ΤτΕ: Φτωχότεροι έγιναν οι Έλληνες το 2010

Ύφεση της τάξεως του 4%, ανεργία 12% αλλά και μείωση των πραγματικών αποδοχών των Ελλήνων κατά 8% διαπιστώνει ο διοικητής της ΤτΕ στην Ενδιάμεση Έκθεση για την Νομισματική Πολιτική. Μεγαλύτερες απώλειες, της τάξεως του 17% καταγράφεται για τις απολαβές των δημοσίων υπαλλήλων. Ο Γ. Προβόπουλος, υποστηρίζει ότι η περαιτέρω αύξηση των φόρων θα επιτείνει την ύφεση και θα οδηγήσει σε μείωση αντί για αύξηση των δημοσίων εσόδων.



Ο διοικητής της ΤτΕ συστήνει επίσης στρατηγικές συμμαχίες και συγχωνεύσεις στις τράπεζες, επιτάχυνση μεταρρυθμίσεων αλλά και πιστή υλοποίηση του Μνημονίου.

Στην έκθεση που κατατέθηκε στη Βουλή επισημαίνεται ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για νέα αύξηση των φορολογικών συντελεστών και συστήνεται η περιστολή δαπανών και η πάταξη της φοροδιαφυγής για να υλοποιηθεί το Μνημόνιο. Χαρακτηριστικό είναι το απόσπασμα της έκθεσης για τη φορολογία:

Για την αύξηση των εσόδων είναι απαραίτητη η άμεση μείωση της φοροδιαφυγής και όχι η αύξηση των φορολογικών συντελεστών. Όσον αφορά το φορολογικό βάρος, δεν υπάρχουν περιθώρια αύξησης της φορολογίας των επιχειρήσεων και των φυσικών προσώπων και η πολιτική αύξησης των εσόδων ―που είναι ασφαλώς απαραίτητη― πρέπει κατά προτεραιότητα να προσανατολιστεί στη διεύρυνση της φορολογικής βάσης κυρίως μέσω της σύλληψης της φοροδιαφυγής. Περαιτέρω αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης των ήδη φορολογουμένων θα επιτείνει την ύφεση και θα επιτύχει το αντίθετο από το αναμενόμενο αποτέλεσμα, οδηγώντας σε μείωση αντί αύξησης των εσόδων.

Όπως επισημαίνεται η έξοδος από την κρίση εναπόκειται στους ίδιους τους Έλληνες:

• Πρώτον, με τη σχολαστική τήρηση των στόχων του Προγράμματος Προσαρμογής, τους οποίους ―όπου είναι δυνατόν― "πρέπει να υπερακοντίζουμε, δίνοντας το σαφές μήνυμα ότι η δημοσιονομική προσαρμογή βαδίζει με ταχείς ρυθμούς".

• Δεύτερον, με την εκπόνηση και ταχεία εφαρμογή ενός συνεκτικού Σχεδίου Δράσης για την Ανάπτυξη, "που θα καταδεικνύει πειστικά ότι η ελληνική οικονομία μπορεί κατ’ αρχάς να ανακάμψει γρήγορα και στη συνέχεια να αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς στηριζόμενη σε νέες, υγιείς βάσεις".

Η Τράπεζα επισημαίνει ότι αν όχι μόνο επιτευχθούν οι σημαντικοί δημοσιονομικοί στόχοι αλλά και εδραιωθούν, στα επόμενα δυόμισι χρόνια, οι προϋποθέσεις για αύξηση των εξαγωγών και προσέλκυση ξένων επενδύσεων, που θα τονώσουν την ανάπτυξη, θα πειστούν και οι αγορές ότι η δυναμική του χρέους θα αντιστραφεί. Το αναπτυξιακό δυναμικό της ελληνικής οικονομίας είναι τεράστιο. Προσθέτει ότι "ήδη η κατάσταση βαίνει βελτιούμενη, ωστόσο ο δρόμος μπροστά είναι μακρύς και δεν δικαιολογείται εφησυχασμός".

¨Όπως αναφέρεται «η σημερινή κρίση μπορεί και πρέπει να γίνει ο καταλύτης που θα αναμορφώσει την οικονομία, βελτιώνοντας την ανταγωνιστικότητα και την ευημερία της χώρας εντός της ζώνης του ευρώ. Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα για την Ελλάδα».

Ως την «πρώτη εκ των ων ουκ άνευ προϋπόθεση επιτυχίας του Προγράμματος» αναφέρεται η επάρκεια και αποτελεσματικότητα των μηχανισμών που καλούνται να το εφαρμόσουν, δηλαδή της δημόσιας διοίκησης. Συστήνεται μία «συνολική, ριζική ανασυγκρότηση του κράτους πάνω σε νέες βάσεις, ώστε οι λειτουργίες του να μην αντιστρατεύονται τη δημιουργική πρωτοβουλία, αλλά, αντίθετα, να την ενθαρρύνουν».

Η δεύτερη απαραίτητη προϋπόθεση είναι η εξασφάλιση της συνέχειας της εφαρμογής του Προγράμματος. Ένας από τους κύριους λόγους που οδηγηθήκαμε στη σημερινή κρίση είναι ότι στο παρελθόν ανάλογα σταθεροποιητικά προγράμματα που άρχισαν να εφαρμόζονται δεν ολοκληρώθηκαν, αναφέρεται.

Στο θέμα των φόρων αναφέρει ότι «δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια αύξησης των φορολογικών συντελεστών επιχειρήσεων και φυσικών προσώπων και η αιχμή της πολιτικής για την αύξηση των εσόδων ―που είναι ασφαλώς απαραίτητη― πρέπει να προσανατολιστεί στη διεύρυνση της φορολογικής βάσης και στη σύλληψη της φοροδιαφυγής".

Μάλιστα σύμφωνα με την ΤτΕ "Περαιτέρω αύξηση της επιβάρυνσης των ήδη φορολογουμένων θα κατέληγε όχι μόνο να επιτείνει την ύφεση, αλλά και να επιτύχει το αντίθετο από το αναμενόμενο αποτέλεσμα, δηλαδή μείωση αντί αύξησης των εσόδων».

Για την περαίωση των φορολογικών εκκρεμοτήτων αναφέρεται ότι δεν αποτελεί θεωρητικά την ιδανικότερη επιλογή για την αύξηση των εσόδων. Υπό τις παρούσες συνθήκες ωστόσο, η πολιτική αυτή θα αποδειχθεί χρήσιμη, αν συνοδευθεί από ουσιαστικό εκσυγχρονισμό και αναδιάρθρωση του φορολογικού συστήματος για την εφαρμογή νέων πρακτικών και αποτελεσματικών μεθόδων σύλληψης της φοροδιαφυγής.

Προσθέτει ότι η δημοσιονομική προσαρμογή, για να είναι πιο αποτελεσματική τα επόμενα χρόνια, πρέπει να στηριχθεί κυρίως στη μείωση των δαπανών. Θα είναι βιώσιμη και επιτυχής, αν προκύψει από τη ριζική αναδιάρθρωση του κράτους σε όλες τις βαθμίδες του.

Μέχρι στιγμής εκτιμάται ότι η δημοσιονομική προσαρμογή παρουσιάζει αξιόλογη πρόοδο. Ωστόσο « οι κίνδυνοι αποκλίσεων από τους στόχους εξακολουθούν να είναι υψηλοί» και ενισχύονται από την επικείμενη αναθεώρηση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης του 2009, που είναι πιθανό να επηρεάσει και το λόγο ελλείμματος/ΑΕΠ το 2010.

Συστήνει ένα «συνεκτικό Σχέδιο Δράσης για την Ανάπτυξη το οποίο θα βαδίζει παράλληλα με τη δημοσιονομική προσαρμογή, θα συμπληρώνει και θα εξειδικεύει πολιτικές που έχουν δρομολογηθεί και θα προτείνει νέες, που θα ενισχύουν την ανάπτυξη χωρίς να θέτουν σε κίνδυνο τους δημοσιονομικούς στόχους». Το σχέδιο πρέπει να περιλαμβάνει "την αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας και τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος φιλικού προς την επιχειρηματική δραστηριότητα, με την ουσιώδη βελτίωση του ρυθμιστικού και θεσμικού πλαισίου".

Συστήνει προσαρμογές και από την πλευρά των επιχειρήσεων, «οι οποίες πρέπει να επιδείξουν διορατικότητα, να διευρύνουν το χρονικό τους ορίζοντα και να αναλάβουν άμεσα επενδυτικές πρωτοβουλίες. Η επιδίωξη του μέγιστου δυνατού κέρδους στο συντομότερο χρονικό διάστημα δεν είναι πλέον εφικτή».

Για το τραπεζικό σύστημα αναφέρει ότι τα μεγέθη του δεν θα μεταβληθούν επί τα βελτίω, εάν πρωτίστως δεν διορθωθούν οι παράγοντες εκείνοι που ασκούν πιέσεις στην πιστοληπτική ικανότητα των τραπεζών και κατ’ επέκταση στη δυνατότητά τους να αντλούν κεφάλαια από τις αγορές χρήματος και κεφαλαίων. Ζητά «να επανεξετάσουν οι τράπεζες το επιχειρηματικό υπόδειγμα λειτουργίας τους, επιδιώκοντας τη διατήρηση υψηλού επιπέδου κεφαλαιακής επάρκειας και ρευστότητας, σχηματίζοντας επαρκείς προβλέψεις για την κάλυψη του πιστωτικού κινδύνου και εξορθολογίζοντας τα έξοδά τους".

Η έκθεση αναφέρει ότι "η σύναψη στρατηγικών συμμαχιών και η πραγματοποίηση συγχωνεύσεων, λόγω των θετικών συνεργιών που συνεπάγονται, είναι βέβαιο ότι θα συμβάλουν θετικά στην επίτευξη των ανωτέρω στόχων».

Για το ασφαλιστικό

Ο κ. Προβόπουλος, αναφερόμενος στο ασφαλιστικό, αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να υπάρξουν “περαιτέρω προσαρμογές”. Αναφέρει χαρακτηριστικά ότι “θα πρέπει να ολοκληρωθούν οι απαραίτητες αξιολογήσεις προκειμένου να καθοριστεί κατά πόσον απαιτούνται περαιτέρω προσαρμογές μέχρι τα τέλη Ιουνίου του 2011, των παραμέτρων του συνταξιοδοτικού συστήματος για τη συγκράτηση της αύξησης των συνταξιοδοτικών δαπανών στο 2,5% του ΑΕΠ μεταξύ 2009-2060.