Το ΔΝΤ στο πακέτο των εκθέσεων και των
κειμένων του νέου Μνημονίου που συνοδεύουν την Κατ’ Αρχήν Έγκριση μίας
προληπτικής συμφωνίας Stand-By για δάνειο 1,6 δισ. ευρώ το οποίο
εγκρίθηκε λίγο μετά τα μεσάνυχτα της Παρασκευής περιλαμβάνει τους
πίνακες που δείχνουν τα "σενάρια" στα οποία βασίζει τις εκτιμήσεις του
για τις τράπεζες, το χρέος, τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας
βάζοντας στις "παραμέτρους" ακόμη και την εκτίμηση για τις πολιτικές
εξελίξεις μετά το μέσο του 2018 αλλά και προβλέψεις για εμπροσθοβαρή
εφαρμογή του αφορολόγητου το 2019.
Οι πίνακες "αποκαλύπτουν" ότι δεν
προβλέπεται να εκταμιευθεί το δάνειο των 1,6 δισ. ευρώ. Σε αναλυτικό
πίνακα (πίνακας 6 σελίδα 39) για την χρηματοδότηση της Ελλάδας τα
επόμενα χρόνια βασίζεται σε σενάριο για έξοδο στις αγορές από το 2018
(1,2 δισ. ευρώ) με κορύφωση το 2019 (15,6 δισ. ευρώ) και συνέχεια με 4,9
δισ. ευρώ το 2020 που σταματούν οι εκτιμήσεις.
Στο ίδιο σενάριο εκτιμά ότι φέτος θα ολοκληρωθεί και η 3η
αξιολόγηση που θα φέρει ακόμη 5 δισ. ευρώ δόσεις από τον ESM αλλά και
οι αξιολογήσεις του 2018 που θα φέρουν επιπλέον 13,4 δισ. ευρώ.
Αλλά στην "σειρά" που αναφέρει την δική
του συμμετοχή το ποσό είναι… μηδέν. Και τούτο όταν σε άλλον πίνακα
(Πίνακας 9 σελίδα 41) παραδέχεται ότι έχει ήδη εγκρίνει 330 εκατ.
ευρώ/τρίμηνο με αρχή από την… Παρασκευή και 2η δόση τον Νοέμβριο (όταν εκτιμά ότι θα τελειώσει η 3η αξιολόγηση με την ΕΕ).
Ωστόσο, με βάση την απόφαση και εν
αντιθέσει με άλλα προγράμματα ανάλογου τύπου του Ταμείου (επί της αρχής
συμφωνίες) που απαιτούν να εκπληρωθούν οι όροι ενεργοποίησής τους εντός
30 ημερών (σ.σ. εν προκειμένω ο όρος είναι η απόφαση για τις
παρεμβάσεις στο χρέος), δεν υπάρχει χρόνος ενεργοποίησης. Μάλιστα
γίνεται σαφές ότι αυτό συμβαίνει για να βοηθηθούν οι θεσμοί αλλά και το
κλίμα στις αγορές....
Με άλλα λόγια μπορεί το πρόγραμμα να λήξει την 1η
Σεπτεμβρίου του 2019 χωρίς να εκταμιευθεί ούτε ένα … ευρώ και αυτό
σύμφωνα με τον εν λόγω πίνακα της έκθεσης του Ταμείου είναι το βασικό
σενάριο….
Τα αντίμετρα και το "παράθυρο" για πλεονάσματα
Το ΔΝΤ θεωρεί επίσης στην έκθεσή του ότι τα αντίμετρα της κυβέρνησης μπορούν να εφαρμοσθούν το νωρίτερο το 2023,
όταν θεωρούν ότι θα χαλαρώσουν οι δημοσιονομικοί στόχοι. Αφήνει ωστόσο
και παράθυρο για "χαλάρωση" των δημοσιονομικών στόχων λέγοντας ότι το
2018 αν πιαστεί στόχος πλεονάσματος έστω 2,2% του ΑΕΠ (αντί για 3,5% που
ορίζει το μνημόνιο με την ΕΕ) "οι Ευρωπαίοι εταίροι συμφώνησαν ότι η
πρόσβαση στις δόσεις του ESM θα συνεχισθεί και ότι οι στόχοι του ESM θα
προσαρμοσθούν. Προεξοφλούν επίσης και την εμπροσθοβαρή περικοπή του αφορολόγητου το 2019,
Βλέπει νέα ανακεφαλαιοποίηση, διαφωνεί η ΕΚΤ
Οι παραδοχές του Διεθνούς Νομισματικού
Ταμείου για την κατάσταση του χρηματοπιστωτικού συστήματος χειροτέρεψαν
σε σχέση με την προηγούμενη έκθεση (σ.σ. που δημοσιεύτηκε το Φεβρουάριο
του 2017) και πλέον "απαιτούν" νέα τεστ αντοχής... τώρα για να φανεί αν
χρειάζονται ακόμη και πάνω από 10 δισ. ευρώ για νέα ανακεφαλαιοποίηση
των τραπεζών.
Ωστόσο, η ΕΚΤ εξέφρασε άμεσα τη διαφωνία
της. "Η τραπεζική εποπτεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας έχει
αποφασίσει για τις εποπτικές προτεραιότητές της, σχετικά με τις
ελληνικές τράπεζες για τους επόμενους 12 μήνες. Είναι γνωστές και
περιλαμβάνουν, για παράδειγμα, επιτόπιους ελέγχους σε συγκεκριμένους
τομείς των διάφορων ελληνικών τραπεζών" τόνισε εκπρόσωπος της ΕΚΤ.
Σημειώνεται ότι το ΔΝΤ κάνει σαφές ότι
θα πρέπει πριν το τέλος του προγράμματος και όσο ακόμη είναι δυνητικά
διαθέσιμα τα έως τα 86 δισ. ευρώ του δανείου του ESM να
δοθεί μία ξεκάθαρη εικόνα για το αν υπάρχουν ανάγκες νέας
ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών οι οποίες μάλιστα εκτιμά ότι μπορεί και
να ξεπεράσουν τα 10 δισ. ευρώ, δηλαδή την πρόβλεψη στην οποία αναφερόταν στην έκθεση για την Ελλάδα του προηγούμενου Φεβρουαρίου.
Συνιστά για αυτό το σκοπό να γίνουν
τάχιστα (εντός του καλοκαιριού) όλες οι εναπομείνασες παρεμβάσεις
αναφορικά με τα κόκκινα δάνεια, τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς και
την κεφαλαιακή επάρκεια των μη συστημικών τραπεζών. Ακολούθως ζητείται η
ολοκλήρωση νέων Ελέγχων Δανειακών Χαρτοφυλακίων (ΑQR) στο τραπεζικό
σύστημα πολύ πριν από το τέλος του προγράμματος, ως απαραίτητο στοιχείο
για τον προσδιορισμό των συνεπειών για τη διατηρησιμότητα του χρέους.
Μάλιστα η κα Λαγκάρντ στην δήλωσή της αναφέρει ότι πέρα από τα AQR θα
χρειαστούν και νέα τεστ αντοχής…
Οι κεφαλαιακοί έλεγχοι πιο.. πέρα
Το ΔΝΤ στην έκθεσή του κάνει επίσης
σαφές ότι αν δεν τηρηθούν κατά γράμμα οι νέοι όροι του προγράμματος και
δεν λυθεί άμεσα το θέμα των τραπεζών τότε μπορεί να υπάρξουν και άλλες
σημαντικές "παρενέργειες": να παρατεθεί το θέμα αποφάσεων επί των
μεσοπρόθεσμών μέτρων του χρέους, του οδικού χάρτη χαλάρωσης των Capital
Controls και βέβαια να υπάρξει ανάγκη τον Αύγουστο του 2018 για ένα νέο
πρόγραμμα της Ελλάδας...
Το χρέος και οι θεσμοί
Η νέα αυτή παράμετρος για τις τράπεζες
επηρεάζει προφανώς και τα δεδομένα και το μελλοντικό ύψος του χρέους, τη
(μη) βιωσιμότητά του (εκτιμάται ως εξαιρετικά μη βιώσιμο) και τις
αναγκαίες παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν από πλευράς των δανειστών της
ΕΕ προκειμένου αυτό να καταστεί βιώσιμο.
Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, εντός
του Εκτελεστικού Συμβουλίου του ΔΝΤ που συνεδρίασε το βράδυ της Πέμπτης
εκφράστηκε και το ερώτημα γιατί ήδη οι δανειστές της ΕΕ στο πλαίσιο της
επιτήρησης της Ελληνικής οικονομίας δεν έχουν ήδη προωθήσει ανάλογους
επαναληπτικούς ελέγχους στις τράπεζες, δεδομένου ότι το ύψος των εν NPLs
παραμένει σταθερά υψηλό.
Αναλυτές δεν αποκλείουν όλα τα παραπάνω δεδομένα να επηρεάζουν πλέον το χρόνο των τελικών αποφάσεων για το χρέος.
Νέο μνημόνιο
Το ΔΝΤ αναφέρει ακόμη και το ενδεχόμενο να υπάρξει νέο μνημόνιο αν υπάρξουν καθυστερήσεις στην εφαρμογή των δεσμεύσεων που ανέλαβε η κυβέρνηση.
Αναφέρει ότι υπάρχουν μεγάλοι και αλληλένδετοι κίνδυνοι στο πρόγραμμα,
διαμορφώνει σενάρια για εκλογές μετά τον Αύγουστο του 2018 και έως την
εφαρμογή των μέτρων το 2019-2020, αλλά μιλά και για κίνδυνο πολιτικής
αστάθειας. Βλέπει και κίνδυνο για απομάκρυνση των αποφάσεων για το χρέος
και της χαλάρωσης των κεφαλαιακών ελέγχων.
