Σε ντόμινο ανατιμήσεων θα μεταφραστεί η αύξηση του ΦΠΑ και των φόρων στα καύσιμα που ζητούν οι Βρυξέλλες, λένε στελέχη της αγοράς.
Ο λόγος είναι η επιπλέον έμμεση φορολογία. Οι παρενέργειες όμως δεν εξαντλούνται εκεί: Προκαλεί αφαίμαξη στα εισοδήματα των νοικοκυριών, καθίζηση στη ζήτηση που ήδη πιέζεται, ενώ «χτυπά» και σε δύο πολύ κρίσιμους για την οικονομία τομείς, τον τουρισμό και τις εξαγωγές.
Μία πρώτη γεύση γνωρίζει η αγορά ήδη από το Φεβρουάριο: Οι πληθωριστικές πιέσεις μετά την πρώτη αύξηση στα καύσιμα οξύνθηκαν, παρά τη μεγάλη κρίση. Οι πρώτες μετρήσεις των υπηρεσιών της ΕΣΥΕ καταγράφουν επιτάχυνση κατά 0,4% του δείκτη τιμών.
Υπολογίζεται έτσι ότι αν δεν βοηθήσουν οι εκπτώσεις (που λόγω της χαμηλής αγοραστικής κίνησης είναι υψηλότερες από πέρυσι) ο πληθωρισμός θα διαμορφωθεί το Φεβρουάριο στο 2,8%. Οι επόμενοι μήνες θα είναι δύσκολοι, καθώς, όποιοι επιχειρηματίες μπορούν, θα περάσουν τα αυξημένα κόστη στους καταναλωτές.
Σύμφωνα με υπολογισμούς στελεχών του υπουργείου Οικονομίας:
* Ο φόρος στα καύσιμα που έχει ήδη έχει ανέβει κατά 30% (από τα 410 στα 530 ευρώ ανά χιλιόλιτρο) προκαλεί επιβάρυνση της τελικής τιμής της βενζίνης κατά 10% (οι φόροι είναι περίπου το ένα τρίτο του κόστους).
Ο δείκτης τιμών καταναλωτή «επιταχύνεται» μόνο από αυτή την επίδραση κατά 0,4%. Μένει να φανούν οι έμμεσες αυξήσεις. Δηλαδή, πως παραγωγοί, μεταφορείς και βιομήχανοι θα επαναπροσδιορίσουν το κόστος παραγωγής και μεταφοράς των προϊόντων τους και αν θα προσπαθήσουν μέσα από τις ανατιμήσεις να «αβγατίσουν» τα κέρδη τους.
* Αύξηση του ΦΠΑ κατά 1% συνεπάγεται επιβάρυνση του τιμάριθμου κατά 1 μονάδα περίπου. Αν είχε ήδη επιβληθεί, δηλαδή, τον Ιανουάριο, ο πληθωρισμός δεν θα ήταν 2,4% αλλά 3,4%. Το πρόβλημα γίνεται μεγαλύτερο ειδικά στην περίπτωση των βασικών αγαθών (που επιβαρύνονται σήμερα με 9% συντελεστή).
Στελέχη της αγοράς υποστηρίζουν ότι καθώς δεν έχουν γίνει ακόμη οι «τομές» που υποσχέθηκε η κυβέρνηση για την τόνωση του ανταγωνισμού, οι επιπτώσεις από τις αυξήσεις στην έμμεση φορολογία θα είναι μεγάλες.
Μάλιστα, τα ίδια στελέχη φοβούνται ότι αν η κυβέρνηση συνεχίσει να λαμβάνει μέτρα, διαδοχικά, τότε οι ανατιμήσεις θα είναι εντονότερες, αφού κάθε φορά θα «στρογγυλοποιούνται» οι τιμές....
Δεδομένης της ύφεσης η αύξηση των τιμών θρέφει το στασιμοπληθωρισμό που ήδη έχει «εγκατασταθεί» στη χώρα. Είναι δεδομένο ότι η χώρα διέρχεται στην μεγαλύτερη μεταπολεμική ύφεση (2,6% το τελευταίο τρίμηνο του 2009, πριν δηλαδή τεθούν σε ισχύ τα εισπρακτικά μέτρα).
Βουτιά στην κατανάλωση
Καταγράφεται σημαντική υποχώρηση της κατανάλωσης, η οποία αναμένεται να είναι όλο και πιο μεγάλη όσο περνούν οι μήνες, λόγω του νέου κύματος των ανέργων. Επιπλέον, η προοπτική «παγώματος» μισθών και περικοπής επιδομάτων κάνει... φειδωλούς τους καταναλωτές στις αγορές τους.
Επιχειρηματίες από τον κλάδο των σουπερμάρκετ κάνουν λόγο για τη μεγαλύτερη «βουτιά» στην κατανάλωση εδώ και δεκαετίες και περιμένουν ότι αυτό θα αποτυπωθεί στα αποτελέσματα του πρώτου και του δεύτερου τριμήνου του 2010. Την ίδια στιγμή οι εκπρόσωποι των εμπόρων κάνουν λόγο για μείωση του τζίρου στις εκπτώσεις κατά 15%-20% σε σχέση με το 2009 (που ήταν επίσης μια άσχημη χρονιά), ενώ πληθαίνουν τα «λουκέτα» στα εμπορικά καταστήματα.