Ισχυρή δήλωση Μέρκελ για το χρέος προεξοφλεί ο Αντ. Σαμαράς

Τρία βαριά όπλα ενεργοποιεί ο Αντώνης Σαμαράς ενόψει της ευρωκάλπης, με στόχο, την επομένη των εκλογών, στις 26 Μαΐου, να βρίσκεται αντιμέτωπος με ένα διαχειρίσιμο αποτέλεσμα.





Ο χρόνος δεν είναι σύμμαχος των κυβερνητικών εταίρων, της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, που ωστόσο έχουν επενδύσει στο αποτέλεσμα του πρώτου γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών και στη χαμηλή μέχρι τώρα αποδοχή που εμφανίζουν ορισμένες από τις επιλογές του ΣΥΡΙΖΑ. Ο χρόνος είναι αντίπαλος της κυβέρνησης και στο ευρωπαϊκό πεδίο, όπου ο φόβος της ανάδειξης των ευρωσκεπτικιστών στις χώρες των τριών Α, αναβάλλει για μετά την 25η Μαΐου τη συζήτηση για τη ρύθμιση της βιωσιμότητας του χρέους. Ωστόσο μέσα στις δεκατρείς εβδομάδες που απομένουν έως τις ευρωεκλογές ο πρωθυπουργός φαίνεται να ακολουθεί έναν οδικό χάρτη εντός και εκτός Ελλάδας, που δεν είναι ανεξάρτητος με τη διάθεση στήριξης της κυβέρνησης που έχουν ως τώρα εκφράσει δημόσια Βερολίνο και Ουάσιγκτον.

ΠΙΕΣΗ ΣΤΑ ΕΠΙΤΟΚΙΑ ΕΝΟΨΕΙ ΤΗΣ ΕΞΟΔΟΥ ΣΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ
Ανοιχτή πιστωτική γραμμή χωρίς νέες προϋποθέσεις

Α. Πολιτική δήλωση: Το κεντρικό πολιτικό ερώτημα αυτών των εκλογών είναι «ναι ή όχι σε νέο Μνημόνιο». Ήδη ο Αλέξης Τσίπρας έθεσε ζήτημα πολιτικής νομιμοποίησης της κυβέρνησης λέγοντας πως «η σημερινή κυβέρνηση δεν έχει τη νομιμοποίηση να προχωρήσει σε μια συμφωνία με τους δανειστές», η οποία ενδεχομένως να δεσμεύει τη χώρα για πολλές δεκαετίες. Στην ουσία ο κ. Τσίπρας λέει στην κυβέρνηση ότι δεν νομιμοποιείται να συζητήσει τη συνέχεια της χρηματοδότησης για την εξυπηρέτηση του χρέους.

Ο Αντώνης Σαμαράς έχει ήδη απαντήσει ότι δεν συζητά άλλο Μνημόνιο. Άλλωστε όλο το αφήγημά του ενόψει των εκλογών θα στηρίζεται στην προοπτική εξόδου από το Μνημόνιο και θα υποστηρίζεται από τη διανομή του 70% του πρωτογενούς πλεονάσματος. Πόσο πειστική μπορεί να είναι ωστόσο η κυβέρνηση στον ισχυρισμό «τελειώσαμε με τα Μνημόνια», όταν η συζήτηση για τη διευθέτηση της βιωσιμότητας του χρέους μετατίθεται, πέραν πάσης αμφιβολίας, μετά τις ευρωεκλογές; Το «κλειδί» για τον κ. Σαμαρά βρίσκεται πλέον στην περίφημη πολιτική δήλωση η οποία προσδιορίζεται αμέσως μετά τις 23 Απριλίου, ημερομηνία ενσωμάτωσης των στατιστικών του ελληνικού προϋπολογισμού του 2013 από τη Eurostat.

Ο πρωθυπουργός έχει εξασφαλίσει, όπως όλα δείχνουν, τη στήριξη του Βερολίνου όχι μόνο ενόψει της αναμέτρησης αλλά και για την επίτευξη της ανάκαμψης της Ελλάδας. Η στήριξη αυτή μέχρι τώρα αποτυπώθηκε στις δηλώσεις Σόιμπλε, στην ετοιμότητα που επιδεικνύει το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών για νέο πακέτο στήριξης στην Ελλάδα, αλλά και στο ενδιαφέρον της Deutsche Bank για το ενδεχόμενο νέας ελληνικής έκδοσης χρέους. Ωστόσο το κρίσιμο σημείο παραμένουν οι προϋποθέσεις κάτω από τις οποίες θα συνεχισθεί, εάν χρειασθεί, η χρηματοδότηση της Ελλάδσς από τον Μόνιμο Μηχανισμό Στήριξης. Ο κ. Σαμαράς φέρεται να έχει εξασφαλίσει ότι η πιστωτική γραμμή θα παραμείνει ανοιχτή χωρίς νέες προϋποθέσεις, στην ουσία χωρίς νέο Μνημόνιο, και θα χρησιμοποιηθεί κατ΄ αρχήν ως μοχλός πίεσης των επιτοκίων ενόψει της εξόδου στις αγορές. Το στοίχημα για τον πρωθυπουργό είναι πώς θα παρουσιαστεί στην εσωτερική κοινή γνώμη αυτή η εξέλιξη και εκεί ακριβώς εστιάζεται η κρισιμότητα της πολιτικής δήλωσης.

Ο κ. Σαμαράς θα έχει την ευκαιρία να συζητήσει διεξοδικά το θέμα με την Άγκελα Μέρκελ δύο τουλάχιστον φορές, μέχρι τις 23 Απριλίου. Η Γερμανίδα καγκελάριος και ο Έλληνας πρωθυπουργός θα βρίσκονται στο Δουβλίνο στις 6 Μαρτίου για την επισημοποίηση της υποψηφιότητας του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ για την προεδρία της Κομισιόν από την πλευρά του ΕΛΚ. Δεκαπέντε μέρες αργότερα θα ξανασυναντηθούν στις Βρυξέλλες στο πλαίσιο της εαρινής Συνόδου Κορυφής.

Στόχος του Αντώνη Σαμαρά είναι η Άγκελα Μέρκελ να δείξει ότι με την επίτευξη του πρωτογενούς πλεονάσματος ανοίγει διάπλατα ο δρόμος για την ελάφρυνση της εξυπηρέτησης του ελληνικού χρέους που σήμερα κινείται στα 6,5 δισ. τον χρόνο. Εφόσον το κόστος αυτό πέσει κάτω από τα 4 δισ., είναι προφανές ότι η κυβέρνηση θα υποστηρίξει πως μπορεί να το εξυπηρετήσει με δανεισμό, έστω και ακριβότερο από του Μόνιμου Μηχανισμού, από τις αγορές, χωρίς να κλείσει την πόρτα της κοινοτικής στήριξης.

Κρίσιμος παίκτης στο μεγάλο θέμα του χρέους παραμένει το ΔΝΤ. Η συνάντηση που πρόκειται να έχει στις Βρυξέλλες στις 26 Μαρτίου ο Αντώνης Σαμαράς με το Μπαράκ Ομπάμα θεωρείται ιδιαίτερα κρίσιμη για τον τρόπο με τον οποίο θα υποδεχθεί το ΔΝΤ την επιβεβαίωση του πρωτογενούς πλεονάσματος και κυρίως τη μείωση της εξυπηρέτησης του χρέους μόνο μέσω της μείωσης των επιτοκίων και της παράτασης του χρόνου αποπληρωμής των ομολόγων με διάρκεια που θα φθάνει έως και 50 χρόνια.

ΣΕ ΧΑΜΗΛΟΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΥΣ ΚΑΙ ΕΝΣΤΟΛΟΥΣ
Διανομή του 70% του πλεονάσματος

Β. Διανομή πρωτογενούς πλεονάσματος: Στο τέλος του Απριλίου θα πιστωθούν στους λογαριασμούς των χαμηλοσυνταξιούχων, των ενστόλων και ενδεχομένως των δικαστών οι αυξήσεις που θα δώσει η κυβέρνηση μέσω της διανομής του 70% του πρωτογενούς πλεονάσματος. Παρά το γεγονός ότι ήδη ο όρος «παροχές» ενοχλεί εμφανώς τους δανειστές και η κυβέρνηση φροντίζει να τον αποφεύγει, ωστόσο είναι φανερό ότι ο κ. Σαμαράς έχει πολιτικά επενδύσει στην αίσθηση του τέλους της μείωσης των εισοδημάτων που μπορεί να προκύψει σε κρίσιμες ομάδες του πληθυσμού.

Στο εσωτερικό της κυβέρνησης πάντως υπάρχουν και διαφορετικές απόψεις για τη διανομή του πρωτογενούς πλεονάσματος ακόμη και μεταξύ υπουργών, οι οποίοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου να επιστρέψει η χώρα στη νοοτροπία των «προεκλογικών δώρων» πριν κιόλας βγει από την κρίση. Διαφορά προσέγγισης για τη διανομή του πρωτογενούς πλεονάσματος υπάρχει και με το ΠΑΣΟΚ, καθώς ο κ. Βενιζέλος φέρεται να έχει πεισθεί πως πρέπει να στηριχθούν εισοδηματικά οι ευπαθείς ομάδες με ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα αλλά και οι αγρότες, όπου το κόμμα κρατά δυνάμεις.

ΣΤΟΧΟΣ ΝΑ ΣΤΕΡΗΧΕΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΥΡΙΖΑ ΤΟΝ «ΑΕΡΑ ΤΗΣ ΝΙΚΗΣ»
Θετικά αποτελέσματα στις εκλογές

Γ. Ευνοϊκά αποτελέσματα στις αυτοδιοικητικές: Ο κυβερνητικός συνασπισμός φαίνεται πως εκεί ευνοείται από τα λάθη των αντιπάλων. Στην Αττική ακόμη και εάν ο Ανδρέας Παχατουρίδης δεν το αποφασίσει, ο Γιάννης Σγουρός θεωρείται πολύ ισχυρή υποψηφιότητα. Στην Κεντρική Μακεδονία όλη η ΝΔ συντάσσεται με τον Γιάννη Ιωαννίδη δίνοντας πλέον την αίσθηση της απομόνωσης του Απόστολου Τζιτζικώστα. Στη Θεσσαλία, την Ήπειρο, τη Δυτική Μακεδονία, τα Ιόνια, αλλά και τη Στερεά Ελλάδα η ΝΔ φιλοδοξεί να κερδίσει την Περιφέρεια, ενώ στον κυβερνητικό συνασπισμό φαίνεται πως θα πιστωθεί η Πελοπόννησος με τον Πέτρο Τατούλη, που ήδη από το Μαξίμου θυμίζουν πως ήταν υπουργός της ΝΔ. Στο ΠΑΣΟΚ, αντίστοιχα, θεωρούν ότι μπορούν να κρατήσουν «πράσινες» τις περιφέρειες της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Κρήτης και Νοτίου Αιγαίου. Η ΝΔ θα δώσει μάχη για να κερδίσει έστω και ένα μεγάλο δήμο, με τον Πειραιά να συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες, όπου εκεί το ΠΑΣΟΚ περιμένει την απάντηση του Γιώργου Βερνίκου.

Στο Μαξίμου εκτιμούν πως ένα κατ' άρχην θετικό αποτέλεσμα για τον κυβερνητικό συνασπισμό θα στερήσει εκ των πραγμάτων από τον ΣΥΡΙΖΑ τον «αέρα της νίκης», επί του οποίου έχει επενδύσει για να δημιουργήσει πρόδρομες συνθήκες πολιτικής αλλαγής στις ευρωεκλογές. Τα τρία όπλα που θα χρησιμοποιήσει ο Αντώνης Σαμαράς θα δώσουν όμως και εκ των πραγμάτων το χαρακτήρα μιας μεγάλης μάχης στην ευρωκάλπη, την ώρα που στις Βρυξέλλες δεν θέλουν να λάβουν υπόψη τους ότι στην ουσία στην Ελλάδα διεξάγονται «mid-term elections»...