Η Ελεγκτική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας μαζί με το Ελληνικό Ελεγκτικό Συνέδριο ξεκίνησαν αναδρομικό έλεγχο στην πληρωμή των 5,5 δισ. ευρώ κρατικών οφειλών προς ιδιώτες με λεφτά από τον ESM.
Αυτό αναφέρει η Έκθεση Συμμόρφωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επισημαίνοντας ότι στο στόχαστρο τελεί η περίοδος από το 2016 έως το τέλος του 2017 και στόχος είναι η αξιολόγηση της αξιοπιστίας του συστήματος και η υποβολή "συστάσεων".
Ο λόγος για την ανεξάρτητη Υπηρεσία που δεν υπάγεται σε κανένα υπουργείο και η ηγεσία της διορίζεται από τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Με τη συμμετοχή της στον έλεγχο των πεπραγμένων νοσοκομείων, Ταμείων, ΔΕΚΟ, ΟΤΑ και άλλων φορέων που συντηρούν τα "φέσια" προς επιχειρηματίες, πολίτες και συνταξιούχους αλλά και στις κεντρικές υπηρεσίες του ΥΠΟΙΚ, καλύπτεται μια απαίτηση για "ανεξάρτητο εξωτερικό ελεγκτή" που προϋπήρχε από την προηγούμενη αξιολόγηση και έμενε σε εκκρεμότητα. Πλέον γίνεται προαπαιτούμενο της 4ης αξιολόγησης.
Η Επιτροπή επισημαίνει ότι από τον Ιούνιο του 2016 έως και τον Οκτώβριο του 2017 το υπόλοιπο των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς ιδιώτες μειώθηκε από τα 10,6 δισ. ευρώ στα 5,2 δισ. ευρώ. Ωστόσο, παρά την πρόοδο "θα απαιτηθούν περαιτέρω προσπάθειες για την εκκαθάριση του υπολοίπου" ειδικά σε ορισμένους φορείς. Για τον ανεξάρτητο έλεγχο, όπως αναφέρεται, ξεκίνησε "μετά από καθυστέρηση αρκετών μηνών" και "θα επαληθεύσει την εφαρμογή του προγράμματος εκκαθάρισης οφειλών περιλαμβανομένης της σωστής χρήσης των πόρων (5,5 δισ. ευρώ δόσεων από τον ESM που έχουν μέχρι στιγμής εκταμιευθεί) και υποβολής συστάσεων για την αντιμετώπιση διαρθρωτικών προβλημάτων".
Προκειμένου να διευκολυνθεί η εκκαθάριση των οφειλών στα νοσοκομεία, η κυβέρνηση θα περιγράφει λεπτομερώς έναν οδικό χάρτη δράσεων για τη βελτίωση της διοικητικής και τεχνικής ικανότητας των νοσοκομείων. Σημειώνεται μάλιστα ότι θα πρέπει να εναρμονιστεί με την οδηγία περί καθυστέρησης πληρωμών, η οποία προβλέπει τόκο 8% για "φέσια" του κράτους προς επιχειρήσεις.
Οι νέοι όροι και ο δημοσιονομικός κίνδυνος
Πέρα από τον αναδρομικό έλεγχο, το ΥΠΟΙΚ πρέπει να αντιμετωπίσει και τους νέους αυστηρούς όρους διάθεσης των δόσεων της 3ης αξιολόγησης. Προβλέπεται ότι από τα 6,7 δισ. ευρώ του νέου "πακέτου" το 1,5 δισ. ευρώ θα πάει σε κρατικές οφειλές.
Μόνο που αυτό το ποσό προβλέπεται επίσης ότι θα είναι τα τελευταία λεφτά που θα δοθούν από το δάνειο του ESM έως και τον Αύγουστο του 2018. Με άλλα λόγια, η 4η αξιολόγηση δεν θα έχει (με βάση όσα λένε προς το παρόν οι θεσμοί) υποδόση για εξόφληση κρατικών οφειλών.
Και καθώς υπολογίζουν το υπόλοιπο των οφειλών (αν φτάσουν στον προορισμό τους τα λεφτά που έχουν μέχρι στιγμής διατεθεί από τον ESM) σε 3,5 δισ. ευρώ, αυτό σημαίνει ότι το ελληνικό Δημόσιο πρέπει να συνεισφέρει από την τσέπη του -για πρώτη φορά στα χρόνια των μνημονίων- ένα πολύ μεγάλο ποσό σε μια πολύ δύσκολη δημοσιονομικά χρονιά που θα κρίνει τα μέτρα και τα αντίμετρα…
Υπάρχουν και άλλα ζητήματα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρει επίσης ότι το 1 δισ. ευρώ της δεύτερης υποδόσης θα είναι διαθέσιμο μετά την 1η Απριλίου και μετά από θετική εισήγηση των Θεσμών για τη χρησιμοποίηση των 500 εκατ. ευρώ της πρώτης υποδόσης για οφειλές, σε αναλογία ένα προς ένα σε σχέση με τη δόση που έδωσαν οι θεσμοί. Δηλαδή για 500 εκατομμύρια ευρώ δόσης θα αναλογούν ακόμα 500 εκατομμύρια ευρώ κρατικοί πόροι.
Και τούτο όταν σήμερα η αναλογία ήταν 2 προς 1 (800 εκατ. ευρώ υποδόση εκταμιεύθηκε τον Νοέμβριο και 400 εκατ. ευρώ ήταν η συμμετοχή της Ελλάδας σε αυτήν). Βεβαίως, στην προηγούμενη 1η αξιολόγηση δεν υπήρχε καν αυτό το όριο, παρά μόνο η εξόφληση του 80% του προηγούμενου πακέτου δόσεων από τον ESM...
Μάλιστα, για να έρθει έστω και το πρώτο πακέτο υποδόσεων των 500 εκατ. ευρώ τον Φεβρουάριο, θα πρέπει έως τότε η κυβέρνηση να δώσει στοιχεία επαρκούς μείωσης του καθαρού υπολοίπου των οφειλών της 2ης αξιολόγησης, όπως είχε προαναγγείλει το Capital.gr. Στα κείμενα της συμφωνίας αναφέρεται ότι η πρώτη υποδόση των 500 εκατ. ευρώ θα δοθεί με βάση έκθεση που θα καταγράφει πρόοδο μείωσης κατά 150% σε σχέση με το πακέτο δόσεων της 2ης αξιολόγησης από τον προηγούμενο Ιούλιο μέχρι τον Δεκέμβριο. "Αυτό συνεπάγεται τη μείωση του υπολοίπου των οφειλών στα 4,1 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο", αναφέρει το Τεχνικό Μνημόνιο. Και περιγράφει στη συνέχεια τον νέο στόχο μείωσης οφειλών κατά 200% (δηλαδή την αναλογία 1 προς 1) που θα ισχύει εφεξής, περιλαμβάνοντας και μία πρόσθετη πρόβλεψη. Για να διανεμηθεί η 2η υποδόση μετά την 1η Απριλίου (το 1 δισ. ευρώ επί συνόλου 1,5 δισ. ευρώ), θα πρέπει να αποδείξει η Ελλάδα ότι εκκαθάρισε κάθε εναπομείναν υπόλοιπο οφειλών με την πλήρη χρήση των πόρων που έχουν ήδη διατεθεί και με στόχο τον μηδενισμό του συνόλου των οφειλών στο τέλος του προγράμματος…
Πέραν όλων των παραπάνω, για να πάρει τα λεφτά θα πρέπει να ικανοποιήσει και το κριτήριο των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και της συνεχούς, αδιάλειπτης και ανά την επικράτεια διενέργειάς τους με ηλεκτρονική μορφή.
Αυτό αναφέρει η Έκθεση Συμμόρφωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επισημαίνοντας ότι στο στόχαστρο τελεί η περίοδος από το 2016 έως το τέλος του 2017 και στόχος είναι η αξιολόγηση της αξιοπιστίας του συστήματος και η υποβολή "συστάσεων".
Ο λόγος για την ανεξάρτητη Υπηρεσία που δεν υπάγεται σε κανένα υπουργείο και η ηγεσία της διορίζεται από τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Με τη συμμετοχή της στον έλεγχο των πεπραγμένων νοσοκομείων, Ταμείων, ΔΕΚΟ, ΟΤΑ και άλλων φορέων που συντηρούν τα "φέσια" προς επιχειρηματίες, πολίτες και συνταξιούχους αλλά και στις κεντρικές υπηρεσίες του ΥΠΟΙΚ, καλύπτεται μια απαίτηση για "ανεξάρτητο εξωτερικό ελεγκτή" που προϋπήρχε από την προηγούμενη αξιολόγηση και έμενε σε εκκρεμότητα. Πλέον γίνεται προαπαιτούμενο της 4ης αξιολόγησης.
Η Επιτροπή επισημαίνει ότι από τον Ιούνιο του 2016 έως και τον Οκτώβριο του 2017 το υπόλοιπο των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς ιδιώτες μειώθηκε από τα 10,6 δισ. ευρώ στα 5,2 δισ. ευρώ. Ωστόσο, παρά την πρόοδο "θα απαιτηθούν περαιτέρω προσπάθειες για την εκκαθάριση του υπολοίπου" ειδικά σε ορισμένους φορείς. Για τον ανεξάρτητο έλεγχο, όπως αναφέρεται, ξεκίνησε "μετά από καθυστέρηση αρκετών μηνών" και "θα επαληθεύσει την εφαρμογή του προγράμματος εκκαθάρισης οφειλών περιλαμβανομένης της σωστής χρήσης των πόρων (5,5 δισ. ευρώ δόσεων από τον ESM που έχουν μέχρι στιγμής εκταμιευθεί) και υποβολής συστάσεων για την αντιμετώπιση διαρθρωτικών προβλημάτων".
Προκειμένου να διευκολυνθεί η εκκαθάριση των οφειλών στα νοσοκομεία, η κυβέρνηση θα περιγράφει λεπτομερώς έναν οδικό χάρτη δράσεων για τη βελτίωση της διοικητικής και τεχνικής ικανότητας των νοσοκομείων. Σημειώνεται μάλιστα ότι θα πρέπει να εναρμονιστεί με την οδηγία περί καθυστέρησης πληρωμών, η οποία προβλέπει τόκο 8% για "φέσια" του κράτους προς επιχειρήσεις.
Οι νέοι όροι και ο δημοσιονομικός κίνδυνος
Πέρα από τον αναδρομικό έλεγχο, το ΥΠΟΙΚ πρέπει να αντιμετωπίσει και τους νέους αυστηρούς όρους διάθεσης των δόσεων της 3ης αξιολόγησης. Προβλέπεται ότι από τα 6,7 δισ. ευρώ του νέου "πακέτου" το 1,5 δισ. ευρώ θα πάει σε κρατικές οφειλές.
Μόνο που αυτό το ποσό προβλέπεται επίσης ότι θα είναι τα τελευταία λεφτά που θα δοθούν από το δάνειο του ESM έως και τον Αύγουστο του 2018. Με άλλα λόγια, η 4η αξιολόγηση δεν θα έχει (με βάση όσα λένε προς το παρόν οι θεσμοί) υποδόση για εξόφληση κρατικών οφειλών.
Και καθώς υπολογίζουν το υπόλοιπο των οφειλών (αν φτάσουν στον προορισμό τους τα λεφτά που έχουν μέχρι στιγμής διατεθεί από τον ESM) σε 3,5 δισ. ευρώ, αυτό σημαίνει ότι το ελληνικό Δημόσιο πρέπει να συνεισφέρει από την τσέπη του -για πρώτη φορά στα χρόνια των μνημονίων- ένα πολύ μεγάλο ποσό σε μια πολύ δύσκολη δημοσιονομικά χρονιά που θα κρίνει τα μέτρα και τα αντίμετρα…
Υπάρχουν και άλλα ζητήματα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρει επίσης ότι το 1 δισ. ευρώ της δεύτερης υποδόσης θα είναι διαθέσιμο μετά την 1η Απριλίου και μετά από θετική εισήγηση των Θεσμών για τη χρησιμοποίηση των 500 εκατ. ευρώ της πρώτης υποδόσης για οφειλές, σε αναλογία ένα προς ένα σε σχέση με τη δόση που έδωσαν οι θεσμοί. Δηλαδή για 500 εκατομμύρια ευρώ δόσης θα αναλογούν ακόμα 500 εκατομμύρια ευρώ κρατικοί πόροι.
Και τούτο όταν σήμερα η αναλογία ήταν 2 προς 1 (800 εκατ. ευρώ υποδόση εκταμιεύθηκε τον Νοέμβριο και 400 εκατ. ευρώ ήταν η συμμετοχή της Ελλάδας σε αυτήν). Βεβαίως, στην προηγούμενη 1η αξιολόγηση δεν υπήρχε καν αυτό το όριο, παρά μόνο η εξόφληση του 80% του προηγούμενου πακέτου δόσεων από τον ESM...
Μάλιστα, για να έρθει έστω και το πρώτο πακέτο υποδόσεων των 500 εκατ. ευρώ τον Φεβρουάριο, θα πρέπει έως τότε η κυβέρνηση να δώσει στοιχεία επαρκούς μείωσης του καθαρού υπολοίπου των οφειλών της 2ης αξιολόγησης, όπως είχε προαναγγείλει το Capital.gr. Στα κείμενα της συμφωνίας αναφέρεται ότι η πρώτη υποδόση των 500 εκατ. ευρώ θα δοθεί με βάση έκθεση που θα καταγράφει πρόοδο μείωσης κατά 150% σε σχέση με το πακέτο δόσεων της 2ης αξιολόγησης από τον προηγούμενο Ιούλιο μέχρι τον Δεκέμβριο. "Αυτό συνεπάγεται τη μείωση του υπολοίπου των οφειλών στα 4,1 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο", αναφέρει το Τεχνικό Μνημόνιο. Και περιγράφει στη συνέχεια τον νέο στόχο μείωσης οφειλών κατά 200% (δηλαδή την αναλογία 1 προς 1) που θα ισχύει εφεξής, περιλαμβάνοντας και μία πρόσθετη πρόβλεψη. Για να διανεμηθεί η 2η υποδόση μετά την 1η Απριλίου (το 1 δισ. ευρώ επί συνόλου 1,5 δισ. ευρώ), θα πρέπει να αποδείξει η Ελλάδα ότι εκκαθάρισε κάθε εναπομείναν υπόλοιπο οφειλών με την πλήρη χρήση των πόρων που έχουν ήδη διατεθεί και με στόχο τον μηδενισμό του συνόλου των οφειλών στο τέλος του προγράμματος…
Πέραν όλων των παραπάνω, για να πάρει τα λεφτά θα πρέπει να ικανοποιήσει και το κριτήριο των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και της συνεχούς, αδιάλειπτης και ανά την επικράτεια διενέργειάς τους με ηλεκτρονική μορφή.