Ολόκληρο το ανακοινωθέν του Eurogroup

Το Eurogroup καλωσορίζει τη συμφωνία που έχει επιτευχθεί μεταξύ της Ελλάδας και των θεσμών για ένα πακέτο διαρθρωτικών μέτρων που αποσκοπεί στην ενίσχυση της ανάπτυξης και στην αντιμετώπιση των διαρθρωτικών ανισορροπιών στα δημόσια οικονομικά, ανοίγοντας τον δρόμο για την επιτυχημένη ολοκλήρωση της β’ αξιολόγησης του προγράμματος του ESM. 

Το Eurogroup καλωσορίζει επίσης την υιοθέτηση από το ελληνικό κοινοβούλιο των συμφωνηθέντων προαπαιτουμένων της β’ αξιολόγησης, ιδίως του φιλόδοξου δημοσιονομικού πακέτου για την περίοδο μετά το πρόγραμμα, που αφορά στη μεταρρύθμιση στη φορολογία εισοδήματος με τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης και στη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση. Μαζί αυτά παρέχουν καθαρή εξοικονόμηση πόρων ύψους 2% του ΑΕΠ που θα στηρίξει τους δημοσιονομικούς στόχους που τίθενται για μετά το 2018. Αφορά επίσης σε ένα πιθανό αναπτυξιακό πακέτο που έχει στόχο να ενισχύσει την αναπτυξιακή δυναμική της ελληνικής οικονομίας και να βελτιώσει το ελληνικό δίκτυο κοινωνικής προστασίας, το οποίο θα εφαρμοστεί εάν επιτευχθούν οι συμφωνηθέντες μεσοπρόθεσμοι στόχοι. Καλωσορίζουμε επίσης την υιοθέτηση ενός πακέτου αποφασιστικών μέτρων για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPL), όπως είναι η δημιουργία μιας ενεργούς δευτερογενούς αγοράς, ενός πλαισίου εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών, όπως και οι δράσεις για να καταστεί πλήρως λειτουργική η Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας.

Επίσης, το πακέτο περιλαμβάνει έναν μεγάλο αριθμό διαρθρωτικών μέτρων που αποσκοπούν στην ενίσχυση της αναπτυξιακής δυναμικής της ελληνικής οικονομίας. Όσον αφορά στις μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας, το Eurogroup καλωσορίζει την υιοθετημένη νομοθεσία που διασφαλίζει τις προηγούμενες μεταρρυθμίσεις όσον αφορά στις συλλογικές διαπραγματεύσεις και ευθυγραμμίζει τις ομαδικές απολύσεις με τις βέλτιστες πρακτικές της ΕΕ. Το Eurogroup επίσης συγχαίρει τις ελληνικές Αρχές για την υιοθέτηση της νομοθεσίας που αφορά στην εφαρμογή των συστάσεων του ΟΟΣΑ για την ενίσχυση του ανταγωνισμού, τη διευκόλυνση της χορήγησης αδειών για επενδύσεις και στην περαιτέρω απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων. Καλωσορίζουμε τη δέσμευση της Ελλάδας να συνεχίσει την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων. 

Το Eurogroup συγχαίρει επίσης την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την εξαιρετική κινητοποίηση των κονδυλίων της Ε.Ε. για την τόνωση των επενδύσεων για την υποστήριξη της απασχόλησης και της ανάπτυξης από τον Ιούλιο του 2015, που ανέρχονται περίπου σε 11 δισ. ευρώ. Το Eurogroup καλεί τις ελληνικές Αρχές να συνεργαστούν στενά με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να διασφαλίσουν ότι τα επιπρόσθετα 970 εκατ. ευρώ, που διατέθηκαν μετά από την αναθεώρηση των κονδυλίων της εθνικής χρηματοδότησης της πολιτικής συνοχής για την περίοδο 2017 - 2020, θα απορροφηθούν πλήρως. Παράλληλα, δεσμευόμαστε να συνεχίσουμε να παρέχουμε εμπειρογνώμονες υψηλού επιπέδου που θα υποστηρίξουν τον σχεδιασμό και την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων μέσω τεχνικής βοήθειας. 

Παράλληλα, το Eurogroup καλεί την Ελλάδα από κοινού με τους θεσμούς, όπως επίσης και τα τρίτα εμπλεκόμενα μέρη, μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, να αναπτύξουν και να στηρίξουν μια ολιστική στρατηγική για την ενίσχυση της ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένης και της βελτίωσης του επενδυτικού κλίματος. Πρέπει να διερευνηθούν περαιτέρω επιλογές κινητοποίησης επιπρόσθετων κεφαλαίων από εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες και άλλους διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς (όπως είναι η ΕΤΕπ και η ΕΤΑΑ). 

Το Eurogroup στηρίζει τις προσπάθειες των ελληνικών Αρχών να συνεργαστούν με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς για τη δημιουργία μιας Εθνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας που θα συντονίζει την εφαρμογή αναπτυξιακών δραστηριοτήτων. Το Eurogroup καλεί την Ελλάδα, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τους διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς να συνεργαστούν για την ενίσχυση των μέσων για βιώσιμα επενδυτικά σχέδια. Πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για να ενισχυθεί η τεχνική βοήθεια από το European Investment Advisory Hub, προκειμένου να διευκολυνθεί η προετοιμασία των επενδύσιμων έργων και η δημιουργία επενδυτικών πλατφορμών. 

Σήμερα το Eurogroup συζήτησε ξανά τη βιωσιμότητα του ελληνικού δημόσιου χρέους με στόχο η Ελλάδα να επανακτήσει την πρόσβαση στις αγορές με βιώσιμα επιτόκια. Το Eurogroup επαναβεβαίωσε τις δεσμεύσεις και τις αρχές που περιέχονται στις δηλώσεις του Μαΐου του 2016. Σημειώσαμε ότι η εφαρμογή των συμφωνηθέντων βραχυπρόθεσμων μέτρων συμβάλλουν ήδη στη σημαντική μείωση των ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών της Ελλάδας σε μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα και βελτιώνει σημαντικά το προφίλ του ελληνικού δημόσιου χρέους. 

Το Eurogroup καλωσορίζει τη δέσμευση της Ελλάδας να διατηρήσει πρωτογενές πλεόνασμα του 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022 και από εκεί και έπειτα μία δημοσιονομική πορεία που θα είναι σύμφωνη με τις δεσμεύσεις της, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού δημοσιονομικού πλαισίου που θα μπορούσε να επιτευχθεί σύμφωνα με την ανάλυση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με ένα πρωτογενές πλεόνασμα ίσο ή μεγαλύτερο, αλλά κοντά στο 2% του ΑΕΠ, στην περίοδο από το 2023 έως το 2060. 

Το Eurogroup κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η βιωσιμότητα του χρέους θα πρέπει να επιτευχθεί στο πλαίσιο των μέτρων για το χρέος που προβλέφθηκαν από το Eurogroup τον Μάιο του 2016. Στο πλαίσιο αυτό, το Eurogroup υπενθύμισε την αξιολόγηση βιωσιμότητας του χρέους σε σχέση με τα συμφωνηθέντα επίπεδα για τις ακαθάριστες ανάγκες χρηματοδότησης: Θα πρέπει να παραμένουν κάτω από το 15% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα και εν συνεχεία κάτω από το 20% του ΑΕΠ, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το χρέος θα παραμείνει σταθερά σε πτωτική τροχιά. 

To Eurogroup υπενθυμίζει ότι είναι έτοιμο να υλοποιήσει μία δεύτερη δέσμη μέτρων για το χρέος στο βαθμό που χρειάζεται για την επίτευξη των προαναφερθέντων στόχων για τις ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες, σε ευθυγράμμιση με την ανακοίνωση του Eurogroup της 25ης Μαΐου του 2016. Αυτό περιλαμβάνει την άρση της αύξησης του επιτοκιακού περιθωρίου που σχετίζεται με την δόση επαναγοράς χρέους του δεύτερου ελληνικού προγράμματος, την χρήση των κερδών του Προγράμματος για τις Αγορές Τίτλων (SMP) του 2014 από τον διαχωρισμένο λογαριασμό του ESM, την αποκατάσταση της μεταφοράς του ισοδύναμου των κερδών της Συμφωνία για τα καθαρά χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία (ANFA) και του SMP στην Ελλάδα (από το δημοσιονομικό έτους 2017), τις διαδικασίες διαχείρισης των υποχρεώσεων στο πλαίσιο του τρέχοντος προγράμματος του ESM, λαμβάνοντας δεόντως υπόψιν το εξαιρετικά υψηλό βάρος ορισμένων κρατών μελών και τον επανπροσδιορισμό (reprofiling) του EFSF εντός του μέγιστου Εξουσιοδοτημένου Ποσού του Προγράμματος. 

Το Eurogroup είναι έτοιμο να εφαρμόσει, με την επιφύλαξη του τελικού DSA, την επέκταση των μέσων σταθμισμένων λήξεων (WAM) και μία περαιτέρω αναβολή του επιτοκίου και της απόσβεσης του EFSF από 0 έως 15 έτη. Όπως συμφωνήθηκε τον Μάιο του 2016, αυτά τα μέτρα δεν συνεπάγονται επιπλέον κόστος για άλλα δικαιούχα κράτη μέλη. 

Προκείμενου να ληφθούν υπόψιν οι ενδεχόμενες διαφορές μεταξύ των παραδοχών του DSA για την ανάπτυξη και των πραγματικών εξελίξεων της ανάπτυξης κατά την περίοδο μετά το πρόγραμμα, το reprofiling του EFSF θα επαναπροσδιοριστεί (recalibrated) σύμφωνα με έναν λειτουργικό μηχανισμό προσαρμογής της ανάπτυξης ο οποίος θα συμφωνηθεί. Αυτός ο μηχανισμός θα καθοριστεί πλήρως ως μέρος των μεσοπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης του χρέους, μετά την επιτυχή εφαρμογή του προγράμματος του ESM για να βεβαιωθούμε ότι τηρούνται τα κριτήρια αναφοράς για τις  ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες τα οποία ορίστηκαν παραπάνω και να διασφαλιστεί ότι τηρείται το ανώτατο όριο που καθορίζεται από το Εξουσιοδοτημένο Ποσό του Προγράμματος του EFSF. Το Eurogroup δίνει εντολή στο EWG να εργαστεί περαιτέρω επί αυτού από το 2018. 

Στο τέλος του προγράμματος, υπό την προϋπόθεση της επιτυχούς εφαρμογής του και στο βαθμό που είναι αναγκαίο, θα εφαρμοστεί αυτή η δεύτερη δέσμη μέτρων. Ο ακριβής προσδιορισμός αυτών των μέτρων θα επιβεβαιωθεί στο τέλος του προγράμματος από το Eurogroup με βάση μία επικαιροποιημένη ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους (DSA) σε συνεργασία με τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, προκειμένου να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του χρέους και η συμμόρφωση με το ευρωπαϊκό πλαίσιο δημοσιονομικής πολιτικής. Αυτή η DSA, αν και βασίζεται σε επιφυλακτικές υποθέσεις, θα λάβει επίσης υπόψιν τον αντίκτυπο των μεταρρυθμίσεων που ενισχύουν την ανάπτυξη και των επενδυτικών πρωτοβουλιών.

Μακροπρόθεσμα, το Eurogroup υπενθυμίζει τη συμφωνία του Μαΐου του 2016, σύμφωνα με την οποία στην περίπτωση ενός απροσδόκητα δυσμενέστερου σεναρίου θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί ένας μηχανισμός έκτακτης ανάγκης για το χρέος. Η ενεργοποίηση αυτού του μηχανισμού θα υπόκειται σε απόφαση του Eurogroup και θα μπορούσε να συνεπάγεται μέτρα όπως το περαιτέρω re-profiling του EFSF και την αναβολή και τον περιορισμό των πληρωμών τόκων. 

Αναγνωρίζοντας τη συμφωνία σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων (staff level agreement) με την Ελλάδα για τις πολιτικές, η διοίκηση του ΔΝΤ σύντομα θα προτείνει στο Εκτελεστικό Συμβούλιο του ΔΝΤ την κατ 'αρχήν έγκριση του αιτήματος της Ελλάδας για 14μηνη Προληπτική Συμφωνία (Stand-By Arangement). Το ΔΝΤ εκφράζει την ικανοποίησή του για την περαιτέρω διευκρίνιση των μέτρων για το χρέος που δόθηκε σήμερα από τα κράτη μέλη και συμφωνεί ότι αποτελεί σημαντικό βήμα προς τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Η συμφωνία του ΔΝΤ θα καταστεί ενεργή με πόρους που θα διατεθούν σύμφωνα με τους όρους του, υπό την προϋπόθεση ότι το πρόγραμμα θα παραμείνει σε καλό δρόμο, όταν τα στελέχη του ΔΝΤ θα είναι σε θέση να διαβεβαιώσουν το Εκτελεστικό Συμβούλιο του ΔΝΤ ότι υπάρχει συμφωνία για μέτρα ελάφρυνσης του χρέους, τα οποία, θα προσδιοριστούν καταλλήλως στο τέλος του προγράμματος και θα διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα του χρέους. 

Υπό το πρίσμα της πλήρους εφαρμογής όλων των προαπαιτούμενων και με την ολοκλήρωση των εθνικών διαδικασιών, τα διοικητικά όργανα του ESM αναμένεται να εγκρίνουν το συμπληρωματικό μνημόνιο κατανόησης (MoU) και την εκταμίευση της τρίτης δόσης του προγράμματος του ESM ύψους 8,5 δισ. ευρώ για την κάλυψη της τρέχουσες χρηματοδοτικές ανάγκες, την εκκαθάριση καθυστερούμενων οφειλών και ενδεχομένως για τη δημιουργία ενός "μαξιλαριού" ρευστότητας. 

Υπό το πρίσμα της ολοκλήρωσης του τρέχοντος προγράμματος τον Αύγουστο του 2018, το Eurogroup δεσμεύεται να παράσχει στήριξη στην επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές: το Eurogroup συμφωνεί ότι οι μελλοντικές εκταμιεύσεις θα πρέπει να καλύπτουν όχι μόνο την ανάγκη εκκαθάρισης καθυστερούμενων οφειλών αλλά και την περαιτέρω δημιουργία ταμειακών αποθεμάτων Για την υποστήριξη της εμπιστοσύνης των επενδυτών και τη διευκόλυνση της πρόσβασης στις αγορές.