«Φιλί ζωής» από τον Μ. Ντράγκι στα εταιρικά ομόλογα της Ευρωζώνη

Πριν προλάβει να... στεγνώσει το μελάνι στην απόφαση του Δ.Σ. της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας την περασμένη Πέμπτη 10 Μαρτίου για αγορά εταιρικών ομολόγων της Ευρωζώνης στο πλαίσιο της διεύρυνσης του προγράμματος εκτύπωσης χρήματος, η Deutsche Telekom (μητρικός όμιλος του ΟΤΕ) ξεκίνησε να προετοιμάζει πυρετωδώς την πρώτη της έκδοση ομολόγου σε ευρώ από το 2013.



Η στόχευση του γερμανικού τηλεπικοινωνιακού κολοσσού ήταν προφανής: Ηθελε να εκμεταλλευθεί την υποχώρηση του κόστους δανεισμού που πυροδότησε η είσοδος ενός αγοραστή με... βαθιές τσέπες όπως η ΕΚΤ στην αγορά εταιρικών ομολόγων.

Η έκδοση ολοκληρώθηκε... θριαμβευτικά τη Δευτέρα, με την Deutsche Telekom να αντλεί 4,5 δισ. ευρώ ενώ σχεδίαζε να πάρει 2 δισ., έχοντας λάβει προσφορές 18 δις. ευρώ, σε μία ημέρα όπου οι πωλήσεις εταιρικών ομολόγων «επενδυτικής βαθμίδας» (investment grade), δηλαδή με αξιολόγηση τουλάχιστον ΒΒΒ- από S&P και Fitch και Baa3 ή υψηλότερη από τη Moody’s «χτύπησαν ρεκόρ» για το 2016, σύμφωνα με στοιχεία της Dealogic. Επρόκειτο για το πρώτο τεστ που έδειξε πως η κίνηση της ΕΚΤ έχει «βάλει φωτιά» στην αγορά εταιρικών ομολόγων της Ευρωζώνης, ύψους 900 δισ. ευρώ.
«Φιλί ζωής» από τον Μ. Ντράγκι στα εταιρικά ομόλογα της Ευρωζώνης

Παρότι βασικές λεπτομέρειες του προγράμματος δεν έχουν ακόμη αποσαφηνιστεί, όπως π.χ. το ύψος των εταιρικών ομολόγων που θα αγοράζει η ΕΚΤ (οι αναλυτές εκτιμούν ότι θα μπορούσε να αγοράζει τίτλους ύψους 5-15 δισ. ευρώ μηνιαίως χωρίς να προκαλέσει στρεβλώσεις), ή τα κριτήρια επιλογής των τίτλων, η κινητικότητα σε όλο το φάσμα ήταν έντονη:

Η μέση απόδοση των εταιρικών ομολόγων επενδυτικής βαθμίδας της Ευρωζώνης υποχώρησε από 1,3% την Τετάρτη 9 Μαρτίου (πριν τις ανακοινώσεις του «Σούπερ Μάριο») στο 0,93%, στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Μάιο του 2015.
Σε μια ακόμα ένδειξη ότι οι επενδυτές θέλουν να αποκτήσουν πρόσβαση στην αγορά τώρα που έχει την στήριξη της ΕΚΤ, οι καθαρές εισροές κεφαλαίων στα διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια (ETF) που τοποθετούνται σε εταιρικά ομόλογα ανήλθαν τη Δευτέρα στα 545 εκατ. δολ., που ήταν η μεγαλυτερη ημερήσια εισροή που έχει καταγραφεί ποτέ.
Το ετήσιο κόστος ασφάλισης έναντι κινδύνου χρεοκοπίας σε εταιρικά ομόλογα investment grade αξίας 10 εκατ. ευρώ σε περίοδο πενταετίας με τη χρήση παραγώγων αντιστάθμισης του κινδύνου χρεοκοπίας (τα γνωστά credit default swaps) υποχώρησε κατά 8.000 δολάρια, στα 83.000.
Η ευφορία επεκτάθηκε και στα εταιρικά ομόλογα υψηλού κινδύνου (αυτά δηλαδή που φέρουν αξιολόγηση «σκουπίδι» ή junk), όχι επειδή θα τα αγοράσει ο Ντράγκι, αλλά λόγω των προσδοκιών ότι οι μαζικές αγορές δια χειρός ΕΚΤ των ποιοτικότερων τίτλων θα ρίξει τις αποδόσεις τους και θα οδηγήσει τα χαρτοφυλάκια που «κυνηγούν» υψηλότερες αποδόσεις σε επενδύσεις υψηλότερου ρίσκου

Σωρεία νέων εκδόσεων
«Φιλί ζωής» από τον Μ. Ντράγκι στα εταιρικά ομόλογα της Ευρωζώνης
Την ίδια στιγμή, το παράδειγμα της Deutsche Telekom έσπευσαν να ακολουθήσουν και άλλες εταιρείες της προηγούμενες ημέρες, από τον γερμανικό μηχανολογικό όμιλο Thyssen Crupp και την πορτογαλική Brisa, έως τον γαλλικό όμιλο μηχανολογικού εξοπλισμού Valeo που είδε την δική του έκδοση να υπερκαλύπτεται κατά 11 φορές και τον κολοσσό της μπίρας AB InBev που άντλησε 13,25 δισ. ευρώ, στη μεγαλύτερη εταιρική έκδοση φέτος.

Παρότι η ΕΚΤ ξεκαθάρισε ότι στην παρούσα φάση δεν θα αγοράσει τραπεζικά ομόλογα, αγοράζοντας μη τραπεζικούς τίτλους δημιουργεί «χώρο» στην αγορά για τις τραπεζικές εκδόσεις. Ετσι, τις τελευταίες ημέρες κεφάλαια άντλησαν μεταξύ άλλων η ισπανική Santander, η βρετανική Royal Bank of Scotland και η ελβετική UBS που προχώρησε στην πρώτη έκδοση ομολόγων μετατρέψιμων σε μετοχές (CoCos) από τον Ιανουάριο, σε μια κίνηση υψηλού συμβολισμού, καθώς αποτυπώνει την ενίσχυση της εμπιστοσύνης στον τραπεζικό κλάδο που είχε βρεθεί στο επίκεντρο των ισχυρών αναταράξεων στις αγορές την περίοδο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου.

Κίνδυνοι
Παρά τη γενικότερη ευφορία, πάντως, αρκετοί αναλυτές έσπευσαν να επισημάνουν και τους κινδύνους που εγκυμονεί η είσοδος της ΕΚΤ στην αγορά εταιρικών ομολόγων. Τονίζουν μεταξύ άλλων, ότι η επιλογή των τίτλων από τους υπεύθυνους στη Φρανκφούρτη θα δημιουργήσει de facto κερδισμένους και χαμένους σε επίπεδο εταιριών και κλάδων. Ακόμα, είναι πιθανό η ΕΚΤ, φοβούμενη μήπως αναλάβει υπερβολικό κίνδυνο να προτιμήσει τα ασφαλέστερα ομόλογα, τα οποία όμως εκδίδουν εταιρείες που ούτως ή άλλως δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα χρηματοδότησης.

Είναι ενδεικτικό ότι οι αποδόσεις των βραχυπρόθεσμων ομολόγων μεγάλων εταιρειών όπως η Siemens ή η Air Liquide έχουν υποχωρήσει σε αρνητικό επίπεδο στη δευτερογενή αγορά. Ο επικεφαλής επενδυτικής στρατηγικής της Allianz Global Investors Αλεξάντρ Καμινάντ σχολιάζει ότι «είναι ορατός ο κίνδυνος «οι τιμές να αποσυνδεθούν από τα θεμελιώδη μεγέθη των εταιριών», ενώ οι τράπεζες και οι διαπραγματευτές ομολόγων ανησυχούν για τη μείωση της εμπορευσιμότητας στην αγορά εταιρικών ομολόγων λόγω της καταλυτικής παρουσίας της ΕΚΤ (όπως συνέβη και στην αγορά καλυμμένων ομολογιών) που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μεγάλη μείωση των εσόδων τους από αγοραπωλησίες ομολόγων.

Φυσικά, δεν είναι δουλειά της ΕΚΤ να προβληματίζεται για μια πηγή εσόδων των τραπεζών, ωστόσο η προοπτική μείωσης της ήδη αναιμικής κερδοφορίας τους αποτελεί πηγή ανησυχίας και η προειδοποίηση της Deutsche Bank την Τετάρτη ότι και το 2016 θα αποδειχθεί έτος ζημιών (μετά τις ζημίες ρεκόρ 4,5 δισ. ευρώ του 2015) μάλλον δεν ήχησε ως μουσική στα αυτιά του Μάριο Ντράγκι...