Μετά το Μνημόνιο, τι;

Η προεκλογική και μετεκλογική ρητορική των Σοσιαλιστών και των συμμάχων που στηρίζουν την κυβέρνηση Κόστα στην Πορτογαλία του Αριστερού Μπλοκ και του Κ.Κ. είναι γνωστές για την αξιοποίηση κάθε δυνατότητας, κάθε ρωγμής, κάθε κενού για χαλάρωση της λιτότητας με στόχο την στήριξη της Ανάπτυξης.



Τυπικά, αυτή υποτίθεται ότι είναι και η γραμμή πλεύσης των Σοσιαλδημοκρατών και Κεντροαριστερών που υιοθετήθηκε στην υπό την προεδρία του Ολάντ συνάντηση της 12 Μαρτίου στο Παρίσι.

Μέχρι στιγμής η κυβέρνηση Κόστα κινείται στην επικίνδυνη γκρίζα ζώνης μεταξύ της κληρονομιάς της λιτότητας που άφησε στη χώρα το Μνημόνιο και μέτρων τόνωσης της ανάπτυξης που θα μπορούσαν να καταγραφούν ως παραβατικά, αν η Πορτογαλία δεν τύχει της πολιτικής επιεικούς μεταχείρισης που απολαμβάνουν το Παρίσι και η Ρώμη προς μεγάλη δυσαρέσκεια του υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας Σόιμπλε, αλλά και του επικεφαλής της Μπούντεσμπανκ Βάιντμαν.

Το έδαφος στο οποίο προχωρεί η κυβέρνηση των Σοσιαλιστών του Κόστα στην Πορτογαλία είναι αλλού ολισθηρό, αλλού βαλτώδες: Τα δειλά μέτρα ενίσχυσης της αγοραστικής δύναμης των μισθωτών με μισθολογικές αυξήσεις η πλειοψηφία των οποίων κινείται μεταξύ δέκα και δεκαπέντε ευρώ έχουν το μειονέκτημα να εξοργίζουν την κοινωνία που είχε αυξημένες προσδοκίες από την αλλαγή φρουράς στη διακυβέρνηση της χώρας και ταυτόχρονα να εξαντλούν τα όρια ανοχής και ελιγμών του αρμοδίου επιτρόπου Μοσκοβισί, που βρίσκεται υπό την άγρυπνη εποπτεία του αντιπροέδρου της Κομισιόν Ντομπρόφσκις, ο οποίος με τη σειρά του ελέγχεται από τους Σόιμπλε - Βάιντμαν.

Η πρόκληση είναι ακόμη πιο δύσκολη για τη Λισαβόνα, καθώς ακόμη και η απερχόμενη κυβέρνηση Ραχόι στην Ισπανία λίγο πριν από τις εκλογές του Δεκεμβρίου επανέφερε μέρος του Δώρου Χριστουγέννων .

Ήδη οι Σύμμαχοι εξ Αριστερών, το Αριστερό Μπλοκ και το Κ.Κ. που διασφαλίζουν κοινοβουλευτική αυτοδυναμία στην υπό τον Κόστα σοσιαλιστική κυβέρνηση κριτικάρουν ως δειλά τα πρώτα μέτρα και θέτουν θέμα επαναδιαπραγμάτευσης του δημόσιου χρέους της χώρας που βρίσκεται σε ποσοστό 130% επί του ΑΕΠ και το οποίο δεν θεωρούν βιώσιμο!

Αθροιστικά όλα τα παραπάνω, μέχρι πού θα φθάσει ο Κόστα, μέχρι πότε θα τον στηρίζουν οι σύμμαχοί του και πώς θα αντιδράσουν οι Βρυξέλλες και το Βερολίνο έχουν συσσωρεύσει μια μεγάλη αβεβαιότητα, που μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας από τους οίκους αξιολόγησης.

Μια προοπτική καταστροφική, όπως επισημαίνεται σε χθεσινό σχετικό τηλεγράφημα του Reuters, καθώς με μια παρόμοια εξέλιξη η Πορτογαλία θα έχανε την πρόσβαση στο πρόγραμμα Ποσοτικής Χαλάρωσης του Ντράγκι.

Τα όσα εκτυλίσσονται στην Πορτογαλία έχουν βαρύνουσα σημασία για το σύνολο της Ευρωζώνης:

Θα επιβεβαιώσουν ή θα διαψεύσουν το αν υπάρχει περιθώριο για σταδιακή απομάκρυνση από τη λιτότητα με μικρές διορθωτικές κινήσεις.

Θα καταδείξουν αν η Κομισιόν στις Βρυξέλλες θα έχει το πολιτικό θάρρος να στηρίξει την επιστροφή στην ανάπτυξη ή αν υπό τον φόβο προώθησης των σχεδίων του Σόιμπλε για συρρίκνωση των αρμοδιοτήτων της στον έλεγχο της δημοσιονομικής πειθαρχίας θα σκληρύνει τη στάση της.

Oμως είναι σαφές ότι η μικρή Πορτογαλία δεν έχει το μέγεθος και το ειδικό βάρος να διεξαγάγει «επιθετική αναγνώριση», ώστε να διαπιστωθεί αν υπάρχουν περισσότερα περιθώρια de facto xαλάρωσης από Βρυξέλλες και Βερολίνο.

Η ώρα της αλήθειας θα φθάσει όταν υπάρξει αλλαγή φρουράς στην κυβέρνηση στη Μαδρίτη, το πιθανότερο μετά από νέα εκλογική αναμέτρηση την Κυριακή 26 Ιουνίου, τρεις μόλις ημέρες μετά το Δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου στη Βρετανία για την παραμονή ή όχι της χώρας στην Ε.Ε. - με σαφές πρόγραμμα αμφισβήτησης της λιτότητας, μια εξέλιξη που περιμένει ο Ρέντζι για να σκληρύνει τη στάση της Ρώμης με τους Ολάντ-Βαλς στη Γαλλία να είναι αναγκασμένοι να κάνουν ξεκάθαρες επιλογές ανάμεσα στο Βερολίνο και στον Νότο.

Συμμαχική πίεση

Οι Σύμμαχοι εξ Αριστερών, το Αριστερό Μπλοκ και το Κ.Κ. που διασφαλίζουν κοινοβουλευτική αυτοδυναμία στην υπό τον Κόστα σοσιαλιστική κυβέρνηση κριτικάρουν ως δειλά τα πρώτα μέτρα και θέτουν θέμα επαναδιαπραγμάτευσης του δημόσιου χρέους της χώρας που βρίσκεται σε ποσοστό 130% επί του ΑΕΠ και το οποίο δεν θεωρούν βιώσιμο!