Η επίδραση των νέων μέτρων στην τσέπη των καταναλωτών

Άμεση επίδραση στην αγοραστική δύναμη των φορολογούμενων αναμένεται να έχουν τα περισσότερα από τα φορολογικά μέτρα που περιλαμβάνονται στο Μεσοπρόθεσμο. Οι περισσότερες από τις εισφορές αναμένεται να έρθουν σε ένα σημείωμα, μειώνοντας το κόστος για το υπουργείο και ανεβάζοντας την... πίεση των φορολογούμενων. Δείτε παρακάτω το μέγεθος της επιβάρυνσης που καλούνται να πληρώσουν από την τσέπη τους οι πολίτες, ανά κατηγορία και εισόδημα.




Κάποια από τα μέτρα αυτά αφορούν όλους τους πολίτες ενώ κάποια άλλα εξειδικεύονται αναλόγως την κατηγορία εισοδήματος, μισθωτός, ελεύθερος επαγγελματίας ή συνταξιούχος. Τα "κοινά" μέτρα είναι:

♦ 400 ευρώ πρόσθετος φόρος για όσους έχουν εισόδημα άνω των 12.000 ευρώ, λόγω της μείωσης του αφορολόγητου. Εξαιρούνται όσοι είναι έως 30 ετών ή έχουν αναπηρία και οι συνταξιούχοι άνω των 65 ετών.

♦Eπιβάρυνση με 40 ευρώ/1.000 λίτρα κατανάλωσης πετρελαίου θέρμανσης, δηλαδή περίπου 100 ευρώ το χρόνο.

♦Περικοπή στις φοροαπαλλαγές.

Σημαντικές μειώσεις φόρου χάνουν οι φορολογούμενοι με εισοδήματα άνω των 16.000 από τις νέες ρυθμίσεις για τις φοροαπαλλαγές που έφερε το Μεσοπρόθεσμο. Όσον αφορά στα εισοδήματα άνω των 40.000, αυτά θα υποστούν ακόμα μεγαλύτερη ζημιά. Δείτε παρακάτω τις σημαντικότερες αλλαγές:

Οι ιατρικές δαπάνες πλέον γλιτώνουν λιγότερο φόρο στους περισσότερους φορολογούμενους, κάτι που καθιστά το παζάρι για την μη έκδοση απόδειξης σε προσοδοφόρο χόμπι. Σταθερή έμεινε η πολύ μικρή έκπτωση φόρου που παρέχεται στις αποδείξεις ενοικίων κατοικίας, που σήμερα δεν δίνει κίνητρο στον ενοικιαστή να συγκεντρώσει αποδείξεις πάνω από 1200 ευρώ το χρόνο. Αναλυτικότερα οι αλλαγές:

►Ασφαλιστικές εισφορές:

Πριν : Έκπτωση από το εισόδημα

Τώρα: Έκπτωση 20% από το φόρο

Προκύπτει όφελος για όσους έχουν εισόδημα από 12 έως 16.000 ευρώ και επιβάρυνση για τα υψηλότερα εισοδήματα. Μάλιστα όσοι δηλώνουν εισόδημα άνω 40.000 ευρώ θα χάσουν τη μισή έκπτωση φόρου!

► Τόκοι στεγαστικών δανείων Α κατοικίας

Πριν : Γινόταν διαχωρισμός με βάση το πότε είχε συναφθεί το δάνειο. Οι τόκοι για τα δάνεια πριν από το 2002 αφαιρούνταν από το εισόδημα, ενώ για τα μεταγενέστερα δινόταν έκπτωση από το φόρο 20%.

Tώρα: Έκπτωση 20% από τον φόρο

Ζημιωμένοι βγαίνουν όσοι είχαν συνάψει στεγαστικό δάνειο πριν από το 2002.

►Ιατρικές δαπάνες

Πριν : Αφαιρούνταν από το φορολογητέο εισόδημα Τώρα: Έκπτωση 20% από το φόρο

Προκύπτει όφελος για όσους έχουν εισόδημα από 12 έως 16.000 ευρώ και επιβάρυνση για τα υψηλότερα εισοδήματα. Μάλιστα όσοι δηλώνουν άνω 40.000 ευρώ θα χάσουν τη μισή έκπτωση φόρου!

Ακομα λιγότερες οι φοροαπαλλαγές για εισοδήματα άνω των 40.000

Στο σχέδιο νόμου προβλέπεται και ειδική ρύθμιση για όσους δηλώνουν εισόδημα άνω των 40.000 ευρώ. Όλες οι εκπτώσεις δαπανών θα περιορίζονται στο 10% για την αναλογία της δαπάνης που αντιστοιχεί στο υπερβάλλον εισόδημα από τις 40.000.


♦Έκτακτη εισφορά σε Ι.Χ., πισίνες και σκάφη.


Στην ατέλειωτη λίστα με τις έκτακτες εισφορές που θα κληθούν να πληρώσουν οι φορολογούμενοι το 2010, προστίθεται και αυτή που θα αντιμετωπίσουν όσοι έχουν Ι.Χ. μεγάλου κυβισμού, σκάφη, πισίνες και αεροσκάφη. Θα κληθούν να την πληρώσουν μαζί με το εκκαθαριστικό της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.

Θα επιβληθεί αναδρομικά για τις ιδιοκτησίες που δηλώθηκαν το έτος 2010 μέσω της δήλωσης εισοδήματος. Αναλυτικότερα:

Επιβατικά Ι.Χ.:

Όσοι έχουν Ι.Χ. άνω των 1929 κ.εκ. θα πληρώσουν το 5% της αντικειμενικής δαπάνης του τεκμηρίου.

Εξαιρούνται Ι.Χ. άνω των 10 ετών και τα αναπηρικής χρήσης.

Σκάφη, πισίνες και αεροσκάφη

Η έκτακτη εισφορά θα είναι το 5% της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης

Εξαιρούνται τα μηχανοκίνητα σκάδη, ταχύπλοα ή μη ολικού μήκους μέχρι 6 μέτρα.


♦Αυξημένα τεκμήρια διαβίωσης.



Στη λογική «πονάει κεφάλι, κόβει κεφάλι» κινήθηκε η κυβέρνηση κατά την αλλαγή των τεκμηρίων διαβίωσης.

Τα διαπιστωμένα προβλήματα της διάταξης λύθηκαν με μια ακόμη οριζόντια παρέμβαση. Αντί να αυξηθούν τα τεκμήρια για τους έχοντες και κατέχοντες -τεκμήρια τα οποία το 2011 μειώθηκαν ειδικά για όσους είχαν βίλες με πισίνες- διογκώθηκαν για όλους, πλούσιους και φτωχούς. Πλέον, οι χαμηλόμισθοι κινδυνεύουν να τιμωρηθούν πολύ σκληρά μόνο και μόνο επειδή έχουν ένα σπίτι και ένα αυτοκίνητο.

Το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει σημαντικές «οριζόντιες» αυξήσεις σε όλα τα τεκμήρια: αυτοκίνητα, ακίνητα, πισίνες και σκάφη αναψυχής. Ειδικότερα:

Τα τεκμήρια των αυτοκινήτων αυξάνονται από 33% έως 71,15% ανάλογα με τον κυβισμό. Ακόμη και για τα 1400άρια το τεκμήριο ανεβαίνει κατά 44% από τα 3.600 στα 5.200 ευρώ. Για τα δίλιτρα, το τεκμήριο ανεβαίνει ακόμη περισσότερο, από τα 5.400 στα 8.800 ευρώ.

Σημαντικές αυξήσεις επέρχονται και στα τεκμήρια των ακινήτων. Τα περυσινά ποσά αναπροσαρμόζονται κατά 30%-40%.

Στις πισίνες, το τεκμήριο αυξάνεται από τα 100 στα 160 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο για πισίνες με επιφάνεια έως 100 τ.μ. και στα 320 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο για πισίνες ακόμη μεγαλύτερης επιφάνειας.

Η «Κ.Ε.» επεξεργάστηκε παραδείγματα με βάση τα νέα δεδομένα. Προκύπτει ότι τα χαμηλά και τα μεσαία εισοδηματικά κλιμάκια θα αντιμετωπίσουν σοβαρότατα προβλήματα στην κάλυψη των τεκμηρίων. Οπως φαίνεται και στους σχετικούς πίνακες, ένας εργένης που μένει σε ένα νοικιασμένο σπίτι 85 τετραγωνικών μέτρων και οδηγεί ένα Ι.Χ. 1600 κυβικών, το οποίο αγόρασε με καταναλωτικό δάνειο, θα υποχρεωθεί να εμφανίσει εισόδημα ύψους 17.925 ευρώ (αντί για 14.850 ευρώ που ήταν το τεκμήριό του μέχρι φέτος) καθώς, σε διαφορετική περίπτωση, θα προκύψει πρόσθετος φόρος. Είναι πολύ πιθανό, ο εργένης του παραδείγματος να έχει υποστεί γενναία μείωση εισοδήματος. Πώς λοιπόν θα καλύψει τα τεκμήρια;

Οπως και στο μέτρο των αποδείξεων, έτσι και στο θέμα των τεκμηρίων, το υπουργείο Οικονομικών έρχεται να λειτουργήσει... εκδικητικά. Επειδή με τον περυσινό νόμο οδηγήθηκε τελικώς σε... ελάφρυνση των τεκμηρίων διαβίωσης για τους έχοντες πολυτελή ακίνητα και βίλες, τώρα έρχεται να «διορθώσει» το λάθος με έναν χρόνο καθυστέρηση.

Μια βίλα στην Εκάλη με επιφάνεια 280 τετραγωνικά μέτρα και 100 τετραγωνικά μέτρα βοηθητικών χώρων, έβγαζε το 2010 τεκμήριο 136.216 ευρώ μαζί με μια πισίνα συνολικής επιφάνειας 70 τετραγωνικών μέτρων. Αγνωστο γιατί, το 2011, το τεκμήριο για το ίδιο ακίνητο μειώθηκε στα 55.304 ευρώ, δηλαδή κατά 59%. Κι ερχόμαστε στο 2012, όπου με τον νέο τρόπο υπολογισμού, το ακίνητο για το συγκεκριμένο ακίνητο θα φτάσει πλέον στις 77.000 ευρώ.

Το τεκμήριο των ακινήτων θα προστεθεί στα υπόλοιπα. Ετσι, όπως φαίνεται και στο σχετικό παράδειγμα, η οικογένεια με σπίτι 250 τετραγωνικών στην Κηφισιά, ένα τζιπ 2.500 κυβικών, ένα δεύτερο Ι.Χ. 1.600 κυβικών, μία πισίνα 60 τετραγωνικών μέτρων, τα δύο παιδιά να πηγαίνουν σε ιδιωτικό σχολείο βγάζουν πλέον τεκμήριο 96.000 ευρώ αντί για 71.000 ευρώ που ήταν μέχρι τώρα.



♦Επιβάρυνση κατά 200 ευρώ (μείωση αφορολόγητου) για όσους πλήρωναν μέχρι σήμερα Φόρο Ακίνητης Περιουσίας και ένταξη στον φόρο ακινήτων, δηλαδή επιβάρυνση από 1 έως 200 ευρώ, για όσους είχαν μέχρι σήμερα ακίνητα αξίας από 200 έως 400.000 ευρώ.

♦Έκτακτη εισφορά ως ακολούθως

Εισόδημα Εισφορά Εισόδημα Εισφορά
0-12.000 0 45000 900
12000 120 50000 1000
14000 140 55000 1650
16000 160 60000 1800
18000 180 65000 1950
20000 200 70000 2100
25000 500 80000 2400
30000 600 90000 2700
35000 700 100000 3000
40000 800 120000 4800
*για την έκτακτη εισφορά διευκρινήσθηκε επιπροσθέτως πως όσοι έχουν εισοδήματα κοντά στην αλλαγή των συντελεστών, 20.000, 50.000 ή 100.000 ευρώ θα φορολογούνται με την χαμηλότερη κλίμακα εφόσον το καθαρό τους εισόδημα μετά την αφαίρεση της εισφοράς είναι χαμηλότερο από το όριο της κλίμακας. Π.χ. όποιος έχει εισόδημα ακριβώς 20.001 ευρώ, εάν πήγαινε με το 2% θα είχε εισόδημα 19.600 οπότε θα πάει με το 1% του προηγούμενου ορίου. Διαβάστε εδώ πως θα πληρωθεί η έκτακτη εισφορά.

Επιπροσθέτως συνταξιούχοι και ελεύθεροι επαγγελματίες θα επιβαρυνθούν με τα παρακάτω:

►Συνταξιούχοι

♦ Τριπλό χτύπημα μέσω των εισφορών στις συντάξεις:

Αύξηση των συντελεστών της Ειδικής Εισφοράς Συνταξιούχων για συντάξεις από 1.700 ευρώ και πάνω. Αυτό σημαίνει ότι επιβαρύνονται με 40 ευρώ συντάξεις 2.000 ευρώ και με 140 ευρώ συντάξεις 3.500 ευρώ.
Έκτακτη ειδική εισφορά για συνταξιούχους κάτω των 60 ετών, με συντάξεις άνω των 1.700. Εκτιμάται ότι χάνουν περίπου 150 ευρώ συντάξεις ύψους 2.300 και από 300 ευρώ συντάξεις πάνω από 2.900.
Ειδική κλιμακωτή εισφορά στις επικουρικές συντάξεις άνω των 300 ευρώ. Περικόπτονται από 10 ευρώ για συντάξεις 350, έως 60 και πλέον ευρώ για τις επικουρικές άνω των 600 ευρώ.

►Ελ. Επαγγελματίες – Επιτηδευματίες

♦“Τέλος επιτηδεύματος” για όσους ξεπερνούν το 5ο έτος άσκησης επαγγέλματος και θέλουν περισσότερα από 3 χρόνια για να βγουν στη σύνταξη.

♦Eξίσωση του ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης με αυτού της κίνησης για τα ακίνητα που είναι επαγγελματική στέγη. Η επιβάρυνση εκτιμάται στα 400 ευρώ ανά 1.000 λίτρα.