Φορολογία: Ακροβατισμοί και τρικ για να μείνουν ζωντανές οι "λίστες

Σε νομικούς και φορολογικούς ακροβατισμούς καταφεύγει, σύμφωνα με έγκυρους νομικούς και φοροτεχνικούς, το υπουργείο Οικονομικών προκειμένου να διατηρήσει ζωντανές φορολογικά και ελεγκτικά τις λεγόμενες λίστες. Πρόκειται για τις λίστες Λαγκάρντ, Μπόργιανς, εμβασμάτων και μεγαλοκαταθετών εσωτερικού, στις οποίες η κυβέρνηση έχει επενδύσει πολλά σε πολιτικό επίπεδο, αλλά και εισπρακτικά σε οικονομικό επίπεδο.

Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας με την οποία ξεκαθαρίστηκε ότι δεν επιτρέπεται με διάταξη η παράταση της παραγραφής φορολογικών υποθέσεων πέραν την 5ετίας, που ισχύει για όλες τις φορολογικές υποθέσεις, έπεσε ως κεραυνός στο υπουργείο Οικονομικών, που ανέθεσε στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους την ερμηνεία της. Από αυτή την ερμηνεία εξαρτάται σε μέγιστο βαθμό πώς θα συνεχίσει να κινείται ο φοροελεγκτικός μηχανισμός εφεξής, αλλά και το αν θα στοιχίσει στον Προϋπολογισμό με επιστροφές εσόδων.

Από το προσχέδιο της γνωμοδότησης του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, που διέρρευσε μέσα στην προηγούμενη εβδομάδα, προκύπτει ξεκάθαρη πρόθεση του ΥΠΟΙΚ να διατηρήσει ζωντανές φορολογικά τις υποθέσεις των λεγόμενων λιστών. "Δύο είναι τα οχήματα για να το πετύχουν αυτό. Το πρώτο είναι ο χαρακτηρισμός των λιστών ως νέων στοιχείων, που αυτομάτως παρατείνουν την παραγραφή φορολογικών υποθέσεων από τα πέντε στα δέκα χρόνια, και το δεύτερο είναι ο χαρακτηρισμός των φορολογικών δηλώσεων ως ανακριβών κατόπιν της διενέργειεας ελέγχου, που σημαίνει επίσης αυτόματη παράταση της παραγραφής", λέει στο Capital.gr έμπειρος φοροτεχνικός.

Από τη γνωμοδότηση του ΝΣΚ, η οποία, όμως, δεν έχει ακόμη γίνει δεκτή από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, προκύπτουν, σύμφωνα με φοροτεχνικούς και νομικούς, τα εξής:

- Οι χρήσεις έως και το 2005 έχουν σε κάθε περίπτωση παραγραφεί, αλλά χωρίς το Δημόσιο να υποχρεώνεται (ακόμη) να επιστρέψει ποσά.

- Οι χρήσεις 2006 έως και 2010 είναι ζωντανές μόνο εφόσον υπάρχουν πρόσθετα στοιχεία για τους φορολογουμένους που παραπέμπουν σε φοροδιαφυγή (π.χ., παρουσία τους σε λίστες).

- Οι χρήσεις από το 2011 έως και το 2016 είναι ζωντανές με βάση τη γενική 5ετή προθεσμία παραγραφής.

- Όλες οι χρήσεις των οποίων η παραγραφή παρατάθηκε με διατάξεις που ψηφίστηκαν έως και το 2016 έχουν ήδη παραγραφεί, καθώς οι σχετικές διατάξεις παράτασης κρίθηκαν αντισυνταγματικές. Αυτό, όμως, ισχύει υπό την προϋπόθεση ότι δεν έχει ενεργοποιηθεί η 10ετής προθεσμία παραγραφής με την επίκληση νέων στοιχείων. Και αυτό, όμως, εκκρεμεί στην 7μελή σύνθεση του ΣτΕ, κατά πόσον δηλαδή είναι νέα στοιχεία οι καταθέσεις σε τράπεζες εσωτερικού που ήρθαν στη διάθεση της διοίκησης πρόσφατα. Και αυτό γιατί τα διοικητικά δικαστήρια αναφέρουν ότι η διοίκηση, με βάση την τεχνολογία, τα γνώριζε όλα αυτά ή θα έπρεπε να τα γνωρίζει, συνεπώς δεν τα θεωρούν νέα στοιχεία.

- Η απόφαση του ΣτΕ δεν πλήττει την προθεσμία 10ετούς παραγραφής που προβλέπεται όταν έρχονται υπόψη της φορολογικής διοίκησης νέα στοιχεία, όπως είναι οι διάφορες λίστες καταθετών της αλλοδαπής.

- Για το αν θα έχει γενική εφαρμογή η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για το όριο 5ετίας στην παραγραφή και δεν θα έχει εφαρμογή μόνο για τους διαδίκους θα αποφασίσει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων. Αλλά, σε κάθε περίπτωση, όπως λένε αξιόπιστες δικαστικές πηγές, όποιος υπόχρεος προσφύγει στα δικαστήρια θα δικαιωθεί με βάση την απόφαση του ΣτΕ.

- Παραμένει μέχρι να κριθεί από τη Δικαιοσύνη η 20ετής παραγραφή για τις υποθέσεις φοροδιαφυγής για τις χρήσεις μετά την 1/1/2014.

- Η απόφαση του ΣτΕ, ακόμα και για παραγεγραμμένες χρήσεις, δεν δημιουργεί υποχρέωση του Δημοσίου να επιστρέψει ποσά που έχει εισπράξει. Αυτό γίνεται μόνο με αποφάσεις της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών ή των δικαστηρίων. Ούτως ή άλλως, σύμφωνα με νομικές πηγές, με τις προσφυγές στα δικαστήρια ή χωρίς, θα αναγκαστεί να τα επιστρέψει.

- Όσοι φορολογούμενοι εντάχθηκαν στη ρύθμιση για την εθελοντική αποκάλυψη κεφαλαίων και δεν έχουν ακόμη πληρώσει τα σχετικά ποσά δεν τα γλυτώνουν. Και αυτό διότι, σύμφωνα με τη γνωμοδότηση του ΝΣΚ, προσήλθαν οικειοθελώς και η υποβολή τροποποιητικών φορολογικών δηλώσεων αποτελεί εκτελεστό τίτλο για το Δημόσιο. Τα πρόσωπα αυτά, δε, έχουν ουσιαστικά ομολογήσει ότι έχουν φοροδιαφύγει.

Τι ισχύει για τις ποινικές διώξεις

Για όλες τις χρήσεις που έχουν παραγραφεί, σύμφωνα με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, θα πρέπει να παύσει και η ποινική δίωξη, δηλαδή τα πρόσωπα αυτά δεν πρέπει να αντιμετωπίσουν ποινικές κυρώσεις, καθώς ήδη έχει παραγραφεί η φορολογική αξίωση του Δημοσίου. Η γνωμοδότηση λέει πως, αν το διοικητικό δικαστήριο έχει αποφασίσει πως υπάρχει παραγραφή, δεν είναι συνταγματικά ανεκτό να συνεχιστεί η ποινική διαδικασία, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι η παραγραφή (στην ποινική διαδικασία) για το κακούργημα της φοροδιαφυγής είναι 15ετής. Δηλαδή τέλος και οι ποινικές δίκες, αν υπάρχει παραγραφή στο διοικητικό σκέλος.