Τα καλά νέα είναι πως η Ελλάδα, μαζί με την Ισπανία και την Ιταλία είναι οι πιο ευνοημένες χώρες του νέου πακέτου που προτείνει η Κομισιόν.
Ωστόσο, τα λεφτά που αναλογούν στη χώρα μας, δηλαδή τα "έως 32 δισ. ευρώ" δεν είναι δεδομένα για 2 λόγους. Πρώτον γιατί η απόφαση για το πακέτο ανά την ΕΕ δεν έχει ληφθεί και δεύτερον γιατί μία σειρά από κανόνες κατανομής καθώς και συγκεκριμένες προθεσμίες πρέπει να ικανοποιηθούν.
Αναλυτικά, σύμφωνα με πληροφορίες, η "κλείδα" (όπως λέγεται) διανομής των 750 δισ. ευρώ ανά κράτος (δηλαδή έως 32 δισ. στην Ελλάδα) είναι θέμα διαπραγμάτευσης και συζήτησης με τα κράτη-μέλη. Επιπλέον είναι μεγάλη η σημασία της πολιτικής έγκρισης του πακέτου, αφού διαφορετικά μπορεί να επαναληφθεί η αρνητική πείρα της προηγούμενης κρίσης κατά τη διάρκεια της οποίας διστακτικά βήματα προκάλεσαν μεγάλες οικονομικές επιπτώσεις.
Όσον αφορά στους κανόνες που διέπουν το πακέτο της Κομισιόν, το ποσό της κατανομής προτείνεται να είναι "κλειδωμένο" για κάθε κράτος μέλος, όπως έγραφε και το Capital.gr για τα πρώτα μόνο έτη, δηλαδή έως το 2022. Μετά, για τα επόμενα 2 χρόνια (το σχέδιο ανάκαμψης λήγει το 2024) μπορεί ένα κράτος να κάνει αίτηση για χρηματοδότηση μόνο αν "περισσεύουν" λεφτά, στο πλαίσιο των προκηρύξεων της Επιτροπής. Ουσιαστικά τα κράτη θα έχουν δύο χρόνια να καταθέσουν τα σχέδιά τους και να επωφεληθούν από το μέγιστο του ποσού που τους αναλογεί. Μετά το 2022 τα διαθέσιμα ποσά θα γνωστοποιούνται από προσκλήσεις της Κομισιόν στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού εξαμήνου.
Επιπλέον ένα κράτος θα πρέπει να έχει εξαντλήσει το σκέλος των επιδοτήσεων για να ζητήσει δάνεια (από τα 32 δισ. ευρώ που αναλογούν στην Ελλάδα τα 9,4 δισ. ευρώ είναι δάνεια). Μέχρι τον Δεκέμβριο του 2024 τα κράτη θα μπορούν να ζητήσουν και δάνεια επιπλέον των επιδοτήσεων αλλά θα πρέπει να εξηγήσουν/αποδείξουν πως έχουν επιπλέον ανάγκες που συνδέονται με επιπλέον επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις.
Το αίτημα
Όσον αφορά στο πώς θα διεκδικήσει η Ελλάδα τα χρήματα που της αναλογούν, σύμφωνα με πληροφορίες, θα υπάρχει άτυπη διαπραγμάτευση με την Κομισιόν για το περιεχόμενο του πακέτου πριν υποβληθεί επισήμως η πρόταση στις Βρυξέλλες. Η 1η πρόταση θα γίνει Σεπτέμβριο – Οκτώβριο (αν εγκριθεί το πακέτο), αλλά η "κανονική" πρόταση θα γίνεται πριν το τέλος Απριλίου κάθε χρόνου.
Η Ελλάδα, σύμφωνα με τις πληροφορίες, θα έχει την ίδια αντιμετώπιση με τα άλλα κράτη – μέλη. Τα σχέδια θα πρέπει να δίνουν έμφαση στο σκέλος των δημοσίων επενδύσεων αλλά και στη διασφάλιση της μετάβασης σε μία πράσινη και ψηφιακή οικονομία. Δηλαδή τα σχέδια θα πρέπει να είναι συμβατά με την πράσινη και την ψηφιακή ατζέντα της ΕΕ. Ουσιαστικά θα συνιστούν ένα συνεκτικό εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων.
Τα κράτη καλούνται να ετοιμάσουν τα σχέδιά τους. θα υπάρχει διάλογος ανάμεσα στην Επιτροπή και στα κράτη-μέλη αναφορικά με τη σχέδια. Θα εξεταστεί αν είναι συμβατά με τους στόχους (πράσινη και ψηφιακή ατζέντα) και με τις συστάσεις που υπάρχουν για κάθε κράτος-μέλος στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού εξαμήνου. Πρώτα θα υπάρχει μία άτυπη συμφωνία μεταξύ Κομισιόν και κράτους-μέλους και μετά θα υπάρχει μία επίσημη διαδικασία συμφωνίας για το σχέδιο που θα υποβληθεί προς έγκριση. Τα σχέδια θα συνδέονται και με επενδύσεις και με μεταρρυθμίσεις.
Μεγάλες πιέσεις στην ΕΕ
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα κράτη-μέλη είναι σε πολύ δύσκολη θέση όσον αφορά στις δυνατότητες που έχουν να στηρίξουν την οικονομία τους. Έτσι, αν δεν αναληφθεί δράση σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα υπάρξουν μεγαλύτεροι κίνδυνοι στην οικονομία αλλά και ο κίνδυνος για μεγάλο χρονικό διάστημα να εγκλωβιστεί η Ευρώπη σε χαμηλούς ρυθμούς αύξησης του ΑΕΠ και του εισοδήματος.
Υπολογίζεται πως το "κενό" των χρηματοδοτικών αναγκών των κρατών μελών είναι 1,7 τρισ. ευρώ το 2020 και το 2021.
Η μεγάλη "ατμομηχανή" είναι ο νέος μηχανισμός που θα μοιράσει 560 δισ. ευρώ. Ωστόσο θα δοθούν επιπλέον χρήματα από το εργαλείο φερεγγυότητας στο οποίο θα μπορούν να μετέχουν επιχειρήσεις που έχουν έδρα και λειτουργούν στην ΕΕ, είναι οικονομικά βιώσιμες αλλά έχουν πληγεί από την πανδημία και είναι δύσκολο να χρηματοδοτηθούν από την αγορά. Επίσης έμφαση δίδεται στο πρόγραμμα διάδοχο του SURE που επιχειρείται να ξεκινήσει φέτος.
Ωστόσο, τα λεφτά που αναλογούν στη χώρα μας, δηλαδή τα "έως 32 δισ. ευρώ" δεν είναι δεδομένα για 2 λόγους. Πρώτον γιατί η απόφαση για το πακέτο ανά την ΕΕ δεν έχει ληφθεί και δεύτερον γιατί μία σειρά από κανόνες κατανομής καθώς και συγκεκριμένες προθεσμίες πρέπει να ικανοποιηθούν.
Αναλυτικά, σύμφωνα με πληροφορίες, η "κλείδα" (όπως λέγεται) διανομής των 750 δισ. ευρώ ανά κράτος (δηλαδή έως 32 δισ. στην Ελλάδα) είναι θέμα διαπραγμάτευσης και συζήτησης με τα κράτη-μέλη. Επιπλέον είναι μεγάλη η σημασία της πολιτικής έγκρισης του πακέτου, αφού διαφορετικά μπορεί να επαναληφθεί η αρνητική πείρα της προηγούμενης κρίσης κατά τη διάρκεια της οποίας διστακτικά βήματα προκάλεσαν μεγάλες οικονομικές επιπτώσεις.
Όσον αφορά στους κανόνες που διέπουν το πακέτο της Κομισιόν, το ποσό της κατανομής προτείνεται να είναι "κλειδωμένο" για κάθε κράτος μέλος, όπως έγραφε και το Capital.gr για τα πρώτα μόνο έτη, δηλαδή έως το 2022. Μετά, για τα επόμενα 2 χρόνια (το σχέδιο ανάκαμψης λήγει το 2024) μπορεί ένα κράτος να κάνει αίτηση για χρηματοδότηση μόνο αν "περισσεύουν" λεφτά, στο πλαίσιο των προκηρύξεων της Επιτροπής. Ουσιαστικά τα κράτη θα έχουν δύο χρόνια να καταθέσουν τα σχέδιά τους και να επωφεληθούν από το μέγιστο του ποσού που τους αναλογεί. Μετά το 2022 τα διαθέσιμα ποσά θα γνωστοποιούνται από προσκλήσεις της Κομισιόν στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού εξαμήνου.
Επιπλέον ένα κράτος θα πρέπει να έχει εξαντλήσει το σκέλος των επιδοτήσεων για να ζητήσει δάνεια (από τα 32 δισ. ευρώ που αναλογούν στην Ελλάδα τα 9,4 δισ. ευρώ είναι δάνεια). Μέχρι τον Δεκέμβριο του 2024 τα κράτη θα μπορούν να ζητήσουν και δάνεια επιπλέον των επιδοτήσεων αλλά θα πρέπει να εξηγήσουν/αποδείξουν πως έχουν επιπλέον ανάγκες που συνδέονται με επιπλέον επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις.
Το αίτημα
Όσον αφορά στο πώς θα διεκδικήσει η Ελλάδα τα χρήματα που της αναλογούν, σύμφωνα με πληροφορίες, θα υπάρχει άτυπη διαπραγμάτευση με την Κομισιόν για το περιεχόμενο του πακέτου πριν υποβληθεί επισήμως η πρόταση στις Βρυξέλλες. Η 1η πρόταση θα γίνει Σεπτέμβριο – Οκτώβριο (αν εγκριθεί το πακέτο), αλλά η "κανονική" πρόταση θα γίνεται πριν το τέλος Απριλίου κάθε χρόνου.
Η Ελλάδα, σύμφωνα με τις πληροφορίες, θα έχει την ίδια αντιμετώπιση με τα άλλα κράτη – μέλη. Τα σχέδια θα πρέπει να δίνουν έμφαση στο σκέλος των δημοσίων επενδύσεων αλλά και στη διασφάλιση της μετάβασης σε μία πράσινη και ψηφιακή οικονομία. Δηλαδή τα σχέδια θα πρέπει να είναι συμβατά με την πράσινη και την ψηφιακή ατζέντα της ΕΕ. Ουσιαστικά θα συνιστούν ένα συνεκτικό εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων.
Τα κράτη καλούνται να ετοιμάσουν τα σχέδιά τους. θα υπάρχει διάλογος ανάμεσα στην Επιτροπή και στα κράτη-μέλη αναφορικά με τη σχέδια. Θα εξεταστεί αν είναι συμβατά με τους στόχους (πράσινη και ψηφιακή ατζέντα) και με τις συστάσεις που υπάρχουν για κάθε κράτος-μέλος στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού εξαμήνου. Πρώτα θα υπάρχει μία άτυπη συμφωνία μεταξύ Κομισιόν και κράτους-μέλους και μετά θα υπάρχει μία επίσημη διαδικασία συμφωνίας για το σχέδιο που θα υποβληθεί προς έγκριση. Τα σχέδια θα συνδέονται και με επενδύσεις και με μεταρρυθμίσεις.
Μεγάλες πιέσεις στην ΕΕ
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα κράτη-μέλη είναι σε πολύ δύσκολη θέση όσον αφορά στις δυνατότητες που έχουν να στηρίξουν την οικονομία τους. Έτσι, αν δεν αναληφθεί δράση σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα υπάρξουν μεγαλύτεροι κίνδυνοι στην οικονομία αλλά και ο κίνδυνος για μεγάλο χρονικό διάστημα να εγκλωβιστεί η Ευρώπη σε χαμηλούς ρυθμούς αύξησης του ΑΕΠ και του εισοδήματος.
Υπολογίζεται πως το "κενό" των χρηματοδοτικών αναγκών των κρατών μελών είναι 1,7 τρισ. ευρώ το 2020 και το 2021.
Η μεγάλη "ατμομηχανή" είναι ο νέος μηχανισμός που θα μοιράσει 560 δισ. ευρώ. Ωστόσο θα δοθούν επιπλέον χρήματα από το εργαλείο φερεγγυότητας στο οποίο θα μπορούν να μετέχουν επιχειρήσεις που έχουν έδρα και λειτουργούν στην ΕΕ, είναι οικονομικά βιώσιμες αλλά έχουν πληγεί από την πανδημία και είναι δύσκολο να χρηματοδοτηθούν από την αγορά. Επίσης έμφαση δίδεται στο πρόγραμμα διάδοχο του SURE που επιχειρείται να ξεκινήσει φέτος.
