Μία δυνητικά διπλή δημοσιονομική "βόμβα" στα πλεονάσματα του 2018 καλείται να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση μέσα στις επόμενες εβδομάδες μετά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) για το θέμα των ενστόλων, αλλά και λόγω των νέων -δυσμενέστερων- όρων για την εξόφληση ληξιπρόθεσμων οφειλών του κράτους προς ιδιώτες αξίας 3,5 δισ. ευρώ.
Οι δημοσιονομικές επιπτώσεις που μπορεί να έχουν είναι κρίσιμες για την διαπραγμάτευση που θα ξεκινήσει αναφορικά με το "κλείσιμο" του 2018 και τα μέτρα- αντίμετρα που θα κλειδώσουν με υπερεπόπτη το ΔΝΤ. Και τούτο διότι μπορεί να προκαλέσουν πιέσεις στον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος στο 3,5% του ΑΕΠ, ο οποίος προς το παρόν -σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Κομισιόν- οριακά μόνο πιάνεται (σ.σ. με το ΔΝΤ να βλέπει απόκλιση και με την κυβέρνηση να βλέπει υπεραπόδοση στο 3,8% του ΑΕΠ).
Πάνω από 500 εκατ. ευρώ το κόστος στα αναδρομικά του ΣτΕ
Το ένα μέτωπο προέκυψε μετά την προειδοποίηση του ΣτΕ ότι εντός 8 μηνών θα πρέπει να αναπροσαρμόσει αναδρομικά τις αποδοχές και τις συντάξεις των ενστόλων όλων των Σωμάτων των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας για το διάστημα από 1η Αυγούστου 2012 έως την 1η Ιανουαρίου 2017. Ορίζεται ότι θα πρέπει να καταβληθούν οι διαφορές αποδοχών και συντάξεων που προκύπτουν.
Αρμόδιες πηγές υπολογίζουν το δημοσιονομικό κόστος ακόμη και σε πάνω από μισό δισ. ευρώ και μένει να φανεί αν το ποσό θα αποδοθεί και αν θα επιβαρύνει τα δημοσιονομικά του 2018 αν βεβαίως υπάρξει απόφαση εφαρμογής του μέτρου. Ελληνικές πηγές αναφέρουν ότι η απόφαση του ΣτΕ (αν εφαρμοσθεί) με βάση την νομοθεσία και τους δημοσιονομικούς κανόνες, θα πρέπει να μετρήσει ως δαπάνη κατά τον χρόνο/έτος υπογραφής μίας σχετικής υπουργικής απόφασης.
Κρατική συμμετοχή τουλάχιστον 2 δισ. ευρώ στα φέσια προς ιδιώτες
Το δεύτερο μεγάλο μέτωπο, είναι αυτό των ληξιπρόθεσμων οφειλών του κράτους (και κυρίως του λεγόμενου ευρύτερου δημοσίου όπως ασφαλιστικών ταμείων, νοσοκομείων κλπ) προς ιδιώτες, δηλαδή προς προμηθευτές, συμβασιούχους, φορολογούμενου και συνταξιούχους.
Με βάση την συμφωνία για την 3η αξιολόγηση, το ΥΠΟΙΚ πρέπει να αντιμετωπίσει νέους πιο αυστηρούς όρους διάθεσης των δόσεων (από τα 6,7 δισ. ευρώ το 1,5 δισ. ευρώ θα πάει σε κρατικά "φέσια"). Μάλιστα, προβλέπεται ότι θα είναι τα τελευταία λεφτά που θα δοθούν από το δάνειο του ESM έως και τον Αύγουστο του 2018.
Οι θεσμοί υπολογίζουν ότι αν δεν υπάρξει νέα "γενιά" από κρατικές οφειλές, με τα 1,5 δισ. ευρώ, θα πρέπει να ελληνικό δημόσιο να αποπληρώσει 3,5 δισ. ευρώ. Δηλαδή θα πρέπει να βάλει τα υπόλοιπα 2 δισ. ευρώ από την "τσέπη" του.
Μάλιστα, για να δοθούν και τα 1,5 δισ. ευρώ (η πρώτη υποδόση είναι 500 εκατ ευρώ και η δεύτερη 1 δις ευρώ) θα πρέπει να αποδείξει το κράτος και να υπάρξει θετική εισήγηση των Θεσμών ότι για τη χρησιμοποίηση των 500 εκατ. ευρώ της πρώτης υποδόσης για οφειλές δόθηκαν τουλάχιστο ακόμα 500 εκατομμύρια ευρώ κρατικοί πόροι. Για την ακρίβεια πρέπει να αποδειχθεί ότι το καθαρό υπόλοιπο των οφειλών μειώθηκε σε αξία κατά 1 δισ. ευρώ.
Η δυσμενής αλλαγή είναι ξεκάθαρη, αφού σήμερα η αναλογία ήταν 2 προς 1 (800 εκατ. ευρώ υποδόση εκταμιεύθηκε τον Νοέμβριο και 400 εκατ. ευρώ ήταν η συμμετοχή της Ελλάδας σε αυτήν). Βεβαίως, στην προηγούμενη 1η αξιολόγηση δεν υπήρχε καν αυτό το όριο, παρά μόνο η εξόφληση του 80% του προηγούμενου πακέτου δόσεων από τον ESM.
Για να φτάσουν και τα 500 εκατ. ευρώ της πρώτης υποδόσης πρέπει μέσα στον Φεβρουάριο να δεχθούν οι θεσμοί ότι υπήρξε επαρκής μείωση του καθαρού υπολοίπου των οφειλών της 2ης αξιολόγησης. "Αυτό συνεπάγεται τη μείωση του υπολοίπου των οφειλών στα 4,1 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο", αναφέρει το Τεχνικό Μνημόνιο.
Οι δημοσιονομικές επιπτώσεις που μπορεί να έχουν είναι κρίσιμες για την διαπραγμάτευση που θα ξεκινήσει αναφορικά με το "κλείσιμο" του 2018 και τα μέτρα- αντίμετρα που θα κλειδώσουν με υπερεπόπτη το ΔΝΤ. Και τούτο διότι μπορεί να προκαλέσουν πιέσεις στον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος στο 3,5% του ΑΕΠ, ο οποίος προς το παρόν -σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Κομισιόν- οριακά μόνο πιάνεται (σ.σ. με το ΔΝΤ να βλέπει απόκλιση και με την κυβέρνηση να βλέπει υπεραπόδοση στο 3,8% του ΑΕΠ).
Πάνω από 500 εκατ. ευρώ το κόστος στα αναδρομικά του ΣτΕ
Το ένα μέτωπο προέκυψε μετά την προειδοποίηση του ΣτΕ ότι εντός 8 μηνών θα πρέπει να αναπροσαρμόσει αναδρομικά τις αποδοχές και τις συντάξεις των ενστόλων όλων των Σωμάτων των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας για το διάστημα από 1η Αυγούστου 2012 έως την 1η Ιανουαρίου 2017. Ορίζεται ότι θα πρέπει να καταβληθούν οι διαφορές αποδοχών και συντάξεων που προκύπτουν.
Αρμόδιες πηγές υπολογίζουν το δημοσιονομικό κόστος ακόμη και σε πάνω από μισό δισ. ευρώ και μένει να φανεί αν το ποσό θα αποδοθεί και αν θα επιβαρύνει τα δημοσιονομικά του 2018 αν βεβαίως υπάρξει απόφαση εφαρμογής του μέτρου. Ελληνικές πηγές αναφέρουν ότι η απόφαση του ΣτΕ (αν εφαρμοσθεί) με βάση την νομοθεσία και τους δημοσιονομικούς κανόνες, θα πρέπει να μετρήσει ως δαπάνη κατά τον χρόνο/έτος υπογραφής μίας σχετικής υπουργικής απόφασης.
Κρατική συμμετοχή τουλάχιστον 2 δισ. ευρώ στα φέσια προς ιδιώτες
Το δεύτερο μεγάλο μέτωπο, είναι αυτό των ληξιπρόθεσμων οφειλών του κράτους (και κυρίως του λεγόμενου ευρύτερου δημοσίου όπως ασφαλιστικών ταμείων, νοσοκομείων κλπ) προς ιδιώτες, δηλαδή προς προμηθευτές, συμβασιούχους, φορολογούμενου και συνταξιούχους.
Με βάση την συμφωνία για την 3η αξιολόγηση, το ΥΠΟΙΚ πρέπει να αντιμετωπίσει νέους πιο αυστηρούς όρους διάθεσης των δόσεων (από τα 6,7 δισ. ευρώ το 1,5 δισ. ευρώ θα πάει σε κρατικά "φέσια"). Μάλιστα, προβλέπεται ότι θα είναι τα τελευταία λεφτά που θα δοθούν από το δάνειο του ESM έως και τον Αύγουστο του 2018.
Οι θεσμοί υπολογίζουν ότι αν δεν υπάρξει νέα "γενιά" από κρατικές οφειλές, με τα 1,5 δισ. ευρώ, θα πρέπει να ελληνικό δημόσιο να αποπληρώσει 3,5 δισ. ευρώ. Δηλαδή θα πρέπει να βάλει τα υπόλοιπα 2 δισ. ευρώ από την "τσέπη" του.
Μάλιστα, για να δοθούν και τα 1,5 δισ. ευρώ (η πρώτη υποδόση είναι 500 εκατ ευρώ και η δεύτερη 1 δις ευρώ) θα πρέπει να αποδείξει το κράτος και να υπάρξει θετική εισήγηση των Θεσμών ότι για τη χρησιμοποίηση των 500 εκατ. ευρώ της πρώτης υποδόσης για οφειλές δόθηκαν τουλάχιστο ακόμα 500 εκατομμύρια ευρώ κρατικοί πόροι. Για την ακρίβεια πρέπει να αποδειχθεί ότι το καθαρό υπόλοιπο των οφειλών μειώθηκε σε αξία κατά 1 δισ. ευρώ.
Η δυσμενής αλλαγή είναι ξεκάθαρη, αφού σήμερα η αναλογία ήταν 2 προς 1 (800 εκατ. ευρώ υποδόση εκταμιεύθηκε τον Νοέμβριο και 400 εκατ. ευρώ ήταν η συμμετοχή της Ελλάδας σε αυτήν). Βεβαίως, στην προηγούμενη 1η αξιολόγηση δεν υπήρχε καν αυτό το όριο, παρά μόνο η εξόφληση του 80% του προηγούμενου πακέτου δόσεων από τον ESM.
Για να φτάσουν και τα 500 εκατ. ευρώ της πρώτης υποδόσης πρέπει μέσα στον Φεβρουάριο να δεχθούν οι θεσμοί ότι υπήρξε επαρκής μείωση του καθαρού υπολοίπου των οφειλών της 2ης αξιολόγησης. "Αυτό συνεπάγεται τη μείωση του υπολοίπου των οφειλών στα 4,1 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο", αναφέρει το Τεχνικό Μνημόνιο.
