθώς και στο σιδηροδρομικό και οδικό δίκτυο της χώρας, η υλοποίηση των οποίων θα έχει δρομολογηθεί μέχρι το τέλος του 2016.
Πρόκειται για έργα τα οποία έχουν ενταχθεί σε έναν από τους εννέα κύριους διαδρόμους διευρωπαϊκών δικτύων που προωθούνται από την Ε.Ε. και οι οποίοι θα χρηματοδοτηθούν με πάνω από 11,9 δισ. ευρώ μέσα στα επόμενα έξι χρόνια. Το ποσό αυτό αποτελεί το πρώτο τμήμα της νέας διαθέσιμης χρηματοδότησης για τις μεταφορές. Συνολικά μέχρι το 2020 η Ε.Ε. θα προχωρήσει σε συνολική χρηματοδότηση 26 δισ. ευρώ για τις μεταφορές.
Ειδικότερα τα ελληνικά έργα ανήκουν στον Διάδρομο της Ανατολικής Μεσογείου που ενώνει τις θαλάσσιες διασυνδέσεις του Βορρά, της Βαλτικής, της Μαύρης Θάλασσας και της Μεσογείου. Περιλαμβάνοντας τον ποταμό Έλβα στις εσωτερικές πλωτές οδούς, θα βελτιώσει τις πολυτροπικές συνδέσεις μεταξύ Βόρειας Γερμανίας, Τσεχικής Δημοκρατίας, περιοχής της Πανονίας και νοτιοανατολικής Ευρώπης. Ο διάδρομος αυτός εκτείνεται, διά θαλάσσης, από την Ελλάδα μέχρι την Κύπρο. Χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάλεσε τα κράτη-μέλη να προτείνουν σχέδια για την αξιοποίηση ευρωπαϊκών κονδυλίων συνολικού ύψους 11,9 δισ. ευρώ, του μεγαλύτερου έως σήμερα ενιαίου ποσού ευρωπαϊκής χρηματοδότησης που διατέθηκε για υποδομές μεταφορών. Τα κράτη-μέλη μπορούν να υποβάλουν τις προτάσεις τους έως τις 26 Φεβρουαρίου 2015. Τα έργα ελληνικού ενδιαφέροντος που μπορούν κατά προτεραιότητα να ενταχθούν στις νέες χρηματοδοτήσεις είναι:
1. Σόφια - Θεσσαλονίκη - Αθήνα (σιδηροδρομικός άξονας). Η χρηματοδότηση αφορά τόσο τη σύνταξη μελετών όσο και εργασίες.
2. Θεσσαλονίκη, Ηγουμενίτσα (λιμάνια). Αναβάθμιση και ανάπτυξη υποδομής, διασυνδέσεις συνδυασμένων μεταφορών.
3. Πειραιάς/Ηράκλειο - Λεμεσός (λιμένες). Θαλάσσιες αρτηρίες, χωρητικότητα του λιμένα και διασυνδέσεις συνδυασμένων μεταφορών
4. Λιμάνι Πάτρας. Διασυνδέσεις λιμένων, (περαιτέρω) ανάπτυξη συστημάτων συνδυασμένων μεταφορών.
5. Σιδηροδρομικός άξονας Αθήνα - Πάτρα. Μελέτες και έργα, διασυνδέσεις λιμένα.
6. Κλείδι -Πολύκαστρο - Εύζωνοι, οδικό έργα (αναβάθμιση).
7. Σέρρες - Προμαχώνας - Ελληνοβουλγαρική μεθόριος (οδικά έργα υπό εκτέλεση).
8. Ιωάννινα - Κακαβιά - Ελληνοαλβανική μεθόριος (μελέτες στο οδικό τμήμα).
9. Αλεξανδρούπολη - Κήποι - Ελληνοτουρκική μεθόριος (μελέτες και έργα στο οδικό δίκτυο).
10. Σιδηροδρομική Εγνατία (μελέτες υπό εκτέλεση).
11. Ηράκλειο - Καστέλι. Μελέτες και έργα κατασκευής, αναβάθμιση και ανάπτυξη υποδομών, διατροπικές συνδέσεις.
Σε ό,τι αφορά στα σιδηροδρομικά έργα, μέρος της χρηματοδότησης θα κατευθυνθεί στο τμήμα Τιθορέα - Λιανοκλάδι - Δομοκός του βασικού άξονα, και στο τμήμα Ροδοδάφνη - Πάτρα, ενώ στο μέλλον πόροι ίσως εξασφαλισθούν και για τη σύνδεση Καλαμπάκα - Ηγουμενίτσα. Ιδιαίτερα θετικό είναι το γεγονός ότι από τη χρηματοδότηση θα καλυφθεί ποσοστό 80%-85%, αφήνοντας στην εθνική συμμετοχή μόνο 10%-15% του προϋπολογισμού των έργων.
Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η χρηματοδότηση της Ε.Ε. για τις μεταφορές έχει τριπλασιαστεί, φθάνοντας τα 26 δισ. ευρώ για την περίοδο 2014-2020 (συγκριτικά με 8 δισ. ευρώ για την περίοδο 2007-2013). Το νέο κεντρικό δίκτυο, που πρέπει να υλοποιηθεί έως το 2030, θα συνδέει 94 μεγάλους ευρωπαϊκούς λιμένες με το σιδηροδρομικό και οδικό δίκτυο, 38 κύριους αερολιμένες με σιδηροδρομικές συνδέσεις με μεγάλες πόλεις, θα περιλαμβάνει 15.000 χλμ. σιδηροδρομικού δικτύου αναβαθμισμένου σε γραμμές υψηλής ταχύτητας και 35 διασυνοριακά έργα για τη μείωση των κυκλοφοριακών συμφορήσεων.
Ευρωπαϊκή Ενωση
Η χρηματοδότηση της Ε.Ε. θα είναι επικεντρωμένη σε εννέα κύριους διαδρόμους μεταφορών, οι οποίοι στο σύνολό τους θα συνθέτουν ένα κεντρικό δίκτυο μεταφορών που θα δώσει νέα πνοή στην οικονομία της ενιαίας αγοράς. Θα στοχεύει στην εξάλειψη των σημείων κυκλοφοριακής συμφόρησης, στη ριζική αλλαγή των συνδέσεων Ανατολής - Δύσης και στον εξορθολογισμό των διασυνοριακών μεταφορών, τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους πολίτες όλης της Ε.Ε. Το νέο αυτό δίκτυο θα αποτελεί τον κύριο κορμό των μεταφορών στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά.