H καθαρή έξοδος θα έρθει, επιμένει η κυβέρνηση. Και το διαβατήριό μας για αυτήν θα είναι «η υπεραπόδοση της ελληνικής οικονομίας» εξήγησε ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας. Και μείναμε όλοι να αναρωτιόμαστε σε ποια υπεραπόδοση αναφέρεται.
Η φοροκαταιγίδα και το μαχαίρι στο πρόγραμμα επενδύσεων απέδωσαν πράγματι «πέρα από κάθε προσδοκία των εταίρων» στο μέτωπο του πρωτογενούς πλεονάσματος. Αλλά το δημοσιονομικό αυτό μέγεθος δεν αντανακλά την οικονομία, όπως διατείνεται η κυβέρνηση. Γιατί η οικονομία, ύστερα από μία ύφεση, η οποία συγκρίνεται μόνο με εκείνη που βίωσαν οι ΗΠΑ την περίοδο της «Μεγάλης Σύνθλιψης» και αποδείχθηκε ακόμη πιο επώδυνη και από εκείνη της Αργεντινής το 2000, εξέρχεται από την κρίση ασθμαίνοντας.
Πέρυσι είχαμε ανάπτυξη μόλις 1,4%, έναντι στόχου για 2,7%, τον οποίο δεν θα πιάσουμε ούτε φέτος σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, που προβλέπει ανάπτυξη 2,1% - στη βάση μάλιστα υπόθεσης για ευνοϊκό διεθνές περιβάλλον χωρίς δυσάρεστες εκπλήξεις. Στη ζωή μετά το μνημόνιο τα βάρη φόρων και εισφορών για τα νοικοκυριά θα συνεχίσουν πιθανότατα να θυμίζουν Σκανδιναβία, όπως μας λέει στην τελευταία έκθεσή του ο ΟΟΣΑ, την ώρα που υπηρεσίες του κράτους θυμίζουν αναπτυσσόμενη οικονομία άλλης ηπείρου, όπως τις βιώνουμε εμείς. Και το ποσοστό της επίσημης ανεργίας -εάν δεν αλλάξουμε μίγμα πολιτικής- θα συνεχίσει να μειώνεται χάρη σε εκείνους που εγκαταλείπουν κάθε προσπάθεια να βρουν δουλειά ή στις θέσεις περιορισμένου χρόνου και δικαιωμάτων.
Η χαμένη δεκαετία κατά την οποία το κατά κεφαλήν ΑΕΠ των Ελλήνων συρρικνώθηκε 26% δεν συνοδεύεται από επιστροφή ούτε στην «κανονικότητα», ούτε βεβαίως στα προ κρίσεως επίπεδα. Μπορεί να συνοδευθεί από μείωση του χρέους στο 132,8% το 2026 (που θα είναι και πάλι το υψηλότερο στην Ένωση), όπως βλέπει ο Fitch. Αλλά για να ανακτήσουμε το χαμένο έδαφος στο εισόδημα απαιτείται ακόμη μία δεκαετία - που στο χέρι μας είναι να μην πάει και αυτή χαμένη... στην υπεραπόδοση.
Ανάμεσα σε όλες τις δηλώσεις αισιοδοξίας των Ευρωπαίων, αλλά και τις προειδοποιήσεις για τις προκλήσεις για τα όσα μας περιμένουν έως τον Αύγουστο και μετά τη λήξη του προγράμματος, το πλέον ακριβές σχόλιο ήρθε από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού. «Η κρίση στην Ελλάδα τελείωσε μόνο αν δεν ζεις εκεί» έγραψε η «Washington Post».
Η φοροκαταιγίδα και το μαχαίρι στο πρόγραμμα επενδύσεων απέδωσαν πράγματι «πέρα από κάθε προσδοκία των εταίρων» στο μέτωπο του πρωτογενούς πλεονάσματος. Αλλά το δημοσιονομικό αυτό μέγεθος δεν αντανακλά την οικονομία, όπως διατείνεται η κυβέρνηση. Γιατί η οικονομία, ύστερα από μία ύφεση, η οποία συγκρίνεται μόνο με εκείνη που βίωσαν οι ΗΠΑ την περίοδο της «Μεγάλης Σύνθλιψης» και αποδείχθηκε ακόμη πιο επώδυνη και από εκείνη της Αργεντινής το 2000, εξέρχεται από την κρίση ασθμαίνοντας.
Πέρυσι είχαμε ανάπτυξη μόλις 1,4%, έναντι στόχου για 2,7%, τον οποίο δεν θα πιάσουμε ούτε φέτος σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, που προβλέπει ανάπτυξη 2,1% - στη βάση μάλιστα υπόθεσης για ευνοϊκό διεθνές περιβάλλον χωρίς δυσάρεστες εκπλήξεις. Στη ζωή μετά το μνημόνιο τα βάρη φόρων και εισφορών για τα νοικοκυριά θα συνεχίσουν πιθανότατα να θυμίζουν Σκανδιναβία, όπως μας λέει στην τελευταία έκθεσή του ο ΟΟΣΑ, την ώρα που υπηρεσίες του κράτους θυμίζουν αναπτυσσόμενη οικονομία άλλης ηπείρου, όπως τις βιώνουμε εμείς. Και το ποσοστό της επίσημης ανεργίας -εάν δεν αλλάξουμε μίγμα πολιτικής- θα συνεχίσει να μειώνεται χάρη σε εκείνους που εγκαταλείπουν κάθε προσπάθεια να βρουν δουλειά ή στις θέσεις περιορισμένου χρόνου και δικαιωμάτων.
Η χαμένη δεκαετία κατά την οποία το κατά κεφαλήν ΑΕΠ των Ελλήνων συρρικνώθηκε 26% δεν συνοδεύεται από επιστροφή ούτε στην «κανονικότητα», ούτε βεβαίως στα προ κρίσεως επίπεδα. Μπορεί να συνοδευθεί από μείωση του χρέους στο 132,8% το 2026 (που θα είναι και πάλι το υψηλότερο στην Ένωση), όπως βλέπει ο Fitch. Αλλά για να ανακτήσουμε το χαμένο έδαφος στο εισόδημα απαιτείται ακόμη μία δεκαετία - που στο χέρι μας είναι να μην πάει και αυτή χαμένη... στην υπεραπόδοση.
Ανάμεσα σε όλες τις δηλώσεις αισιοδοξίας των Ευρωπαίων, αλλά και τις προειδοποιήσεις για τις προκλήσεις για τα όσα μας περιμένουν έως τον Αύγουστο και μετά τη λήξη του προγράμματος, το πλέον ακριβές σχόλιο ήρθε από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού. «Η κρίση στην Ελλάδα τελείωσε μόνο αν δεν ζεις εκεί» έγραψε η «Washington Post».
