Χρησιμοποιούν την ευρω-βοήθεια για να βγάλουν κέρδη

Είναι κοινό μυστικό ότι οι τράπεζες δεν παίρνουν κεφάλαια από την ΕΚΤ μόνο λόγω ανάγκης.



Αντλούν επίσης κεφάλαια γιατί είναι φθηνά και μπορούν να βγάζουν κέρδη χρηματοδοτώντας στοιχεία του ενεργητικού τους που φέρουν υψηλότερα επιτόκια.

Τα πιστωτικά ιδρύματα χρηματοδοτούν π.χ. ομόλογα, έντοκα κ.τ.λ. που φέρουν επιτόκια από 4% και άνω με ρευστότητα από την ΕΚΤ που φέρει επιτόκιο 1%, κλειδώνοντας τη διαφορά.

Είναι σημαντικό γι' αυτές να συμβαίνει κάτι τέτοιο σε μια περίοδο που οι καθυστερήσεις στα δάνεια έχουν πάρει την ανιούσα, η ζήτηση νέων δανείων από φερέγγυους πελάτες έχει «καθίσει» και τα ομόλογα στα χαρτοφυλάκιά τους αποτελούν εν δυνάμει ωρολογιακή βόμβα λόγω της κρίσης χρέους.

Τραπεζίτες με καλή γνώση της αγοράς τονίζουν στην «Οικονομία» ότι οι τράπεζες θα μπορούσαν να αντλήσουν 10 με 15 δισ. ευρώ μέσω συμφωνιών επαναγοράς με ενέχυρο ελληνικά ομόλογα (repos) από ξένες τράπεζες, μειώνοντας ανάλογα την εξάρτησή τους από την ΕΚΤ.

Ομως, κάτι τέτοιο θα τους κόστιζε αφενός πιο ακριβά, αφού το επιτόκιο εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί κοντά στο 2,5%-3%, έναντι 1% της ΕΚΤ και αφετέρου θα εισέπρατταν μικρότερη ρευστότητα για τα ίδια ενέχυρα, π.χ. κρατικά ομόλογα. Εξυπακούεται ότι το κίνητρο δεν θα είναι το ίδιο ισχυρό αν το κόστος δανεισμού από την ΕΚΤ αρχίσει να ακριβαίνει σταδιακά, όπως αναμένεται, από το Απρίλιο και μετά.

Αν π.χ. ένα κρατικό ομόλογο ονομαστικής αξίας 100 τελεί υπό διαπραγμάτευση στο 80% στη δευτερογενή αγορά, η ΕΚΤ θα προσφέρει ρευστότητα ίση με το 70% περίπου της αξίας του, ανάλογα με τη λήξη. Οι ξένες τράπεζες προσφέρουν το 55% με 60% της ονομαστικής αξίας των ομολόγων σε τέτοιες περιπτώσεις. Οι τραπεζίτες ελπίζουν ότι ο σταδιακός «απογαλακτισμός» από την ΕΚΤ θα γινόταν ευκολότερα αν η ευρωπαϊκή λύση στην κρίση χρέους οδηγούσε σε σταθεροποίηση και άνοδο της τιμής των ομολόγων.

Υπενθυμίζεται ότι η Εθνική είχε ανακοινώσει προ καιρού ότι είχε εγκεκριμένες πιστωτικές γραμμές 4,7 δισ. ευρώ από διεθνείς τράπεζες για συμφωνίες ανταλλαγής (repos) μέχρι 12 μήνες με ενέχυρο ελληνικά κρατικά ομόλογα. Επίσης, η Eurobank είχε γνωστοποιήσει ότι είχε την ίδια περίοδο αναξιοποίητη πιστωτική γραμμή ύψους 1 δισ. ευρώ.

Ομως, η χρήση της διατραπεζικής αγοράς repos δεν είναι ο μοναδικός τρόπος που έχουν οι τράπεζες στη διάθεσή τους για να μειώσουν την εξάρτησή τους από την ΕΚΤ.

Τραπεζίτες αναφέρουν ότι θα μπορούσαν να αντλήσουν ρευστότητα «πακετάροντας» και «πουλώντας» συγκεκριμένες κατηγορίες δανείων σε ξένα funds ή τράπεζες. Τα ναυτιλιακά δάνεια εμπίπτουν στην κατηγορία αυτή γιατί ανήκουν συνήθως σε εταιρείες με ξένη έδρα, π.χ. Λιβερία, και αφορούν περιουσιακά στοιχεία (πλοία) εκτός Ελλάδας οπότε μπορούν να πουληθούν ευκολότερα γιατί δεν έχουν το ρίσκο της χώρας.

Πηγή βελτίωσης της ρευστότητας των τραπεζών θα ήταν επίσης τα δάνεια που έχουν δοθεί σε ελβετικό φράγκο. Τραπεζίτης εκτιμούσε ότι η ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών πρέπει να ενισχύθηκε κατά 1 με 2 δισ. ευρώ το δίμηνο Νοεμβρίου-Οκτωβρίου 2010 από την κίνηση της ισοτιμίας ευρώ/ελβετικού φράγκου.