Σε διαρκές ραντεβού με την εφορία θα βρίσκονται το 2013 οι φορολογούμενοι.
Θα πληρώσουν χαράτσια, ΦΠΑ, αυξημένο φόρο εισοδήματος, δόσεις από παλαιότερες οφειλές και ό,τι άλλο... δεήσουν στο υπουργείο Οικονομικών. Αυτή η φορομπηχτική πολιτική διαδικασία επιβάλλεται από φέτος και προκαταβολικώς, αφού η κυβέρνηση αύξησε την παρακράτηση φόρου στο μισθό.
Επί πλέον, με τις νέες κλίμακες, τη διατήρηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης (ισχύει από το 2012), αλλά και τις μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις που τρέχουν από την 1-1-2013, οι φορολογούμενοι θα πουν το ευρώ «ευράκι». Στο μηνιαίο λογαριασμό θα συνυπολογιστούν το ειδικό τέλος της ΔΕΗ και το αυξημένο τέλος επιτηδεύματος για τους ελεύθερους επαγγελματίες.
Οι υπολογισμοί για το 2013 δείχνουν ότι τα νοικοκυριά θα βρεθούν με έλλειμμα στο οικογενειακό ταμείο στο τέλος τους έτους. Η μέση οικογένεια θα ανεβεί ένα Γολγοθά για να καλύψει φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις αλλά και βασικές ανάγκες διαβίωσης
Για παράδειγμα, ζευγάρι μισθωτών με ετήσιο εισόδημα 28.000 ευρώ και ένα παιδί, που έχουν στην ιδιοκτησία τους ένα σπίτι 90 τ.μ και ένα αυτοκίνητο 1.600 κ.ε, θα πρέπει να κάνουν αιματηρή οικονομία. Αλλά και πάλι δεν θα καταφέρουν να καλύψουν τις υποχρεώσεις τους.
Ο φόρος εισοδήματος που θα κληθούν να καταβάλουν για το 2013 θα είναι αυξημένος κατά 460 ευρώ. Το 2012 πλήρωσαν 4.420 ευρώ, ενώ το 2013 θα πληρώσουν 4.880 ευρώ.
Το ειδικό τέλος ακινήτων στη ΔΕΗ για το σπίτι θα είναι 576 ευρώ, ενώ παράλληλα θα έχουν παρακράτηση 1.120 ευρώ για το επίδομα αλληλεγγύης που παρακρατείται απ' ευθείας από το μισθό. Αντίστοιχα, για τα τέλη κυκλοφορίας του αυτοκινήτου θα πρέπει να πληρώσουν 265 ευρώ.
Συνολικά δηλαδή το έτος τους αρχίζει με σίγουρες απώλειες 6.841 ευρώ.
Μεγάλες θα είναι οι απώλειες για το ίδιο ζευγάρι αν είναι ελεύθεροι επαγγελματίες. Ο φόρος εισοδήματος που θα κληθούν να πληρώσουν (αν αφαιρέσουμε τις ασφαλιστικές εισφορές οι οποίες εκπίπτουν από το φόρο εισοδήματος) είναι 5.200, αυξημένος κατά 1.000 ευρώ. Στον οικογενειακό προϋπολογισμό θα πρέπει να υπολογιστεί και το τέλος επιτηδεύματος 1.300 ευρώ, καθώς και οι εισφορές προς τον ΟΑΕΕ 6.360 ευρώ.
Αρα μαζί με το χαράτσι για τη ΔΕΗ και τα τέλη κυκλοφορίας, πριν ξεκινήσουν τη νέα χρονιά θα πρέπει να αφαιρέσουν από τα συνολικά τους έσοδα 17.141ευρώ.
Νέες επιβαρύνσεις
Οι νέες επιβαρύνσεις στο μηνιαίο εισόδημα θα έρθουν από την κατάργηση των φοροαπαλλαγών, την αναμόρφωση της φορολογικής κλίμακας για μισθωτούς και συνταξιούχους, καθώς και την καθιέρωση ειδικής κλίμακας για τους ελεύθερους επαγγελματίες.
Με το νέο φορολογικό θεσπίζονται διαφορετικές κλίμακες φορολόγησης, μία για μισθωτούς και συνταξιούχους και μία για ελεύθερους επαγγελματίες. Η κλίμακα των μισθωτών θα ξεκινά με συντελεστή 22% για εισόδημα έως 25.000ευρώ, 32% για εισόδημα από 25.001 έως 42.000 ευρώ και 42% για εισόδημα άνω των 42.000 ευρώ.
Παράλληλα καταργείται το αφορολόγητο των 5.000 ευρώ για τους μισθωτούς και αντικαθίσταται με σταθερή έκπτωση φόρου 2.100 ευρώ, σε όσους έχουν εισόδημα έως 21.000 ευρώ. Για υψηλότερα εισοδήματα, η έκπτωση θα μειώνεται κατά 100 ευρώ για κάθε 1.000 ευρώ εισοδήματος, ενώ άνω των 42.000 ευρώ δεν θα υπάρχει έκπτωση φόρου.
Δηλαδή, μισθωτός με εισόδημα 12.000 ευρώ το 2012 πλήρωσε φόρο 500 ευρώ ενώ με τη νέα κλίμακα θα πληρώσει 540 ευρώ. Αντίστοιχα, με εισόδημα 24.000 ευρώ το 2012 κατέβαλε στην εφορία φόρο εισοδήματος 3.020 ευρώ, ενώ πλέον η νέα κλίμακα αυξάνει το φόρο κατά 460 ευρώ με αποτέλεσμα να καταβάλει συνολικό φόρο 3.480 ευρώ. Υψηλότερο φόρο θα πληρώσουν και τα εισοδήματα άνω των 42.000 ευρώ, καθώς φορολογούμενος με εισόδημα 43.000 ευρώ με την προηγούμενη κλίμακα πλήρωνε φόρο 9.260 ευρώ, ενώ με το νέο φορολογικό νομοσχέδιο ο φόρος εισοδήματός του θα είναι αυξημένος κατά 2.100 ευρώ και θα φτάνει τα 11.360 ευρώ.
Ευνοημένοι είναι οι φορολογούμενοι με υψηλότερα εισοδήματα καθώς ο ανώτατος συντελεστής πλέον μειώθηκε από το 45% στο 42%. Δηλαδή, για εισόδημα 100.000 ευρώ ο φόρος από 32.020 ευρώ αυξάνεται σε 35.300 ευρώ, όμως η ποσοστιαία αύξηση 10,2% είναι μικρότερη σε σχέση με χαμηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια (οι αυξήσεις φθάνουν μέχρι 18,6%).
«Βάρος» τα παιδιά
Μεγαλύτερη επιβάρυνση θα έχουν οι οικογένειες με παιδιά, καθώς καταργείται πλήρως το αφορολόγητο των παιδιών και αντικαθίσταται με επίδομα, ενώ καταργούνται και οι φοροαπαλλαγές για τόκους στεγαστικών δανείων, ενοίκια κύριας κατοικίας και των παιδιών που σπουδάζουν, ασφάλιστρα και δίδακτρα φροντιστηρίων.
Αντίθετα, αμετάβλητες παραμένουν οι φοροαπαλλαγές για νοσήλια, ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις (10% έπτωση φόρου) εφόσον όμως δεν υπερβαίνουν το 5% του φορολογούμενου εισοδήματος. Δηλαδή για φορολογούμενο με εισόδημα 20.000 ευρώ οι δαπάνες του δεν θα πρέπει να ξεπερνούν τα 1.000 ευρώ ώστε να ωφεληθεί από την έκπτωση του 10%. Επίσης, θα εξακολουθούν να εκπίπτουν κατά 10% οι δαπάνες για δωρεές, χορηγίες και διατροφή προς πρώην συζύγους.
Την κατάργηση της φοροαπαλλαγής για τα τέκνα, επιχειρεί να αντικαταστήσει το μηνιαίο επίδομα 40 ευρώ για κάθε παιδί και ετήσιο πολυτεκνικό επίδομα 500 ευρώ για κάθε παιδί σε όσους έχουν από τρία παιδιά και πάνω με εισόδημα έως 45.000 ευρώ. Βεβαίως, το επίδομα των 40 ευρώ θα υπόκειται και αυτό σε περιορισμούς ανάλογα με το συνολικό εισόδημα. Το σύνολο του επιδόματος δικαιούται οικογένεια με ένα παιδί και εισόδημα έως 9.000 ευρώ. Από 9.000 ευρώ έως 18.000 ευρώ περιορίζεται κατά ένα τρίτο, ενώ άνω των 27.000 ευρώ θα χορηγείται μόνο το ένα τρίτο του επιδόματος. Τα επιδόματα θα αυξάνονται ανάλογα με τον αριθμών των τέκνων.
Οικογένεια με ένα ανήλικο παιδί και εισόδημα 12.000 το 2012 πλήρωσε φόρο 500 ευρώ. Τη νέα χρονιά όμως αν και ο φόρος εισοδήματος αυξάνεται κατά 40 ευρώ, αν συνυπολογιστεί και το επίδομα τέκνων, ο τελικός φόρος θα είναι 220 ευρώ, δηλαδή θα μειωθεί κατά 320 ευρώ.
Αντίστοιχα, οικογένεια με εισόδημα 50.000 ευρώ δεν θα έχει μείωση φόρου από επίδομα τέκνων. Αδικημένες του νέου συστήματος είναι οι οικογένειες με τρία παιδιά και άνω, καθώς το επίδομα τέκνων στην πραγματικότητα μειώνεται. Οταν λοιπόν το 2012 οικογένεια με τρία παιδιά και εισόδημα 30.000 ευρώ είχε φόρο εισοδήματος 4.260 ευρώ, με τη μείωση φόρου από το επίδομα τέκνων που ήταν 2.140 ευρώ ο τελικός φόρος έφτανε τα 2.496 ευρώ. Μετά τις αλλαγές όμως του φορολογικού η ίδια οικογένεια θα έχει συνολικό φόρο εισοδήματος 5.420 ευρώ, αφού η μείωση από το επίδομα τέκνων φτάνει μόλις τα 480 ευρώ. Δηλαδή, θα πληρώσει επιπλέον 2.924 ευρώ φόρο σε σύγκριση με πέρσι. Αντίστοιχα, οικογένεια με εισόδημα 43.000 ευρώ και 3 παιδιά, το 2012 πλήρωσε φόρο 7.136 ευρώ, αφού το επίδομα τέκνων ήταν 2.124 ευρώ. Φέτος, όμως, η ίδια οικογένεια δεν δικαιούται επίδομα τέκνων, άρα ο συνολικός φόρος που θα πληρώσει είναι 11.360 ευρώ, αυξημένο δηλαδή κατά 4224 ευρω.
Πέναλτι στις αποδείξεις
Το μέτρο των αποδείξεων θα ισχύσει και φέτος, με αυξημένη ποινή όμως 22%. Με το νέο σύστημα μισθωτοί και συνταξιούχοι (όχι οι ελεύθεροι επαγγελματίες) θα δικαιούνται την έκπτωση φόρου έως 2.100 ευρώ μόνο εφόσον συγκεντρώσουν αποδείξεις ίσες με το 25% του φορολογητέου εισοδήματός τους. Οι αποδείξεις αυτές δεν θα πρέπει να ξεπερνούν τα 10.500 ευρώ από 15.000 ευρώ που ήταν το 2012. Οσοι δεν καταφέρουν να συγκεντρώσουν το απαιτούμενο ποσό, θα τους επιβληθεί «πέναλτι» 22% επί της αξίας των αποδείξεων που λείπουν. Αποδείξεις έως 10.500 ευρώ θα πρέπει να συγκεντρώσουν και όσοι έχουν εισόδημα άνω των 42.000 ευρώ, χωρίς όμως να έχουν επιστροφή φόρου. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες δεν υποχρεούνται να συλλέγουν αποδείξεις.
Ελεύθεροι επαγγελματίες
Αλλαγές έρχονται και για περίπου 800.000 ελεύθερους επαγγελματίες. Το νέο σύστημα φορολόγησης προβλέπει πλέον κατάργηση του αφορολόγητου των 5.000 ευρώ και νέους συντελεστές 26% για εισόδημα έως 50.000 ευρώ και 33% για εισόδημα άνω των 50.000 ευρώ.
Για παράδειγμα, ελεύθερος επαγγελματίας με εισόδημα 10.000 ευρώ το 2012 πλήρωσε φόρο 500 ευρώ, ενώ πλέον θα πληρώνει φόρο 2.600 ευρώ, δηλαδή επιπλέον 2.100 ευρώ.
Πάντως, το νέο φορολογικό προβλέπει τη φορολόγηση με την κλίμακα των μισθωτών όσων ελεύθερων επαγγελματιών αμείβονται με δελτίο παροχής υπηρεσιών, αλλά έχουν συνάψει σύμβαση εργασίας σε ένα ή περισσότερους εργοδότες. Με την κλίμακα των μισθωτών θα φορολογούνται και όσοι δουλεύουν μέχρι και σε 3 εργοδότες αλλά το 75% των ακαθάριστων εσόδων προέρχεται μόνο από έναν εργοδότη.
Αυξημένο θα είναι και το τέλος επιτηδεύματος για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τις επιχειρήσεις:
α) Για νομικά πρόσωπα που ασκούν εμπορική επιχείρηση και έχουν την έδρα τους σε τουριστικούς τόπους και σε πόλεις ή χωριά με πληθυσμό έως 200.000 κατοίκους, σε 800 ευρώ ετησίως.
β) Για νομικά πρόσωπα που ασκούν εμπορική επιχείρηση και έχουν την έδρα τους σε πόλεις με πληθυσμό πάνω από 200.000 κατοίκους, σε 1.000 ευρώ ετησίως.
γ) Για ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες, σε 650 ευρώ ετησίως.
δ) Για κάθε υποκατάστημα, σε 600 ευρώ ετησίως
Με την κλίμακα των ελεύθερων επαγγελματιών θα φορολογούνται και οι ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες εταιρίες, καθώς και οι κοινωνίες αστικού δικαίου που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα, οι αστικές κερδοσκοπικές ή μη εταιρείες, οι συμμετοχικές, αφανείς, καθώς και οι κοινοπραξίες.
Αντίθετα, οι ανώνυμες εταιρίες και οι ΕΠΕ θα βρουν στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο φορολογικές ελαφρύνσεις, καθώς ο συντελεστής φορολόγησης από 40%, που ανέρχεται σήμερα, μειώνεται στο 33%. Αντίθετα, αύξηση θα υπάρξει στο συντελεστή φορολόγησης για τα αδιανέμητα κέρδη στο 26%.