5,2 δισ. ευρώ το όφελος για τους καταναλωτές από τις προτάσεις του ΟΟΣΑ

Υπέρ της απελευθέρωσης των αγορών τάσσεται η πλειονότητα του επιχειρηματικού κόσμου, τονίζοντας πως αρκετοί από τους περιορισμούς που υπάρχουν σε διάφορους κλάδους είναι παράλογοι και παρωχημένοι.




Στελέχη της αγοράς, επισημαίνουν πως ακόμη και αν δεν υπήρχε η έκθεση του ΟΟΣΑ, η κυβέρνηση θα έπρεπε να προχωρήσει, ούτως ή άλλως, στην άρση των εμποδίων αφού δεν εξυπηρετούν κανέναν, παρά μόνο ελάχιστους. Και το βασικότερο νοθεύουν τον ελεύθερο ανταγωνισμό και εμποδίζουν την αποκλιμάκωση των τιμών, που αποτελεί και το μεγάλο ζητούμενο για τους Έλληνες καταναλωτές.

Μπορεί η επιμήκυνση της διάρκειας ζωής του φρέσκου γάλακτος, το ζύγισμα του ψωμιού και η πώληση των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων από τα σούπερ μάρκετ να απασχόλησαν έντονα την κοινή γνώμη το τελευταίο διάστημα, ωστόσο υπάρχουν μια σειρά από άλλα ζητήματα που θίγει ο ΟΟΣΑ στην έκθεσή του, τα οποία είναι εξίσου αν όχι περισσότερο σημαντικά στον δρόμο για την απελευθέρωση των επαγγελμάτων.

Ορισμένα από αυτά, όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, είναι εντελώς εκτός πραγματικότητας, ενώ άλλα θεσπίστηκαν για να εξυπηρετήσουν αποκλειστικά και μόνο τα στενά συμφέροντα κάποιων επαγγελματικών κλάδων. Από τα πιο χαρακτηριστικά είναι η υποχρέωση των αρτοποιείων σε Αθήνα και σε μεγάλες πόλεις να παράγουν τουλάχιστον 5 τόνους την ημέρα, ανεξάρτητα εάν η ζήτηση είναι μικρότερη, αλλά και η απαγόρευση της αποθήκευσης του αλατιού μαζί με άλλα τρόφιμα.

Παράγοντες της αγοράς υποστηρίζουν πως η κυβέρνηση πρέπει να προχωρήσει χωρίς άλλη καθυστέρηση στην υιοθέτηση των προτάσεων του ΟΟΣΑ, οι οποίες σε μεγάλο βαθμό είναι προς τη σωστή κατεύθυνση και να μη διστάσει να συγκρουστεί με τις συντεχνίες που κρατούν κλειστούς κλάδους ολόκληρους.
5,2 δισ. ευρώ το όφελος για τους καταναλωτές από τις προτάσεις του ΟΟΣΑ

«Μπορεί να θίγονται κάποιοι επαγγελματικοί κλάδοι, όμως το όφελος για το σύνολο της ελληνικής οικονομίας και κυρίως για τα νοικοκυριά θα είναι πολύ σημαντικό», επισημαίνουν χαρακτηριστικά. Ο ΟΟΣΑ το ανεβάζει σε 5,2 δισ. ευρώ, ενώ μελέτη του ΙΕΛΚΑ υπολογίζει ότι οι τιμές θα μειωθούν άμεσα κατά 2,6%, τα νοικοκυριά θα εξοικονομήσουν σε ετήσια βάση περίπου από 165 ευρώ έως 230 ευρώ, ενώ σε βάθος χρόνου θα δημιουργηθούν χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας.

4 παράλογοι περιορισμοί

1. Αρτοποιεία
Ελάχιστη παραγωγή 5 τόνους ανά ημέρα

Τουλάχιστον 5 τόνους ανά ημέρα είναι υποχρεωμένα να παράγουν με το ισχύον καθεστώς, τα αρτοποιεία που λειτουργούν στην Αθήνα και σε μεγάλες πόλεις. Σύμφωνα με επαγγελματίες του χώρου, η ρύθμιση αυτή είναι εντελώς εκτός πραγματικότητας και χωρίς λογική, αφού σήμερα ένα πολύ καλό αρτοποιείο δεν πουλάει πάω από 150 κιλά ψωμί την ημέρα. Επιπλέον, στην έκθεσή του, επιβαρύνει το πλαίσιο λειτουργίας των αρτοποιείων, χωρίς να εξυπηρετεί κανένα σκοπό σχετικό με την προστασία και την εξυπηρέτηση του καταναλωτή. Η παραγωγή κάθε αρτοποιείου όπως επισημαίνει ο ΟΟΣΑ, θα πρέπει να διαμορφώνεται ελεύθερα, ανάλογα με τη ζήτηση.

2. Φαρμακεία
Τρεις βοηθοί για έναν φαρμακοποιό

Με το σημερινό καθεστώς, κάθε φαρμακείο πρέπει να απασχολεί ένα φαρμακοποιό για κάθε τρεις βοηθούς. Ο περιορισμός αυτός υποχρεώνει τους ιδιοκτήτες των φαρμακείων να απασχολούν συγκεκριμένο αριθμό εργαζομένων, αντί να αποφασίζουν ανάλογα με τις ανάγκες τους (π.χ. να απασχολούν έναν φαρμακοποιό με περισσότερους από τρεις βοηθούς). Έτσι το κόστος για τα υφιστάμενα φαρμακεία αυξάνεται, με αποτέλεσμα να επιβαρύνονται οι τελικές τιμές για τον καταναλωτή. Επίσης, εμποδίζεται η δημιουργία νέων φαρμακείων και η αύξηση της απασχόλησης (αν π.χ. ένας ιδιοκτήτης δεν μπορεί να προσλάβει τέταρτο βοηθό, γιατί αυτό θα σημαίνει ότι θα πρέπει να απασχολεί και δεύτεροο φαρμακοποιό). Η κατάργηση της υποχρέωσης αυτής, εκτιμάται πως θα ενισχύσει τον ανταγωνισμό, θα μειώσει το κόστος και θα δημιουργήσει περισσότερες ευκαιρίες απασχόλησης.

3. Καταστήματα Outlet
Απαγορεύεται να κάνουν εκπτώσεις

Στην Ελλάδα της βαθιάς ύφεσης και της κατακόρυφης κάμψης των εισοδημάτων, τα καταστήματα outlet και στοκ απαγορεύεται να κάνουν προσφορές και εκπτώσεις. Ο περιορισμός αυτός εμποδίζει τις συγκεκριμένες επιχειρήσεις να παρέχουν μειωμένες τιμές ανάλογα με τις συνθήκες της αγοράς, μειώνοντας έτσι και τις επιλογές για τον καταναλωτή. Ο ΟΟΣΑ προτείνει να καταργηθεί ο συγκεκριμένος περιορισμός και να αντικατασταθεί από ένα γενικό κώδικα, ο οποίος θα δίνει οδηγίες για τις προσφορές και τις εκπτώσεις, με σκοπό την προστασία των συμφερόντων του καταναλωτή. Η ενίσχυση του ανταγωνισμού θεωρείται απαραίτητη για την ομαλή λειτουργία της αγοράς.

4. Τρόφιμα
Το αλάτι ξεχωριστά, και η μαγιονέζα συσκευασμένη
5,2 δισ. ευρώ το όφελος για τους καταναλωτές από τις προτάσεις του ΟΟΣΑ

Παρότι δεν υπάρχει κάποια ευρωπαϊκή διάταξη, η πώληση μαγιονέζας σε μορφή χύμα εξακολουθεί να απαγορεύεται. Ο περιορισμός αυτός δεν σχετίζεται με λόγους υγείας και ασφάλειας και δεν πηγάζει από κάποιο πρότυπο της Ε.Ε., ενώ με την κατάργησή του αυξάνονται οι διαθέσιμες επιλογές για τον καταναλωτή. Την ίδια στιγμή, με βάση την ισχύουσα διάταξη, δεν επιτρέπεται η αποθήκευση αλατιού με άλλα τρόφιμα, ένας κανονισμός εντελώς απαρχαιωμένος και περιττός. Άνθρωποι της αγοράς, αναφέρουν ότι οι παραπάνω περιορισμοί είναι ενδεικτικοί των εμποδίων που συνεχίζουν να υπάρχουν στον κλάδο των τροφίμων, αλλά και το πόσο παράλογη μπορεί να είναι η ελληνική νομοθεσία. Η κατάργησή τους, όπως λένε, πρέπει να είναι αυτονόητη και δεν χρειάζεται κάποιος τρίτος, στην προκειμένη περίπτωση ο ΟΟΣΑ για να το υποδείξει.

Κατάργηση εισφορών
Οι φόροι συντηρούν την ακρίβεια στην αγορά

Παράλληλα με την άρση των περιορισμών και την απελευθέρωση των αγορών, ο ΟΟΣΑ προτείνει να καταργηθούν και οι εισφορές υπέρ τρίτων, οι οποίες επιβαρύνουν το κόστος των προϊόντων και κρατούν ψηλά τις τιμές των αγαθών.
5,2 δισ. ευρώ το όφελος για τους καταναλωτές από τις προτάσεις του ΟΟΣΑ

Ενδεικτικά, ο ΟΟΣΑ προτείνει την κατάργηση της εισφοράς στην τιμή του αλεύρου, υπέρ του ταμείου των αρτοποιών, η οποία αυξάνει το κόστος του αλεύρου και κατ' επέκταση την τελική τιμή που πληρώνει ο καταναλωτής για το ψωμί. Η εισφορά, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, θα πρέπει να πληρώνεται απευθείας από τους αρτοποιούς στο συνταξιοδοτικό τους ταμείο και να μην επιβαρύνει το κόστος του ψωμιού. Ανάλογη θέση έχει ο Οργανισμός για την εισφορά του 4% στη χονδρική τιμή των φαρμάκων, υπέρ της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοποιών, αλλά και για την εισφορά του 2% στην τιμή πώλησης τσιμέντου, είτε αυτό παράγεται εγχώρια, είτε εισάγεται υπέρ του Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης των εργαζομένων στη βιομηχανία τσιμέντου. Η τελευταία εισφορά, επισημαίνει ο ΟΟΣΑ, επιβαρύνει άδικα τις εταιρείες οι οποίες εισάγουν τσιμέντο - και ως εκ τούτου δεν απασχολούν εργαζομένους στον κλάδο. Η άρση των παραπάνω εισφορών εκτιμάται ότι θα συμβάλει στην αποκλιμάκωση των τιμών προς όφελος του καταναλωτή, ενώ την ίδια ώρα θα απαλλάξει τις εταιρείες από ένα επιπλέον βάρος, σε μια εποχή που η μείωση του κόστους είναι το μεγάλο ζητούμενο.

Σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ, από την κατάργηση όλων των περιορισμών στο εμπόριο το όφελος για την ελληνική οικονομία θα είναι περίπου 5,2 δισ. ευρώ, ενώ μελέτη του ΙΕΛΚΑ υπολογίζει ότι οι τιμές θα υποχωρήσουν άμεσα από 2,6% έως 3,5%, ενώ τα νοικοκυριά θα εξοικονομήσουν από 165 ευρώ έως 230 ευρώ. Επιπλέον, από την άρση των εμποδίων μόνο στο λιανεμπόριο σε ορίζοντα δεκαετίας εκτιμάται ότι θα δημιουργηθούν 10.000 νέες θέσεις εργασίας και θα γίνουν επενδύσεις ύψους 2,3 δισ. ευρώ.

Δηλώσεις

«Παρωχημένη νομοθεσία»
Παναγιώτης Μονεμβασιώτης, Διευθύνων σύμβουλος Βενέτη Α.Ε.

Απόλυτα σύμφωνος με τις αλλαγές που προτείνει ο ΟΟΣΑ στον κλάδο της αρτοποιίας είναι ο επικεφαλής της αλυσίδας φούρνων ΒΕΝΕΤΗΣ, τονίζοντας πως η νομοθεσία που τον διέπει θεσπίστηκε σε εποχές που δεν έχουν καμία σχέση με τη σημερινή. Μάλιστα, ο κ. Παναγιώτης Μονεμβασιώτης λέει ότι το σημερινό καθεστώς είναι αποτέλεσμα πιέσεων που άσκησαν κατά το παρελθόν οι συνδικαλιστές του κλάδου, προκειμένου να προστατέψουν τα συντεχνιακά τους συμφέροντα. Υπογραμμίζει ωστόσο ότι η απελευθέρωση δεν πρέπει να γίνει άναρχα, αλλά θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την τήρηση βασικών κανόνων υγιεινής, ενώ διατηρεί επιφυλάξεις, ως προς το κατά πόσο μπορεί να αποκλιμακωθούν οι τιμές στο ψωμί, με δεδομένο ότι ήδη πωλείται πολύ φθηνότερα από την υπόλοιπη Ευρώπη.

«Αμεση άρση εμποδίων»
Αριστοτέλης Παντελιάδης, Διευθύνων σύμβουλος ΜΕTRO ΑΕΒΕΕ

Οι περισσότερες προτάσεις του ΟΟΣΑ είναι θετικές και προς τη σωστή κατεύθυνση. Έχουν ουσία και πρέπει να εφαρμοστούν, αφού θα δώσουν το δικαίωμα σε εταιρείες και ιδιώτες να δραστηριοποιηθούν χωρίς εμπόδια. Η απελευθέρωση των αγορών θα ενισχύσει τον ανταγωνισμό και θα οδηγήσει σε μείωση των τιμών, όπως συνέβη με τις παιδικές τροφές όπου οι τιμές έπεσαν σε όλη την αγορά κατά 20%. Επιπλέον, θα συμβάλει και στην τόνωση της κατανάλωσης, σε μια εποχή βαθιάς ύφεσης. Ειδικά, η πώληση των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων από τα σούπερ μάρκετ θα αυξήσει τη συνολική κατανάλωση, και δεν θα προκαλέσει την καταστροφή των φαρμακοποιών, όπως αυτοί ισχυρίζονται.

«Ενίσχυση ανταγωνισμού»
Κωνσταντίνος Λαμπρόπουλος, CEO Attica Πολυκαταστήματα

Υπέρ των προτάσεων που ενισχύουν τον ανταγωνισμό δηλώνει ο διευθύνων σύμβουλος της Attica Πολυκαταστήματα. Ο κ. Λαμπρόπουλος θεωρεί ότι πολλά από τα μέτρα του ΟΟΣΑ για το λιανεμπόριο, όπως το άνοιγμα των καταστημάτων περισσότερες Κυριακές και η παροχή της δυνατότητας στα Outlet να κάνουν εκπτώσεις είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, καθώς θα λειτουργήσουν προς όφελος του καταναλωτή αλλά και των υγιών επιχειρήσεων. «Ο ανταγωνισμός είναι καλός και πρέπει να τον αφήνουμε να αυξάνεται», λέει χαρακτηριστικά. Ωστόσο, δεν κρύβει ότι στην περίπτωση της Ελλάδας θα ήταν προτιμότερο να υπάρξει μια μεταβατική περίοδος πριν από την πλήρη απελευθέρωση των αγορών.

«Καλύτερες υπηρεσίες»
Γιώργος Ρούσσος, Διευθύνων σύμβουλος Revoil

«Η άρση των περιορισμών που προτείνει ο ΟΟΣΑ είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Κάποια επαγγέλματα παραμένουν κλειστά, κάτι που μόνο ζημιά κάνει στην αγορά. Επιπλέον, η αύξηση του ανταγωνισμού θα συμβάλει στη βελτίωση των υπηρεσιών προς τον τελικό καταναλωτή αλλά και τη μείωση των τιμών. Αδυνατώ να αντιληφθώ γιατί τα πρατήρια στην Εθνική Οδό να μην μπορούν να πωλούν πετρέλαιο θέρμανσης. Την ίδια ώρα να υπάρχουν φόροι υπέρ του επικουρικού ταμείου των υπαλλήλων στις εταιρείες πετρελαιοειδών, οι οποίιο το μόνο που κάνουν είναι να επιβαρύνουν τον καταναλωτή, τη στιγμή που σχεδόν όλες οι μεγάλες εταιρείες του χώρου έχουν προγράμματα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης για το προσωπικό τους και οι περισσότερες από αυτές έχουν και συνταξιοδοτικό».