Διπλή μείωση τιμών στο φυσικό αέριο

Ως τα τέλη Μαρτίου φαίνεται να περνά στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά η μείωση της τιμής του φυσικού αερίου, που προήλθε από την έκπτωση 15% που έδωσε η ρωσική Gazprom στη ΔΕΠΑ μετά από πολύμηνες διαπραγματεύσεις και πολιτικές παρεμβάσεις από τον πρωθυπουργό ακόμα και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν.




Oσο για το ειδικό πακέτο περικοπής του ενεργειακού κόστους στη βιομηχανία βρίσκεται σε διαπραγμάτευση με την τρόικα, η οποία εξακολουθεί να διατυπώνει ενστάσεις.

Την επόμενη εβδομάδα αναμένεται να συνεδριάσει το διοικητικό συμβούλιο της ΔΕΠΑ για να εγκρίνει τη συμφωνία με τους Ρώσους.

Η μείωση μεταφράζεται σε έκπτωση για τους καταναλωτές της τάξης του 11%, καθώς το «καλάθι» του αερίου που εισάγει η ΔΕΠΑ δεν περιλαμβάνει μόνον το ρωσικό αέριο, αλλά και το υγροποιημένο (LNG) από την Αλγερία και το αέριο από την Τουρκία. Οσο για τη νέα τιμή εισαγωγής αυτή φαίνεται να διαμορφώνεται σήμερα κοντά στα 393 δολ./1.000 κ.μ. αερίου, όσο περίπου ο μέσος όρος στα μακροχρόνια συμβόλαια της Ευρώπης (εκτός Βρετανίας). Ας σημειωθεί ότι η ΔΕΠΑ διεκδικούσε αρχικά μείωση 20%.
Διπλή μείωση τιμών στο φυσικό αέριο

Η ακριβής τιμή «παίζει» ανάλογα με τις διακυμάνσεις των τιμών του πετρελαίου με βάση τη διεθνή φόρμουλα τιμολόγησης της Gazprom, με δείκτη αναφοράς το πετρέλαιο.

Εκτιμάται ότι το μοντέλο αυτό μπορεί να αλλάξει στο μέλλον, όταν ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις των Ρώσων με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία πιέζει να συμπεριληφθούν στον μαθηματικό τύπο υπολογισμού και οι τιμές αερίου στη σποτ αγορά.

Το όφελος για την ελληνική οικονομία, σύμφωνα με κύκλους του υπουργείου Περιβάλλοντος - Ενέργειας εκτιμάται γύρω στα 200 εκατ. ευρώ. Περίπου τα 140-150 εκατ. ευρώ από το συνολικό ποσό αφορούν στα νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις, που θα επωφεληθούν από τις μειώσεις που θα δώσουν οι Εταιρείες Παροχής Αερίου (ΕΠΑ), προς τις οποίες θα περάσει η έκπτωση της ΔΕΠΑ.

Η συμφωνία έχει αναδρομική ισχύ από 1ης Ιουλίου 2013 και όχι από 1ης Ιουνίου, όταν ξεκίνησαν οι επίσημες διαπραγματεύσεις με τη Gazprom. Ας σημειωθεί ότι άλλες ευρωπαϊκές εταιρείες που επαναδιαπραγματεύτηκαν με τους Ρώσους πέτυχαν μεγαλύτερη αναδρομικότητα. Το ποσό που προκύπτει από τη διαφορά, γύρω στα 100 εκατ. ευρώ, θα επιστραφεί στους καταναλωτές ως το τέλος του χρόνου.

Ακόμα προβλέπει μείωση της ελάχιστης ποσότητας που πρέπει υποχρεωτικά να αγοράζει κάθε χρόνο η ΔΕΠΑ επί ποινή προστίμου αν δεν την προμηθευτεί (ρήτρα take or pay) λίγο κάτω από τα 2 δισ. κ.μ. ετησίως από 2,4 δισ. κ.μ. σήμερα. Για τις πρόσθετες ποσότητες, που ενδεχομένως αγοράσει στο μέλλον, προβλέπεται επιπλέον έκπτωση της τάξης του 11%-13% επί της νέας τιμής.

Η σύμβαση θα ισχύει ως το 2026 και θα μπορεί με πρωτοβουλία της ΔΕΠΑ να αναθεωρηθεί δύο φορές, εκ των οποίων η πρώτη σε δύο χρόνια, το 2016. Οι όροι αυτοί εξασφαλίζουν μεγαλύτερη ευελιξία στη ΔΕΠΑ και κατ' επέκταση στους μεγάλους καταναλωτές, όπως οι βιομηχανίες που επίσης δεσμεύονται με ρήτρες take or pay ως προς την κρατική εταιρεία αερίου.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι η ΔΕΠΑ έχει αρχίσει να μετακυλίει τις νέες τιμές στους απευθείας πελάτες της, 18 μεγάλες ενεργοβόρες βιομηχανίες, τη ΔΕΗ και τις ιδιωτικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής καθώς και τις τρεις ΕΠΑ Αττικής, Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας. Το χαμηλότερο κόστος αντανακλάται ήδη στη χονδρική αγορά ηλεκτρισμού, ανέφεραν κύκλοι της βιομηχανίας ηλεκτρικής ενέργειας. Σε συνδυασμό με την αναδρομική έκπτωση αναμένεται να δώσει «διπλή ανάσα», γιατί πέρα από τη μείωση του κόστους, θα αποσυμπιέσει και το «ντόμινο» χρεών στην αγορά ηλεκτρισμού.

Παρότι εκπρόσωποι των παραγωγικών φορέων χαιρέτισαν τις εξελίξεις εκτιμώντας ότι κινούνται στη σωστή κατεύθυνση, οι ενεργοβόρες βιομηχανίες τηρούν στάση αναμονής για το δικό τους «πακέτο», που ακόμα δεν έχει οριστικοποιηθεί.

Τα κέρδη της ΔΕΠΑ
Μείωση στον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης Φυσικού Αερίου για όλους τους καταναλωτές σχεδιάζει το κυβερνητικό επιτελείο, μέτρο που σύμφωνα με το σενάριο που επικρατεί θα αντισταθμιστεί στον προϋπολογισμό από τα κέρδη της ΔΕΠΑ για το 2013, τα οποία ήταν υψηλότερα του αναμενόμενου. Πρόκειται για την τελική εκδοχή της εξαγγελίας της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Περιβάλλοντος - Ενέργειας περί διάθεσης ενός μέρους των κερδών που είχε παρουσιάσει η ΔΕΠΑ Εμπορίας το 2013, γύρω στα 50 εκατ. ευρώ, αναφέρουν έγκυρες πηγές, εκτιμώντας ότι το μέτρο θα περάσει από την τρόικα, αφού έχει βρεθεί το ισοδύναμο.

Ωστόσο, οι δανειστές εξακολουθούν να προβάλλουν ενστάσεις για τις ρυθμίσεις που έχουν προαναγγελθεί στο πλαίσιο του πακέτου μείωσης του ενεργειακού κόστους για τη βιομηχανία, ύψους 100-150 εκατ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένης και της περικοπής στο ΕΦΚ.

Η «διακοψιμότητα», η δυνατότητα του ΑΔΜΗΕ να διακόπτει, μετά από συμφωνία, την ηλεκτροδότηση στις βιομηχανίες όταν κρίνει ότι είναι απαραίτητο για την ευστάθεια του συστήματος έναντι μίας έκπτωσης στο κόστος ρεύματος, «σκαλώνει» στις αντιρρήσεις των Ευρωπαίων, που το αντιμετωπίζουν σαν μία ιδιότυπη κρατική ενίσχυση.

Πρόκειται για ένα από τα βασικά μέτρα του πακέτου, κόστους περίπου 60 εκατ. ευρώ, το οποίο μπλόκαρε η Κομισιόν και στην πρώτη απόπειρα εφαρμογής του, το φθινόπωρο. «Εκτιμώ ότι το μέτρο αυτό έχει τελειώσει, ακόμα και αν εφαρμοστεί θα είναι σε τέτοια εκδοχή που το όφελος θα είναι ελάχιστο», δήλωνε χαρακτηριστικά στέλεχος της βιομηχανίας. Ας σημειωθεί ότι χθες το απόγευμα κλιμάκιο της τρόικας επρόκειτο να συναντηθεί με τους εκπροσώπους των ενεργοβόρων βιομηχανιών.

Πρόσθετα στοιχεία
Στην πρόσφατη συνάντηση που είχε η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος - Ενέργειας με τους δανειστές κατέθεσε φάκελο με νομικά επιχειρήματα για τη στήριξη του μέτρου, το οποίο με τον έναν ή τον άλλο τρόπο εφαρμόζεται σήμερα στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε.

Τις επόμενες ημέρες θα παραδώσει και πρόσθετα στοιχεία, καθώς η ελληνική πλευρά υποστηρίζει ότι συνολικά το «πακέτο» δεν περιλαμβάνει κρατικές ενισχύσεις, δεν παραβιάζει τους όρους του ελεύθερου ανταγωνισμού και δεν επιβαρύνει τον προϋπολογισμό. Παρατίθενται και στοιχεία για τις τιμές του ρεύματος σε γειτονικές χώρες.

Στο τραπέζι βρίσκεται ακόμα η αντιστάθμιση των έξτρα χρεώσεων λόγω της εκπομπής ρύπων. Το κόστος υπολογίζεται γύρω στα 20 εκατ. ευρώ, με βάση τις τρέχουσες τιμές στα δικαιώματα εκπομπής CO 2. «Πιστεύω ότι δεν μπορούν να μας πουν όχι, τη στιγμή που σχετικές ρυθμίσεις προωθούνται σε όλη την Ευρώπη», δήλωσε κορυφαίο στέλεχος του υπουργείου Περιβάλλοντος, υπογραμμίζοντας ότι η Ελλάδα διατρέχει και υψηλό κίνδυνο από το λεγόμενο «carbon leakage», το φαινόμενο μεταφοράς εργοστασίων σε τρίτες χώρες προκειμένου να αποφύγουν τις επιβαρύνσεις από την εφαρμογή των πολιτικών της Ε.Ε. για το κλίμα. Μάλιστα, η ελληνική προεδρία προωθεί μέτρα για το carbon leakage σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Τέλος, πληροφορίες αναφέρουν ότι η ΔΕΗ με την «Αλουμίνιον της Ελλάδος» βρίσκονται αρκετά κοντά σε συμφωνία για την τιμολόγηση του ρεύματος για το 2014, την οποία μπορεί να επικυρώσει σήμερα η γενική συνέλευση της ΔΕΗ. Κατά τις ίδιες πηγές η νέα φόρμουλα προβλέπει έκπτωση με βάση την ποσότητα ηλεκτρισμού που καταναλώνει η ΑτΕ.