Στο στόχαστρο βρίσκεται και το επίδομα αδείας

Η αύξηση των συμβατικών ορίων στο 67ο έτος και η περικοπή του επιδόματος αδείας περιλαμβάνονται στα μέτρα που συζητεί η κυβέρνηση ώστε να προσαρμοστεί στα «θέλω» των αγορών μέχρι το συμβούλιο υπουργών Οικονομικών στις 16 Μαρτίου.


Ο υπουργός Οικονομικών, Γ. Παπακωσταντίνου, απέτρεψε την περασμένη εβδομάδα στις Βρυξέλλες την ανακοίνωση των νέων μέτρων, αλλά από τις κρίσιμες αποφάσεις ενόψει του Ecofin του Μαρτίου κάποιες είναι επώδυνες. Πόσω μάλιστα όταν ακόμη και στο ασφαλιστικό, όπου ανατέθηκε το μισό κόστος δημοσιονομικής προσαρμογής με βάση το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης (ΠΣΑ), τα πράγματα δεν εξελίσσονται ομαλά.

Οσα κέρδισε το ΙΚΑ από την αύξηση των εσόδων (συν 3,5% τον Ιανουάριο εν μέσω κρίσης) τα έχασε από την αντίστοιχη αύξηση των δαπανών (+3,3%). Να σημειωθεί εδώ ότι από τις 4 ποσοστιαίες μονάδες περιορισμού του ελλείμματος φέτος (από το 12,87% το 2009 στο 8,7%) το ασφαλιστικό θα εισφέρει το 2% του ΑΕΠ ή θα συμμετάσχει με περικοπές άνω των 5 δισ. ευρώ.

Αν τελικά παρά την κυβερνητική θέση τεθεί θέμα περικοπής κάποιου επιδόματος αυτό θα είναι το επίδομα αδείας και όχι το δώρο του Πάσχα. Οχι μόνο για... θρησκευτικούς λόγους αλλά και εξαιτίας του ότι ο μισός μισθός του Πάσχα καταβάλλεται την ίδια ημερομηνία σε όλους τους υπαλλήλους και δημιουργεί... κίνημα, ενώ το επίδομα αδείας (13 ημερομίσθια ή μισός μισθός) δεν έχει σταθερή ημερομηνία και λαμβάνεται αναλόγως της ημερομηνίας λήψης της κανονικής άδειας το καλοκαίρι. Παράλληλα, ο υπουργός Οικονομικών, Γ. Παπακωσταντίνου, φέρεται να έχει ενημερώσει τον πρωθυπουργό ότι δεν είναι εφικτή η διατήρηση του συμβατικού ορίου ηλικίας για συνταξιοδότηση στο 65ο έτος της ηλικίας, περιγράφοντας ισχυρές κοινοτικές πιέσεις για την αύξησή του στο 67ο έτος. Αυτή την αναπροσαρμογή θα την επιβάλει εμμέσως η Κομισιόν και θα την υιοθετήσει η κυβέρνηση μέχρι τη 16η Μαρτίου. Θα περιληφθεί δηλαδή στο πακέτο των νέων μέτρων περιορισμού των δαπανών. Σε μια τέτοια απευκταία περίπτωση θα έχει διαψευστεί ο υπ. Εργασίας, Α. Λοβέρδος, ο οποίος δίνει τη μάχη για διατήρηση του ανώτατου συνταξιοδοτικού ορίου στα 65 έτη και την αύξηση μόνο των ενδιάμεσων ορίων. Στόχος του ήταν η μέση ηλικία εξόδου, από τα 61,4 έτη, το 2008, να ανέλθει στα 63.

Ως προς την περικοπή των επιδομάτων πάνω από ένα επίπεδο μηνιαίων αποδοχών, όχι καθολικά σε όλους των εργαζόμενους στο Δημόσιο, από νομομαθείς του οικονομικού επιτελείου θεωρείται ευχερέστερη «λύση». Ο λόγος είναι ότι δεν ελλοχεύει ο κίνδυνος δικαστικής ακύρωσης των κυβερνητικών αποφάσεων για τις περικοπές.

Στο μεταξύ οι υπηρεσίες του υπουργείου Εργασίας συνεχίζουν την επεξεργασία των διατάξεων του ασφαλιστικού νομοσχεδίου, με ανοιχτό το ενδεχόμενο μια νεότερη (μελλοντική) κυβερνητική δέσμευση, έναντι των Βρυξελλών, να μετατρέψει το εθελοντικό όριο εξόδου στα 67 σε... υποχρεωτικό. Κατά τα λοιπά, βασική προϋπόθεση για τη διαμόρφωση του νέου ασφαλιστικού τοπίου είναι η βασική-κοινωνική σύνταξη. Η οποία όμως θα κινείται με βάση τα 360 ευρώ σήμερα -για 15 έτη ασφάλισης- αλλά αυτό το επίπεδο θα είναι απλώς το ισόγειο. Η βασική σύνταξη θα κινείται προς τους άνω «ορόφους», αλλά με φθίνουσα πορεία για ποσά ανταποδοτικής σύνταξης από το οικείο ασφαλιστικό ταμείο (όπου οι ασφαλισμένοι καταβάλλουν τις εισφορές τους) άνω των 2.000 ευρώ.

Τα υπόγεια

Ταυτόχρονα, η βασική σύνταξη θα κατεβαίνει και στα «υπόγεια», πάλι με φθίνουσα πορεία και για ασφαλισμένους με 10 έτη ασφάλισης. Γι' αυτούς η βασική σύνταξη που θα καταβάλει το Δημόσιο, απευθείας από τον προϋπολογισμό, θα μειώνεται έως και στο 50% (180 ευρώ σε σημερινές τιμές).

Σήμερα για τη λήψη αποδοχών από το ασφαλιστικό σύστημα απαιτείται 15ετής ασφάλιση, ρήτρα η οποία θα τροποποιηθεί υπέρ όσων έχουν λιγότερα ένσημα. Αλλά σε αυτή την περίπτωση οι μηνιαίες αποδοχές θα κινούνται αισθητά κάτω του σημερινού ορίου των 486 ευρώ (κοινωνική συν την ανταποδοτική σύνταξη για τα 4.500 ένσημα). Αυτό το όριο θα παραμείνει ή και θα αυξηθεί στο μέλλον με το νέο σύστημα και για 15 έτη ασφάλισης (360 βασική-κοινωνική σύνταξη και 150-180 ανταποδοτική, με βάση τις καταβληθείσες εισφορές). Αλλά σε αυτή την περίπτωση η παροχή θα συνδεθεί με μεγαλύτερο (του 65ου) όριο ηλικίας.

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΕΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ
Εως 15 χρόνια επιπλέον δουλειά

Τα όρια ηλικίας για συνταξιοδότηση των γυναικών στο Δημόσιο θα αυξηθούν στα επίπεδα των αντίστοιχων που ισχύουν για τους άνδρες. Αυτό σημαίνει αύξηση των ορίων ηλικίας έως και 15 έτη για 140.000 εργαζόμενες.

Αντιθέτως, στον ιδιωτικό τομέα θα επιχειρηθεί ο περιορισμός των προϋποθέσεων πρόωρης συνταξιοδότησης των μητέρων με ανήλικο τέκνο, προκειμένου να περιοριστούν οι αδικίες του ν. 3.655/08 (νόμος Πετραλιά).

Σήμερα, για να βγει μια εργαζόμενη από το ΙΚΑ σε πρόωρη σύνταξη, πρέπει στο 50ό έτος να έχει σωρευτικά τρεις προϋποθέσεις: ανήλικο τέκνο, 25 έτη ασφάλισης και 50ό έτος της ηλικίας. Ο υφυπουργός Εργασίας, Γ. Κουτρουμάνης, θεωρεί ότι αρκούν δύο προϋποθέσεις (ανήλικο και 25ετία), όπως ισχύει τώρα στο Δημόσιο.

Κατά τα λοιπά, οι συγκεκριμένες εργαζόμενες θα βγαίνουν στη σύνταξη στο 55ο έτος, όπως προβλέπει ο νόμος 3.655/08.