Το τίμημα, οι μεγάλες ανατροπές σε μισθούς και συντάξεις

Με βαρύ τίμημα, τις μεγάλες ανατροπές στις εργασιακές σχέσεις, τους μισθούς και τις συντάξεις εκατομμυρίων Ελλήνων πολιτών, διερχόμενη από μια περίοδο πρωτοφανούς πολιτικής αστάθειας με εναλλαγή τεσσάρων κυβερνήσεων, οι δύο εκ των οποίων πολυκομματικές, η Ελλάδα κατέληξε να αφήσει πίσω τον κίνδυνο της άμεσης χρεοκοπίας και του κινδύνου εξόδου από το ευρώ και να έχει πλέον ένα παράθυρο ευκαιρίας να σταθεροποιήσει την οικονομία της.





Η ισορροπία παραμένει εύθραυστη και οι κίνδυνοι είναι σημαντικοί, με κυρίαρχο εκείνον της πολιτικής αστάθειας αλλά και της μεταρρυθμιστικής κόπωσης. Κίνδυνος που στηρίζει τις βάσεις του:

Στις μεγάλες θυσίες που κλήθηκαν να κάνουν οι Έλληνες τα τελευταία χρόνια.
Την εκρηκτική ανεργία που δυστυχώς θα παρουσιάσει βελτίωση με μεγάλη χρονική υστέρηση και υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις
Το βαρύ ιστορικό του προγράμματος προσαρμογής σε λάθη, παραλείψεις και ατολμία, σε μεγάλο βαθμό, από την πλευρά των πιστωτών, οι οποίοι υποεκτίμησαν τη δυναμική της ύφεσης, ενώ απέφυγαν να δώσουν δραστικές λύσεις, εγκαίρως, στο πρόβλημα του χρέους για πολιτικές και άλλες σκοπιμότητες.

Στην πενταετία 2010 - 2014 τα μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής ανήλθαν στο 31% του ΑΕΠ ή περίπου σε 63 δισ. ευρώ. Πρέπει να σημειωθεί πως μετά από δύο Μνημόνια, που έφεραν δραστικές περικοπές μισθών, συντάξεων, «ψαλίδισμα» και καταργήσεις επιδομάτων και ένα μεγάλο ?κύμα? φυγής δημοσίων υπαλλήλων κυρίως λόγω συνταξιοδοτήσεων, οι δαπάνες μισθοδοσίας του Δημοσίου φέτος αναμένεται να «επιστρέψουν» δέκα χρόνια πίσω, δηλαδή, στα επίπεδα του 2004. Την ίδια ώρα οι αντίστοιχες δαπάνες για την πληρωμή συντάξεων και κοινωνικών επιδομάτων στο Δημόσιο θα «προσγειωθούν» τον επόμενο χρόνο, στα επίπεδα του 2006.

Πολλά λάθη
Το πρόγραμμα προσαρμογής, με τα πολλά λάθη που συνόδευσαν την εφαρμογή του από όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές, ήταν εμπροσθοβαρές, καθώς το έτος που εφαρμόστηκαν τα περισσότερα μέτρα ήταν το 2010 (19,07 δισ. ευρώ ή 8,6% του ΑΕΠ). Το 2013 καταγράφηκε μια στροφή στο μείγμα της ασκούμενης δημοσιονομικής πολιτικής. Ενώ την περίοδο 2010 - 2012 οι ελληνικές κυβερνήσεις λάμβαναν περισσότερα μέτρα αύξησης φόρων σε σχέση με μείωση δαπανών, το 2013 η κυβέρνηση αποφάσισε να περικόψει δραστικά τις δαπάνες του κράτους και να ενισχύσει λιγότερο τα έσοδα.

Πάντως, συνολικά, η μείωση των δαπανών στο διάστημα 2010 - 2014 υπολογίζεται στα 33,31 δισ. ευρώ, όταν η αύξηση των εσόδων ανέρχεται στα 29,61 δισ. ευρώ. Ολα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα να επιτευχθεί μία σημαντική και πρωτοφανής προσαρμογή στο πρωτογενές ισοζύγιο της Ελλάδας, όχι πάντως πλήρως αντίστοιχη της προσπάθειας, ελέω της μεγάλης ύφεσης. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, το πρωτογενές έλλειμμα στο τέλος του 2009 ήταν 24,26 δισ. ευρώ και πέρσι καταγράφηκε πλεόνασμα 3,4 δισ. ευρώ. Συνολικά, η προσαρμογή υπερβαίνει τα 27 δισ. ευρώ ενώ στην πράξη για κάθε 1 δισ. ευρώ μέτρων που λάμβανε η Ελλάδα, το πρωτογενές αποτέλεσμα βελτιωνόταν κατά περίπου 430 εκατ. ευρώ.