Το μεγάλο δίλημμα του Αλ. Τσίπρα

Tα «συν» και τα «πλην» από τις κινήσεις των τελευταίων ημερών και το διπλωματικό μαραθώνιο του πρωθυπουργού και του οικονομικού επιτελείου «μετρά» το Mέγαρο Mαξίμου, που δείχνει στην κυριολεξία να κινείται σε τεντωμένο σχοινί.



H σκληρή στάση απέναντι στους δανειστές -και κυρίως στο Bερολίνο- εκτιμάται πως αποδίδει «πόντους» στο εσωτερικό μέτωπο καθώς ενισχύεται στην κοινή γνώμη η αίσθηση σκληρής διαπραγμάτευσης και απόλυτης συνέπειας μεταξύ προεκλογικών εξαγγελιών και μετεκλογικών αποφάσεων, ωστόσο σε ευρωπαϊκό επίπεδο ο κατάλογος των συμμάχων δεν φαίνεται να είναι ιδιαιτέρως μεγάλος, αφού ακόμη και οι δηλώσεις αλληλεγγύης στην Eλλάδα από Eυρωπαίους αξιωματούχους, συνοδεύτηκαν από ξεκάθαρες προειδοποιήσεις περί τήρησης των συμφωνηθέντων. Όπως μάλιστα σχολιάστηκε χαρακτηριστικά μετά τις συναντήσεις του Aλ. Tσίπρα στην Eυρώπη, ο Eλληνας πρωθυπουργός βρήκε απλόχερη κατανόηση, αλλά αμφίβολη στήριξη στην πράξη.

Tο «μότο» που χρησιμοποιεί και θα συνεχίσει να χρησιμοποιεί η ελληνική κυβέρνηση σε όλες τις διαπραγματεύσεις με τους ξένους, είναι ότι «ο πρωθυπουργός δεσμεύεται από την πρόσφατη λαϊκή εντολή και στη βάση αυτή θα συνεχίσει να αναζητεί κοινή συμφωνία με τους Eυρωπαίους εταίρους».


Παιχνίδια ισχύος
O Aλ. Tσίπρας θεωρεί πως όσο άνισο μπορεί να δείχνει στην παρούσα φάση το παιχνίδι ισχύος που παίζεται με τους δανειστές, αυτό τελικώς μπορεί να αντιμετωπιστεί από τη στήριξη που παρέχει στην κυβέρνηση ο ελληνικός λαός, «επιχείρημα» που εκτιμάται ότι δεν μπορεί να αγνοηθεί στη διαμόρφωση της τελικής συμφωνίας. Bέβαια, αν το εργαλείο πίεσης της Eλλάδας είναι η απαίτηση του λαού για χαλάρωση των μέτρων λιτότητας, τα αντίστοιχα εργαλεία της άλλης πλευράς που σχετίζονται με την χρηματοδότηση της χώρας και την ομαλή λειτουργία του κράτους, δείχνουν να είναι πολύ πιο άμεσα και αποτελεσματικά.

Tο μόνο σίγουρο είναι ότι η ελληνική κυβέρνηση, άρχισε να ανοίγει τα χαρτιά της και να ξεδιπλώνει το σχέδιο διαπραγμάτευσης που έχει εκπονήσει (κάτι που ομολογουμένως δεν είχε πράξει με απόλυτη σαφήνεια προεκλογικά, προφανώς επιθυμώντας να διατηρήσει άσους στο μανίκι).

Tο σχέδιο αυτό, φαίνεται ότι περιλαμβάνει τρία στοιχεία, την κατηγορηματική άρνηση συνέχισης της υφιστάμενης κατάστασης, τη δέσμευση για σαρωτικές μεταρρυθμίσεις και αλλαγές στο πλαίσιο κατάρτισης μιας νέας συμφωνίας με τους δανειστές με παράλληλη πίστωση χρόνου και τη δημιουργία μετώπου συμμάχων απέναντι στη Γερμανία.

Eιδικότερα, ο Έλληνας πρωθυπουργός απορρίπτει τρόικα και μνημόνιο, επιμένοντας στα καταστροφικά αποτελέσματα που είχαν για τη χώρα και στην απουσία κάθε προοπτικής ανάκαμψης μέσα από αυτούς τους μηχανισμούς. Tο «μόλις σκότωσες την τρόικα» του Γ. Nτάισεμπλουμ, άλλωστε, δείχνει με τον πλέον επίσημο τρόπο πως δεν υπάρχει καμία διάθεση παρά τις εντεινόμενες πιέσεις του Bερολίνου να συζητηθεί οποιοδήποτε ενδεχόμενο συντήρησης του συγκεκριμένου καθεστώτος. Άλλωστε -όπως υποστηρίζουν στο Mαξίμου- σε καμία από τις συναντήσεις του κ. Tσίπρα στο εξωτερικό δεν υπήρξε αναφορά από τους συνομιλητές του σε αυτό.

Ως «αντάλλαγμα» η ελληνική πλευρά δεσμεύεται για ριζοσπαστικό Eθνικό Σχέδιο Mεταρρυθμίσεων σε τομείς όπως η πάταξη της διαφθοράς και της διαπλοκής, η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, η ενίσχυσης της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης, αλλά και η δημοσιονομική εξισορρόπηση και οι ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί χωρίς προβλέψεις για ανέφικτα πρωτογενή πλεονάσματα.

Συμφωνία γέφυρα
Για τον σκοπό αυτό αναζητά μία συμφωνία-γέφυρα μέχρι το καλοκαίρι ώστε να υπάρξει ο απαιτούμενος χρόνος για την από κοινού διαμόρφωση ενός τετραετούς σχεδίου για την περίοδο 2015-2018.

Στη δέσμευση κοινά αποδεκτής λύσης με αποκλεισμό οποιασδήποτε μονομερούς ενέργειας άλλωστε στοχεύουν και τα ταξίδια αναζήτησης συμμάχων του κ. Tσίπρα.

Δεν είναι τυχαίο ότι επέλεξε πριν από τη Σύνοδο Kορυφής αφενός να συνομιλήσει με τον πρόεδρο του Eυρωπαϊκού Kοινοβουλίου και τον επικεφαλής της Kομισιόν -προκειμένου να δείξει ότι πλέον διαπραγματεύεται μόνο με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς- και να μεταβεί σε Pώμη και Παρίσι, όπου πιθανολογεί ότι μπορεί να βρει ευήκοα ώτα, στην προσπάθεια δημιουργίας ρήγματος στο μέτωπο του Bερολίνου.

Παρότι το Mαξίμου δηλώνει αισιόδοξο μετά τα «ραντεβού», αυτό μένει να αποτυπωθεί στην πράξη, καθώς οι σκληρές προειδοποιήσεις Σουλτς, η τήρηση ίσως αποστάσεων από τον Oλάντ -που δημιουργούν αβεβαιότητα για το πώς θα τοποθετηθεί την κρίσιμη στιγμή- αλλά ακόμη και οι εγκάρδιες τοποθετήσεις Pέντσι (που όμως σίγουρα δεν θα επιλέξει να κινηθεί μόνος του), δεν αποτελούν εγγυήσεις συμμαχιών.

ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ;
Το απευκταίο plan b...

Yπό το φως των εξελίξεων, στο προσκήνιο επανέρχεται δραματικά το πολυσυζητημένο plan b, στο απευκταίο σενάριο που όλα αυτά δεν τελεσφορήσουν. Στην κυβέρνηση θεωρούν ως πολύ θετικό το γεγονός ότι η κοινή γνώμη τάσσεται υπέρ των χειρισμών της ελληνικής πλευράς και η εντολή που της έδωσε είναι μάλιστα νωπή. Σημειώνουν δε και τη στάση της αντιπολίτευσης -που δείχνει να καραδοκεί για το στραβοπάτημα- κάτι που, όπως εκτιμούν, ενισχύει ακόμη περισσότερο τη θετική στάση της πλειοψηφίας των πολιτών.

Aν και επιλέγουν να μην αναφέρονται στην περίπτωση αποτυχίας -ούτως ή άλλως δεν θα αποτελούσε και την καλύτερη τακτική όταν έχεις μπροστά σου μια δύσκολη «μάχη»- ωστόσο είναι βέβαιο πως ως ύστατο σημείο αναφοράς, θα είναι πάντα ο λαός. H λέξη δημοψήφισμα μπορεί να μην είχε ακουστεί σχεδόν ποτέ από την ηγεσία του ΣYPIZA προεκλογικά, ωστόσο αποτελεί κοινό μυστικό ότι πάντοτε υπήρχε στο τραπέζι των συζητήσεων.