Απροστάτευτοι στον εισαγόμενο κυκλώνα;

Η χώρα βρίσκεται στη δίνη ενός κυκλώνα. Πέρα από τα πολύ σοβαρά οικονομικά προβλήματα που βρίσκονται στο όριο, η Ελλάδα αντιμετωπίζει αμιγώς εξωγενείς παράγοντες οι οποίοι την υπερβαίνουν.



Συγκριτικά, τα όσα αντιμετώπισε η Ιταλία μέσω Λιβύης, αποτελούν χάδι με την κλιμάκωση του πολέμου στη Συρία και την εκεί ανθρωπιστική κρίση. Ουσιαστικά, υπάρχει πλέον ανεξέλεγκτη έκρηξη στη Μέση Ανατολή, που είναι η γειτονιά μας. Ανησυχητικότατο είναι το γεγονός ότι την περιοχή αποσταθεροποίησαν και αποσταθεροποιούν οι ισχυροί. Η έκρηξη είναι τέτοιας έκτασης, που κλυδωνίζει το ευρωπαϊκό εγχείρημα. Η χώρα μας δεν είναι παρά μια κουκίδα σε όλα αυτά. Όμως, είναι στο κέντρο της καταιγίδας.

Είμαι αναγκασμένος να σταθώ στη «μεγάλη εικόνα» της Μέσης Ανατολής απ’ όπου έρχεται η θύελλα. Το έχω ήδη κάνει σε τέσσερα βιβλία μου υπογραμμίζοντας τραγικά λάθη των ΗΠΑ και όχι μόνο. Η επίδραση εξωγενών παραγόντων στην περιοχή είναι καταλυτική. Σωστά τόνιζαν οι Financial Times πως η απότομη πρόσφατη ροή προσφύγων από τη Συρία οφείλεται σε τυφλούς και εγκληματικούς βομβαρδισμούς των Ρώσων. Τραγικά θύματα είναι άμαχοι στο Αλέπο και την Ιντλίμπ, μια περιοχή όπου δεν υπάρχει ο ISIS, αλλά μετριοπαθέστεροι αντάρτες αντίπαλοι του Άσαντ.

Οι περιγραφές των καταστροφών από γιατρούς σε νοσοκομεία είναι συνταρακτικές (20-02-2015) στα διεθνή ΜΜΕ. Μέχρι τώρα άλλωστε, ο «πόλεμος κατά της τρομοκρατίας» του Πούτιν δεν έχει ως πρωταρχικό στόχο τον ISIS, αλλά άλλους αντάρτες, κοντά στη Δαμασκό και τα παράλια. Το μόνο που ενδιαφέρει τους Ρώσους είναι να διασωθεί το καθεστώς Άσαντ, ώστε να διατηρήσουν τις βάσεις τους. Αδιαφορώντας για το ότι ο Άσαντ είναι εκείνος που κατέστρεψε (κυριολεκτικά) την τραγική χώρα του.

Όλα στράβωσαν από την εισβολή του Μπους στο Ιράκ. Ακολούθησε ένα ντόμινο αναταράξεων. Άλλωστε και ο ISIS είναι ακραία μετάσταση της Αλ Κάιντα στο κατεχόμενο Ιράκ. Σε κάθε φάση μετεξέλιξής της, η ισλαμική τρομοκρατία αποκτούσε νέες χειρότερες και πιο επικίνδυνες μορφές: Από τον Μπιν Λάντεν στον Ζαρκάουι στο Ιράκ και το «τέκνο» του τελευταίου, τον ηγέτη του ISIS, Αλ Μπαγκντάντι. Αυτά τα όλο και πιο τρομακτικά πρόσωπα δεν ήταν στιγμιαίες μεταμορφώσεις, αλλά συσσώρευση μίσους δεκαετιών στη Μέση Ανατολή και την περιοχή του Ισλάμ, που τροφοδότησαν διάφοροι δυτικοί ηγέτες και τα τοπικά αυταρχικά ανδρείκελά τους.

Μη βρίσκοντας πολιτικές διεξόδους, οργισμένοι μουσουλμάνοι γέννησαν τον ISIS, μια δύναμη μηδενιστικού μένους κατά πάντων, ακόμη και κατά ομόθρησκων. Ούτε είναι τυχαίο ότι η ορμή του ISIS ήρθε μετά την κατάρρευση της Αραβικής Άνοιξης και ειδικά το ελπιδοφόρο δημοκρατικό εγχείρημα της Αιγύπτου. Εκεί τέλειωσαν τα όνειρα πολλών μουσουλμάνων με το πραξικόπημα των στρατηγών και το πιο στυγνό καθεστώς της χώρας. Καθεστώς που ενθάρρυναν οι ΗΠΑ, αγκάλιασε ο Πούτιν και θωπεύει και η Ευρώπη.

Και ενώ συνέβαιναν όλα αυτά, οι Ευρωπαίοι δεν είχαν διακριτή φωνή. Πολύ περισσότερο την τελευταία δεκαετία, όπου πλέον οι ηγέτες της είναι πολιτικοί κάτω του μετρίου. Μόνη πυξίδα τους ήταν η Ευρώπη να διασφαλίζει βραχυχρόνια τα οικονομικά της συμφέροντα με έναν ανερυθρίαστο κυνισμό και μια μίζερη οπτική του κόσμου. Έτσι δεν μπορούμε να εκπλαγούμε, που σήμερα σχεδόν όλα τα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν αφήσει μπροστά στη μεταναστευτική καταιγίδα πίσω τους όλες εκείνες τις αρχές και αξίες, που έβαλαν τις βάσεις για την Ενωμένη Ευρώπη.

Η κρίση που έφθασε με κύματα προσφύγων στα παράλιά μας είναι προϊόν της έκρηξης της πιο εύφλεκτης περιοχής του κόσμου. Όσα περιγράψαμε δείχνουν το μέγεθος και το πολυεπίπεδο του κυκλώνα. Εκείνοι που τον προκάλεσαν, συνεχίζουν να αγνοούν τα αίτια που παραπέμπουν στις δικές τους ευθύνες. Άρα, ούτε από τους ισχυρούς, ούτε από την Ευρώπη, με ηγεσίες που κοιτούν μόνο τον ομφαλό τους, μπορούμε να περιμένουμε πολλά. Κάπως μπορούμε να αυτοπροστατευθούμε μόνο αν δυναμώσουμε το εσωτερικό μας μέτωπο με συναίνεση. Όμως τα κόμματα δεν είχαν ποτέ τέτοια κουλτούρα. Ενώ είναι πολιτικά αδύναμοι τόσο οι κυβερνώντες όσο και οι αντιπολιτευόμενοι, ώστε να παραμερίσουν το μικροκομματισμό, που είναι το οξυγόνο τους. Επειδή όμως δύσκολα άλλοι θα μας προστατέψουν, κινδυνεύουμε να μείνουμε απροστάτευτοι στον εισαγόμενο κυκλώνα.