Με ένα κείμενο έξι σημείων και ένα πολιτικό συμπέρασμα κατέθεσε ο Κώστας Καραμανλής στην προανακριτική επιτροπή για την υπόθεση του Βατοπεδίου. Ενστερνίζεται τη νέα υπερασπιστική γραμμή της Νέας Δημοκρατίας, σύμφωνα με την οποία δεν υπήρξε ζημία του Δημοσίου από τις ανταλλαγές, ισχυρίζεται ότι οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ είχαν αναγνωρίσει την κυριότητα της μονής επί της Βιστωνίδας και αφήνει υπονοούμενα για «μικροκομματικές σκοπιμότητες».
Ο τέως πρωθυπουργός ξεκινά την επιστολή γράφοντας ότι έχει αναφερθεί επανειλημμένα στο παρελθόν στην υπόθεση και δεν έχει να προσθέσει οτιδήποτε σε εκείνες τις δημόσιες τοποθετήσεις. Σε άλλο σημείο απαντά εμμέσως στην Κατερίνα Πελέκη και τη μομφή ότι "δεν φορά παντελόνια". Όπως αναφέρει, ανέλαβε ευθέως σε ομιλία του στην κοινοβουλευτική ομάδα της Νέας Δημοκρατίας την πολιτική ευθύνη για την υπόθεση, στις 16 Δεκεμβρίου 2008. "Φρονώ ότι είναι χρέος του εκάστοτε πρωθυπουργού να αναλαμβάνει την αντικειμενική πολιτική ευθύνη για οτιδήποτε απασχολεί το δημόσιο βίο, έστω και αν πιστεύει ότι ούτε κατ' ελάχιστον υφίστανται επιλήψιμες συμπεριφορές από πλευράς πολιτικών προσώπων", σημειώνει.
Εξάλλου, υποστηρίζει ότι "ουδέν το επιλήψιμο προέκυψε" από τις εργασίες των δύο εξεταστικών επιτροπών για την υπόθεση, "ούτε καν σκιά υποψίας περί ποινικών ευθυνών για τα πολιτικά πρόσωπα". Ο Κ. Καραμανλής καταλογίζει εμφανή εμπάθεια και προκατάληψη σε όσους υποστήριξαν το αντίθετο.
Δηλώνει ότι δεν είναι σε θέση να αξιολογήσει τις αποτιμήσεις της αξίας των ακινήτων, επικαλείται όμως τις εκθέσεις που επανακατέθεσε η Ν.Δ. στη Δικαιοσύνη για να υποστηρίξει ότι δεν υπήρξε ζημία του Δημοσίου. Υποστηρίζει ότι η ύπαρξη των εκθέσεων "αποσιωπήθηκε" στη δεύτερη εξεταστική επιτροπή και κάνει λόγο για "επιεικώς περίεργο" γεγονός.
Όσον αφορά στο ιδιοκτησιακό καθεστώς της λίμνης Βιστωνίδας και των παραλιμνίων εκτάσεων, ισχυρίζεται ότι είχε οριστικοποιηθεί "από τις προ του Μαρτίου 2004 κυβερνήσεις".
Δικαιολογεί τις ανταλλαγές αναφέροντας ότι η κυβέρνηση προχώρησε σε αυτές για να αντιμετωπίσει το κοινωνικό πρόβλημα των κατοίκων της περιοχής και λόγω της έλλειψης πόρων για απαλλοτριώσεις. Χαρακτηρίζει "καθ' όλα νόμιμη" τη διαδικασία.
Αλλού αναφέρει, όμως, ότι η κυβέρνησή του αποφάσισε τη σύσταση εξεταστικής επιτροπής και την ανάκληση των αποφάσεων περί κυριότητας, όταν άρχισε η δικαστική έρευνα και προκλήθηκε ο σχετικός θόρυβος. Αιτιολογεί την αλλαγή στάσης, αναφέροντας ότι έγινε "ώστε να μην υπάρχει έστω και υπόνοια βλάβης του δημοσίου συμφέροντος".
Όσον αφορά, τέλος, στο "πολιτικό συμπέρασμα", ο τέως πρωθυπουργός εκφράζει την ελπίδα ότι η επιτροπή θα αναζητήσει την ελπίδα και θα αποφύγει "τις μικροκομματικές σκοπιμότητες. τη σπίλωση προσωπικοτήτων και την απόπειρα κατασκεύης επικοινωνιακών τεχνασμάτων. Δηλαδή παθογόνων φαινομένων που δυστυχώς καθόλου σπάνια επαναλαμβάνονται στο δημόσιο βίο μας".