Τρεις κινήσεις για να αλλάξει το κλίμα

Με τρεις κινήσεις, επιστροφή του Δημοσίου στις αγορές πριν από τις ευρωεκλογές, διάθεση 1 δισ. ευρώ σε ευπαθείς ομάδες από το «σούπερ» πλεόνασμα που, όπως όλα δείχνουν, επετεύχθη πέρσι και ρυθμίσεις για ταχύτερη αξιοποίηση επενδυτικών κονδυλίων, η κυβέρνηση θα επιδιώξει να στείλει μήνυμα απεμπλοκής από την κρίση.




Μπαίνοντας στην τελική ευθεία για τη διπλή εκλογική αναμέτρηση του Μαΐου και ενώ εξυφαίνεται ο ιστός του νέου πακέτου στήριξης προς την ελληνική οικονομία, το θερμόμετρο ανεβαίνει κατακόρυφα στο επιτελείο του Αντώνη Σαμαρά: Εν αναμονή νέων θετικών στοιχείων για την ελληνική οικονομία, με κυρίαρχες τις νέες θετικές εκτιμήσεις της ΕΛΣΤΑΤ για το ΑΕΠ τετάρτου τριμήνου την Παρασκευή και «όπλο» τα πολύ ισχυρά στοιχεία για περσινό πρωτογενές πλεόνασμα, άνω του 1,5 δισ. ευρώ, συμπληρώνεται σταδιακά «πακέτο» θετικών ειδήσεων για την οικονομία.

Ένα «πακέτο» που όπως εκτιμά υψηλόβαθμο κυβερνητικό στέλεχος μπορεί να αποδειχθεί «game changer», δηλαδή να γυρίσει το «παιχνίδι» σε όλα τα επίπεδα, και το οποίο θα ενδυναμωθεί τον Απρίλιο με μία ισχυρή δήλωση στήριξης από την Ε.Ε., που θα προαναγγείλει νέο μεγάλο διακανονισμό στο ελληνικό χρέος και συμφωνία για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού. Με νέο δάνειο έως 15 δισ. ευρώ, χωρίς δεσμεύσεις για νέα δημοσιονομικά μέτρα, αλλά με παροχή διαβεβαιώσεων από την ελληνική πλευρά ότι θα υλοποιήσει εκτεταμένο Σύμφωνο Μεταρρυθμίσεων, σε όλα τα επίπεδα.
Τρεις κινήσεις για να αλλάξει το κλίμα

Εξοδος στις αγορές

Πέρα από τη δυνατότητα παροχών 1 δισ. ευρώ σε ευπαθείς ομάδες, μετά από έξι χρόνια ύφεσης και επιβολής σκληρών μέτρων λιτότητας και ευνοϊκότερων ρυθμίσεων για παροχή ρευστότητας στην αγορά μέσω επενδυτικών κονδυλίων, μεγάλες προσδοκίες για την αλλαγή κλίματος και την εμπέδωση αίσθησης σταδιακής απεξάρτησης από τη διεθνή στήριξη, προέρχονται από την απόπειρα εξόδου του Δημοσίου στις αγορές.

Σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες, το Μέγαρο Μαξίμου εξετάζει το ενδεχόμενο το Δημόσιο να προχωρήσει στην πρώτη ομολογιακή έκδοσή του, μετά από τέσσερα χρόνια, ίσως και πριν από τις ευρωεκλογές.
Τρεις κινήσεις για να αλλάξει το κλίμα

Η απόφαση θα ληφθεί από τον ίδιο τον πρωθυπουργό, που θα σταθμίσει τις εισηγήσεις του αρμόδιου Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, ο οποίος με τη σειρά του καλείται να αξιολογήσει τους κινδύνους μιας τέτοιας κίνησης, πριν ή μετά τις εκλογές, αλλά και να είναι τεχνικά έτοιμος για το εγχείρημα, ανά πάσα στιγμή από τον Απρίλιο και μετά.

Τρεις είναι οι παράγοντες που θα κρίνουν εάν το Δημόσιο θα βγει στις αγορές πριν από τις ευρωεκλογές: Το διεθνές κλίμα και η διασφάλιση ενδιαφέροντος από ξένους επενδυτές, οι εξελίξεις στην ελληνική οικονομία και κυρίως η διαμόρφωση «πακέτου» θετικών ειδήσεων που θα βοηθήσουν μια ελεγχόμενη έκδοση, κυρίως όμως το κλίμα που θα διαμορφώνεται στο πολιτικό πεδίο πριν από τις ευρεκλογές.
Τρεις κινήσεις για να αλλάξει το κλίμα

«Αυτό που μετρά για τους επενδυτές, κυρίως στη φάση αυτή για την Ελλάδα είναι ο πολιτικός κίνδυνος», υπογραμμίζει χαρακτηριστικά στέλεχος της τρόικας. Πρακτικά, δηλαδή, εάν το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών σηματοδοτήσει νεό γύρο πολιτικής αβεβαιότητας στη χώρα, τότε οι πιθανότητες επιτυχίας μιας έκδοσης, μετά τις εκλογές ίσως αποδειχθούν τελικά πιο περιορισμένες σε σχέση με εκείνες μίας πριν από τις εκλογές, πάνω στο μομέντουμ που θα δημιουργήσει στο επόμενο διάστημα σειρά θετικών στοιχείων για την Ελλάδα.

«Κλειδί» η συμφωνία με την τρόικα
Τρεις κινήσεις για να αλλάξει το κλίμα

«Κλειδί», φυσικά, αποτελεί η επιτυχής ολοκλήρωση της αξιολόγησης από την τρόικα, με την Αθήνα να ευελπιστεί σε μια συμφωνία έως τις αρχές Μαρτίου, κάτι που δεν αποκλείουν και στελέχη της τρόικας, υπό προϋποθέσεις. Εφόσον κλείσει η συμφωνία με την τρόικα, προσδιοριστεί ο χρόνος εκταμίευσης των εκκρεμών δόσεων, 8,8 δισ. από την Ευρωζώνη και τουλάχιστον 1,8 δισ. από το ΔΝΤ σε πρώτη φάση, τότε θα μπει στην τελική ευθεία η συζήτηση για τη νέα ρύθμιση του χρέους και την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού στο ελληνικό πρόγραμμα στη διετία 2014 - 2015.

Ειδικά για το τελευταίο, στην τελική ευθεία βρίσκεται και η σύναψη νέου δανείου γέφυρας έως 15 δισ., με την κυβέρνηση να εμφανίζεται θετική, εφόσον δεν θα συνοδεύεται από υποχρέωση λήψης νέων εισπρακτικών μέτρων και στελέχη της τρόικας... ανακουφισμένα για την εξέλιξη που επιλύει αρκετά προβλήματα ιδίως στο «μέτωπο» του ΔΝΤ.

Στοιχεία έκπληξη για την ανάπτυξη

Εν αναμονή στοιχείων - έκπληξη για το ΑΕΠ τελεί η αγορά. Χθες η Alpha Bank εκτίμησε πως η ύφεση πέρσι περιορίστηκε στο 3,7% το 2013, έναντι στόχου για 4% και αναμένει θετική μεταβολή στο ΑΕΠ του πρώτου τριμήνου του 2014. Για το σύνολο δε του φετινού έτους «βλέπει» ανάπτυξη 1%, ενώ προβλέπει πως το πρωτογενές πλεόνασμα πέρσι ανήλθε στο 0,8% του ΑΕΠ (περίπου 1,5 δισ. ευρώ) και το ισοζύγιο πληρωμών κατέγραψε πλεόνασμα 1,1% του ΑΕΠ, από έλλειμμα 10,9% το 2009.

Οπλο το «πακέτο» θετικών ειδήσεων
Εντονες διεργασίες με την τρόικα

Λίγες μέρες μετά το Eurogroup της 17ης Φεβρουαρίου είναι πιθανή η επιστροφή των επικεφαλής της τρόικας στην Αθήνα, με την ελληνική πλευρά να επιδιώκει συμφωνία έως το Eurogroup της 10ης Μαρτίου.

Σύμφωνα με πληροφορίες τις μέρες αυτές πέραν του ότι τα τεχνικά κλιμάκια «ξεσκονίζουν» στην κυριολεξία τα απρόσμενα θετικά στοιχεία για το περσινό πρωτογενές πλεόνασμα, άνω του 1,5 δισ. ευρώ, οι συζητήσεις εντείνονται σε επτά «μέτωπα»: Δημοσιονομικό κενό 2014, που όπως όλα δείχνουν προσεγγίζουμε σε συμφωνία, δημοσιονομικά μέτρα 2015, οι μεταρρυθμίσεις του ΟΟΣΑ, η μείωση των εργοδοτικών εισφορών, οι φόροι υπέρ τρίτων, οι ομαδικές απολύσεις, που παραμένουν στο τραπέζι, και η διαθεσιμότητα.

Όπως αναφέρουν πληροφορίες από το «στρατόπεδο» των πιστωτών, καταρχήν επιδιώκεται να υπάρξει συμφωνία μεταξύ των πιστωτών και διαμόρφωση κοινής στάσης σε όλα τα μέτωπα, ώστε να γίνει η τελική διαπραγμάτευση με την κυβέρνηση.

Η τρόικα εξακολουθεί να επιμένει ιδιαίτερα στο διαρθρωτικό σκέλος της διαπραγμάτευσης, με στελέχη της να εμφανίζονται ενοχλημένα από τις καθυστερήσεις, τονίζοντας πως ορισμένα πράγματα πρέπει να προχωρήσουν, πάση θυσία, για να υπάρξει συμφωνία.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές είναι ενθαρρυντικό που η κυβέρνηση πλέον εμφανίζεται θετική στο ενδεχόμενο λήψης νέου δανείου, που θα συνοδεύεται με Σύμφωνο Μεταρρυθμίσεων, υπογραμμίζοντας πως θα πρέπει να διαμορφωθεί εκτεταμένος οδικός χάρτης μεταρρυθμίσεων που θα εφαρμόσει η Ελλάδα, εάν το ζητούμενο είναι η ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια.

Καταλύτης η δέσμευση της Ευρώπης για νέο διακανονισμό του χρέους

Κορωνίδα στο σχέδιο απεμπλοκής από την κρίση αποτελεί το νέο ντιλ για το χρέος που επικυρώνεται, φραστικά, από την Ευρώπη, πιθανόν στο τρίτο δεκαήμερο του Απριλίου για να πάρει «σάρκα και οστά» στις αρχές του καλοκαιριού.

Με την ανοχή του ΔΝΤ η νέα λύση επικεντρώνεται στην ανανέωση του χρέους... εις το διηνεκές, με πιθανό το γενναίο ετεροχρονισμό της αποπληρωμής του χρέους προς την Ευρώπη, που ανέρχεται περίπου στα 200 δισ. ευρώ, έως τα 50 χρόνια και μείωση των επιτοκίων, σχεδόν σε μηδενικά επίπεδα, τουλάχιστον για το πρώτο πακέτο στήριξης.

Παράλληλα σε εκκρεμότητα παραμένει το μεγάλο θέμα της αναδρομικής ισχύος ανάληψης από τον ESM του χρέους για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών, που θα μπορούσε να ελαφρύνει σημαντικά το χρέος, ενώ μεγάλη δεξαμενή είναι και το χρέος των 40 δισ. ευρώ που διακρατούν οι κεντρικές τράπεζες. Θέματα πάντως, ιδιαίτερα δύσκολα, για να τα αγγίξει η Ε.Ε., στη φάση αυτή τουλάχιστον.

Πρακτικά με τις αποφάσεις για ετεροχρονισμό του χρέους, η Γερμανία θα στείλει ισχυρό σήμα στους διεθνείς επενδυτές πως το ελληνικό χρέος, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου, είναι «παρκαρισμένο» στα χέρια των Ευρωπαίων, δεν έχει πια επιθετικά χαρακτηριστικά που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αθέτηση πληρωμών.

Με αυτή την εμφατική δήλωση, κυβέρνηση και Ε.Ε. εκτιμούν πως θα σπάσει το εμπάργκο που έχουν επιβάλει οι διεθνείς επενδυτές στα ελληνικά ομόλογα εδώ και τέσσερα χρόνια, δίνοντας επαρκείς διαβεβαιώσεις στους αγοραστές.

Όπως δε σχολιάζει κορυφαία κυβερνητική πηγή το επιχείρημα ότι το ελληνικό χρέος πλέον θα εξυπηρετείται κανονικά και με μεγαλύτερη ευκολία από την Ελλάδα, είναι καταλυτικό. Πολύ δε πιο ισχυρό από μια απόπειρα «κουρέματος» του, η οποία ακόμη και εάν προχωρούσε, θα οδηγούσε σε πολύ περιορισμένα οφέλη, αφού το ποσοστό του «κουρέματος» που ίσως επιτυγχανόταν, θα περιοριζόταν σημαντικά υπό το βάρος των πολιτικών αντιδράσεων στην Ε.Ε.

Αντιθέτως με τις προωθούμενες ρυθμίσεις, από το 2023 και μετά, οι ετήσιες δαπάνες αποπληρωμής του χρέους, μπορούν να μειωθούν σημαντικά, έως και κατά 4 δισ. ευρώ, αφού θα επιμεριστούν σε περισσότερα χρόνια, ενώ από τις νέες μειώσεις επιτοκίων μπορεί να προκύψει σωρευτικό όφελος της τάξης των 3,5 - 4 δισ. ευρώ στις δαπάνες του προϋπολογισμού.

Κυρίως όμως η Ευρώπη θα διαβεβαιώσει τους επενδυτές πως το ελληνικό χρέος δεν αποτελεί απειλή προχωρώντας σε νέο διακανονισμό τώρα, με την υπόσχεση ότι εάν απαιτηθεί, θα ληφθούν και πρόσθετα μέτρα.

«Το σημαντικό για το ελληνικό χρέος, είναι ότι η Ευρώπη εγγυάται πως δεν θα τιναχθεί στον αέρα, καθώς είναι διατεθειμένη να κάνει σειρά διακανονισμών για να μπορέσει η Ελλάδα να ανταποκριθεί στην εξυπηρέτησή του. Και στο τέλος του δρόμου, αυτό είναι που μετράει για τις αγορές, ιδίως εάν η Ελλάδα δείξει σαφή σημάδια ανάκαμψης και πετύχει ανάπτυξη που είναι τελικά και το μεγάλο 'κλειδί' για τη σταθεροποίηση και μείωση του χρέους της», εκτιμά χαρακτηριστικά στέλεχος μεγάλης ξένης τράπεζας.