Τα 88 νέα προαπαιτούμενα της 4ης αξιολόγησης, αλλά και οι 15 περίπου εκκρεμότητες που συνδέονται με την 3η αξιολόγηση η οποία επιχειρείται να ολοκληρωθεί, περιλαμβάνουν τα επικαιροποιημένα κείμενα του Μνημονίου. Κυρώθηκαν την προηγούμενη Δευτέρα σε επίπεδο Eurogroup.
Καταγράφουν τους όρους με τους οποίους θα γίνει η υπερ-αξιολόγηση υπό την εποπτεία του ΔΝΤ την άνοιξη και θα κρίνει αν θα εφαρμοστούν εμπροσθοβαρώς, δηλαδή από το 2019, οι παρεμβάσεις μείωσης του αφορολογήτου ή αν θα ανοίξει ο "δρόμος" για νέα δημοσιονομικά μέτρα μέσα από την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών και τη διασφάλιση των ετήσιων εισπράξεων από τον ΕΝΦΙΑ. Καθιστούν σαφές ότι δεν πρόκειται να υπάρξει νέα παράταση στον χαμηλό ΦΠΑ σε νησιά του Αιγαίου, προδιαγράφουν νέο γύρο παρεμβάσεων στην υγεία και στο κοινωνικό κράτος, ενώ περιλαμβάνουν και πολύ αυστηρούς στόχους για τις ιδιωτικοποιήσεις, τις τράπεζες, το Δημόσιο, την παιδεία και παρεμβάσεις στις αγορές και στα επαγγέλματα.
Στην Έκθεση Συμμόρφωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που συνοδεύει τα κείμενα γίνεται σαφές ότι οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί αποτελούν ένα από τα κορυφαία προαπαιτούμενα της 3ης αξιολόγησης και θα πρέπει να αποδεικνύεται ότι θα γίνονται αδιάλειπτα σε όλη την ελληνική επικράτεια, ενώ υπάρχει και αναφορά για 10.000 πλειστηριασμούς φέτος και για 40.000 πλειστηριασμούς ετησίως ως στόχο που θέτουν οι "θεσμοί" στην Αθήνα.
Το "αντάλλαγμα" για τα μέτρα αυτά είναι μια δόση 6,7 δισ. ευρώ, η οποία θα έρθει σταδιακά, με αρχή τον Φεβρουάριο (εφόσον ολοκληρωθούν οι εκκρεμότητες). Το επόμενο πακέτο δόσεων υπολογίζεται στα 11,7 δισ. ευρώ και συνδέεται με την 4η και τελευταία αξιολόγηση, στην οποία δεν θα υπάρξει αποτίμηση μόνο για τις 88 νέες δεσμεύσεις που αναλαμβάνει η κυβέρνηση, αλλά και διαπραγμάτευση για τον ρόλο του ΔΝΤ και τη συμμετοχή του στο πρόγραμμα, για τη μεταμνημονιακή εποπτεία της Ελλάδος, αλλά και τις για τις παρεμβάσεις στο χρέος.
Η έκθεση που συνοδεύει τα κείμενα του Μνημονίου κάνει σαφές ότι θα υπάρχει υπέρβαση στόχου 900 εκατ. ευρώ το 2017, αλλά και ότι οριακά επιτυγχάνεται ο δημοσιονομικός στόχος του 2018. Καταγράφει, επιπρόσθετα, μια σειρά από κινδύνους και αβεβαιότητες που συνδέονται κυρίως με το μακροοικονομικό περιβάλλον, με πιθανές αποκλίσεις στα μέτρα που θεσπίστηκαν και θα εφαρμοστούν το 2018 (πιο συγκεκριμένα, για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση και για τις αντικειμενικές αξίες).
Αναφέρει τρεις κινδύνους που συνδέονται με την ανάπτυξη: μια καθυστέρηση στη διαδικασία ολοκλήρωσης του προγράμματος, μια πιθανή υπό εκτέλεση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, αλλά και μια αλλαγή της πρόβλεψης ότι η ολοκλήρωση της 3ης αξιολόγησης θα συνδράμει σε διαρκή βελτίωση του οικονομικού κλίματος, στη χαλάρωση των κεφαλαιακών ελέγχων και στη μεγαλύτερη προσέλκυση δημόσιων επενδύσεων.
Κρούει και τον κώδωνα για τα στοιχεία που δείχνουν ότι η υπεραπόδοση του 2017 επιτεύχθηκε κυρίως από το "ευρύτερο" Δημόσιο, το οποίο κάλυψε μαζί με άλλους παράγοντες (όπως η υπερβολική συγκράτηση δαπανών) την "τρύπα" στην άμεση φορολογία.
Η δημοσιονομική "τρύπα"
Στο συμπληρωματικό Μνημόνιο (SMOU) αναφέρεται ρητά ότι θεωρείται επιτεύξιμο υπερπλεόνασμα 900 εκατομμυρίων ευρώ το 2017, παρά τη διανομή των μερισμάτων. Αναφέρεται, ωστόσο, ότι υπήρχαν αποκλίσεις στη συλλογή των φόρων και ανεπάρκειες στην επιβολή της φορολογικής συμμόρφωσης (σ.σ.: κάτι που ορίζεται ως ο βασικός στόχος του 2018).
Η έκθεση συμμόρφωσης κάνει σαφές ότι η υπέρβαση στόχου του 2017 στηρίχθηκε στην υπερβολική περιστολή δαπανών (κυρίως για συντάξεις, κοινωνικό κράτος και για ενεργές πολιτικές στήριξης της απασχόλησης). Επισημαίνεται, επίσης, ότι υπήρξε υποαπόδοση στους δημοσιονομικούς στόχους του κρατικού Προϋπολογισμού, η οποία καλύπτεται από τα καλύτερα αποτελέσματα που επιτυγχάνονται στο ευρύτερο Δημόσιο τα τελευταία χρόνια.
Στο πεδίο του χρέους, η έκθεση συμμόρφωσης κάνει σαφές ότι υπάρχουν σοβαρές ανησυχίες για τη βιωσιμότητά του και πρέπει να γίνουν παρεμβάσεις σε αυτό, οι οποίες, όπως επισημαίνει, απαιτούν την ισχυρή ιδιοκτησία του προγράμματος από τις ελληνικές Αρχές.
Καταγράφουν τους όρους με τους οποίους θα γίνει η υπερ-αξιολόγηση υπό την εποπτεία του ΔΝΤ την άνοιξη και θα κρίνει αν θα εφαρμοστούν εμπροσθοβαρώς, δηλαδή από το 2019, οι παρεμβάσεις μείωσης του αφορολογήτου ή αν θα ανοίξει ο "δρόμος" για νέα δημοσιονομικά μέτρα μέσα από την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών και τη διασφάλιση των ετήσιων εισπράξεων από τον ΕΝΦΙΑ. Καθιστούν σαφές ότι δεν πρόκειται να υπάρξει νέα παράταση στον χαμηλό ΦΠΑ σε νησιά του Αιγαίου, προδιαγράφουν νέο γύρο παρεμβάσεων στην υγεία και στο κοινωνικό κράτος, ενώ περιλαμβάνουν και πολύ αυστηρούς στόχους για τις ιδιωτικοποιήσεις, τις τράπεζες, το Δημόσιο, την παιδεία και παρεμβάσεις στις αγορές και στα επαγγέλματα.
Στην Έκθεση Συμμόρφωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που συνοδεύει τα κείμενα γίνεται σαφές ότι οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί αποτελούν ένα από τα κορυφαία προαπαιτούμενα της 3ης αξιολόγησης και θα πρέπει να αποδεικνύεται ότι θα γίνονται αδιάλειπτα σε όλη την ελληνική επικράτεια, ενώ υπάρχει και αναφορά για 10.000 πλειστηριασμούς φέτος και για 40.000 πλειστηριασμούς ετησίως ως στόχο που θέτουν οι "θεσμοί" στην Αθήνα.
Το "αντάλλαγμα" για τα μέτρα αυτά είναι μια δόση 6,7 δισ. ευρώ, η οποία θα έρθει σταδιακά, με αρχή τον Φεβρουάριο (εφόσον ολοκληρωθούν οι εκκρεμότητες). Το επόμενο πακέτο δόσεων υπολογίζεται στα 11,7 δισ. ευρώ και συνδέεται με την 4η και τελευταία αξιολόγηση, στην οποία δεν θα υπάρξει αποτίμηση μόνο για τις 88 νέες δεσμεύσεις που αναλαμβάνει η κυβέρνηση, αλλά και διαπραγμάτευση για τον ρόλο του ΔΝΤ και τη συμμετοχή του στο πρόγραμμα, για τη μεταμνημονιακή εποπτεία της Ελλάδος, αλλά και τις για τις παρεμβάσεις στο χρέος.
Η έκθεση που συνοδεύει τα κείμενα του Μνημονίου κάνει σαφές ότι θα υπάρχει υπέρβαση στόχου 900 εκατ. ευρώ το 2017, αλλά και ότι οριακά επιτυγχάνεται ο δημοσιονομικός στόχος του 2018. Καταγράφει, επιπρόσθετα, μια σειρά από κινδύνους και αβεβαιότητες που συνδέονται κυρίως με το μακροοικονομικό περιβάλλον, με πιθανές αποκλίσεις στα μέτρα που θεσπίστηκαν και θα εφαρμοστούν το 2018 (πιο συγκεκριμένα, για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση και για τις αντικειμενικές αξίες).
Αναφέρει τρεις κινδύνους που συνδέονται με την ανάπτυξη: μια καθυστέρηση στη διαδικασία ολοκλήρωσης του προγράμματος, μια πιθανή υπό εκτέλεση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, αλλά και μια αλλαγή της πρόβλεψης ότι η ολοκλήρωση της 3ης αξιολόγησης θα συνδράμει σε διαρκή βελτίωση του οικονομικού κλίματος, στη χαλάρωση των κεφαλαιακών ελέγχων και στη μεγαλύτερη προσέλκυση δημόσιων επενδύσεων.
Κρούει και τον κώδωνα για τα στοιχεία που δείχνουν ότι η υπεραπόδοση του 2017 επιτεύχθηκε κυρίως από το "ευρύτερο" Δημόσιο, το οποίο κάλυψε μαζί με άλλους παράγοντες (όπως η υπερβολική συγκράτηση δαπανών) την "τρύπα" στην άμεση φορολογία.
Η δημοσιονομική "τρύπα"
Στο συμπληρωματικό Μνημόνιο (SMOU) αναφέρεται ρητά ότι θεωρείται επιτεύξιμο υπερπλεόνασμα 900 εκατομμυρίων ευρώ το 2017, παρά τη διανομή των μερισμάτων. Αναφέρεται, ωστόσο, ότι υπήρχαν αποκλίσεις στη συλλογή των φόρων και ανεπάρκειες στην επιβολή της φορολογικής συμμόρφωσης (σ.σ.: κάτι που ορίζεται ως ο βασικός στόχος του 2018).
Η έκθεση συμμόρφωσης κάνει σαφές ότι η υπέρβαση στόχου του 2017 στηρίχθηκε στην υπερβολική περιστολή δαπανών (κυρίως για συντάξεις, κοινωνικό κράτος και για ενεργές πολιτικές στήριξης της απασχόλησης). Επισημαίνεται, επίσης, ότι υπήρξε υποαπόδοση στους δημοσιονομικούς στόχους του κρατικού Προϋπολογισμού, η οποία καλύπτεται από τα καλύτερα αποτελέσματα που επιτυγχάνονται στο ευρύτερο Δημόσιο τα τελευταία χρόνια.
Στο πεδίο του χρέους, η έκθεση συμμόρφωσης κάνει σαφές ότι υπάρχουν σοβαρές ανησυχίες για τη βιωσιμότητά του και πρέπει να γίνουν παρεμβάσεις σε αυτό, οι οποίες, όπως επισημαίνει, απαιτούν την ισχυρή ιδιοκτησία του προγράμματος από τις ελληνικές Αρχές.
