Υπάρχει λογική;

Αποτελεί η λογική ασφαλή πυξίδα για να προβλέπουμε πολιτικές εξελίξεις και κυρίως αποφάσεις πολιτικών; Εδώ βρισκόμαστε σε ένα άκρως ολισθηρό έδαφος και οι λογικοί συνειρμοί, από μόνοι τους, αποδεικνύονται ανεπαρκείς.



Για να χρησιμοποιήσουμε τον τίτλο ενός διάσημου αμερικάνικου λογοτεχνικού βιβλίου, η πολιτική πλέον είναι «Μια Άλλη Χώρα». Έχει δικούς της φευγαλέους, απρόσμενους και ασταθείς κανόνες. Ποιος άλλωστε θα φανταζόταν πως σε μια χώρα μοντέλο κοινοβουλευτικής δημοκρατίας (τη Βρετανία), ένας πολύ ευφυής πολιτικός (Κάμερον) θα αποφάσιζε το αυτοκτονικό και για τον ίδιο δημοψήφισμα του Brexit;

Στα «δικά μας», δεν είναι εύκολο να παρακολουθήσει κανείς πώς πορεύεται η κυβέρνηση Τσίπρα στη διαπραγμάτευση με εταίρους και δανειστές. Προφανώς το σενάριο περί σχεδίου παράτασης της διαπραγμάτευσης τον Οκτώβριο μετά τις γερμανικές εκλογές που δημοσιεύτηκε, φαντάζει ως το άκρον άωτον του παραλόγου και επανάληψη της καταστροφικής τζογαδόρικης φάσης Βαρουφάκη. Πάντως, μια διαπραγμάτευση που εμφανίζεται να είναι μια ανάσα πριν από το νήμα και μετά γίνεται ξανά μαραθώνιος, σε έναν αέναο φαύλο κύκλο, γεννά μόνο ανησυχίες. Ειδικά καθώς ο ρεαλιστής διαπραγματευτής (Τσακαλώτος) εξισορροπείται αρνητικά από την επικίνδυνη αναζήτηση αφηγήματος εσωτερικής κατανάλωσης, που δεν οδηγεί πουθενά.

Από την πρώτη στιγμή, η λογική έλεγε πως ο Αλέξης Τσίπρας έπρεπε, μετά την εκλογική νίκη του Σεπτεμβρίου, να κλείσει ταχύτατα την αξιολόγηση απορροφώντας δια μιας το κόστος. Δεν το έκανε όμως. Το αποτέλεσμα ήταν πως με τη σερνόμενη και ούτως ή άλλως επώδυνη διαπραγμάτευση, ο «πολιτικός πόνος» υπήρξε παρατεταμένος! Και ποιο ήταν το αποτέλεσμα για τον ίδιο; Κατέρρευσε η εικόνα του και η απήχηση του ΣΥΡΙΖΑ σε χρόνο ρεκόρ. Αυτό δεν ήταν παράδοξο. Αν και τον Σεπτέμβριο του 2015, ο Τσίπρας κράτησε τα ποσοστά του, το γυαλί της εικόνας του είχε ήδη ραγίσει. Ακολούθησε ο ημι-θρυμματισμός. Αν και στο ναδίρ όπου βρίσκεται, δεν έχει χάσει πλήρως τις αντοχές του, διότι όλοι οι ανταγωνιστές του, με τον τρόπο τους, είναι απωθητικοί.

Ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας θα διερωτάται πώς και γιατί συντελέστηκε η κατακόρυφη πτώση. Σε ένα πολύ εύστοχο άρθρο του, ένας ξεχωριστός σχολιαστής, ο Γιώργος Γιαννουλόπουλος (Εφημερίδα των Συντακτών) κάνει μια πικρή επισήμανση για τους ψηφοφόρους και τον Τσίπρα: Οι ψηφοφόροι του τελευταίου, που είναι απογοητευμένοι, τον κατηγορούν ότι τους παραπλάνησε, αν και είναι άκρως αμφίβολο ότι ήθελαν να ακούσουν την αλήθεια. Και συμπληρώνει: Τις λεγόμενες αυταπάτες του Τσίπρα «τις συμμερίζονταν οι σημερινοί απογοητευμένοι ψηφοφόροι». Άκουσαν δηλαδή όσα ήθελαν να ακούσουν! Όμως οι ψηφοφόροι, θα προσέθετα, δεν κάνουν αυτοκριτική γενναιόδωρα, ούτε γίνονται συνένοχοι των πολιτικών. Χρεώνουν στον Τσίπρα οργισμένοι ότι τους παρέσυρε. Γι’ αυτό το δημοψήφισμα έκανε, εκ των υστέρων, τόσο μεγάλη πολιτική ζημιά στον Τσίπρα.

Ο νυν πρωθυπουργός αυτό δεν το αντελήφθη. Τον παραπλάνησε το ποσοστό του Σεπτεμβρίου. Οι ψηφοφόροι εκείνο που δεν συγχωρούν είναι το να τους καταστήσει συνενόχους σε μια στρατηγική, που αποδεικνύεται ολοκληρωτικά αδιέξοδη! Άρα, μετά τις εκλογές του Σεπτεμβρίου, ο Τσίπρας όφειλε να εμφανίσει μια άλλη εικόνα, να αφήσει στην άκρη κόκκινες γραμμές που γίνονταν σκόνη, να μιλήσει μόνο για δυσκολίες, να είναι ακόμη πιο αυτοκριτικός και κυρίως να πάρει γρήγορα το κόστος αντί να αναπαράγει τον συνήθη εαυτό του ωραιοποιώντας καταστάσεις. Από την αρχή όφειλε να εμφανίσει ένα αναβαπτισμένο προφίλ στον ρεαλισμό και στην υπευθυνότητα. Τούτο επίτασσε η απλή λογική.

Αντ’ αυτού, είχαμε ένα replay της απόπειρας σαγήνης, που είχε πλέον εξαντλήσει τα όριά της προκαλώντας μόνο οργή. Όσο λοιπόν δεν κλείνει την αξιολόγηση, δεν είναι μόνο οι πληγές της χώρας που μεγαλώνουν, (που είναι και το ουσιώδες), αλλά και οι πληγές του Τσίπρα, που είναι το επουσιώδες). Άρα, όσο πιο γρήγορα πιει το πικρό ποτήρι, χωρίς περικοκλάδες, αναστεναγμούς, ωραιολογίες, τόσο θα αποτρέψει τα χειρότερα σε όλα τα επίπεδα. Όμως, σε ένα άρρωστο συνολικά κομματικό σύστημα, σε ποιον περισσεύει έστω και λίγη λογική, ώστε να τη μαζέψει ο νυν πρωθυπουργός, κάπου μέσα στην αχανή πολιτική έρημο;