Πολλαπλές ταχύτητες στις νέες κύριες, επικουρικές συντάξεις και τα εφάπαξ φέρνει το πακέτο "μείωσης" των ασφαλιστικών εισφορών το οποίο ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας από το βήμα της 83ης ΔΕΘ το Σαββάτο 8/9 για τους ελεύθερους επαγγελματίες από την 1η Ιανουαρίου 2019.
Και αυτό γιατί το εν λόγω πακέτο δίνει τη δυνατότητα επιλογής του ύψους των εισφορών τις οποίες θα καταβάλλουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες ανά κλάδο ασφάλισης.
Πρόκειται για μία νέα τομή στο σύστημα της δημόσιας ασφάλισης (η οποία θα ισχύσει από τις αρχές του επόμενου έτους) μετά τον υπολογισμό των εισφορών των επαγγελματιών με βάση το εισόδημα τους, όπως ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2017 (σ.σ. και όχι με βάση τις ασφαλιστικές κλάσεις).
Η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των εισφορών οδηγεί ντε φάκτο στην αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των συντάξεων, οδηγώντας σε μεγαλύτερες, από τις αρχικά προβλεπόμενες μειώσεις στις νέες συντάξεις όσων ασφαλισμένων επαγγελματιών "επιλέξουν" να καταβάλλουν χαμηλότερες εισφορές.
Παράλληλα, η μείωση των ποσοστών των εισφορών (στην περίπτωση της κύριας ασφάλισης από το 20% στο 13,3%) και των καταβλητέων ποσών (στην περίπτωση του επικουρικού–εφάπαξ) για τους ελεύθερους επαγγελματίες ανοίγει "παράθυρο" ανάλογων μειώσεων στις εισφορές για τους μισθωτούς, σύμφωνα με ορισμένα στελέχη των ταμείων.
Για παράδειγμα η επιβολή του ποσοστού 13,3% για τις εισφορές κύριας ασφάλισης δεν είναι τυχαία, καθώς αντιστοιχεί ακριβώς στο ποσοστό της εργοδοτικής εισφοράς υπέρ της κύριας ασφάλισης των μισθωτών.
Το υπόλοιπο 6,7% καταβάλλεται από το εργαζόμενων. Το εν λόγω "παράθυρο" ενδεχόμενης μείωσης και των εισφορών της κύριας ασφάλισης των μισθωτών (αλλά και του επικουρικού-εφάπαξ) έχει εξαιρετική σημασία σε συνθήκες που η κυβέρνηση διαπραγματεύεται την αύξηση του κατώτατου μισθού από το 2019, ενώ από τον περασμένο Αύγουστο έχει επιστρέψει η επεκτασιμότητα των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων. Με άλλα λόγια, μια μείωση των εισφορών των μισθωτών θα διευκόλυνε την αποδοχή της αύξησης των μισθών από πλευράς εργοδοτών, σύμφωνα με τους ίδιους κύκλους.
Επίσης, αυτές οι εξαγγελθείσες ή υπολανθάνουσες νέες ανατροπές στις εισφορές και τις συντάξεις, "τρέχουν" την ώρα, που η κυβέρνηση διαπραγματεύεται με τους θεσμούς τη μη εφαρμογή των μειώσεων των ήδη καταβαλλομένων συντάξεων το 2019, ενώ εκκρεμεί η τύχη των συντάξεων που έχουν ήδη εκδοθεί βάσει του νόμου Κατρούγκαλου (καθώς σε ενδεχόμενη μη περικοπή των παλιών συντάξεων, γεννάται θέμα "νομιμοποίησης" των περικοπών στις νέες).
Ορισμένοι πολιτικοί κύκλοι, μάλιστα, συνδέουν τις ανατροπές που εξήγγειλε ο κ. Τσίπρας με τη διαπραγμάτευση περί μη εφαρμογής (σ.σ. ακύρωσης, αναστολής, σταδιακής εφαρμογής κλπ.) των περικοπών στις συντάξεις το 2019. Μ΄άλλα λόγια, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, θα μπορούσαν οι εξαγγελθείσες και παρεπόμενες ανατροπές να βελτιώσουν τις μεσοπρόθεσμες προβλέψεις για τον προϋπολογισμό των ταμείων και να καταστήσουν ακόμα περισσότερο "βιώσιμα" ώστε να αντέξουν τη μη περικοπή των συντάξεων…
Συγκεκριμένα, οι αλλαγές που θα ισχύσουν από την 1η Ιανουαρίου 2019 έχουν ως εξής:
- Στον κλάδο κύριας ασφάλισης (ΕΦΚΑ), δίδεται η δυνατότητα επιλογής του ποσοστού (%) των εισφορών για όσους δηλώνουν εισόδημα πάνω από 7.032 ευρώ ετησίως (ή 586 ευρώ/μήνα).
Ως κατώτατο ποσοστό, όμως, ορίζεται το 13,3% και ως ανώτατο το 20%. Μ΄άλλα λόγια, από το 2019 δεν θα ισχύει ένα ενιαίο υποχρεωτικό ποσοστό για τις εισφορές της κύριας ασφάλισης για όλους τους επαγγελματίες, δηλαδή το 20%, αλλά κάθε ασφαλισμένος θα επιλέγει κάθε μήνα, ανάλογα με τις δυνατότητες ένα ποσοστό μεταξύ 13,3% και 20%.
Οι καταβλητέες εισφορές, όμως, θα υπολογίζονται ως ποσό, όπως ισχύει και φέτος, με βάση το εισόδημα του κάθε ασφαλισμένου.
Με άλλα λόγια, ο επαγγελματίας θα πρέπει κάθε μήνα να καταβάλλει κατ΄ελάχιστο ποσό που αντιστοιχεί στο 13,3% του 1/12 του εισοδήματος του. Θα μπορεί, όμως, να καταβάλλει και ποσό που αντιστοιχεί σε μεγαλύτερο ποσοστό από το 13,3%, αλλά σε καμία περίπτωση πάνω από το 20%.
Παράδειγμα
Έστω ότι το εισόδημα ενός επαγγελματία ασφαλισμένου στον τέως ΟΑΕΕ ήταν φέτος 12.000 ευρώ. Σε μηνιαία βάση δηλαδή ανέρχεται σε 1.000 ευρώ. Οι ελάχιστες μηνιαίες εισφορές για τον ΕΦΚΑ ανέρχονται σε 133 ευρώ (13,3% Χ1000 ευρώ), ενώ οι μέγιστες σε 200 ευρώ (20% Χ 1000 ευρώ).
Όποιος επαγγελματίας επιλέξει, έστω και για ένα μήνα, συντελεστή κάτω από το 20%, θα λάβει χαμηλότερη σύνταξη σε σχέση με εκείνη που θα έπαιρνε στην περίπτωση που πλήρωνε κάθε μήνα εισφορές σε ποσοστό 20%.
- Στον κλάδο επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ δίδεται επιλογής του ποσού το οποίο θα καταβάλλουν. Ως κατώτατο όριο όμως τίθεται το 11% του βασικού μισθού άγαμου ανειδίκευτου εργάτη, δηλαδή επί των 596 ευρώ.
- Με άλλα λόγια, το ελάχιστο καταβλητέο ποσό για τις εισφορές επικουρικού και εφάπαξ είναι τα 64,5 ευρώ (11% Χ 586 ευρώ). Το ελάχιστο αυτό ποσό είναι υποχρεωτικό, τόσο για εκείνους που δηλώνουν ετήσιο εισόδημα έως 7.032 ευρώ, όσο και για εκείνους που δηλώνουν πάνω από 7.032 ευρώ (ή 586 ευρώ/μήνα).
- Ωστόσο, όποιος ασφαλισμένος επιθυμεί και μπορεί να καταβάλλει το ποσό που προκύπτει επί του εισοδήματος (εφόσον αυτό είναι υψηλότερο των 7.032 ευρώ) που δηλώνει (ή οποιουδήποτε άλλου μεταξύ των 7.032 ευρώ και του δηλωθέντος εισοδήματος), μπορεί να το κάνει.
Παράδειγμα
Έστω αυτοαπασχολούμενος δικηγόρος με ετήσιο εισόδημα 12.000 ευρώ (ή 1000 ευρώ/μήνα).
Είναι υποχρεωμένος να καταβάλλει ελάχιστες εισφορές για εφάπαξ –επικουρικού ύψους 64,5 ευρώ (11% Χ 586 ευρώ). Ωστόσο, αν θέλει και είναι στην οικονομική θέση, μπορεί να καταβάλλει ποσό ύψους που φτάνει τα 110 ευρώ (11% Χ 1000 ευρώ).
Φυσικά, ο αυτοαπασχολούμενος ο οποίος θα καταβάλλει μόνο τις ελάχιστες εισφορές για επικουρικό και εφάπαξ, θα λάβει χαμηλότερες παροχές σε σχέση με εκείνον που θα καταβάλλει πχ τις μέγιστες.
Και αυτό γιατί το εν λόγω πακέτο δίνει τη δυνατότητα επιλογής του ύψους των εισφορών τις οποίες θα καταβάλλουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες ανά κλάδο ασφάλισης.
Πρόκειται για μία νέα τομή στο σύστημα της δημόσιας ασφάλισης (η οποία θα ισχύσει από τις αρχές του επόμενου έτους) μετά τον υπολογισμό των εισφορών των επαγγελματιών με βάση το εισόδημα τους, όπως ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2017 (σ.σ. και όχι με βάση τις ασφαλιστικές κλάσεις).
Η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των εισφορών οδηγεί ντε φάκτο στην αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των συντάξεων, οδηγώντας σε μεγαλύτερες, από τις αρχικά προβλεπόμενες μειώσεις στις νέες συντάξεις όσων ασφαλισμένων επαγγελματιών "επιλέξουν" να καταβάλλουν χαμηλότερες εισφορές.
Παράλληλα, η μείωση των ποσοστών των εισφορών (στην περίπτωση της κύριας ασφάλισης από το 20% στο 13,3%) και των καταβλητέων ποσών (στην περίπτωση του επικουρικού–εφάπαξ) για τους ελεύθερους επαγγελματίες ανοίγει "παράθυρο" ανάλογων μειώσεων στις εισφορές για τους μισθωτούς, σύμφωνα με ορισμένα στελέχη των ταμείων.
Για παράδειγμα η επιβολή του ποσοστού 13,3% για τις εισφορές κύριας ασφάλισης δεν είναι τυχαία, καθώς αντιστοιχεί ακριβώς στο ποσοστό της εργοδοτικής εισφοράς υπέρ της κύριας ασφάλισης των μισθωτών.
Το υπόλοιπο 6,7% καταβάλλεται από το εργαζόμενων. Το εν λόγω "παράθυρο" ενδεχόμενης μείωσης και των εισφορών της κύριας ασφάλισης των μισθωτών (αλλά και του επικουρικού-εφάπαξ) έχει εξαιρετική σημασία σε συνθήκες που η κυβέρνηση διαπραγματεύεται την αύξηση του κατώτατου μισθού από το 2019, ενώ από τον περασμένο Αύγουστο έχει επιστρέψει η επεκτασιμότητα των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων. Με άλλα λόγια, μια μείωση των εισφορών των μισθωτών θα διευκόλυνε την αποδοχή της αύξησης των μισθών από πλευράς εργοδοτών, σύμφωνα με τους ίδιους κύκλους.
Επίσης, αυτές οι εξαγγελθείσες ή υπολανθάνουσες νέες ανατροπές στις εισφορές και τις συντάξεις, "τρέχουν" την ώρα, που η κυβέρνηση διαπραγματεύεται με τους θεσμούς τη μη εφαρμογή των μειώσεων των ήδη καταβαλλομένων συντάξεων το 2019, ενώ εκκρεμεί η τύχη των συντάξεων που έχουν ήδη εκδοθεί βάσει του νόμου Κατρούγκαλου (καθώς σε ενδεχόμενη μη περικοπή των παλιών συντάξεων, γεννάται θέμα "νομιμοποίησης" των περικοπών στις νέες).
Ορισμένοι πολιτικοί κύκλοι, μάλιστα, συνδέουν τις ανατροπές που εξήγγειλε ο κ. Τσίπρας με τη διαπραγμάτευση περί μη εφαρμογής (σ.σ. ακύρωσης, αναστολής, σταδιακής εφαρμογής κλπ.) των περικοπών στις συντάξεις το 2019. Μ΄άλλα λόγια, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, θα μπορούσαν οι εξαγγελθείσες και παρεπόμενες ανατροπές να βελτιώσουν τις μεσοπρόθεσμες προβλέψεις για τον προϋπολογισμό των ταμείων και να καταστήσουν ακόμα περισσότερο "βιώσιμα" ώστε να αντέξουν τη μη περικοπή των συντάξεων…
Συγκεκριμένα, οι αλλαγές που θα ισχύσουν από την 1η Ιανουαρίου 2019 έχουν ως εξής:
- Στον κλάδο κύριας ασφάλισης (ΕΦΚΑ), δίδεται η δυνατότητα επιλογής του ποσοστού (%) των εισφορών για όσους δηλώνουν εισόδημα πάνω από 7.032 ευρώ ετησίως (ή 586 ευρώ/μήνα).
Ως κατώτατο ποσοστό, όμως, ορίζεται το 13,3% και ως ανώτατο το 20%. Μ΄άλλα λόγια, από το 2019 δεν θα ισχύει ένα ενιαίο υποχρεωτικό ποσοστό για τις εισφορές της κύριας ασφάλισης για όλους τους επαγγελματίες, δηλαδή το 20%, αλλά κάθε ασφαλισμένος θα επιλέγει κάθε μήνα, ανάλογα με τις δυνατότητες ένα ποσοστό μεταξύ 13,3% και 20%.
Οι καταβλητέες εισφορές, όμως, θα υπολογίζονται ως ποσό, όπως ισχύει και φέτος, με βάση το εισόδημα του κάθε ασφαλισμένου.
Με άλλα λόγια, ο επαγγελματίας θα πρέπει κάθε μήνα να καταβάλλει κατ΄ελάχιστο ποσό που αντιστοιχεί στο 13,3% του 1/12 του εισοδήματος του. Θα μπορεί, όμως, να καταβάλλει και ποσό που αντιστοιχεί σε μεγαλύτερο ποσοστό από το 13,3%, αλλά σε καμία περίπτωση πάνω από το 20%.
Παράδειγμα
Έστω ότι το εισόδημα ενός επαγγελματία ασφαλισμένου στον τέως ΟΑΕΕ ήταν φέτος 12.000 ευρώ. Σε μηνιαία βάση δηλαδή ανέρχεται σε 1.000 ευρώ. Οι ελάχιστες μηνιαίες εισφορές για τον ΕΦΚΑ ανέρχονται σε 133 ευρώ (13,3% Χ1000 ευρώ), ενώ οι μέγιστες σε 200 ευρώ (20% Χ 1000 ευρώ).
Όποιος επαγγελματίας επιλέξει, έστω και για ένα μήνα, συντελεστή κάτω από το 20%, θα λάβει χαμηλότερη σύνταξη σε σχέση με εκείνη που θα έπαιρνε στην περίπτωση που πλήρωνε κάθε μήνα εισφορές σε ποσοστό 20%.
- Στον κλάδο επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ δίδεται επιλογής του ποσού το οποίο θα καταβάλλουν. Ως κατώτατο όριο όμως τίθεται το 11% του βασικού μισθού άγαμου ανειδίκευτου εργάτη, δηλαδή επί των 596 ευρώ.
- Με άλλα λόγια, το ελάχιστο καταβλητέο ποσό για τις εισφορές επικουρικού και εφάπαξ είναι τα 64,5 ευρώ (11% Χ 586 ευρώ). Το ελάχιστο αυτό ποσό είναι υποχρεωτικό, τόσο για εκείνους που δηλώνουν ετήσιο εισόδημα έως 7.032 ευρώ, όσο και για εκείνους που δηλώνουν πάνω από 7.032 ευρώ (ή 586 ευρώ/μήνα).
- Ωστόσο, όποιος ασφαλισμένος επιθυμεί και μπορεί να καταβάλλει το ποσό που προκύπτει επί του εισοδήματος (εφόσον αυτό είναι υψηλότερο των 7.032 ευρώ) που δηλώνει (ή οποιουδήποτε άλλου μεταξύ των 7.032 ευρώ και του δηλωθέντος εισοδήματος), μπορεί να το κάνει.
Παράδειγμα
Έστω αυτοαπασχολούμενος δικηγόρος με ετήσιο εισόδημα 12.000 ευρώ (ή 1000 ευρώ/μήνα).
Είναι υποχρεωμένος να καταβάλλει ελάχιστες εισφορές για εφάπαξ –επικουρικού ύψους 64,5 ευρώ (11% Χ 586 ευρώ). Ωστόσο, αν θέλει και είναι στην οικονομική θέση, μπορεί να καταβάλλει ποσό ύψους που φτάνει τα 110 ευρώ (11% Χ 1000 ευρώ).
Φυσικά, ο αυτοαπασχολούμενος ο οποίος θα καταβάλλει μόνο τις ελάχιστες εισφορές για επικουρικό και εφάπαξ, θα λάβει χαμηλότερες παροχές σε σχέση με εκείνον που θα καταβάλλει πχ τις μέγιστες.
