Λαμί: Ελληνες και Ευρωπαίοι φοράνε την μάσκα του πολέμου

«Διακυβεύεται η ελληνική επανάσταση» αναφέρει, σχολιάζοντας τις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και την Ευρώπη, ο Πασκάλ Λαμί, πρώην επίτροπος, τέως γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και στενός συνεργάτης του Ζακ Ντελόρ.



Σε συνέντευξή του στη βελγική εφημερίδα «Le Soir» ο κ. Λαμί δηλώνει πως δεν θεωρεί πιθανή την έξοδο της Ελλάδας από τη ζώνη του ευρώ, ενώ σε ό,τι αφορά τις διαβουλεύσεις ανάμεσα στην κυβέρνηση Τσίπρα και την Ευρωζώνη σημειώνει ότι «οι Έλληνες και οι άλλοι Ευρωπαίοι φοράνε τη μάσκα του πολέμου, όπως συμβαίνει πριν από κάθε διαπραγμάτευση».
Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης έχει ως εξής:
ΕΡ: Δύσκολο να μην σας ρωτήσουμε εάν πάμε προς το Grexit, την έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη;
ΑΠ: Δεν είναι πρόθεση του Έλληνα πρωθυπουργού, που επανέλαβε πάντα ότι επιθυμούσε, στο όνομα της πλειοψηφίας του, να παραμείνει στην Ευρωζώνη και στην ΕΕ. Ούτε πρόθεση των άλλων Ευρωπαίων είναι να διώξουν την Ελλάδα. Επομένως, το σημερινό πολιτικό πλαίσιο αποκλείει το Grexit. Αλλά εκείνο που τίθεται είναι βασικά ελληνικά θέματα. Η Ελλάδα είναι, από το 2009, μία χώρα σε ηθική, πολιτική και οικονομική χρεωκοπία. Η μόνη που απέφυγε είναι η χρηματοπιστωτική. Προσωπικά, πιστεύω ότι το πρόβλημα του χρέους δεν αποτελεί το βασικό πρόβλημα. Αυτό το χρέος είναι στα χέρια, κατά 80%, δημοσίων παραγόντων, που γνωρίζουν πώς πρέπει να δράσουν. Υπάρχουν απεριόριστες δυνατότητες επίλυσης ανάμεσα στο status quo και το Grexit και η δημιουργικότητα των διπλωματών του χρηματοοικονομικού τομέα είναι απεριόριστη…
ΕΡ: Μα ποιο είναι το κεντρικό διακύβευμα;
ΑΠ: Εκείνο που διακυβεύεται είναι η επανάσταση της Ελλάδας. Μία επαναστατική διαδικασία ξεκινάει όταν ένα νέο σύστημα αντικαθιστά ένα άλλο, το οποίο κατέρρευσε. Αλλά τα πράγματα δεν ακολουθούν πάντα έναν ορθολογικό δρόμο. Πρέπει να θυμηθούμε ότι «Τσίπρας» στα ελληνικά σημαίνει εκρίζωση. Αυτό μάς παραπέμπει στις «ρίζες» όπως και στον «ριζοσπαστισμό». Οι νέοι κυβερνήτες πραγματοποιούν την πολιτική και ελπίζω ηθική επανάσταση της Ελλάδας. Παραμένει το οικονομικό σκέλος, με μερική και κακή αντιμετώπιση από πλευράς της τρόικας, πολύ λογιστική και ελάχιστα επικεντρωμένη στα οικονομικά ζητήματα. Οι μόνες μεγάλες μεταρρυθμίσεις που πραγματοποιήθηκαν στην Ελλάδα αφορούσαν την ανταγωνιστικότητά και τις δημόσιες δαπάνες, αλλά όχι το δικαστικό σύστημα, ούτε τη συλλογή φόρων και τη διαφθορά. Πρόκειται για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, οι οποίες επιβάλλονται. Πρέπει να καταλάβουμε ότι νέες ομάδες αναδύονται από τα ερείπια του παλαιού συστήματος…
ΕΡ: Εμπιστεύεστε τον κ. Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ, όσον αφορά τη βούλησή τους να διεξάγουν αυτές τις μεταρρυθμίσεις με περισσότερη αποφασιστικότητα από τους προηγούμενους;
ΑΠ: Σε κάθε περίπτωση, χαίρουν της στήριξης και της νομιμότητας για να το πράξουν.
ΕΡ: Πρακτικά, όμως, υπάρχει ένα «μπλοκάρισμα»: οι Έλληνες υποστηρίζουν ότι ψήφισαν κατά του μνημονίου και της τρόικας. Σε αυτό, οι Ευρωπαίοι απαντούν: «πολύ καλά, μπορούμε να το συζητήσουμε, αλλά θα πρέπει να υπογράψετε εκ νέου πρώτα το μνημόνιο». Ποιος έχει δίκιο;
ΑΠ: Τα δύο μέρη φοράνε τη μάσκα του πολέμου, όπως γίνεται πριν από κάθε διαπραγμάτευση. Ο κύριος στόχος της διαπραγμάτευσης είναι να συνδράμουμε την αποφασιστικότητα της ελληνικής κυβέρνησης να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις, οι οποίες δεν είχαν γίνει έως τώρα. Ο καθένας γνωρίζει ότι η Ελλάδα χρειάζεται χρηματοοικονομική στήριξη, συνεπώς δεν μπορεί να εμφανίζει πρωτογενή ελλείμματα. Αυτό θα γίνει μέσω ελληνικών ομόλογων, με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Εκεί θα παιχθεί η διαπραγμάτευση.
ΕΡ: Η λιτότητα που επιβλήθηκε στους Έλληνες δεν λειτούργησε. Συμφωνείτε με αυτόν τον ισχυρισμό;
ΑΠ: Συμφωνώ ότι η φόρμουλα δεν ήταν η κατάλληλη. Η τρόικα φέρθηκε ως λογιστής. Σε μία παρόμοια κατάσταση χρεωκοπίας, είτε γίνεται μείωση βαρών, είτε «reengeniering» (ανασχεδιασμός). Θα έπρεπε να είχε εμπλακεί η Παγκόσμια Τράπεζα και ο ΟΟΣΑ, αντί της τρόικας. Έκαναν το πιο εύκολο: να μειώσουν τις δαπάνες του προϋπολογισμού και του δημόσιου τομέα, πράγμα που επιβάρυνε αναγκαστικά περισσότερο τους οικονομικά αδύνατους, παρά τους πλούσιους. Δεν λέω ότι δεν έπρεπε να γίνει λογιστική προσαρμογή, αλλά δεν την έκαναν με τον πιο έξυπνο και αποτελεσματικό τρόπο. Θα έπρεπε να υιοθετηθεί μία προσέγγιση που να μοιάζει περισσότερο με εκείνο που πράττουν η Παγκόσμια Τράπεζα και ο ΟΟΣΑ.
ΕΡ: Λέτε, λοιπόν, ότι η τρόικα δεν είναι θέμα τύπου αλλά μάλλον ουσίας;
ΑΠ: Πρόκειται για ζήτημα ουσίας. Κάναμε την προσπάθεια προσαρμογής στα πιο απλά στοιχεία, τα λογιστικά. Εκείνο το οποίο στην Ελλάδα είναι λιγότερο απλό είναι να πληρώσουν οι μεγάλες περιουσίες και η ορθόδοξη εκκλησία. Πρέπει, επίσης, να καταλάβουμε ότι η Ελλάδα υπήρξε υπό κατοχή μίας μη ευρωπαϊκής δύναμης, επί αιώνες. Έχει μία διαδρομή να κάνει για να φτάσει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
ΕΡ: Ποιος είναι ο καλός συμβιβασμός;
ΑΠ: Το κυριότερο είναι ότι η Ελλάδα και η υπόλοιπη Ευρώπη θέλουν την παραμονή της χώρας στην ΕΕ και στην Ευρωζώνη. Αυτό ας το ονομάσουμε πολιτικό ορόσημο. Από τη στιγμή που παραμένουμε σε αυτό και μετέπειτα συμφωνούμε στην αναγκαιότητα των μεταρρυθμίσεων, τα υπόλοιπα δεν είναι τίποτα παρά μόνο διαπραγματεύσεις. Αλλά γνωρίζουμε ότι μπορούν να συμβούν ατυχήματα ή παρεκτροπές. Ο Αλέξης Τσίπρας φαίνεται σοβαρός, αλλά πρέπει να διατηρήσει την κυβερνητική πλειοψηφία. Μπορεί κανείς να έχει αμφιβολίες για τους συμμάχους του. Πρέπει, επίσης, εντός του ευρωπαϊκού συμβουλίου, οι πιο άτεγκτοι να λογικευτούν λίγο.
ΕΡ: Αν οι Ευρωπαίοι εταίροι δεχτούν να αναθεωρήσουν σημαντικά το ελληνικό πρόγραμμα, αυτό δεν θα στείλει μήνυμα επιείκειας, το οποίο αρνούνται οι περιφερειακές χώρες που βίωσαν σκληρές μεταρρυθμίσεις;
ΑΠ: Αυτό θα εξαρτηθεί από τις μεταρρυθμίσεις που θα κάνει η Ελλάδα. Αν αυτές οι μεταρρυθμίσεις είναι ουσιαστικές, θα μειώσουν την πίεση εκείνων που αρνούνται, για εσωτερικούς λόγους, μία ειδική θετική μεταχείριση για την Ελλάδα.
ΕΡ: Είστε από εκείνους που πιστεύουν ότι ένα Grexit δεν θα ήταν το τέλος του κόσμου ή ότι η ένταξη στο ευρώ είναι ιερή και η αμφισβήτησή της είναι η αρχή της αποσύνθεσης;
ΑΠ: Πιστεύω ότι από χρηματοοικονομική άποψη δεν υπάρχει πλέον συστημικός κίνδυνος, όπως το 2009. Οι κίνδυνοι μετάδοσης περιορίστηκαν. Το σύνολο της Ευρωζώνης δεν θα επιμολυνθεί από μία έξοδο της Ελλάδας από αυτή. Αλλά, πολιτικά θα ήταν μία καταστροφή. Αν βγούμε από τον πολιτικό διάδρομο, στον οποίο αναφερόμουν, η προοπτική είναι η Αργεντινή. Δεν είναι και τόσο ενθαρρυντικό.