«Πάρτε μέτρα τώρα» λέει το ΙΟΒΕ

Την άμεση λήψη πρόσθετων μέτρων ύψους 2,4 δις ευρώ ζητά το ΙΟΒΕ στην τριμηνιαία έκθεση του για την ελληνική οικονομία. Επίσης κάνει λόγο για ανάγκη πρόσθετου πακέτου μέσα στο 2010 το οποίο θα αποδώσει 7,5 δισ. ευρώ το 2011.


«Εξαιρετικά φιλόδοξος» χαρακτηρίζεται ο στόχος μείωσης του ελλείμματος του 2010 κατά 4% του ΑΕΠ λόγω της ύφεσης, αν και επισημαίνεται ότι κινείται στην ορθή κατεύθυνση. Εκτιμάται ότι μπορεί να υπάρχει απόκλιση κατά 1% του στόχου, δηλαδή κατά 2,4 δις ευρώ και γι αυτόν τον λόγο «η κυβέρνηση θα πρέπει να διαθέτει μια εναλλακτική δέσμη μέτρων αντίστοιχης απόδοσης».

Επίσης επισημαίνεται ότι μεγάλο μέρος των μέτρων του 2010 (το ένα δεύτερο) είναι έκτακτης φύσης και έτσι θα πρέπει τον επόμενο χρόνο λα ληφθεί νέο «πακέτο» αξίας 7,5 δις ευρώ περίπου (3% του ΑΕΠ) για να διατηρηθεί ο στόχος του 2011 περί μείωσης του ελλείμματος ατο 7% του ΑΕΠ.

To ΙΟΒΕ επισημαίνει ότι το 2010 η επίτευξη του στόχου θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την ταχύτητα κινητοποίησης του φοροεισπρακτικού μηχανισμού, και «μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι αυτό συμβαίνει». Εκτιμά ότι ορισμένα μέτρα μείωσης των δαπανών είναι μάλλον ανέφικτα, όπως η σημαντική μείωση των επιχορηγήσεων προς τα ασφαλιστικά ταμεία.

Για την δημοσιονομική εξυγίανση προτείνεται:

* Διετές πάγωμα αμοιβών και προσλήψεων στο Δημόσιο

* Έλεγχοι από ορκωτούς ελεγκτές στους δημόσιους οργανισμούς και την τοπική αυτοδιοίκηση

* Λογιστικά συστήματα και συστήματα πληροφορικής στα νοσοκομεία, μέτρηση και αποτίμηση αποτελεσμάτων

* Κρατική χρηματοδότηση δημοσίων νοσοκομείων, πανεπιστημίων κλπ σε συνάρτηση με αποτελέσματα

* Κατάργηση εκατοντάδων, περιττών σήμερα, δημοσίων οργανισμών

* Μείωση αμυντικών δαπανών

Στην πλευρά της αύξησης των εσόδων θα πρέπει να δρομολογηθεί:

* Αύξηση των ειδικών φόρων κατανάλωσης στα τσιγάρα, τα οινοπνευματώδη και τα καύσιμα

* Δημιουργία κοινής βάσης δεδομένων για φορολογικά έσοδα και ασφαλιστικές εισφορές

* Τυχαίοι δειγματοληπτικοί έλεγχοι για φοροδιαφυγή μεταξύ ομάδων υψηλού κινδύνου

* Φορολόγηση όλων των εισοδημάτων με βάση τη φορολογική κλίμακα/κατάργηση πολλών φοροαπαλλαγών και ειδικών τρόπων φορολόγησης επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών

* Πρόσβαση των φορολογικών αρχών σε όλες τις πηγές εισοδήματος των φορολογουμένων

* Ασφαλιστική μεταρρύθμιση με σύγκλιση των ασφαλιστικών παραμέτρων όλων των Ταμείων με αυτές του ΙΚΑ, κατάργηση ασφαλιστικών δια-κρίσεων ανδρών-γυναικών, αναθεώρηση καθεστώτος βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων, σταδιακή προσαρμογή των ποσοστών αναπλήρωσης (αύξηση μέσης σύνταξης κατά 1,5%-2% λιγότερο από την αύξηση του μέσου μισθού), καταγραφή, αποτίμηση και αξιοποίηση της περιουσίας του δημόσιου τομέα,

* Μείωση γραφειοκρατίας (‘διοικητικού βάρους’) με, κωδικοποίηση νομοθεσίας, κατάργηση ερμηνευτικών εγκυκλίων, δημιουργία ‘κέντρου μιας στάσης’ υπεύθυνου για την έκδοση όλων των αδειών για ξένες και εγχώριες μεγάλες επενδύσεις, μείωση επικαλυπτόμενων αρμοδιοτήτων μεταξύ κρατικών υπηρεσιών, απλοποίηση διαδικασιών εισόδου και εξόδου επιχειρήσεων

* Αύξηση της έντασης του ανταγωνισμού με, άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων, ειδικά στις οδικές μεταφορές, άρση περιορισμών που εμποδίζουν τον ανταγωνισμό: cabotage, bake-off, καύσιμα, ελάχιστες υποχρεωτικές τιμές, υψηλά σταθερά περιθώρια κέρδους σε κλάδους οικονομίας, ωράρια λειτουργίας μουσείων κλπ.

* Θεσμική προσαρμογή και κράτος δικαίου με θέσπιση θέσεων υφυπουργών με θητεία, μεταρρύθμιση της δημόσιας παιδείας σε όλες τις βαθμίδες, δίνοντας έμφαση στην κριτική ικανότητα, με εκσυγχρονισμό των προγραμμάτων σπουδών, εισαγωγή κριτηρίων αξιολόγησης, εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών, μεγαλύτερης αυτονομίας στη λήψη αποφάσεων, προώθησης της αριστείας με την επαναφορά, μεταξύ άλλων, του θεσμού των προτύπων δημόσιων σχολείων.

* Ανεξαρτησία της δικαιοσύνης

* Ανεξαρτησία της Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδος και της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς

* Εφαρμογή διεθνών λογιστικών προτύπων στους δημόσιους οργανισμούς και την τοπική αυτοδιοίκηση

* Κατάργηση των μεταχρονολογημένων επιταγών σε δύο χρόνια (1.1.2012), με παράλληλη τροποποίηση του θεσμικού πλαισίου ώστε το τιμολόγιο να είναι απολύτως αποδεκτό από τις τράπεζες ως πιστωτικός τίτλος από τις τράπεζες (ενίσχυση του factoring).

* Θέσπιση, σε πέντε χρόνια (την 1.1.2015) ενός ελάχιστου εισοδήματος για όλους τους πολίτες



Το ΙΟΒΕ συστήνει μία σειρά από μέτρα, άμεσα και μακροπρόθεσμα:

* Η βελτίωση της εμπιστοσύνης των διεθνών αγορών μπορεί να προέλθει από λεπτομερή εξειδίκευση των μέτρων, τη συντόμευση του χρόνου εφαρμογής των νέων φορολογικών μέτρων, και την εκπόνηση εναλλακτικού σεναρίου (‘σχέδιο β’) αν τα συγκεκριμένα μέτρα αργήσουν να εφαρμοστούν λόγω των διαδικασιών διαβούλευσης που έχουν επιλεγεί.

* Το ΠΣΑ πρέπει να περιλαμβάνει μέτρα για την εξυγίανση του ασφαλιστικού συστήματος, συγκεκριμένους στόχους για έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις προκειμένου να αντιστραφεί η δυναμική του δημοσίου χρέους, καθώς και μέτρα που αφορούν τον ανταγωνισμό (π.χ. άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων, κατάργηση cabotage, κλπ).

* Αποφυγή ρυθμίσεων που έρχονται σε αντίθεση με τη δημοσιονομική εξυγίανση ή δημιουργούν ‘ηθικό κίνδυνο’ (moral hazard) σε ευαίσθητες αγορές απειλώντας την ευστάθεια της οικονομίας.

«δεκαετές πρόγραμμα»

Παράλληλα συστήνει την εκπόνηση και δημοσιοποίηση ενός δεκαετούς προγράμματος ανάταξης της οικονομίας με συγκεκριμένους στόχους:

* Δημόσιο χρέος: 80% του ΑΕΠ το 2020, από 113,4% το 2009

* Έλλειμμα ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών: 2% το 2020, από 11% το 2009

* Ποσοστό ανεργίας: 5% το 2020, από 9,5% το 2009

* Κατά κεφαλήν ΑΕΠ: 100% της Ευ-ρωζώνης το 2020, από 86,1% το 2009 και 71,6% το 1999

* Ποσοστό φτώχειας: 16% το 2020, από 20% το 2009

* Άνοδος κατά δέκα θέσεις στην κλίμακα PISA του ΟΟΣΑ (παιδείας) και στις κλίμακες της Παγκόσμιας Τράπεζας που αφορούν στην επιχειρηματικότητα, την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, τη διαφάνεια και την εμπιστοσύνη.

Το Ινστιτούτο βλέπει νέα μείωση του ΑΕΠ το επόμενο χρόνο, αν και σημαντικά ηπιότερη της φετινής. Εκτιμά ότι υπάρχουν ενδείξεις εκτόνωσης της ύφεσης στη διεθνή οικονομία, ενώ η ελληνική παραμένει σε ύφεση, παρά την επεκτατική δημοσιονομική πολιτική. Διαπιστώνει εκτροχιασμό της δημοσιονομικής πολιτικής το 2009 και ως πηγές επισημαίνονται: Η υπερβολική χαλάρωση του δημοσιονομικού μηχανισμού, η συνεχής αύξηση των πρωτογενών καταναλωτικών δαπανών και η μείωση των εσόδων ως ποσοστό του ΑΕΠ, η ύφεση και τα χρέη των κρατικών νοσοκομείων.