Με αισιόδοξα μηνύματα από την πλευρά των φορολογικών εσόδων και για τον μήνα Αύγουστο ετοιμάζεται το οικονομικό επιτελείο υπό τον ΥΠΟΙΚ, Χρήστο Σταϊκούρα, να ξεκινήσει τη μεγάλη δημοσιονομική "μάχη" του φθινοπώρου.
Είναι απολύτως κατανοητό "εντός" και εκτός" ότι πριν φτάσει η συζήτηση στον Προϋπολογισμό του 2020 και στη μεγάλη διαπραγμάτευση για τα χαμηλότερα πλεονάσματα θα πρέπει πρώτα να "διασφαλισθεί" το 2019.
Δηλαδή θα πρέπει να γίνει σαφές στους δανειστές ότι οι στόχοι φέτος "βγαίνουν". Ότι είναι δεδομένο πως θα καταστεί εφικτό το πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,5% του ΑΕΠ.
Αρμόδιες πηγές εξηγούν ότι αρωγός σε αυτή την προσπάθεια –πέρα από τις αναπτυξιακές πρωτοβουλίες για να τονωθεί ο παρονομαστής, δηλαδή η ανάπτυξη– είναι η πορεία εκτέλεσης του Προϋπολογισμού, η οποία, σύμφωνα με πληροφορίες, συνεχίζει να καταγράφει εμφανή βελτίωση και τον μήνα Αύγουστο.
Πρώτο 10ήμερο
Τα στοιχεία για την πορεία των φορολογικών εσόδων το πρώτο 10ήμερο είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. Σύμφωνα με πληροφορίες, δείχνουν υπέρβαση κατά 100 εκατ. ευρώ, γεγονός που θεωρείται μια πρώτη αλλά θετική εξέλιξη. Έρχεται παράλληλα με την είδηση για υπέρβαση στόχου κατά 534 εκατ. ευρώ στο 7μηνο.
Αρμόδιες πηγές εξηγούν, πάντως, ότι πριν κλείσει ο μήνας δεν θα μπορεί να υπάρξει ασφαλής πρόβλεψη. Και τούτο αφού οι τελευταίες ημέρες είναι και οι πλέον καθοριστικές. Εξηγούν επίσης ότι ο κρίσιμος μήνας είναι αυτός που... έρχεται.
Ο κρίσιμος Σεπτέμβριος
Ο Σεπτέμβριος θα κρίνει την επιτυχία της ρύθμισης των 120 δόσεων προς την Εφορία και προς τα ασφαλιστικά ταμεία (λήγει η προθεσμία στο τέλος του επόμενου μήνα). Από την επιτυχία τού εν λόγω μέτρου (που έχει αμφισβητηθεί από τους "θεσμούς" κατά την 3η αξιολόγηση του Ιουνίου, πριν δηλαδή προβεί σε παρεμβάσεις η νέα κυβέρνηση), θα φανεί αν πιάνεται ο στόχος του 2019 μετά τη "13η σύνταξη" και τις υπόλοιπες παροχές.
Επιπλέον, ο Σεπτέμβριος είναι κρίσιμος μήνας και γιατί θα πληρωθεί η 1η δόση του ΕΝΦΙΑ αλλά και η 2η δόση της φορολογίας εισοδήματος.
Με αυτό το δεδομένο μάλιστα "οριοθετούνται" χρονικά και οι αποφάσεις για τα ελληνικά δημοσιονομικά δεδομένα. Καθώς τα "αποτελέσματα" θα φανούν στα μέσα Οκτωβρίου, οι αποφάσεις για την αξιολόγηση και για τον νέο Προϋπολογισμό τοποθετούνται στο πιο πιθανό σενάριο για τον Νοέμβριο...
Μάλιστα, στο σενάριο που υπάρχει και πάλι υπέρβαση στόχου, δεν αποκλείεται η κυβέρνηση να επιχειρήσει να εντάξει στον νέο Προϋπολογισμό του 2020 όχι μόνο το θέμα της 1ης φάσης μείωσης της φορολογίας στις επιχειρήσεις (με διατήρηση του αφορολογήτου) αλλά και κάποιες επιπλέον παρεμβάσεις φορολογικής ελάφρυνσης που έχει εντάξει στο 4ετές της πρόγραμμα.
Οι άλλες παράμετροι
Το πεδίο των φορολογικών εσόδων δεν είναι όμως το μόνο που θα κρίνει τον τελικό στόχο του πλεονάσματος, όπως μετράται από τους δανειστές σε όρους ενισχυμένης εποπτείας.
Συνδέεται και με την πλευρά των δαπανών (κυρίως των επενδυτικών και την αντιστάθμισή τους από έσοδα της Ε.Ε.), αλλά και με την απομείωση των οφειλών του κράτους προς ιδιώτες. Σημειώνεται ότι σε όρους ενισχυμένης εποπτείας "στηρίζει" τα πλεονάσματα μια καθαρή απομείωση των οφειλών που ξεπερνούν σήμερα τα 2 δισ. ευρώ. Αυτό αποτελεί –αν το χειρισθεί σωστά η κυβέρνηση– ένα εργαλείο διαχείρισης του τελικού δημοσιονομικού αποτελέσματος και φέτος και το 2020.
Η διαπραγμάτευση ξεκινά "πολιτικά" στο εξωτερικό, αλλά ουσιαστικά θα γίνει διά ζώσης σε τεχνοκρατικό επίπεδο με τους δανειστές που θα κατέβουν στην Αθήνα σταδιακά μετά τα μέσα Σεπτεμβρίου. Στόχος είναι να συμφωνηθεί τόσο ο νέος Προϋπολογισμός για το 2020, όσο και το φορολογικό νομοσχέδιο που επιθυμεί να καταθέσει η κυβέρνηση προς ψήφιση αμέσως μετά στη Βουλή. Θα ξετυλίγει την πρόθεσή της για μείωση των φόρων σε εύρος τετραετίας αλλά και μία σειρά από άλλες παρεμβάσεις εξυγίανσης του φορολογικού τοπίου.
Τα καλά νέα 7μήνου
Η καλή πορεία των φορολογικών εσόδων στο 7μηνο (ήταν πάνω από τον στόχο κατά 534 εκατ. ευρώ) συνοδεύθηκαν από θετική πορεία σε άλλες πηγές εσόδων, οι οποίες όμως δεν προσμετρώνται προς το παρόν στον τρόπο υπολογισμού των πρωτογενών πλεονασμάτων σε όρους μεταπρογραμματικής εποπτείας. Αποτελούν για κάποιους ένα ζήτημα "ορισμού" που μπορεί (αν αλλάξει) να προσφέρει μια έμμεση ανάσα στο μέτωπο των πρωτογενών πλεονασμάτων.
Συνολικά η υπέρβαση στόχου στο ταμειακό πρωτογενές πλεόνασμα ήταν πολύ μεγαλύτερη σε αξία: έφτασε στα 2,582 δισ. ευρώ. Στο ποσό αυτό συνέδραμε μεν, αλλά όχι καθοριστικά, η υπερσυγκράτηση δαπανών που... παραμένει (κατά 627 εκατ. ευρώ).
Συνδέεται κυρίως με δύο πεδία εσόδων που "εξαιρούνται" των επίσημων μετρήσεων: των εσόδων από ιδιωτικοποιήσεις και από τα κέρδη ομολόγων. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΟΙΚ, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο Ιανουαρίου - Ιουλίου 2019, καταγράφεται η είσπραξη ποσού 1.119 εκατ. ευρώ που αφορά το τίμημα (εκτός ΦΠΑ) της επέκτασης της σύμβασης παραχώρησης του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών. Το εν λόγω αντίτιμο της παραχώρησης δεν καταγράφεται εξολοκλήρου στο έτος είσπραξης σε όρους ενισχυμένης εποπτείας, αλλά κατανέμεται στα έτη διάρκειας της παραχώρησης . Το ίδιο ισχύει και για άλλες ιδιωτικοποιήσεις που είναι στα "σκαριά", όπως χρηματοοικονομικές συναλλαγές (π.χ. αγοραπωλησία μετοχών) αλλά και για πωλήσεις μη χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων, όπως ακίνητα.
Στις επιδόσεις του 7μήνου καταγράφεται επίσης η είσπραξη ποσού 644 εκατ. ευρώ από ANFAs τον Μάιο 2019 (επίσης δεν προσμετράται στο πλεόνασμα και προτείνεται όλο και πιο έντονα από κύκλους εντός και εκτός της Ελλάδος, η αλλαγή που προβλέπεται στην απόφαση του Ιουνίου του 2018 για το τέλος των Μνημονίων).
Είναι απολύτως κατανοητό "εντός" και εκτός" ότι πριν φτάσει η συζήτηση στον Προϋπολογισμό του 2020 και στη μεγάλη διαπραγμάτευση για τα χαμηλότερα πλεονάσματα θα πρέπει πρώτα να "διασφαλισθεί" το 2019.
Δηλαδή θα πρέπει να γίνει σαφές στους δανειστές ότι οι στόχοι φέτος "βγαίνουν". Ότι είναι δεδομένο πως θα καταστεί εφικτό το πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,5% του ΑΕΠ.
Αρμόδιες πηγές εξηγούν ότι αρωγός σε αυτή την προσπάθεια –πέρα από τις αναπτυξιακές πρωτοβουλίες για να τονωθεί ο παρονομαστής, δηλαδή η ανάπτυξη– είναι η πορεία εκτέλεσης του Προϋπολογισμού, η οποία, σύμφωνα με πληροφορίες, συνεχίζει να καταγράφει εμφανή βελτίωση και τον μήνα Αύγουστο.
Πρώτο 10ήμερο
Τα στοιχεία για την πορεία των φορολογικών εσόδων το πρώτο 10ήμερο είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. Σύμφωνα με πληροφορίες, δείχνουν υπέρβαση κατά 100 εκατ. ευρώ, γεγονός που θεωρείται μια πρώτη αλλά θετική εξέλιξη. Έρχεται παράλληλα με την είδηση για υπέρβαση στόχου κατά 534 εκατ. ευρώ στο 7μηνο.
Αρμόδιες πηγές εξηγούν, πάντως, ότι πριν κλείσει ο μήνας δεν θα μπορεί να υπάρξει ασφαλής πρόβλεψη. Και τούτο αφού οι τελευταίες ημέρες είναι και οι πλέον καθοριστικές. Εξηγούν επίσης ότι ο κρίσιμος μήνας είναι αυτός που... έρχεται.
Ο κρίσιμος Σεπτέμβριος
Ο Σεπτέμβριος θα κρίνει την επιτυχία της ρύθμισης των 120 δόσεων προς την Εφορία και προς τα ασφαλιστικά ταμεία (λήγει η προθεσμία στο τέλος του επόμενου μήνα). Από την επιτυχία τού εν λόγω μέτρου (που έχει αμφισβητηθεί από τους "θεσμούς" κατά την 3η αξιολόγηση του Ιουνίου, πριν δηλαδή προβεί σε παρεμβάσεις η νέα κυβέρνηση), θα φανεί αν πιάνεται ο στόχος του 2019 μετά τη "13η σύνταξη" και τις υπόλοιπες παροχές.
Επιπλέον, ο Σεπτέμβριος είναι κρίσιμος μήνας και γιατί θα πληρωθεί η 1η δόση του ΕΝΦΙΑ αλλά και η 2η δόση της φορολογίας εισοδήματος.
Με αυτό το δεδομένο μάλιστα "οριοθετούνται" χρονικά και οι αποφάσεις για τα ελληνικά δημοσιονομικά δεδομένα. Καθώς τα "αποτελέσματα" θα φανούν στα μέσα Οκτωβρίου, οι αποφάσεις για την αξιολόγηση και για τον νέο Προϋπολογισμό τοποθετούνται στο πιο πιθανό σενάριο για τον Νοέμβριο...
Μάλιστα, στο σενάριο που υπάρχει και πάλι υπέρβαση στόχου, δεν αποκλείεται η κυβέρνηση να επιχειρήσει να εντάξει στον νέο Προϋπολογισμό του 2020 όχι μόνο το θέμα της 1ης φάσης μείωσης της φορολογίας στις επιχειρήσεις (με διατήρηση του αφορολογήτου) αλλά και κάποιες επιπλέον παρεμβάσεις φορολογικής ελάφρυνσης που έχει εντάξει στο 4ετές της πρόγραμμα.
Οι άλλες παράμετροι
Το πεδίο των φορολογικών εσόδων δεν είναι όμως το μόνο που θα κρίνει τον τελικό στόχο του πλεονάσματος, όπως μετράται από τους δανειστές σε όρους ενισχυμένης εποπτείας.
Συνδέεται και με την πλευρά των δαπανών (κυρίως των επενδυτικών και την αντιστάθμισή τους από έσοδα της Ε.Ε.), αλλά και με την απομείωση των οφειλών του κράτους προς ιδιώτες. Σημειώνεται ότι σε όρους ενισχυμένης εποπτείας "στηρίζει" τα πλεονάσματα μια καθαρή απομείωση των οφειλών που ξεπερνούν σήμερα τα 2 δισ. ευρώ. Αυτό αποτελεί –αν το χειρισθεί σωστά η κυβέρνηση– ένα εργαλείο διαχείρισης του τελικού δημοσιονομικού αποτελέσματος και φέτος και το 2020.
Η διαπραγμάτευση ξεκινά "πολιτικά" στο εξωτερικό, αλλά ουσιαστικά θα γίνει διά ζώσης σε τεχνοκρατικό επίπεδο με τους δανειστές που θα κατέβουν στην Αθήνα σταδιακά μετά τα μέσα Σεπτεμβρίου. Στόχος είναι να συμφωνηθεί τόσο ο νέος Προϋπολογισμός για το 2020, όσο και το φορολογικό νομοσχέδιο που επιθυμεί να καταθέσει η κυβέρνηση προς ψήφιση αμέσως μετά στη Βουλή. Θα ξετυλίγει την πρόθεσή της για μείωση των φόρων σε εύρος τετραετίας αλλά και μία σειρά από άλλες παρεμβάσεις εξυγίανσης του φορολογικού τοπίου.
Τα καλά νέα 7μήνου
Η καλή πορεία των φορολογικών εσόδων στο 7μηνο (ήταν πάνω από τον στόχο κατά 534 εκατ. ευρώ) συνοδεύθηκαν από θετική πορεία σε άλλες πηγές εσόδων, οι οποίες όμως δεν προσμετρώνται προς το παρόν στον τρόπο υπολογισμού των πρωτογενών πλεονασμάτων σε όρους μεταπρογραμματικής εποπτείας. Αποτελούν για κάποιους ένα ζήτημα "ορισμού" που μπορεί (αν αλλάξει) να προσφέρει μια έμμεση ανάσα στο μέτωπο των πρωτογενών πλεονασμάτων.
Συνολικά η υπέρβαση στόχου στο ταμειακό πρωτογενές πλεόνασμα ήταν πολύ μεγαλύτερη σε αξία: έφτασε στα 2,582 δισ. ευρώ. Στο ποσό αυτό συνέδραμε μεν, αλλά όχι καθοριστικά, η υπερσυγκράτηση δαπανών που... παραμένει (κατά 627 εκατ. ευρώ).
Συνδέεται κυρίως με δύο πεδία εσόδων που "εξαιρούνται" των επίσημων μετρήσεων: των εσόδων από ιδιωτικοποιήσεις και από τα κέρδη ομολόγων. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΟΙΚ, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο Ιανουαρίου - Ιουλίου 2019, καταγράφεται η είσπραξη ποσού 1.119 εκατ. ευρώ που αφορά το τίμημα (εκτός ΦΠΑ) της επέκτασης της σύμβασης παραχώρησης του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών. Το εν λόγω αντίτιμο της παραχώρησης δεν καταγράφεται εξολοκλήρου στο έτος είσπραξης σε όρους ενισχυμένης εποπτείας, αλλά κατανέμεται στα έτη διάρκειας της παραχώρησης . Το ίδιο ισχύει και για άλλες ιδιωτικοποιήσεις που είναι στα "σκαριά", όπως χρηματοοικονομικές συναλλαγές (π.χ. αγοραπωλησία μετοχών) αλλά και για πωλήσεις μη χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων, όπως ακίνητα.
Στις επιδόσεις του 7μήνου καταγράφεται επίσης η είσπραξη ποσού 644 εκατ. ευρώ από ANFAs τον Μάιο 2019 (επίσης δεν προσμετράται στο πλεόνασμα και προτείνεται όλο και πιο έντονα από κύκλους εντός και εκτός της Ελλάδος, η αλλαγή που προβλέπεται στην απόφαση του Ιουνίου του 2018 για το τέλος των Μνημονίων).
