20 παγίδες και πώς να τις αποφύγετε

Η αποφυγή παγίδων είναι κάθε χρόνο το μεγάλο στοίχημα των φορολογουμένων, προκειμένου να μην πληρώσουν παραπάνω φόρους.


Η ώρα της εφορίας έφθασε και φέτος για περίπου 3,5 εκατομμύρια μισθωτούς και συνταξιούχους, για τους οποίους οι προθεσμίες υποβολής της δήλωσης εισοδήματος και της Δήλωσης Στοιχείων Ακινήτων (Ε9) τρέχουν από χθες και μέχρι τη 18η Ιουνίου ανάλογα με το τελευταίο ψηφίο του ΑΦΜ τους, ενώ δόθηκε νέα παράταση μέχρι τις 30 Ιουνίου και ανεξαρτήτως ΑΦΜ για όσους τις υποβάλουν ηλεκτρονικά.

Με τουλάχιστον 130 δικαιολογητικά κατά περίπτωση, οι φορολογούμενοι οφείλουν να προσκομίσουν τα απαιτούμενα αποδεικτικά-βεβαιώσεις αν δεν θέλουν να χάσουν εκπτώσεις δαπανών, και κυρίως αν δεν θέλουν να αναλωθούν σε ατελείωτα πήγαινε-έλα στην Εφορία. Για να αποφύγετε την αύξηση του φόρου δεν έχετε παρά να εντρυφήσετε στις «20» παγίδες, οι οποίες αφορούν τα εξής:

1 Της φορολογικής δήλωσης προηγείται απαραιτήτως δήλωση στο Μητρώο για αλλαγές στα στοιχεία (διεύθυνση, οικογενειακή κατάσταση κ.λπ.) φορολογουμένου ή συζύγου.

2 Η αναγραφή κινητού τηλεφώνου είναι προαιρετική και σε καμία περίπτωση υποχρεωτική.

3 Απαραίτητη η αναγραφή του δήμου στου οποίου τα δημοτολόγια ήταν εγγεγραμμένος ο φορολογούμενος στις 31.12.2009. Αν είναι λάθος ο δήμος που έχει αναγράψει το υπουργείο, απλώς διορθώστε τον (σ.σ. δεν απαιτείται δήλωση στο Μητρώο).

Αφορολόγητο παιδιών

4 Το αφορολόγητο των παιδιών ισχύει μόνο αν δηλώσετε τα ονόματά τους, έτος γέννησης και τυχόν βαθμίδα εκπαίδευσης, αλλά και τον αριθμό των παιδιών στον πίνακα 3 (κωδικός 003), ειδάλλως δεν θα σας συνυπολογίσουν το αφορολόγητο.

5 Δεν απαλείφθηκε η αναγραφή του ΕΚΑΣ, απλώς μεταφέρθηκε στον πίνακα 6 (κωδικοί 305-306), καθώς το ποσό αυτό είναι αφορολόγητο.

6 Μπορεί να απαλλάσσονται του φόρου, αλλά μπορεί να συνυπολογιστούν για την κάλυψη τεκμηρίου εισοδήματα, όπως εφάπαξ οικονομική ενίσχυση 500 ευρώ που πήραν οι δανειολήπτες, έκτακτο επίδομα κοινωνικής ενίσχυσης και έκτακτη οικονομική ενίσχυση κοινωνικής αλληλεγγύης (300-1.300 ευρώ). Οπότε αναγράφονται στον πίνακα 6 (κωδικοί 659-660).

7 Η απαλλαγή από φόρο εισοδήματος των κερδών και του δικαιώματος παραχώρησης εκμετάλλευσης περιπτέρου για αναπήρους ισχύει, με την προϋπόθεση ότι παίρνουν πολεμική ή στρατιωτική σύνταξη, οπότε πρέπει να προσκομιστεί το σχετικό αποδεικτικό.

8 Για την κάλυψη τεκμηρίων υπάρχει και η εναλλακτική οδός των εισοδημάτων προηγούμενων ετών -και όχι απλώς πενταετίας, αλλά όσων χρόνων πίσω επιθυμεί. Προϋπόθεση να επικαλείται εισόδημα συνεχόμενων ετών και μέχρι το 2008. Για τα χρόνια αυτά αφαιρούνται φυσικά τεκμαρτές δαπάνες και δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, ανεξάρτητα από το αν απαλλάσσονται ή όχι από τεκμήριο. Ακόμη και συμπληρωματική δήλωση μπορεί να γίνει για τα έτη που επικαλείστε εισόδημα, αρκεί να μην έχει παραγραφεί το δικαίωμα του Δημοσίου για να μπορεί να επιβάλλει φόρο.

9 Για το ανήλικο παιδί που έχει εισοδήματα από ακίνητα υποβάλλεται ξεχωριστή δήλωση εισοδήματος. Σε δωρεά ακινήτου από παππούδες-γιαγιάδες υποβάλλεται δήλωση στο όνομα του ανήλικου παιδιού. Αν όμως το ακίνητο μεταβιβάστηκε από τους γονείς στους παππούδες-γιαγιάδες και κατόπιν στο παιδί, τότε δεν φορολογείται στο όνομα του ανήλικου, αλλά προστίθεται στα εισοδήματα των γονέων.

Ιατρικές επισκέψεις

10 Οι επισκέψεις σε γιατρούς αφαιρούνται στο σύνολό τους από το φορολογητέο εισόδημα, εφόσον προσκομίσετε την απόδειξη παροχής υπηρεσιών ή βεβαίωση Ταμείου όπου αναγράφεται χωριστά η δαπάνη αυτή τότε. Αν όμως η βεβαίωση του Ταμείου δεν αναγράφει χωριστά τη δαπάνη, απαιτείται υπεύθυνη δήλωση και φωτοαντίγραφα των αποδείξεων παροχής υπηρεσιών που θα βρείτε στο Ταμείο σας. Ειδάλλως, θα εκπέσει ως νοσοκομειακή δαπάνη, δηλαδή μόνο το 20% και μέχρι 6.000 ευρώ από τον φόρο.

Το 20% και μέχρι 6.000 ευρώ από τον φόρο αφαιρείται για δαπάνες ιατρικής περίθαλψης (νοσήλια, γυαλιά οράσεως κ.λπ.) και διαρκούς ιατρικής κάλυψης.

Οι δαπάνες σε γιατρούς και γενικώς τα έξοδα ιατρικής περίθαλψης δηλώνονται στους κωδικούς 051-052, ενώ οι νοσοκομειακές, η διαρκής ιατρική κάλυψη και η περίθαλψη ηλικιωμένων στους κωδικούς 047-048. Οι δαπάνες στο εξωτερικό δηλώνονται στους κωδικούς από 043 έως 046.

11 Περιοριστικά του φορολογητέου εισοδήματος λειτουργούν και οι αμοιβές (πλην παράστασης σύνταξης συμβολαίου) σε δικηγόρους (κωδικοί 041-042) εφόσον προσκομίσετε απόδειξη.

12 Η έκπτωση τόκων από στεγαστικά δάνεια πρώτης κατοικίας διαμορφώνεται ανάλογα με τον χρόνο που το πήρατε. Για δάνεια που συνάφθηκαν μέχρι 31.12.1999 εκπίπτει το 100% των τόκων από το εισόδημα (κωδικοί 063-064), από 1.1.2000 έως 31.12.2002 το 100% των τόκων για μέχρι 120 τ.μ. της επιφάνειας της κατοικίας (κωδικοί 065-066), από 1.1.2003 μέχρι 31.12.2008 το 20% των τόκων από τον φόρο για κατοικία μέχρι 120 τ.μ. και δάνειο μέχρι 200.000 ευρώ (κωδικοί 055-056) και για δάνεια από πού πήρατε μέσα στο 2009 το 40% των τόκων για κατοικία μέχρι 200 τ.μ. και δάνειο μέχρι 350.000 ευρώ (κωδικοί 027-028). Στις περιπτώσεις που τίθεται ο όρος της επιφάνειας, δηλώνονται και τα τετραγωνικά (κωδικοί 071, 077 και 075 κατά περίπτωση) και αν υπάρχει ο όρος του ύψους του δανείου δηλώνεται το ποσό (κωδικοί 069-070 και 029-030).

Η αναγνώριση γίνεται μόνο αν η βεβαίωση της τράπεζας αναγράφει ότι αφορά πρώτη κατοικία.

13 Ειδικά για το 2009 εκπίπτουν και τόκοι στεγαστικών δανείων για την απόκτηση και δεύτερης ή τρίτης κ.ο.κ. κατοικίας. Η έκπτωση φθάνει στο 40% των τόκων από τον φόρο για μέχρι 120 τ.μ. επιφάνειας και 350.000 ευρώ δανείου.

14 Η έκπτωση δαπάνης από αμοιβαία κεφάλαια εσωτερικού ή συνδεδεμένα με ασφαλιστήρια συμβόλαια ζωής, γίνεται μόνο αν τα έχετε κρατήσει τρία χρόνια.

Εκπίπτει το 20% από το εισόδημα και μέχρι 3.000 ευρώ.

15 Αν έχετε μαζέψει αποδείξεις (δεξιώσεις γάμων και βαπτίσεων, ταβέρνες, εστιατόρια, μπαρ, κέντρα διασκέδασης, μεσιτείες, συντήρηση και εγκατάσταση συστημάτων ψύξης -θέρμανσης, παροχή υπηρεσιών από τεχνικούς για συντήρηση-επισκευή κατοικιών, ωδεία, μπαλέτο, πολεμικές τέχνες κ.λπ.) και μέχρι 20.000 ευρώ, εκπίπτει 40% και μέχρι 8.000 ευρώ από το οικογενειακό εισόδημα. Η δαπάνη επιμερίζεται μεταξύ των συζύγων ανάλογα με το εισόδημα του καθενός.

16 Για συζύγους ισχύει η μεταγενέστερη προθεσμία υποβολής της κατηγορίας από την οποία έχει εισόδημα ένας εκ των δύο και πάντοτε λαμβάνεται υπόψη το τελευταίο ψηφίο ΑΦΜ του συζύγου και ανεξάρτητα αν δεν έχει εισοδήματα από τη μεταγενέστερη προθεσμία της κατηγορίας αυτής και έχει μόνο η σύζυγος. Αν για τον σύζυγο η προθεσμία λήγει 15 Μαρτίου και για τη σύζυγο 31 Μαΐου, τότε η δήλωση θα υποβληθεί στις 2 Ιουνίου, καθώς τότε λήγει η προθεσμία για το ΑΦΜ του συζύγου (λήγει σε 80) κι ας μην έχει εισόδημα από μισθωτή υπηρεσία, καθώς από την κατηγορία αυτή έχει εισόδημα ο σύζυγος.

17 Μεταφορά δαπάνης μεταξύ συζύγων αν κάποιος δεν έχει εισόδημα γίνεται μόνο για: αφορολόγητο παιδιών, ιατρική και νοσοκομειακή περίθαλψη, περίθαλψη ηλικιωμένων, διαρκή ιατρική κάλυψη, ενοίκιο κύριας κατοικίας και παιδιών που σπουδάζουν, δίδακτρα σε ιδιαίτερα και φροντιστήρια, παραμεθόριες περιοχές και αναπηρία.

18 Δεν μεταφέρονται μεταξύ συζύγων οι δαπάνες: τόκοι στεγαστικού δανείου, ασφάλιστρα, εισφορές σε Ταμεία, αμοιβές δικηγόρων, ενοίκια λόγω μετεγκατάστασης στην επαρχία, δωρεές, φυσικό αέριο ή ηλιακοί θερμοσίφωνες κ.λπ., διατροφή και αμοιβαία κεφάλαια εξωτερικού.

19 Αν θέλετε να έχετε έκπτωση 1,5% και μέχρι 118 ευρώ από τον φόρο τότε προτιμήστε την ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης.

20 Σε μεγάλες επιστροφές φόρου, άνω των 1.500 ευρώ, διενεργείται εκτενής έλεγχος και σε τυχόν χρέη σάς επιστρέφουν τη διαφορά.