Μελέτη της Hellastat για την αγορά ιδιωτικής εκπαίδευσης

Η εγχώρια αγορά της ιδιωτικής εκπαίδευσης εξετάζεται σε μελέτη της Hellastat ΑΕ. με ειδικό αντικείμενο τα Κολλέγια, τα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ), τα Εργαστήρια Ελεύθερων Σπουδών (ΕΕΣ) και τα Κέντρα Ξένων Γλωσσών (ΚΞΓ). Σημείο αιχμής αποτελούν ο καθορισμός του νομικού πλαισίου λειτουργίας και η αναγνώριση επαγγελματικών δικαιωμάτων, ενώ παράλληλα παρατηρείται αυξημένος ανταγωνισμός που ωθεί σε δημιουργία αλυσίδων.


Αναφορικά με τους παρόχους μεταδευτεροβάθμιας και μεταλυκειακής εκπαίδευσης (κολλέγια, ΙΕΚ, ΕΕΣ), είναι έντονος ο ανταγωνισμός για την προσέλκυση των υποψήφιων σπουδαστών και επικεντρώνεται σε παράγοντες όπως οι προσφερόμενες ειδικότητες, η ποιότητα των σπουδών και του διδακτικού προσωπικού, οι προοπτικές επαγγελματικής αποκατάστασης κ.ά. Η συγκεκριμένη αγορά αφορά σε περισσότερους από 300 χιλ. εκπαιδευόμενους, με την αξία της να ξεπερνά τα 700 εκατ. ευρώ. Στα Κέντρα Ξένων Γλωσσών σημαντικό ρόλο κατέχουν η τιμολογιακή πολιτική, η τοποθέτηση και οι κτιριακές υποδομές, το μέγεθος των τμημάτων και η ποιότητα των καθηγητών. Οι μαθητές στα συγκεκριμένα κέντρα υπολογίζονται περίπου σε 900 χιλ. και ο τζίρος που προκύπτει σε 850 εκατ. ευρώ.

Οι πάροχοι μεταλυκειακής εκπαίδευσης σύμφωνα με την έρευνα σε αριθμούς:

Κολλέγια
Ο Νόμος 3696/2008 θέσπισε τους όρους και τις προϋποθέσεις χορήγησης άδειας ίδρυσης και λειτουργίας των κολλεγίων. Τον Ιούλιο του 2009 χορηγήθηκαν 41 σχετικές άδειες από το υπουργείο Παιδείας, ωστόσο το Νοέμβριο αποφασίστηκε η επανεξέτασή τους. Το Προεδρικό Διάταγμα για την αναγνώριση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων των κολλεγίων, στο πλαίσιο της κοινοτικής Οδηγίας 2005/36/ΕΚ βρίσκεται σε διαδικασία επεξεργασίας και αναμένεται να ολοκληρωθεί άμεσα.

Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ)
Στην εγχώρια αγορά λειτουργούν 114 δημόσια ΙΕΚ και 53 ιδιωτικά.

Εργαστήρια Ελευθέρων Σπουδών (ΕΕΣ)
Στην εγχώρια αγορά λειτουργούν περίπου 5.000 εργαστήρια, κατά βάση μικρομεσαίες επιχειρήσεις, εκ των οποίων 4 στα 10 προσφέρουν προγράμματα πληροφορικής. Τα ΕΕΣ προσφέρουν κατάρτιση διάρκειας έως 18 μήνες και χορηγούν απλές βεβαιώσεις στους αποφοίτους τους.

Κέντρα Ξένων Γλωσσών (ΚΞΓ)
Στην αγορά των ΚΞΓ βασικό χαρακτηριστικό αποτελεί η υπερπροσφορά (7.500 φροντιστήρια, με το 1/4 να δραστηριοποιείται στην Αττική), προκαλώντας έντονο ανταγωνισμό. Η πλειοψηφία αυτών είναι μικρού μεγέθους με 100-120 μαθητές.

Προβλήματα - Προοπτικές

Σύμφωνα με εκπρόσωπους των επιχειρήσεων του κλάδου με τους οποίους συνεργάστηκε η Hellastat για την εκπόνηση της μελέτης, η αγορά των κολλεγίων πλήττεται από τις συνεχείς αλλαγές στο νομικό πλαίσιο, οι οποίες προκαλούν αβεβαιότητα και δυσχεραίνουν τη λειτουργία τους, την προσέλκυση σπουδαστών και την υλοποίηση επενδύσεων. Ταυτόχρονα, η άναρχη ανάπτυξη των ΕΕΣ και η δυσανάλογα αυστηρές προδιαγραφές άδειας λειτουργίας που έχουν τεθεί, η μη αναγνώριση των επαγγελματικών δικαιωμάτων ορισμένων ειδικοτήτων που προσφέρουν τα ΙΕΚ, το μικρό μέγεθος της εγχώριας αγοράς σε συνδυασμό με την πληθώρα εναλλακτικών επιλογών που προσφέρονται αποτελούν σημαντικά προβλήματα του κλάδου. Τέλος, τα ΚΞΓ αντιμετωπίζουν υψηλό ανταγωνισμό από τα ιδιαίτερα μαθήματα.

Στη μελέτη της Hellastat προκύπτει ότι οι προοπτικές των παρόχων μεταδευτεροβάθμιας και μεταλυκειακής εκπαίδευσης εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις εξελίξεις στο νομικό πλαίσιο. Ζητήματα όπως η αναγνώριση των πτυχίων και των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων των κολλεγίων καθορίζουν τη ζήτηση και την πορεία όχι μόνο των εν λόγω εκπαιδευτικών οργανισμών, αλλά και των ΙΕΚ. Ταυτόχρονα, και η κατηγορία των ΕΕΣ βρίσκεται σε περίοδο ανακατατάξεων, λόγω των αναμενόμενων εξελίξεων σχετικά με τους όρους λειτουργίας αυτών.

Επίσης, διαπιστώνεται ότι οι πάροχοι ιδιωτικής εκπαίδευσης στρέφονται σε συνεργασίες μεταξύ τους, ώστε να ενισχύσουν τη φήμη τους, να αυξήσουν τους σπουδαστές τους και να αναπτύξουν οικονομίες κλίμακας. Από την πλευρά των σπουδαστών και της διαδικασίας επιλογής εκπαιδευτικού ομίλου παρατηρείται τάση για μεγαλύτερη έρευνα σε επίπεδο αντικειμένου σπουδών, ποιότητας και απορρόφησης στην αγορά εργασίας. Τέλος, παρατηρείται αυξημένη ζήτηση για τεχνικές ειδικότητες και επαγγέλματα. Όσον αφορά στα ΚΞΓ, από τη μελέτη προκύπτει ότι τα επόμενα έτη θα ενταθεί η ανάπτυξη των αλυσίδων, οι οποίες ασκούν έντονες πιέσεις στα μεμονωμένα φροντιστήρια.