ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΕ E-MAIL ΚΑΙ ΔΕΣΜΕΥΣΕΙΣ

Μόνο εύκολο δεν μπορεί να χαρακτηριστεί το επόμενο τετράμηνο για την ελληνική κυβέρνηση. Η παράταση που ισχύει μέχρι το τέλος Ιουνίου δεν είναι άνευ υποχρεώσεων.



Το αντίθετο, μάλιστα, περιέχει πολύ περισσότερες και ιδιαίτερα δύσκολες υποχρεώσεις, ακόμη και σε σχέση με αυτές που εν δυνάμει θα έλθουν μετά την υπογραφή του «συμβολαίου» με τους «θεσμούς».

Το πρώτο και ίσως το μεγαλύτερο «αγκάθι» είναι η εξεύρεση ρευστότητας, ώστε να καλυφθούν οι τρέχουσες χρηματοδοτικές ανάγκες του Δημοσίου. Οι κινήσεις που μπορεί να κάνει η κυβέρνηση ώστε να κινηθεί ομαλά σε όλο αυτό το διάστημα δεν είναι άπειρες και το γνωρίζουν άριστα στο Μέγαρο Μαξίμου, αναζητώντας όλα τα διαθέσιμα εργαλεία, προκειμένου να μην υπάρξει πρόβλημα.

Παράλληλα, η χώρα δεν θα πρέπει να παρεκκλίνει από τους βασικούς άξονες της προηγούμενης συμφωνίας με τους πιστωτές, το οποίο σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει ότι θα πρέπει να συνεχιστούν οι αποκρατικοποιήσεις, να μην υπάρξουν κινήσεις που θα επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό, αλλά ούτε και ελαφρύνσεις.
Τα «αγκάθια» πριν από την τελική συμφωνία

Η κυβέρνηση καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα στην πραγματικότητα που διαμορφώνεται και την οποία συνυπέγραψε με τους εταίρους της χώρας, αλλά και μίας σειράς προεκλογικών δεσμεύσεων του ΣΥΡΙΖΑ. Προκειμένου να αντιληφθεί κανείς ότι ο δρόμος δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα, αρκεί να δει τη δήλωση του Γερμανού υπουργού Οικονομικών Β. Σόιμπλε που αφήνει ανοικτό ακόμη και το ενδεχόμενο να διακοπεί η παράταση που δόθηκε στην περίπτωση που υπάρξει ακύρωση του οδικού χάρτη που περιγράφεται στη συμφωνία του Eurogroup και η οποία εν πολλοίς «πατάει» πάνω στο Μνημόνιο του 2012.

Ας δούμε ποια είναι τα βασικά σημεία που χρειάζονται επιβεβαίωση πριν από την οριστική λύση του ελληνικού ζητήματος.
Τα «αγκάθια» πριν από την τελική συμφωνία

Ρευστότητα: Η Ελλάδα στην καλύτερη περίπτωση θα λάβει χρήματα από τους «θεσμούς» στις αρχές Ιουλίου και θα είναι ύψους 7,2 δις ευρώ. Ωστόσο, στο μεσοδιάστημα μόνο για τόκους και χρεολύσια η χώρα θα πρέπει να καταβάλει ποσό 6,83 δισ. ευρώ. Τα χρήματα αυτά δεν υπάρχουν και θα πρέπει να εξευρεθούν με την χρήση άλλων τρόπων.

Επισήμως στην κυβέρνηση αναγνωρίζουν το πρόβλημα, ωστόσο δηλώνουν ότι έχουν τα εργαλεία για να αντιμετωπίσουν τις ανάγκες που θα υπάρξουν. Τα προβλήματα, όμως, δεν τελειώνουν εκεί. Η μείωση των εσόδων εντείνει το πρόβλημα και δημιουργεί νέες γκρίζες ζώνες. Η πρώτη είναι η πληρωμή μισθών και συντάξεων, η οποία βασίζεται στην ομαλή ροή των φορολογικών εσόδων. Εφόσον αυτή τίθεται υπό αμφισβήτηση δημιουργεί εκ του αποτελέσματος πρόβλημα και στην ομαλή εκπλήρωση των υποχρεώσεων του κράτους.

Πρωτογενές πλεόνασμα: Το χειρόφρενο στην οικονομία το τελευταίο διάστημα, πριν και μετά τις εκλογές, έχει ουσιαστικά εξανεμίσει το πρωτογενές πλεόνασμα που είχε προϋπολογιστεί. Κατά συνέπεια ακόμη και με «κούρεμα» το πλεόνασμα του 2015, μόνο δεδομένο δεν θα πρέπει να θεωρείται. Κατά συνέπεια απαιτείται η σύνταξη νέου σχεδίου, όχι για το πλεόνασμα του 3% του ΑΕΠ, αλλά για το 1,5% που φαίνεται να το «υποβιβάζουν» οι εξελίξεις.

Τράπεζες: Η σοβαρή μείωση των καταθέσεων, υπολογίζεται ότι έφυγαν περίπου 28-30 δισ. ευρώ στο διάστημα Δεκεμβρίου 2014 - Φεβρουαρίου 2015, δημιουργεί κλίμα ασφυξίας στις τράπεζες και αυξάνει κατακόρυφα τις ανάγκες για ρευστότητα. Εφόσον η ΕΚΤ διατηρήσει ανοικτή τη γραμμή του ELA και καλύπτει σταθερά τις ανάγκες των τραπεζών το πρόβλημα περιορίζεται, αλλά δεν εξαλείφεται. Ο δείκτης καταθέσεων προς δάνεια έχει ιδιαίτερα επιδεινωθεί. Ο Μ. Ντράγκι έχει τονίζει με απόλυτη σαφήνεια ότι η πορεία των διαπραγματεύσεων ανάμεσα σε πιστωτές και Ελλάδα θα καθορίζει και την πολιτική ρευστότητας της ΕΚΤ προς το ελληνικό τραπεζικό σύστημα.

Ιδιωτικοποιήσεις: Ως ευχή και κατάρα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί το πρόγραμμα για την κυβέρνηση. Από την μία μπορεί να της προσφέρει ως «μάννα εξ ουρανού» την πολυπόθητη ρευστότητα και από την άλλη να τορπιλίσει τις προγραμματικές της δηλώσεις. Δεν υπάρχει σαφής κατεύθυνση στο κυβερνητικό στρατόπεδο για το τι ακριβώς θα κάνουν με το πρόγραμμα. Σαφής, όμως, είναι η πρόβλεψη που υπάρχει στη συμφωνία που υπεγράφη: το πρόγραμμα συνεχίζεται ως έχει για όλα τα project που βρίσκονται σε εξέλιξη. Πάνω σε αυτό το θολό τοπίο η κυβέρνηση καλείται να ισορροπήσει. Και μπορεί άμεσα, εφόσον το θελήσει να γεμίσει τα κρατικά ταμεία με έσοδα άνω των 2 δισ. από τα Περιφερειακά Αεροδρόμια και το Ελληνικό, αν επικυρώσει τις συμβάσεις. Πιθανή υπαναχώρηση θα σημάνει εκτός από απώλεια εσόδων και ενέργεια αθέτησης της συμφωνίας με ότι αυτό σημαίνει.

Προσλήψεις: Η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί για μία σειρά προσλήψεις ή επαναπροσλήψεων στο Δημόσιο, μεταξύ αυτών θα πρέπει να περιλάβει κανείς και την ΕΡΤ. Κατά συνέπεια φαντάζει μάλλον δύσκολο, αν όχι αδύνατο να υπάρξει ουσιαστική εξέλιξη προς την κατεύθυνση αυτή που να φέρει και την υπογραφή των... «θεσμών».

ΕΝΦΙΑ - ΔΟΣΕΙΣ
Ο «εφιάλτης» των νέων φόρων

Η κυβέρνηση θα βρεθεί μπροστά σε ένα μεγάλο δίλημμα και ταυτόχρονα εφιάλτη, που ονομάζεται ΕΝΦΙΑ. Έχει δεσμευθεί ότι θα τον καταργήσει και θα τον αντικαταστήσει με Φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας και υψηλό αφορολόγητο. Ωστόσο, αν αυτό συμβεί θα επιφέρει «μαύρη τρύπα» τουλάχιστον 1,2 δισ. και αυτή η «τρύπα» θα πρέπει να καλυφθεί με ισοδύναμο. Επίσης, ότι είναι να γίνει θα πρέπει να γίνει μετά την υπογραφή συμφωνίας.

Κατά συνέπεια το ενδεχόμενο να παραμείνει ως έχει με οριακές μεταβολές φαντάζει ως μία «σκληρή επιστροφή στην πραγματικότητα» για την κυβέρνηση. Η κυβέρνηση επίσης θα πρέπει να πείσει και για τις ρυθμίσεις των 100 δόσεων, που περιέχουν εδάφια που έχουν «εξαγριώσει» τους «θεσμούς». Η ρύθμιση έχει ήδη καθυστερήσει και στερεί από το δημόσιο το «χρυσάφι» της ρευστότητας. Δεδομένες θα πρέπει να θεωρούνται υπό τις παρούσες συνθήκες αλλαγές στο αρχικό σχέδιο που είχε παρουσιάσει η αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Νάντια Βαλαμβάνη.