Η σοβαρότητα της παράβασης, ο αριθμός των εργαζόμενων της επιχείρησης, η «ροπή» του εργοδότη στο να υποπίπτει σε παραβάσεις καθώς και ο αριθμός των απασχολούμενων που πλήττονται από την εκάστοτε παράβαση είναι, σύμφωνα με σημερινή απόφαση του Υπουργείου Εργασίας, οι βασικές παράμετροι με βάση τις οποίες θα υπολογίζονται τα πρόστιμα που θα επιβάλει από δω και στο εξής το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας.
Συγκεκριμένα, τα κριτήρια για τα πρόστιμα που θα επιβάλλονται από τους Κοινωνικούς Επιθεωρητές Εργασίας και αφορούν παραβάσεις των εργασιακών σχέσεων, είναι:
►Σοβαρότητα της παράβασης
►Αριθμός εργαζομένων της επιχείρησης
►Υποτροπή της επιχείρησης. Η παράμετρος αυτή επηρεάζεται από τον βαθμό συνεργασίας της επιχείρησης. Αρνητικά προσμετράται η μη συμμόρφωση σε προηγούμενες υποδείξεις ή συστάσεις του ΣΕΠΕ, ο βαθμός ευθύνης του εργοδότη, η τυχόν παρεμπόδιση του ελέγχου του Επιθεωρητή, η μη χορήγηση στοιχείων κ.ά.)
Σημαντικό ρόλο παίζουν επίσης:
►Ο βαθμός συνεργασίας του εργοδότη με την Επιθεώρηση εργασίας και η συμμόρφωση του σε υποδείξεις και συστάσεις που λαμβάνει
►Ο αριθμός των εργαζομένων που θίγονται από τη διαπιστωθείσα παράβαση
Ο καθορισμός των προστίμων από τις Τεχνικές Επιθεωρήσεις Εργασίας που αφορούν παραβάσεις κανονισμών ασφάλειας στον εργασιακό χώρο βασίζεται στα εξής κριτήρια:
►Αριθμός εργαζομένων
►Σοβαρότητα των συνεπειών παράβασης και έκταση κινδύνου
►Κατηγορία επιχείρησης με βάση το Ν. 3850/2010
►Επίσης συνυπολογίζεται η υποτροπή της επιχείρησης. Αρνητικά μετράει η τυχόν επιβολή τουλάχιστον δύο διοικητικών κυρώσεων για παρόμοιες παραβιάσεις σε μία 4ετία η οποία ξεκινάει από τη διενέργεια του ελέγχου ή η έκδοση τουλάχιστον μιας αμετάκλητης καταδικαστικής απόφασης που αφορά την τέλεση αξιόποινης πράξης για παρόμοια παράβαση. Η υποτροπή τεκμηριώνεται και από συνδυασμό των παραπάνω. Δηλαδή, επιβολή μίας διοικητικής κύρωσης και έκδοση αμετάκλητης καταδικαστικής απόφασης.
Αρχικώς, καθορίζεται ένα βασικό πρόστιμο το οποίο, αν συντρέχουν ειδικοί λόγοι, μπορεί να αναπροσαρμοστεί προς τα πάνω. Η επιβολή προστίμων όπως αναφέρει το Υπουργείο Εργασίας, στηρίζεται σε επιστημονική μεθοδολογία προκειμένου να αποφευχθούν περιπτώσεις προστίμων που επιβάλλονται με βάση τα υποκειμενικά ή τα εμπειρικά κριτήρια του εκάστοτε Επιθεωρητή Εργασίας.
Παραδείγματα επιβολής προστίμων από τους Κοινωνικούς Επιθεωρητές Εργασίας
1ο Παράδειγμα – Παράνομη υπερωριακή απασχόληση
Η συγκεκριμένη παράβαση των διατάξεων της Εργατικής Νομοθεσίας χαρακτηρίζεται ως πολύ υψηλή ενώ σε περίπτωση που η επιχείρηση δεν είναι υπότροπη τα πρόστιμα υπολογίζονται ως εξής:
Για αριθμό εργαζομένων ίσο με 8 το εκτιμούμενο πρόστιμο είναι 9.100 €
Για αριθμό εργαζομένων ίσο με 70 το εκτιμούμενο πρόστιμο είναι 22.000 €
Για αριθμό εργαζομένων ίσον με 300 το εκτιμούμενο πρόστιμο είναι 40.000 €
2ο Παράδειγμα – μη χορήγηση αναλυτικών εκκαθαριστικών σημειωμάτων αποδοχών
Πρόκειται για παράβαση που χαρακτηρίζεται ως σημαντική και το επιβαλλόμενο πρόστιμο για μια επιχείρηση που είναι υπότροπη με δύο όμοιες παραβάσεις την τελευταία 4ετία και με αυτή της την παράβαση θίγονται δύο εργαζόμενοι ορίζεται ως εξής:
Για αριθμό εργαζομένων ίσο με 8 το εκτιμούμενο πρόστιμο είναι 9.750 €
Για αριθμό εργαζομένων ίσο με 70 το εκτιμούμενο πρόστιμο είναι 19.500 €
Για αριθμό εργαζομένων ίσο με 300 το εκτιμούμενο πρόστιμο είναι 33.375 €
Δείτε τον αναλυτικό πινακα με τις παραβάσεις και τον βαθμό σοβαρότητάς τους.
Παραδείγματα Τεχνικών και Υγειονομικών Επιθεωρητών Εργασίας
1ο Παράδειγμα
Σε βιομηχανική επιχείρηση που δεν είναι υπότροπη, διαπιστώθηκε ότι στις μηχανές παραγωγής υλικών συσκευασίας (τσέρκια) κατά τη λειτουργία τους δεν υπάρχει σύστημα προστασίας που να εμποδίζει την πρόσβαση στα κινούμενα μηχανικά στοιχεία (ράουλα) του εξοπλισμού εργασίας. Πρόκειται για παράβαση πολύ υψηλής σοβαρότητας και το επιβαλλόμενο πρόστιμο υπολογίζεται ως εξής:
Για αριθμό εργαζομένων ίσον με 8 το εκτιμούμενο πρόστιμο είναι 6.000 €
Για αριθμό εργαζομένων ίσον με 70 το εκτιμούμενο πρόστιμο είναι 12.000 €
Για αριθμό εργαζομένων ίσον με 200 το εκτιμούμενο πρόστιμο είναι 25.000 €
2ο Παράδειγμα
Σε τεχνική εταιρεία στην οποία έχουν διαπιστωθεί την τελευταία 4ετία δύο όμοιες παραβάσεις (είναι υπότροπη δηλαδή) δεν έχουν χορηγηθεί από τον εργολάβο τα κατάλληλα Μέσα Ατομικής Προστασίας (ΜΑΠ) για την εκτέλεση εργασίας κατασκευής υπέργειου υποσταθμού μέσης τάσης (π.χ. ολόσωμο σύστημα εξάρτησης για ανακοπή πτώσης αγκυρωμένο σε σταθερό σημείο). Αυτή η παράβαση θεωρείται σημαντική και το επιβαλλόμενο πρόστιμο υπολογίζεται ως εξής:
Για αριθμό εργαζομένων ίσο με 4 το εκτιμούμενο πρόστιμο είναι 3.000 €
Για αριθμό εργαζομένων ίσο με 8 το εκτιμούμενο πρόστιμο είναι 12.000 €