ΕΚΘΕΣΗ ΟΟΣΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Στις μεταρρυθμίσεις που, μεταξύ άλλων, θα «κτυπήσουν» τα μονοπώλια και τα ολιγοπώλια, την προσέλκυση επενδύσεων, στις γενναίες ιδιωτικοποιήσεις - παραχωρήσεις και στην αύξηση των εξαγωγών, κρύβεται το κλειδί της ανάκαμψης, η οποία είναι ορατή, αλλά υπόκειται, ακόμη, σε σημαντικούς κινδύνους.



Αυτό εκτιμά ο ΟΟΣΑ στη νέα του έκθεση για την ελληνική οικονομία και τάσσεται κατά μιας πιθανής αυστηροποίησης της δημοσιονομικής πολιτικής, με δεδομένη την εύθραυστη κατάσταση στην οποία βρίσκεται η οικονομία.

Στην έκθεση διαπιστώνεται πως συσσωρεύονται σταδιακά οι ενδείξεις για ανάκαμψη, προβλέποντας οριακή ύφεση φέτος, ανάκαμψη από το δεύτερο εξάμηνο φέτος με ανάπτυξη 1,9% το 2017 και σταδιακή αποκλιμάκωση της ανεργίας. Όπως υποστηρίζει η ελληνική οικονομία σταδιακά ανακάμπτει από τη βαθιά ύφεση, που σημάδεψε τα χρόνια της κρίσης με σημαντικό κοινωνικό κόστος, αφού, όπως αναφέρεται, το 2013 είχε περάσει σε καθεστώς φτώχειας περίπου το 30% των Ελλήνων.

Σύμφωνα με τον Οργανισμό, η οικονομική κατάσταση παραμένει εύθραυστη και η διαδικασία προσαρμογής έχει βασιστεί περισσότερο στα δημοσιονομικά μέτρα και τις αλλαγές στην αγορά εργασίας και ζητά να υπάρξει μεγαλύτερη «ιδιοκτησία» του προγράμματος εκτενών μεταρρυθμίσεων, όπου καταγράφονται καθυστερήσεις.
Στις μεταρρυθμίσεις το «κλειδί» της ανάκαμψης

Μάλιστα εκτιμά πως η απρόσκοπτη υλοποίηση σειράς μεταρρυθμίσεων που προβλέπονται στο νέο Μνημόνιο κρύβει «πλούτο» 13,6 δισ. ευρώ, ενώ σημαντικές δυνάμεις για την ελληνική οικονομία μπορούν να απελευθερωθούν, από μια γενναιόδωρη διευθέτηση του χρέους και από την πάταξη της φοροδιαφυγής, που παραμένει εκτεταμένη.

Ο Οργανισμός προειδοποιεί πάντως πως η ελληνική οικονομία βρίσκεται αντιμέτωπη με σημαντικούς κινδύνους, ενώ υπολογίζει περίπου στα 600 εκατ. ευρώ το κόστος από την προσφυγική κρίση.

Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ η εμπιστοσύνη παραμένει χαμηλή, οι τράπεζες επιβαρύνονται από το μεγάλο ποσοστό κόκκινων δανείων, απαιτούνται πρόσθετα μέτρα για να επιτευχθούν οι στόχοι του τρίτου μνημονίου, ενώ η οικονομία δοκιμάζεται από την πιστωτική στενότητα. Η αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων είναι καθοριστικής σημασίας, εκτιμούν οι αναλυτές του Οργανισμού, για να υπάρξει μια δυναμική ανάκαμψη και να ξεκινήσει να μειώνεται η ανεργία σε συνδυασμό με ένα δυναμικό μείγμα μεταρρυθμίσεων.

«Μεταρρυθμίσεις στις αγορές προϊόντων που θα περιορίσουν τη δύναμη των μονοπωλίων και των ολιγοπωλίων σε οικονομικούς τομείς-κλειδιά καθώς και προσπάθειες για να μειωθεί το γραφειοκρατικό βάρος, πρέπει σταδιακά να αυξήσουν την ανάπτυξη», εκτιμά ο ΟΟΣΑ σημειώνοντας πάντως πως από το 2010 έως τώρα η υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων ήταν ασθενής, εξαιτίας και των αντιδράσεων από συμφέροντα.

Ο ΟΟΣΑ προειδοποιεί παράλληλα για τους κινδύνους που αντιμετωπίζει η οικονομία εάν παρ' ελπίδα προκύψουν δύο μεγάλα σοκ:

1 Περαιτέρω επιδείνωση της προσφυγικής κρίσης που θα προκαλούσε σοβαρές επιπλοκές στην ανάπτυξη και στη δημοσιονομική ισορροπία.

2 Σοβαρές δυσκολίες στην υλοποίηση του προγράμματος του ESM. Κατά τον Οργανισμό, ο κίνδυνος να συμβεί κάτι τέτοιο έχει ελαχιστοποιηθεί. Εάν όμως συνέβαινε, ο Οργανισμός προειδοποιεί ότι θα αυξανόταν κατακόρυφα η αβεβαιότητα με σοβαρές παρενέργειες στην ελληνική οικονομία και με κίνδυνο μετάδοσης του προβλήματος στην Ευρωζώνη.

Οι 12 συστάσεις
1 Διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, υποστηρικτικές της ανάπτυξης και βελτίωση στη διαδικασία υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων.

2 Υιοθέτηση πολιτικών για την αντιμετώπιση της φτώχειας και των ανισοτήτων.

3 Διεύρυνση της φορολογικής βάσης και ενδυνάμωση της φορολογικής διοίκησης με μεγαλύτερη αυτονομία και απελευθέρωση πόρων για περισσότερους ελέγχους.

4 Συμφωνία με τους Ευρωπαίους για αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους.

5 Βελτίωση του πλαισίου για τη χρεοκοπία, ώστε να επισπευσθεί η διευθέτηση των προβληματικών δανείων.

6 Κίνητρα στις τράπεζες και στόχοι για να παρακολουθείται η πρόοδός τους στην αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων.

7 Επανέλεγχος των δημοσίων δαπανών ώστε να διασφαλιστεί δημοσιονομικός χώρος για να χρηματοδοτηθεί ένα κοινωνικό δίχτυ ασφαλείας.

8 Υλοποίηση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, παροχή ενός σχολικού γεύματος σε μαθητές που έχουν ανάγκη, και πρόγραμμα στέγασης για τους φτωχούς.

9 Επίσπευση του εκσυγχρονισμού του ΟΑΕΔ.

10 Ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού, συμπεριλαμβανομένης μιας αναθεώρησης ειδικών καθεστώτων και θέσπισης μιας βασικής σύνταξης, με βιώσιμο δημοσιονομικά, τρόπο.

11 Χαλάρωση περιορισμών στην αγορά δικτύων και ενίσχυση της ανεξαρτησίας των ρυθμιστικών αρχών.

12 Επίσπευση των διαδικασιών δικαστικής διευθέτησης διαφορών.

ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ
Αναθεώρηση στο σύστημα των τριετιών

Στο σκέλος των εργασιακών ο ΟΟΣΑ εντοπίζει ακόμη περιορισμούς στις ομαδικές απολύσεις εκτιμώντας όμως πως η αύξηση της παραγωγικότητας θα είναι μόλις 0,2% σε βάθος δεκαετίας ακόμη και εάν ευθυγραμμιστούμε με τις βέλτιστες πρακτικές στην Ευρώπη. Υπογραμμίζει όμως πως στην Ελλάδα ο κατώτατος μισθός βρίσκεται μεν κάτω από το μέσο όρο, αλλά συνδέεται με την προϋπηρεσία, κάτι που αποτελεί μοναδική περίπτωση στις χώρες που εξετάζει και αναφέρει χαρακτηριστικά πως εάν προστεθούν και οικογενειακά επιδόματα ο μισθός μπορεί να φθάσει στα 818 ευρώ. Οπως τονίζει, ο κατώτατος μισθός θα μπορούσε να συνδεθεί με την παραγωγικότητα και την αξιολόγηση, αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο και για αναθεώρηση του συστήματος των τριετιών, στο πλαίσιο της επανεξέτασης των εργασιακών εντός του 2016.

ΤΣΙΠΡΑΣ - ΓΚΟΥΡΙΑ
Αναγκαία η διευθέτηση του χρέους

Στην αναγκαιότητα διευθέτησης του χρέους φάνηκαν να συμφωνούν χθες, στις δηλώσεις αμέσως μετά τη συνάντησή τους ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και ο γ.γ. του ΟΟΣΑ Άνχελ Γκουρία, ο οποίος παρέδωσε στον πρωθυπουργό την οικονομική έρευνα του οργανισμού για την Ελλάδα του 2016. «Βρισκόμαστε πολύ κοντά στην ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης, που θα δώσει το έναυσμα για την έναρξη ουσιαστικών συζητήσεων για την απομείωση του χρέους και όλα αυτά θα έχουν αλυσιδωτές θετικές αντιδράσεις», ανέφερε ο κ. Τσίπρας και υποστήριξε πως τα συμπεράσματα του ΟΟΣΑ θα ενισχύσουν την κυβερνητική επιχειρηματολογία στη διαπραγμάτευση. Εμφανίστηκε δε βέβαιος πως παρά τις δυσκολίες «θα ξεπεράσουμε αυτή την κρίσιμη στιγμή και αυτή η χρονιά θα είναι χρονιά ανάκαμψης για την ελληνική οικονομία».

Από την πλευρά του ο κ. Γκουρία στάθηκε ιδιαίτερα στην ανάγκη για μεταρρυθμίσεις εκτιμώντας παράλληλα πως κάτι τέτοιο θα δώσει τη δυνατότητα για συζητήσεις με τους εταίρους για τη διευθέτηση του χρέους. «Η Ελλάδα χρειάζεται χαμηλότερες ροές μελλοντικής εξυπηρέτησης του χρέους» τόνισε και ανέφερε ακόμη ότι τα τελευταία έξι χρόνια η Ελλάδα έχει περάσει από μια φάση επίπονης ύφεσης με αύξηση της ανεργίας, μεγάλη πτώση του εισοδήματος και με αύξηση των επιπέδων της φτώχειας και της ανισότητας. Υπογράμμισε δε πως η προσφυγική κρίση έχει επιφέρει σοβαρές οικονομικές συνέπειες στη χώρα, που χρειάζεται οικονομική στήριξη για να αντεπεξέλθει σε αυτή την κρίση.