Έχοντας λάβει θετικά μηνύματα για τα αιτήματα της Ελλάδας αναφορικά με την πορεία των μεταρρυθμίσεων, τις αναπτυξιακές προοπτικές της χώρας και για μεγαλύτερο δημοσιονομικό χώρο (ούτως ώστε αυξηθεί το πακέτο παροχών και οι χρηματοδοτήσεις για επενδύσεις), επιστρέφει από τις Βρυξέλλες ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.
Οι επαφές που είχε στο περιθώριο του Eurogroup με τον Επίτροπο Οικονομικών Υποθέσεων Πάολο Τζεντιλόνι, αλλά και με τον επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ ήταν θετικές.
Αυτό γίνεται φανερό και από την επίσημη τοποθέτηση του κ. Ρέγκλινγκ αμέσως μετά την ολοκλήρωση του Eurogroup. Αναφέρθηκε σε ενδείξεις για υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας σε σχέση με αυτό που εκτιμούσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δύο μήνες πριν και παρέπεμψε στις συναντήσεις που θα λάβουν χώρα στην Αθήνα από αύριο έως και την Παρασκευή κατά τις οποίες θα αξιολογηθεί περαιτέρω η κατάσταση.
Από σήμερα οι επικεφαλής των κλιμακίων των θεσμών καταφτάνουν στην Αθήνα, έχοντας ήδη μία πρώτη εικόνα από συζητήσεις που έλαβαν χώρα την προηγούμενη εβδομάδα σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων.Τα "ραντεβού" αρχίζουν το πρωί της Τετάρτης με το διαπραγματευτικό επιτελείο.
Αναχωρούν την Παρασκευή, οι διαβουλεύσεις θα συνεχισθούν εξ αποστάσεως. Στόχος τους είναι να ολοκληρώσουν έως τις 26 Φεβρουαρίου την έκθεση για την Πέμπτη αξιολόγηση η οποία και θα πρέπει να λάβει πολιτική έγκριση από το Eurogroup της 16ης Μαρτίου.
Τα προαπαιτούμενα
Θετικό είναι το κλίμα, σύμφωνα με πληροφορίες, για την πορεία των μεταρρυθμίσεων που έχει μέχρι στιγμής υλοποιήσει η Ελλάδα. Ωστόσο, οι εκπρόσωποι των θεσμών στις επαφές που θα έχουν στην Αθήνα θα συζητήσουν την επόμενη "γενιά" προαπαιτούμενων (σ.σ. με ορόσημα έως το τέλος Δεκεμβρίου του 2019).
Πέρα από το θέμα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού, στο τραπέζι βρίσκεται το ζήτημα των αντικειμενικών αξιών, της στελέχωσης της ΑΑΔΕ, αλλά και της αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Κράτους προς ιδιώτες.
Εκκρεμεί και το θέμα των αποφάσεων του ΣτΕ και το νέο ασφαλιστικό, το εργασιακό, οι παρεμβάσεις στο τομέα υγείας και πρόνοιας, οι κινήσεις για την απελευθέρωση των αγορών και για την ταχύτερη αδειοδότηση, για την ολοκλήρωση του κτηματολογίου και των δασικών χαρτών, των παρεμβάσεων στην αγορά ενέργειας και το δημόσιο.
Στο θέμα των ιδιωτικοποιήσεων, μεγάλες κινήσεις του 2018 - 2019 εκκρεμούν. Αφορούν στο Ελληνικό, στη ΔΕΠΑ, στο Αερολιμένα αλλά και στο θέμα της Εγνατίας οδού για το οποίο χθες κυβερνητικός αξιωματούχος παραδέχθηκε ότι υπάρχει εμφανής καθυστέρηση αν και τον τελευταίο καιρό έχει σημειωθεί πρόοδος.
Το πλέον κεντρικό ζήτημα όμως της παρούσας αξιολόγησης είναι το χρηματοπιστωτικό σύστημα με το ζήτημα των κρατικών εγγυήσεων, των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, του εξωδικαστικού και κυρίως την ενεργοποίηση του σχεδίου Ηρακλής και το νέο πτωχευτικό δίκαιο για ιδιώτες και επιχειρήσεις που θα ισχύει από την 1η Μαΐου.
Τα χαμηλότερα πλεονάσματα
Χθες από τις Βρυξέλλες πηγές του οικονομικού επιτελείου ανέφεραν ότι πέρα από τα ζητήματα της Πέμπτης αξιολόγησης υπάρχουν και τα αιτήματα της κυβέρνησης προς τους εταίρους και τους δανειστές τα οποία θα τεθούν στο τραπέζι των διαβουλεύσεων από αύριο. Ο λόγος για την αλλαγή χρήσης των κερδών ομολόγων για να χρηματοδοτούν συμφωνημένες επενδύσεις (έως 4,5 δισ. ευρώ), αλλά και το δικαίωμα μεταφοράς υπερπλεονασμάτων από έτος σε έτος ούτως ώστε υπάρχει μεγαλύτερος δημοσιονομικός χώρος για παροχές.
Πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος αναμένεται να διασφαλιστεί και με το δικαίωμα εξαίρεσης ποσού περί τα 200 εκατομμύρια ευρώ από τον μετά – προγραμματικό τρόπο υπολογισμού του πλεονάσματος για προσφυγικές δαπάνες. Το ποσό αυτό θα δώσει επιπλέον περιθώριο για μείωση του ΕΝΦΙΑ και της εισφοράς αλληλεγγύης.
Το θέμα της μεταφοράς υπερπλεονάσματος επιχειρείται από ελληνικής πλευράς να διευθετηθεί σε τεχνοκρατικό επίπεδο, ενώ το θέμα της αλλαγής χρήσης των κερδών ομολόγων αναμένεται από κοινοτικής πλευράς να αποτελέσει μία συζήτηση η οποία θα συνεχιστεί και στην επόμενη έκθεση αξιολόγησης (σ.σ. την 6η που θα αρχίσει τον Μάρτιο αμέσως μετά το Eurogroup), η οποία συνδέεται με το επόμενο πακέτο "δόσεων" από τα εν λόγω κέρδη ομολόγων. Προγραμματίζεται να επικυρωθεί πολιτικά τον Ιούνιο.
Όσον αφορά το μεγάλο ζήτημα της μείωσης των πρωτογενών πλεονασμάτων, σε αυτό αναφέρθηκε εκ νέου χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας. Είπε ότι στόχος της Ελλάδας είναι το πρωτογενές πλεόνασμα να μειωθεί στο 2% του ΑΕΠ από το 2021 αντί για τον ήδη συμφωνημένο στόχο του 3,5% του ΑΕΠ.
Το συγκεκριμένο θέμα επισήμως θα τεθεί λίγο αργότερα. Και τούτο διότι, σύμφωνα με ελληνικές πηγές, θα πρέπει πρώτα να γραφθεί η ελληνική έκθεση βιωσιμότητας του χρέους. Το Υπουργείο Οικονομικών προγραμματίζει να την εντάξει στο Μεσοπρόθεσμο προϋπολογισμό που θα ανακοινώσει σε Βρυξέλλες και Αθήνα τον Απρίλιο – Μάιο. Εν συνεχεία θα δομηθεί και η ανάλογη έκθεση των Θεσμών.
Πάντως και σε αυτό το πεδίο μείωσης των πλεονασμάτων, ο στόχος από ελληνικής πλευράς είναι οι αποφάσεις να ανακοινωθούν μέσα στο πρώτο εξάμηνο του έτους.
Στις χθεσινές συναντήσεις των θεσμών με τον Έλληνα ΥΠΟΙΚ φέρεται ότι μεταφέρθηκε η ικανοποίηση για τη διάθεση συνεργασίας μεταξύ των δύο πλευρών. Επιπλέον ο νέος Επίτροπος προανήγγειλε επίσκεψη στην Αθήνα στις αρχές Φεβρουαρίου και συναντήσεις με την Ελληνική ηγεσία.
Το ΑΕΠ και το χρέος
Σημειώνεται ότι στις φθινοπωρινές της προβλέψεις η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπολόγισε το ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ το 2020 στο 2,3%, έναντι 2,8% που προβλέπει ο κρατικός προϋπολογισμός, αλλά και νεότερων εκτιμήσεων της Ελληνικής κυβέρνησης για ακόμα υψηλότερη άνοδο του ΑΕΠ.
Ο εν λόγω ρυθμός (σ.σ. ο οποίος παραμένει ισχυρός σε σχέση με τα Ευρωπαϊκά δεδομένα και τους τριγμούς που δέχεται η διεθνής οικονομία), μαζί με το χαμηλότερο κόστος δανεισμού, αποτελούν δύο από τα βασικά επιχειρήματα της κυβέρνησης στη διαπραγμάτευση για μεγαλύτερη δημοσιονομική ευελιξία. Και τούτο καθώς θεωρείται ότι διατηρούν σε βιώσιμα επίπεδα την καμπύλη του χρέους με χαμηλότερο δημοσιονομικό στόχο.
Οι επαφές που είχε στο περιθώριο του Eurogroup με τον Επίτροπο Οικονομικών Υποθέσεων Πάολο Τζεντιλόνι, αλλά και με τον επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ ήταν θετικές.
Αυτό γίνεται φανερό και από την επίσημη τοποθέτηση του κ. Ρέγκλινγκ αμέσως μετά την ολοκλήρωση του Eurogroup. Αναφέρθηκε σε ενδείξεις για υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας σε σχέση με αυτό που εκτιμούσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δύο μήνες πριν και παρέπεμψε στις συναντήσεις που θα λάβουν χώρα στην Αθήνα από αύριο έως και την Παρασκευή κατά τις οποίες θα αξιολογηθεί περαιτέρω η κατάσταση.
Από σήμερα οι επικεφαλής των κλιμακίων των θεσμών καταφτάνουν στην Αθήνα, έχοντας ήδη μία πρώτη εικόνα από συζητήσεις που έλαβαν χώρα την προηγούμενη εβδομάδα σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων.Τα "ραντεβού" αρχίζουν το πρωί της Τετάρτης με το διαπραγματευτικό επιτελείο.
Αναχωρούν την Παρασκευή, οι διαβουλεύσεις θα συνεχισθούν εξ αποστάσεως. Στόχος τους είναι να ολοκληρώσουν έως τις 26 Φεβρουαρίου την έκθεση για την Πέμπτη αξιολόγηση η οποία και θα πρέπει να λάβει πολιτική έγκριση από το Eurogroup της 16ης Μαρτίου.
Τα προαπαιτούμενα
Θετικό είναι το κλίμα, σύμφωνα με πληροφορίες, για την πορεία των μεταρρυθμίσεων που έχει μέχρι στιγμής υλοποιήσει η Ελλάδα. Ωστόσο, οι εκπρόσωποι των θεσμών στις επαφές που θα έχουν στην Αθήνα θα συζητήσουν την επόμενη "γενιά" προαπαιτούμενων (σ.σ. με ορόσημα έως το τέλος Δεκεμβρίου του 2019).
Πέρα από το θέμα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού, στο τραπέζι βρίσκεται το ζήτημα των αντικειμενικών αξιών, της στελέχωσης της ΑΑΔΕ, αλλά και της αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Κράτους προς ιδιώτες.
Εκκρεμεί και το θέμα των αποφάσεων του ΣτΕ και το νέο ασφαλιστικό, το εργασιακό, οι παρεμβάσεις στο τομέα υγείας και πρόνοιας, οι κινήσεις για την απελευθέρωση των αγορών και για την ταχύτερη αδειοδότηση, για την ολοκλήρωση του κτηματολογίου και των δασικών χαρτών, των παρεμβάσεων στην αγορά ενέργειας και το δημόσιο.
Στο θέμα των ιδιωτικοποιήσεων, μεγάλες κινήσεις του 2018 - 2019 εκκρεμούν. Αφορούν στο Ελληνικό, στη ΔΕΠΑ, στο Αερολιμένα αλλά και στο θέμα της Εγνατίας οδού για το οποίο χθες κυβερνητικός αξιωματούχος παραδέχθηκε ότι υπάρχει εμφανής καθυστέρηση αν και τον τελευταίο καιρό έχει σημειωθεί πρόοδος.
Το πλέον κεντρικό ζήτημα όμως της παρούσας αξιολόγησης είναι το χρηματοπιστωτικό σύστημα με το ζήτημα των κρατικών εγγυήσεων, των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, του εξωδικαστικού και κυρίως την ενεργοποίηση του σχεδίου Ηρακλής και το νέο πτωχευτικό δίκαιο για ιδιώτες και επιχειρήσεις που θα ισχύει από την 1η Μαΐου.
Τα χαμηλότερα πλεονάσματα
Χθες από τις Βρυξέλλες πηγές του οικονομικού επιτελείου ανέφεραν ότι πέρα από τα ζητήματα της Πέμπτης αξιολόγησης υπάρχουν και τα αιτήματα της κυβέρνησης προς τους εταίρους και τους δανειστές τα οποία θα τεθούν στο τραπέζι των διαβουλεύσεων από αύριο. Ο λόγος για την αλλαγή χρήσης των κερδών ομολόγων για να χρηματοδοτούν συμφωνημένες επενδύσεις (έως 4,5 δισ. ευρώ), αλλά και το δικαίωμα μεταφοράς υπερπλεονασμάτων από έτος σε έτος ούτως ώστε υπάρχει μεγαλύτερος δημοσιονομικός χώρος για παροχές.
Πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος αναμένεται να διασφαλιστεί και με το δικαίωμα εξαίρεσης ποσού περί τα 200 εκατομμύρια ευρώ από τον μετά – προγραμματικό τρόπο υπολογισμού του πλεονάσματος για προσφυγικές δαπάνες. Το ποσό αυτό θα δώσει επιπλέον περιθώριο για μείωση του ΕΝΦΙΑ και της εισφοράς αλληλεγγύης.
Το θέμα της μεταφοράς υπερπλεονάσματος επιχειρείται από ελληνικής πλευράς να διευθετηθεί σε τεχνοκρατικό επίπεδο, ενώ το θέμα της αλλαγής χρήσης των κερδών ομολόγων αναμένεται από κοινοτικής πλευράς να αποτελέσει μία συζήτηση η οποία θα συνεχιστεί και στην επόμενη έκθεση αξιολόγησης (σ.σ. την 6η που θα αρχίσει τον Μάρτιο αμέσως μετά το Eurogroup), η οποία συνδέεται με το επόμενο πακέτο "δόσεων" από τα εν λόγω κέρδη ομολόγων. Προγραμματίζεται να επικυρωθεί πολιτικά τον Ιούνιο.
Όσον αφορά το μεγάλο ζήτημα της μείωσης των πρωτογενών πλεονασμάτων, σε αυτό αναφέρθηκε εκ νέου χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας. Είπε ότι στόχος της Ελλάδας είναι το πρωτογενές πλεόνασμα να μειωθεί στο 2% του ΑΕΠ από το 2021 αντί για τον ήδη συμφωνημένο στόχο του 3,5% του ΑΕΠ.
Το συγκεκριμένο θέμα επισήμως θα τεθεί λίγο αργότερα. Και τούτο διότι, σύμφωνα με ελληνικές πηγές, θα πρέπει πρώτα να γραφθεί η ελληνική έκθεση βιωσιμότητας του χρέους. Το Υπουργείο Οικονομικών προγραμματίζει να την εντάξει στο Μεσοπρόθεσμο προϋπολογισμό που θα ανακοινώσει σε Βρυξέλλες και Αθήνα τον Απρίλιο – Μάιο. Εν συνεχεία θα δομηθεί και η ανάλογη έκθεση των Θεσμών.
Πάντως και σε αυτό το πεδίο μείωσης των πλεονασμάτων, ο στόχος από ελληνικής πλευράς είναι οι αποφάσεις να ανακοινωθούν μέσα στο πρώτο εξάμηνο του έτους.
Στις χθεσινές συναντήσεις των θεσμών με τον Έλληνα ΥΠΟΙΚ φέρεται ότι μεταφέρθηκε η ικανοποίηση για τη διάθεση συνεργασίας μεταξύ των δύο πλευρών. Επιπλέον ο νέος Επίτροπος προανήγγειλε επίσκεψη στην Αθήνα στις αρχές Φεβρουαρίου και συναντήσεις με την Ελληνική ηγεσία.
Το ΑΕΠ και το χρέος
Σημειώνεται ότι στις φθινοπωρινές της προβλέψεις η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπολόγισε το ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ το 2020 στο 2,3%, έναντι 2,8% που προβλέπει ο κρατικός προϋπολογισμός, αλλά και νεότερων εκτιμήσεων της Ελληνικής κυβέρνησης για ακόμα υψηλότερη άνοδο του ΑΕΠ.
Ο εν λόγω ρυθμός (σ.σ. ο οποίος παραμένει ισχυρός σε σχέση με τα Ευρωπαϊκά δεδομένα και τους τριγμούς που δέχεται η διεθνής οικονομία), μαζί με το χαμηλότερο κόστος δανεισμού, αποτελούν δύο από τα βασικά επιχειρήματα της κυβέρνησης στη διαπραγμάτευση για μεγαλύτερη δημοσιονομική ευελιξία. Και τούτο καθώς θεωρείται ότι διατηρούν σε βιώσιμα επίπεδα την καμπύλη του χρέους με χαμηλότερο δημοσιονομικό στόχο.
